T. C. Marmara üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ İlahiyat anabiLİm dali
Yüklə 8,12 Mb. Pdf görüntüsü
|
266 paylaştıklarını deklare etmiştir. 963 Bu toplantıda yönetim cemiyetin programını da açıklamıştır. Programa göre dört ana konu üzerinde çalışma yapılacaktır. Birinci madde Kazan Kreşen Okulunun desteklenmesini içermektedir. İkinci madde İlminskiy ve Timofeyev’in okullarını örnek alarak yeni okullar açmak ve ana dilde hıristiyanlık eğitimini yaygınlaştırmak üzerinedir. Üçüncü madde okullara gerekli malzemelerinin temini hakkındadır. Dördüncü ve son madde ise, ana dilde dinî eğitim verecek okulların yaygınlaştırılması isteğini dile getirmektir. 964 Cemiyet eğitim faaliyetini sadece Kreşen Tatarlarına yönelik değil Çuvaş Çeremiş ve Mordvanlara dönük de yapmıştır. Çuvaşlarda eğitim faaliyetini N. İ. Zolotniski planlayıp uygulamaya koymuştur. Zolotniskiy, Çuvaş kilisesinde görev yapan bir rahibin oğludur ve çocukluğu onların arasında geçmiştir. 1861 yılında toprak ıslahatı döneminde uzlaşma komisyonunda görev almış, bölge halkıyla özellikle Çuvaşlarla ilişkileri çok iyidir. İlminskiy sistemini duyar duymaz İlminskiy’le yakın ilişki kurmuş ve Cemiyetin açılışında kurucu üye olmuştur. 965 N. İ. Zolodniski Kazan eğitim bölgesinde çalıştığı yıllarda İlminskiy sistemine ait okullar peş peşe açılmaya başlamış ve bu okullar Kreşenler gibi Çuvaşlar tarafından da sevilmiştir. Eğitimin Çuvaşça olması okulların halk arasında etkisini artıran en önemli etken olmuştur. Ayrıca bu okulların halk arasında sevilmesi Eğitim bakanlığına bağlı diğer devlet okullarına da olumlu katkı yapmıştır. 966 Çeremişler arasında da eğitim faaliyeti başlamış, yeni okullar açılınca bu okullara Çeremişler rağbet göstermiş, bölgede okuma-yazma seferberliği başlamıştır. Kardeşlik cemiyeti Çeremişler arasında daha önce açılan bütün okulları yeniden organize etmiş ve yeni metodu burada denemiştir. 967 Çeremişler arasında bu okulların diğerlerine göre daha hızla yayıldığı görülmektedir. 1867 yılında açılan ilkokuldan sonra ilk yıl sonu itibariyle yeni okul sayısı 11’dir. Çeremiş bölgesinde misyonerler 963 Maşanov, Obzor, s. 26. 964 Afanasyev, a.g.m., IV, s. 129. 965 Afanasyev, a.g.m., IV, s. 129–130. 966 Afanasyev, a.g.m., IV, s. 130. 967 Afanasyev, a.g.m., IV, s. 131. 267 daha önceden de aklın taleplerine göre okullar açmıştır, bu davranış Cemiyetin faaliyetlerinde olumlu etki yapmıştır. 968 Hıristiyanlaşan gayrı Ruslar arasında okullar zinciri kuran Kardeşlik Cemiyeti ikinci faaliyet olarak çeviri işini programına dâhil etmiştir. Cemiyet, 19 Ocak 1867 tarihinde Piskopos Antoniy’e müracaat ederek Kazan bölgesinde gayrı Rusların dillerine çevrilen eserlerin yayın hakkını talep etmiştir. Cemiyetin bu işe girmesinin en önemli nedeni müslümanların Kreşen Tatarları üzerindeki basın yoluyla yaptığı propagandayı etkilemektir. Nitekim bu dönemde müslümanların basın gücü kilise ve misyoner teşkilatlara göre çok üstündür. Yine çeviri işinde de İlminskiy’nin prensipleri belirleyici olmuştur. Çuvaşça çeviriler N. İ. Zolotniski kontrolünde yapılmıştır. Nihayet bu çeviriler 1869 yılında meyvelerini vermeye başlamış kiliselerde bu eserler vasıtasıyla yerel dilde ayinler yapılmaya başlamıştır. 969 Yerel dilde ibadet ilk defa Kazan Kreşen Tatar Okulunda yapılmıştır. Dualar bu okulun öğretmenleri tarafından gece gündüz çalışılarak çevrilmiş, öğrencilere öğretilmiştir. Bu okulun başarısı çeviri faaliyetinin gelişmesini sağlamıştır. Ayinin tamamı ilk defa 1868 yılının ilk aynıda Tatarca yapılmıştır. Bu yılın Haziran ayında Altay Misyoneri Yepomonah Makariy okulu ziyaret etmiş ve bu ay içinde Tatarca üç ayin yapılmış, Makariy de bu ayinlere katılmıştır. 