T. C. Marmara üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ İlahiyat anabiLİm dali

 
275
Asıl ilgi alanı gayrı Ruslar hakkında ise şu eserleri bırakmıştır
; 
1. Samouçitalı Russkoy gramotı dlya Kirgizov, ( Kırgızlara Rusça Öğretim Kılavuzu), 
Kazan 1861.  
2. Materyalı dlya djagatayskago spryajeniya iz Babür-Name i Materiyalı kı izuçeniyu 
kirgizkago nareçiya,  (Babür-Name’den Çağatay dili ve Kırgızca pratiğe dönük materyaller), 
Kazan 1861.  
3.  O perevodı pravoslavnıh hristiyanskih knigı na inorodçeskiye yazıki,  (Gayrı Rus 
dillerine çevrilen Ortodoks Hıristiyan eserleri hakkında), Kazan 1861. 
4.  İz perepiski po voprosu o primeninii Russkago alfavita kı inorodçeskimı yazıkam, 
(Rus Alfabesini gayrı Rus dillerine uygulanması hakkında), Kazan 1883,  
5. K istorii inorodçeskih perevodoh (Gayrı Rus dillerine yapılan çeviriler tarihine dair 
bir çalışma), Kazan 1883,  
6. İz perepiski ob udostoyenii inorodtsev svyaşennoslujitelskih doljnostey, (Gayrı Rus 
çalışanlarının mükâfatlandırılması üzerine bir çalışma), Kazan 1885, 
7.  Perepiska o treh şkolah inorodçeskih şkol, (Ufa guberniyasında bulunan üç 
misyoner gayrı Rus okulunun karakteri), Kazan 1885. 
8.  Opıtı prelejoniya hristiyanskih vırouçitelnıh knigı na Tatarskiy i drugiye 
inorodçeskiye yazıki vı naçal tekuşago stoletiya, (Bu yüzyılın başında Tatar ve diğer gayrı Rus 
dillere Ortodoks eserlerin tercüme edilmesi  deneyimleri), Kazan 1885.  
9.  Kazanskaya-tsenralnaya kreşenoTatarskaya  şkola: Materyalı dlya istorii 
hristiyanskago prosveşiniya kreşennıh Tatarı,  (Kazan Merkezi Kreşen Tatar Okulu: Kreşen 
Tatarlarının Hıristiyanlık Eğitimine Dair Tarihi Materyaller, Kazan 1887.  
10. Obrazets polemiki g. Pastora Daltona, (Keşiş Dalton’un Tartışma Örneği), Kazan 
1890.  
11.  Perepiska o Çuvaşskih izdaniyah Perevodçeskoy Kommisiy (Tercüme 
Komisyonunun Çuvaş yayınları Hakkında Yazışmaları), Kazan 1890.  
12. Vospominaniya ob İ. A. Altınsarin, (  İbrahim Altınsarı Hakkında Hatıralar), 
Kazan 1891.
999
  
                                                 
999
 Vitevskiy, a.g.e.,s. 24-25; “1. Samouçitalı Russkoy gramotı dlya Kirgizov (Kazan 1861); 2. Materyalı dlya 
djagatayskago spryajeniya iz Babür-Name i Materiyalı kı izuçeniyu kirgizkago nareçiya (Kazan 1861); 3. O perevodı 
pravoslavnıh hristiyanskih knigı na inorodçeskiye yazıki (Kazan 1875); 4. İz perepiski po voprosu o primeninii 
Russkago alfavita kı inorodçeskimı yazıkam (Kazan 1883); 5. K istorii inorodçeskih perevodoh (Kazan 1883); 6. İz 
perepiski ob udostoyenii inorodtsev svyaşennoslujitelskih doljnostey, (Kazan 1885); 7. Perepiska o treh şkolah 
inorodçeskih  şkol, Kazan 1885; 8. Opıtı prelejoniya hristiyanskih vırouçitelnıh knigı na Tatarskiy i drugiye 
inorodçeskiye yazıki vı naçal tekuşago stoletiya (Kazan 1885); 9. Kazanskaya-tsenralnaya kreşenoTatarskaya şkola: 
Materyalı dlya istorii hristiyanskago prosveşiniya kreşennıh Tatarı (Kazan 1887); 10. Obrazets polemiki g. Pastora 
Daltona, (Kazan 1890); 11. Perepiska o Çuvaşskih izdaniyah Perevodçeskoy Kommisiy, (Kazan 1890); 12. 
Vospominaniya ob İ. A. Altınsarin , Kazan 1891.     

---

 
276
Bu eserlerden başka  İlminskiy’nin,  Ortodoks Sobesednik,  Kazan Üniversitesi 
İlmi Yayınları, Tarihi Haberler, Kilise Defterleri, Kazan Yeparhiyası Haberleri, 
İmparator Arkeoloji Cemiyeti Haberleri gibi süreli yayınlarda birçok makalesi 
yayımlanmıştır.
1000
 
5.8.1. İlminskiy’nin Aile Hayatı ve Ölümü 
İlminskiy’nin hiç çocuğu yoktur, ancak mutlu bir yuvası olmuştur. Eşini isteği 
üzerine Akademiden bir arkadaşının çocuklarının bakımını üstlenmiştir. Ayrıca yıllarca 
yakın akrabaları olan Serdobolskilerin geçimine yardım etmiştir. İyi kalpli çalışkan olan 
İlminskiy, eğlenceyi sevmez ve zamanını ilimle geçirmiştir. İlminskiy’nin çok çalışması 
zamanla sağlığını etkilemiş ve ölümünden yaklaşık dört yıl önce mide ağrısı ve baş 
dönmesi rahatsızlığına tutulmuştur. Bu sebeple son dört yılı yazlık evinde veya 
seyahatlerde geçmiştir. 1887 yılında Kafkaslara seyahatinde ailesi ve Vitevskiy de 
bulunmuştur. Stavropol’da Esikop Vladimir ve İrkutsk başpiskoposu Venyamin’le iyi 
vakit geçirmiş, ancak tedavisinde bir ilerleme kaydedilmemiştir.
1001
 
İlminskiy, 1888 yılının yazını da Stavropol’da geçirmiş bu yıl içinde en sevdiği 
yakını ve idari müdürü Semyan Stepanoviç Medyedov’u kaybetmiştir.
1002
 1889 yılını da 
kötü olaylarla geçiren İlminskiy bu yıl da en yakın arkadaşlarından biri olan ve Kırgız 
okulları müdürü olar İbrahim Altinsarın Kostanay’da ölmüştür. Yine bu yıl içinde 
misyon işlerinde en yakın destekçilerinden olan Kazan Eğitim Bölge Müdürü P. D. 
Şestakov da vefat etmiştir.
1003
 Yine bu yıl içinde kurumunda misyoner olarak hizmet 
eden A. P. Serdobolskiy, S. V. Smolenskiy gibi yetenekli elemanları mevki ve parayı 
tercih ederek ayrılmışlar, bu tutum da İlminskiy’i çok üzmüştür.
1004
 
1890 yılı da İlminskiy için farklı değildir, bu yıl içinde Orenburg Eğitim 
Müdürü D. S: Mihaylov, Yeni Kazan Eğitim müdürü P. N. Maslennikov, A. P. 
Serdobolskiy (İlminskiy’nin en yakınlarından birisi) ölmüştür. Yine Kazan 
                                                 
1000
 Vitevskiy, a. g.e., s. 25 
1001
 Vitevskiy, a.g.e., 37-38 
1002
 Stefan Medyedov, çalışkan mütevazı ve hukuk bilir bir kişidir. Ayrıca  İlminskiy’nin çalışmalarını da yazıya 
döken kişidir. 16 yıl beraberce hizmet etmişlerdir. Onun ölümüyle Kazan Kreşen Tatar Okulu ve Öğretmen 
Seminarisinin idaresi asla eskisi gibi olmamıştır. Her yıl kâtip değiştirmek zorunda kalınmış arada dışardan adamlar 
da kullanılmıştır. 
1003
 Vitevsiky, a.g.e., s. 40 

---