T. C. Marmara üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ İlahiyat anabiLİm dali



Yüklə 8,12 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə37/147
tarix11.09.2018
ölçüsü8,12 Mb.
#68103
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   147

 
91
Misyonerlerin politikaları Çar’ın talimatnamesinde açıkça belirtilmiştir. Kurum ve 
kadroya gelince, kurumlar 1550 yılından itibaren Kazan ve Sviyajski’de kurulmuşlardır. 
Kadroyu ise Kazan’a piskopos olarak atanan Guriy oluşturmuştur. Piskopos Guriy’nin 
kadrosu, farklı rütbelerden olmak üzere 31 kişiden oluşmaktadır.
328
  
Çar İvan, Troiçkiy Sergiyev Manastırının Kazan savaşındaki rolünü unutmamış 
ve savaş sonrası mükâfatlandırmıştır. Manastırın idaresine büyük topraklar ve gelir 
getiren başka mülkler vermiştir. Bunun sonucunda da Troiçkiy-Sergiyev manastırı İdil 
boylarındaki en büyük feodal mülk sahibi durumuna gelmiştir. Çar manastıra “1552–
1554 yılları arasında 4, 1575–1579 yılları arasında ise 9 tane yeni mülk” 
bağışlamıştır.
329
  Çar, manastırların idaresine çok büyük araziler ve gelir getiren başka 
mülkiyetler veriyordu. Dolayısıyla rahip ve manastırda görevli olanlar çok lüks bir 
hayat yaşayabiliyorlardı.    
   2.2.4. Kazan Yeparhiyasının Açılışı ve Misyon Faaliyeti 
Hıristiyanlık, hıristiyan ve Rus olmayan halklar arasına daha XI-XIII. 
yüzyıllarda girmiştir. Hıristiyanlığı kabul eden Rus devleti XIV-XVI. yüzyıllarda 
hıristiyanlaştırmayı başlangıçta birleştirme, daha sonra ise merkezileştirme (asimile 
etme) politikası olarak belirlemiş, bilinçli ve aşamalı bir şekilde yeni istilâ ettiği gayrı 
Ruslar üzerinde denemeye başlamıştır. Hıristiyanlaştırma politikası ilk önce Komilere 
                                                                                                                                               
katolikliğe geçtiğini söylemektedir. Ancak dönen bu grubun gerçek Ruslar olmadığını bölgede Tatar Beyler ve 
Almanlara köle olarak çalışan işçiler olduğunu” da söylemektedir. Mojarovskiy, İzlojenie, s. 15 
328
 Makarov, a.g.e., s. 35; “Spaso-preobrajenskiy manastırında 16 rahip hücresi bulunmaktadır. Bundan da manastırda 
en az 16 rahibin yaşadığı tahmin edilebilir. Kazan’da manastırlı kilise sayısı 20 idi. Bunlarda yüksek rahiplerin sayısı 
35 idi. Bunlardan biri başpapaz, 20’si papaz, 1’i protodiyakon, 7’si diyakoz, 2 ponomar, 4 prosvirnits. Muhtemelen 
1560’lı yıllarda Kazan’da toplam 45 din adamı bulunmaktadır. Sviyajeski’de manastırlı kilise sayısı 9, din adamının 
sayısı ise 23 idi. “Kara” ruhbanilerin sayısı 79 olup, 63’ü Bogoroditse Uspenskiy ve 16’sı Troitskiy manastırlarında 
idi. Böylece 4000 nüfuslu Sviyajesk ve 11 bin’i Rus olan toplam 15 bin nüfuslu Kazan’da 78 din adamı vardır.” 
329
 Makarov, a. g. e., s. 36-37-38 “Mesela Başpiskopos Guriy’nin aldığı maaş şunları içermekte idi: 865 ruble, ayrıca 
Kazan, Sviyajsk ve (Çeboksarı) Şubaşkar’da toplanan vergilerden biri 155 ruble değerinde olan 11 altın, 1300 çetu (1 
çetu: 4 pud: 68 kg.) çavdar, 400 çetu un, 300 çetu buğday, 100 çetu buğday unu, 105 çetu kara buğday, 80 çetu nohut, 
500 çetu arpa, 1000 çetu yulaf, 120 çetu kendir tohumu, 120 çetu yulaf unu, 50 pud (1 pud: 17 kg.) tereyağı, 500 pud 
bal, 2 griven (1 griven: 1 funt: 409-512 gr.) safran, 20 griven biber, 3 griven karanfil, 3 griven tarçın, 1 pud beyaz 
peynir, 10 griven badem içi, 2 griven fındık, 2 griven anason, 10 griven hardal, 10 pud balmumu, 3 kova şarap.”  21 
Ağustos 1555 tarihli bir kararnameyle başpiskoposa  “Kobanı, Tarlaşı, Kadış, Karaiş ve Karadulat Köyü de dahil 
olmak üzere pek çok yer sürülmüş tarla olarak verilmiş. Ayrıca orman, göl, çayırlar, (Volga) İdil’in her iki tarafında 
da balık tutma yerleri başpiskoposun idaresine bırakılmıştır.” 1566–1568 yıllarına ait Kazan defterlerine göre 
başpiskopos, 9 köye, 4 atölye, 3 boş araziye ve Tatarlar ile Çuvaşların yaşadıkları toplam 106 haneye sahipti.” O 
devir için Spaso-preobrajenskiy manastırının da sahip olduğu topraklar oldukça büyüktür. Yine kayıt defterlerine 
göre bu manastırın idaresinde “4 köy, 5 atölye, 1 boş arazi ve 44 hane bulunmakta idi.” Yine Uspenskiy-
Bogoroditskiy Manastırı da (Sviyajski’de) büyük feodal mülkiyetlerine sahip idi. Sviyajski şehrinin kayıtlarına göre, 
1565–1567 yılları arasında bu manastırın idaresinde 11 köy bulunmakta idi. 