970 Altay Misyoneri Makariy, 1868 yılının sonlarında Moskova’ya Misyonerlik Birliğinin Nizamnamesini yazmak için çağrılınca Tatarca ayinler de sona ermiştir. Ancak bu ayinlerin yaygınlaştırılması gerekiyordu, bu amaçla Piskopos Antoniy Kardeşlik Cemiyetine Timofeyev’i keşiş yapmak için öneride bulunmuştur. 7 Eylül 1869 tarihinde bu öneri kabul edilmiş, Kazan Kreşen Okulunda öğretmenliğe devam etme şartıyla Kazan Mezarlık Kilisesine keşiş tayin edilmiştir. 971 968 Afanasyev, a.g.m., IV, s. 131; “Çeremiş bölgesi Şankili köyünde görev yapan Rahip Albinski, 1820 yılında Liturgiya’yı Çeremiş diline çevirmiş, ayinleri Çeremişce yapmıştır. Bu ayinler bölgede duyulunca her yerden Çeremiş Albinski’nin kilisesine akın etmiş ayinlere katılmıştır. Albinski her akşam ayinden sonra bir Çeremiş ailesini ziyaret ederek hıristiyanlığı anlatmış ve misyonunu gereğini yerine getirmiştir.” 969 Afanasyev, a.g.m., IV, s. 132. 970 Afanasyev, a.g.m., IV, s. 133; “Bu bilgiyi veren Afanasyev, notlarını tuttuğu an Makariy’nin Moskova Metropoliti olduğunu yazmaktadır.” 971 İlminskiy, Kazanskaya tsentralnaya, s. 267. 268 Kutsal Guriy Kardeşlik cemiyetinin en önemli destekçisi Bakan Tolstoy sayesinde Holiy Sinod ve Halk Eğitim Bakanlığı olmuştur. 1869 yılında Holiy Sinod her yıl Cemiyete 4050 ruble bağış yapılmasına karar vermiştir. Bakanlıkta bütün Kreşen köylerine okul açma görevini üzerine almış ve gerekli tüm malzemeyi temin etmiştir. Ayrıca zengin şahıslar da bu teşkilata maddi yardımlarda bulunuyor, müslümanların erişemediği bölgelerde sırasıyla okul yapımına destek oluyordu. Kısa zamanda kardeşlik okulları gelişip üne kavuşmuştur. 972 Kardeşlik okullarının şöhreti artınca, 19 Mayıs 1868 yılında Büyük Knez Çar Aleksey Aleksandroviç Kazan’daki merkezî okulu ziyaret etmiş ve okula 150 ruble bağış yapmıştır. Okul aynı yılın 18 Temmuzunda Çarla beraber oğlu Aleksandr Aleksandroviç, karısı Mariya Feodorovna’yı da misafir ederken, Çar ve eşi öğrencilerle beraber ayinlere katılmış ve her yıl okula maddi yardımda bulunacaklarına söz verdiler. Çar ve eşi ayrıca her yıl 10 erkek ve 10 kız öğrencinin yıllık eğitim masrafı olan 250’şer rubleyi vermeyi taahhüt etmiştir. 973 Çar ve mahiyeti ikinci ziyaret esnasında okul kilisesi için aralarında 1450 ruble toplamış ve yönetime kalabalık bir topluluk önünde takdim etmiştir. Öğle yemeği esnasında yönetim kurulu başkanı İlminskiy Çar ile tanıştırılmıştır. 974 Büyük Knez Konstantin Nikolayeviç ise, 1870 yılında okulu ziyaret ederek 250 ruble bağış yapmış ve okul hakkında bilgiler almıştır. Knez Konstantin Türk dilini çok iyi biliyordu bu nedenle okulu ziyaret etmesi sistem hakkında bilgi alması çok önemli bir dönüm noktası olmuştur. Okulun faaliyetlerini yakından takip edip hıristiyanlık açısından önemini kavramış ve Çarın bu faaliyetlerden haberdar olmasını sağlamak için bir mektup kaleme alınmasını istemiştir. Okulun faaliyetleri bir rapor halinde Çara gönderilmiştir. 975 Kardeşlik Cemiyeti özellikle Kreşen Tatar kızlarının hıristiyanlık eğitimi almasına önem vermiştir. Cemiyet iyi bir hıristiyan annenin çocuklarını da iyi birer 972 Afanasyev, a.g.m., IV, s. 136. 973 Afanasyev, a.g.m., IV, s. 137 974 Afanasyev, a.g.m., IV, s. 137 975 Afanasyev, a.g.m., IV, s. 138-39 Yüklə 8,12 Mb. Dostları ilə paylaş:
|