109
zaman yeparhiyasının ilçelerindeki Çeremişlere vaaza gitmiştir. 1719 yılında
ise böyle
bir gezi neticesinde 27 Çeremiş'i vaftiz etmiştir.
399
1720 yılında Tihon Çeremişlerin başarıyla hıristiyanlaştırıldığını ancak
birtakım istekleri olduğunu bu isteklerin karşılanmasını bizzat Çara rapor ederek
bildirmiştir.
400
Metropolit Tihon'un istekleri üzerine 1 Eylül 1720 yılında Devlet Senatoı
ve Çar, Çeremişlerden vaftiz olanları 3 yıl vergiden muaf tutmuş, Kazan mitropolitine
de bütçeden 1000 ruble ödenek ayırmıştır.
401
1721 yılında ise Çeremişlerden 438 kişi Ortodoksluğa geçmiştir.
402
Ancak bazı
bölgelerde Çarın emrinin uygulanmaması üzerine durumun zorlaştığını gören Tihon
çareyi Çara müracaatta bulmuş ve 1700 ve 1719 yıllarında olduğu gibi 1720 yılı 1 Eylül
kararında bir tasdik istemiştir. Böylece 11 Eylül 1721 tarihinde yeni bir tasdik alarak
(Senatodan) Kazan ve Sviyajski'ye gönderilmesini temin etmiştir.
403
1 Eylül 1720 yılında her yıl Kazan guberniyasının hazinesinden ona 1000 ruble
verilmesi kararı alınsa da, bu para sadece bir yıl, 1720 yılında verilmiş ve daha sonra
Senato bu parayı ödemeyi
ret etmiş, bunu da idari sistemdeki değişiklikle mitropolit
Tihon'a açıklamaya çalışmıştır. Artık yeni taksimata göre ruhaniler meclisi din
hizmetlerine bakacaktır.
404
25 Nisan 1721 yılında mitropolit Tihon Aziz Sinod'a durumu
399
Opisanie Dokumentov, C. I, priloj,
XXXVIII
400
Polnoe Sobranie Postanovlenii, (
PSRL), C. I, No: 191, s. 210.; “Hıristiyanlaştırma ile ilgili Çara şu bilgileri
vermiştir: “Affınıza sığınarak, her şeyi af eden Çarımız ve hükümdarımız, bütün Rusya’nın kudretli monarhı, size
anlattığım eski Kreşenler hıristiyanlıklarına karşılık vergi ve mahsulde ayrıcalık için ricada bulunuyorlar ve size
yazılı bir dilekçeyle müracaat etmek için beni itaatkar kulunuzu aracı yapıyorlar. Çar hazretlerinden bu isteklerin
yerine getirmesini yalvararak rica ediyor, yerine getirilirse hıristiyan olmayanların da Ortodoksluğa ısınacaklarını
bildirmek isterim. Cesaretim için affınıza sığınırım.”
401
Polnoe Sobranie Postanavlenii po Vidomstvu Pravoslovnago İspovedanii Rosisskoy İmperii, C. I, No. 191 s. 211
402
Opisaniye dokumentov i de, hraniyaşçihsiya v arhive Svyateşago Prav. Sinoda, priloj XXVII, CCCVII, s. 364;
Metropolit bu durumla ilgili Novgorod Sinod’u arhiyepiskop aziz Feodor’a 17 Nisan 1721 yılında şöyle yazıyordu:
“İsa Mesih’in yardımları ile putperestlerin bir kısmı gerçeklerin nerede olduğunu anladı. Ancak karşılarında engeller
var. Verilen ayrıcalıklar her yerde uygulanmamış sadece Urjumski’de geçerli olmuştur ve diğer ilçelere hiçbir şey
verilmemiştir. Kazan’dan gönderilen Sviyajsk hizmetçisi İvan Telepnev gubernatörden (validen) gelen mektup ve
kararların kopyasını dikkate almamıştır. Ve doğrudan merkezden emir bekliyor, dahası önceden Kreşen olanlar dâhil
yeni Kreşenlere bile ayrıcalık sağlanmadı; Çeremişlerle anlaşmak artık mümkün değil; yeni Kreşenlerin vicdanları
sızlıyor ve geri dönmek istiyorlar. Onlar tanrının sözlerini öğrendikleri zaman büyük hükümdarımızın
verdiği sözlerle
umutlanmışlardı.”
403
Mojarovskiy, İzlojenie
, s. 42–43
404
Polnoe Sobranie Postanavlenii po Vidomstvu Pravoslovnago İspovedanii Rosisskoy İmperii, C. II, No: 581.
110
bildirip parayı istemiş ve Ruhaniler Meclisi Kazan yeparhiyasına ihtiyaçlarını
karşılamak için 666 ruble tayin etmiştir.
405
Çeremişlerin hıristiyanlaşmasına çok sevinen Metropolit Tihon, Tatarlar için
çok endişeleniyordu. Çünkü Tatarların tamamına yakını dinden dönüşe doğru gidiyordu.
12 Ağustos 1721 yılında Metropolit Tihon bu üzücü durumu Kutsal Sinod'un yardımcısı
Feodasiy'e bildirmiştir.
406
Ekim 1721 yılında Feodasiy bu mektubu, Sinod'un huzurunda tartışmaya açtı.
Bunun üzerine 19 Aralıkta Metropolit Tihon'dan bir dinden dönüşün sebepleri üzerine
bir açıklama istendi. 11 Ocak 1722 tarihinde de Metropolit Tihon Aziz Sinod'a cevaben
aziz Sinod’a eski Kreşenlerin hiç birisinin nasihat dinlemediğini
eski dinleri üzerine
yaşadıklarını anlatmıştır.
407
Metropolit Tihon Kazan arhiyepiskopları ( Guriy, German ve Varsonofiy)
içinde eğitimin kıymetini anlayan ve bu konuda projeler üreten bir keşiştir ve sistemli
olarak Kreşen çocuklarını eğitmeyi ilk olarak o sistemleştirmiş, ancak eğitimi Slav
kültürüyle yapmıştır.
408
Yardımcısı Aleksiy ise yaptığı hizmet nedeniyle Sinod
tarafından ödüllendirilmiştir.
409
Daha sonra Aleksi Sviyajski Bogoroditskiy manastırının
arhimadritliğini yapmış ve 1731 yılındaki Kazan yeparhiyasında gayrı Rusların
vaftizinde başrolü oynadığını göreceğiz.
410
Ömrünün son yıllarında Tihon Sinod'dan
405
Polnoe Sobranie Postanavlenii po Vidomstvu Pravoslovnago İspovedanii Rosisskoy İmperii, C. II, No: 437.
406
Opisanie dokumentov, C. I, s. 367.; “Eski Kreşenlerden 30’undan çoğu hala Muhammedi olarak yaşıyor, bize
sadık değiller ve dinîmize yüz çevirmişler. Bu tür insanlar vicdanımızı sızlatıyor ve rahatsız ediyor, bunları tekrar
gerçeğe nasıl döndürürüm.”
407
Mojarovskiy,
a.g. e., s. 45–46; “…İslamı benimseyen bu Kreşenler, kudretli hükümdarımızın kararlarıyla yıllar
önce vaftiz olan eski Kreşenlerdir ve inatla hala kendilerini Muhammedî olarak gören bir topluluktur. Gerçi
hıristiyanlığa alenen karşı gelmezler ancak kendi örf âdet ve geleneklerini yaşamakta ve batıl ve pis olan
yaşayışlarına devam ederler, bazıları kiliseye gelmez, bağlı bulunduğu papazı evlerine davet etmezler, günah
çıkarmaz ve ölülerini rahip olmadan kendi dağ, orman
veya düzlüklerine gömerler, kiliseye getirmezler. Evlerine
gönderdiğim görevlilerimi dinlemişler, gerçek din olan dinîmize sadık kalacaklarına söz vermişler ama bu sözlerinde
durduklarına söyleyemem, hep eski âdetlerine göre yaşamayı istiyor ve yaşıyorlar. Tatarların vaftiz edildikten sonra
şu önlemleri alarak geri dönüşlerini engelleyebiliriz. 1. Korku ve cezayla ölülerini eski mezarlıklarına cenaze
gömülmesi yasaklanmalı, bulundukları yerlere kiliseler yapılıp özel mezarlıklar yapılmalı ve kilise papazlarının
cenazelerde hazır bulunması şartı takip edilmelidir. Eski mezarlıkları yıkıp tarumar
edilmelidir, bütün bayram ve
Pazar günleri kiliseye gelmeleri mecburi olmalıdır. 2. Gerçek hıristiyanlığı öğretmek ve eğitici yetiştirmek için
güvenilir ve kabiliyetli ailelerinin çocuklarını alın onlara Slavca hıristiyanlığı öğretin iyi birer keşiş yapın, şayet
aileler gönülsüzse hediyelerle bu iş yapılmalıdır. 3. Bu seçilen çocuklara eğiticiler ve koruyucular tahsis edilmelidir.
4. Kreşen idaresini merkeze bağlamalı bütün işler merkezden yürütülmelidir.
408
A. Mojarovskiy,
İstoriya Kazanskoy Duhovnie Seminarii, s. 19-25, Kazan 1868.
409
PSRL, c. II, s. 434
410
İstoriya Ruskiy Eperhiy,
Bölüm III, s. 411 Bölüm IV, s. 569