 
92
uygulanmıştır ve bu iş için misyoner Stefan Permskiy vazifelendirilmiştir.  
Hıristiyanlığın yayılması Komilerin Rusya’ya bağlanmalarını kolaylaştırmıştır. 
Komilerin hıristiyanlaşmasının önemini bilen Moskova Hükûmeti 1383 yılında Stefan 
başkanlığında Perm yeparhiyasını kurmuştur. XVI. yüzyılın ortalarına kadar Rus 
hükûmetinin Rusya’nın diğer bölgelerinde benzer misyonerlik faaliyetlerinde 
bulunduğuna dair bilgi yoktur. Muhtemelen XV. yüzyılın ilk yarısında Yadrin 
Çeremişleri yukarıda adı geçen Ninniygorod Blagoveşenskiy Manastırında görev yapan 
papazlar tarafından vaftiz edilmiştir.
330
  
Hıristiyanlaştırmanın ana prensipleri, metotları ve gerçekleştirme araçları 
Çarlık rejimi tarafından XVI. yüzyılın ikinci yarısında belirlenmiştir, çünkü bu 
dönemde  İdil ve etrafı Ruslar tarafından işgal edilmiş ve Rusya’ya bağlanmıştır. Yine 
XVI. yüzyılın ortasındaki Rus siyasal stratejisi, Kazan Hanlığının istilâsı ve İdil boyu 
halklarının hıristiyanlaştırma politikası olarak belirmiş ve bu strateji dinî merkezli kilise 
devlet yapısının temelini teşkil etmiştir.
331
  
İdil boyunda yaşayan halkları  hıristiyanlaştırma politikasında 1526–1542 
yılları arasında Novgorod arhiyepiskopu, 1542-1563 yılları arasında ise Moskova ve 
bütün Rusya’nın metropoliti olan Makariy önemli rol oynamıştır. Novgorod 
arhiyepiskoposluğu görevini yürüttüğü sıralarda Makariy vaftiz edilen Karel, “Çudi, 
İjorılar’ın halen pagan (putperest) inançlarını devam ettirdiklerini öğrenince onlara karşı 
şiddet kullanmış ve papaz İlya’yı göndererek onlara vaaz etmesini istemiştir”.
332
 Yine 
İdil boyundaki Rus olmayan halkların vaftiz olması ile ilgili ilk resmî açıklamayı da 
Metropolit Makariy yapmıştır. IV. İvan’ın tahta çıkışı için yapılan merasimde (1547) 
metropolit, yeni Çar’ın “Kazan Hanlığı’ndaki tüm Rus olmayan halkları itaate alacağını 
ümit ettiğini” bildirmiştir.
333
 1547–1552 Kazan’ın istilâsı arasında kalan sürede “gayrı 
                                                 
330
 Makarov, a.g.e., s. 22 
331
 XVI. yy. ortasında yaşayan ve asilzade sınıfından olan yazar İ. S. Peresvetov 1549 yılında Çar IV. İvan’a 
gönderdiği mektubunda şöyle yazmıştır:“Birçok askerden Kazan Hanlığının varlığını duydum. Orada bulunan 
askerler o yerleri cennet olarak kabul etmektedirler. Şuna şaşırıyorum, Kazan Hanlığı büyük olmadığı takdirde güçlü 
bir Çar (İvan) ile mücadele etmektedir.” İ. Peresvetov İvan’a “Kazan’ı ele geçirip, itaatindeki halkları da vaftiz 
etmeyi” önermektedir: “Eğer isterseniz (Kazan’ı istilâ etmeyi) Tanrı’dan yardım isteyin ve Kazan’ı ele geçirin. 
Bunun için de elinizden geleni yapınız. Kazan’a bir ordu gönderiniz, askerlerin maaşını artırınız. Askerlerinize, 
Kazan halkını öldürmelerini ve esir almalarını emredinîz. Allah sizin yardımcınız olsun. Daha sonra halkı vaftiz 
edinîz.” Geniş bilgi için bakınınız: Makarov, a.g.e  s. 24  
332
 DAİ, C. I, s. 57.  
333
 PSRL, C. XIII., Bölüm I., s. 150.  


Yüklə 8,12 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   147




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə