T. C. Marmara üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ İlahiyat anabiLİm dali



Yüklə 8,12 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə53/147
tarix11.09.2018
ölçüsü8,12 Mb.
#68103
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   147

 
127
bildirmesiyle verilen karar daima Kreşenlerin korunup kollanması yönünde olmuş, 
ancak yerel yönetimlerin Kreşenlere yaptığı baskı asla bu kararlarla sona ermemiştir.
477
  
Aynı soydan ve/veya farklı soylardan Kreşen olanlarla olmayanlar arasındaki 
nefret ve düşmanlık yeni yerleşimlerle toprak kavgası yüzünden daha da derinleşmiştir. 
Zira Kreşenlere yeni verimli topraklar ya müslümanların ya da müslüman olmayan 
gayrı Rus vatandaşların ana yurtlarından verilmiştir. Bölgedeki gayrı Rus putperest ve 
müslüman Tatar halk da hakkını zorla almayı denemiştir.
478
 
Daire’nin danışmanı Yarçov defalarca Senato’ya bu olaylarla ilgili rapor 
vermiştir. Raporların genel karakteri Kreşenlerin yeni yerlerinde Kreşen olmayan gayrı 
Ruslardan çektiği sıkıntı ve haksızlıklardır.
479
 Yarçov’un raporları her ne kadar maddî 
delillere dayanmış ve dinî idare de bu raporları dikkate alsa da hükûmet bölgedeki 
rahatsızlığı giderecek köklü çözümlere hiçbir dönemde ulaşamamıştır. Ancak askerî 
tedbirleri her geçen gün biraz daha artırmayı düşünebilmiştir. Nitekim Yarçov’un 
uyarıları neticesinde iki albay daha Yeni Vaftizliler Dairesi’nin emrine verilmiştir. Bu 
albayların biri garnizonunu Kazan’a diğeri Ninniygorod şehrine kuracak ve iki ana 
bölge halinde görev taksimatı yapacaklardır, aynı zamanda Kreşen yerleşimine 
gözetmenlik görevini de yerine getireceklerdir. Yarçov daha sonra kendi isteği üzerine 
Voronej vilâyeti Saçkuy ve Tambovsk kazalarına bakmak üzere görevlendirilmiştir. 
Burada ona bir defterdar, iki yazıcı, bir onbaşı ve 12 asker refakat etmek üzere 
                                                 
477
 Malov, O novokreşenskoy kontor, s. 105-16  
478
 “Luka Episkop..”, Pravoslavnıy Sobesednik, 1858, III, s. 495-496; "taşındıkları yeni yerlerindeki komşuları 
Kreşenlere hıristiyanlığı seçmeleri nedeniyle kötülükler yapıyorlardı; 1741 yılında Kazan bölgesi, Nijni Savruş köyü 
Çuvaşları Altani köyünün Kreşenlerine ait toprakların ¼’ini aldılar, ekin yapılmayan topraklardan ise, otlak olarak 
1000 dönümlük yer aldılar, ayrıca 100 at arabası, 80 araba tohumluk buğdaya el koydular. Yine 1746 yılında Kazan 
bölgesinin Rojdestvensk ve Kutuşi köyü sakinleri; Kadyeva Kreşen Tatarlarının topraklarının mahsullerinin ¼’ini, 
otlaklarının 1000 dönümünü zorla almıştır. Kiyazlı köyü Tatarları da bu köylerdeki mahsulun yüzde 15’ini otlaktan 
da yine 1000 dönümlük kesimi almışlar fazla gelen samanı da yakmışlardır”. Ayrıca 1741 ve 42 seneleri için bakınız; 
Malov, a. g. e.,  s. 50-51-52.  
479
  PSZ,  C. XII, No.8929; “1743 yılının Temmuz ve Ağustos aylarında Yarçov iki ayrı rapor göndererek, yaşadığı 
Voronej vilâyeti, Tambov vilayeti Verhnelomovsk kazası  Rışetina ve civarı köylerinde 500 kadar Tatarın ellerinde 
sopalarla evini bastığını askerleri ve Yarçov’un etrafındakileri dövdüklerini hiçbir karara uymayacaklarını gerekirse 
hepsini öldüreceklerini söylediklerini bildirmiştir. Yine Yarçov; Kazan bölgesinde bulunan Kuteyna köyü 
Kreşenlerinin  Şerben köyündeki Tatarların baskı ve yağmasından raporlarında bahsetmektedir. Buradaki Tatarlar 
Şerben’e 20 aile kadar yerleşmişler ancak yerleşimleri kanuna uygun yapılmamış, bunun üzerine Daire’nin danışmanı 
Yarçov iki asker göndererk geliş sebeplerini araştırmak istemiş, Tatarlar gelen askerleri taciz etmiş ve hatta ne kadar 
gelirlerse gelsinler savaşacaklarını bildirmişler.” 


 
128
görevlendirilmiştir. Ayrıca Yarçov’un raporları sonunda, ihmali bulunan Kazan valisi 
hakkında soruşturma açılmış ve 100 ruble ceza ödemeye mahkûm edilmiştir.
480
 
Dmitriy Seçenov’dan sonra Yeni Vaftizliler Dairesi’nin faaliyetlerinde karakter 
tamamen değişmiştir. Bundan önce hıristiyanlığı geçmede bir takım zorlayıcı kanunlar 
bulunsa da halkın isteğine bırakılmıştır, en azından devletin bölge üstündeki yerel 
idarecileri zorlayıcı tedbirleri hafifleterek uygulamışlardır. Ancak Daire’nin Başkanı 
Silvestır Glovatskiy ile beraber üçüncü aşamaya geçilmiş, bu zamana kadar özellikle 
müslüman Tatarların hıristiyanlıktan uzak durmaları “zorlayıcı yönteme” geçişin 
nedenini oluşturmuştur. “Her ne kadar Silvestır’ın Kazan’daki faaliyetleri yazıyla 
bizlere ulaşmasa da Sibirya’da misyonu yönetirken oradaki gayrı Rus çocukları 
“ailelerinden zorla alarak” hıristiyanlaştırdığı, müslüman Tatar mahallerinde kiliseler 
yaptırdığı, müslüman Tatarların ondan nefret ettiği” bilinmektedir.
481
 Ayrıca Silvestır 
Glovatskiy Tatar mahallerine zorla kiliseler yaptırmış, askerî kuvvetle Tatarları din 
değiştirmeye zorlamıştır. Tatarlar bu baskılara karşılık verince misyoner Silvestr 
hakkında Sinod özel bir komisyon kurarak soruşturma açtırmış, bu soruşturma 
neticesinde Metropolit Silvestr, Tobolsk’dan Suzdal piskoposluğuna kaydırılmıştır.
482
 
Silvestır’da açıkça görülen gayrı Rusların müslüman olsun olmasın zorla 
hıristiyanlaştırılması, Luka Konaşeviç döneminde sonlara doğru uygulanan bir 
yöntemdir. Rusya imparatorluğunda ölüm cezaları tatbik edilerek hıristiyanlaştırma ilk 
dönem hariç, kaldırılsa da en çok müslüman Tatar kadınlara karşı kullanılmış bir 
yoldur.
483
 müslüman kadınlar “gizli gizli” Kreşen Tatarları ve hatta pagan diğer gayrı 
                                                 
480
 PSZ, C. XII, No. 8929.  
481
  İstoriya Sibirskoy İerarhiy, “Statiskiy Opisaniye Kazanskoy Eperhiy”, s. 108, (Sulotskova rukop- Sulotski’nin 
notları) tarihsiz. 
482
 Nikolay Abramov, Metropolit Silvestr Glovatskiy’in biyografisinde Tobolsk faaliyetleriyle ilgili şunları not 
etmektedir: “Mit. Silvestr (1749–1755) kendini misyona adamış kalbinde Ortodoksluğu taşıyan bir kişidir. Onun 
zamanında Tobolsk’da birçok Tatar vaftiz edilmiştir. Bir yıl içinde (15 Şubat 1753–7 Ocak 1754 arası) 462 kişi vaftiz 
edilmiş ve onların yaşadıkları yerlere devlet bütçesinden kiliseler yapılmıştır. Kreşen Tatarların müslümanlarla aynı 
ırk ve dil ailesinden oluşu, mollaların ikna gücü ve Rusça bilinmemesi gibi gerekçelerle önce gizli sonradan açıkça 
müslüman olmalarına neden olmuştur. Mit. Silvestır’ın bu durum Tobolsk piskoposluğunda sabırla çalışmayı 
bekleyip sonucu görmesine yaramıştır ve düşünmeyi öğrenmiştir. Bu görevde kaldığı zaman içinde hıristiyanlıktan 
islama geçişin sebeplerini de düşünmüş ve kıyaslamalar yapmıştır. 10 Ekim 1755 yılında Suzdal piskoposluğunda 
görevlendirilmiştir. Silvestır’ın Tobolsk vilâyetinde görevi esnasında (1745), Tobolsk’da 117 Tatar hanesi ve 2 
mescit vardır. 6 Eylül 1750 yılında Tobolsk’da yaklaşık müslüman nüfus 6000’dir ve 66 mescit vardır, İmparatoriçe 
Elizabet Petrovna bir emir yayınlayarak bu bölgede daha fazla mescit yapılmasını yasaklamıştır. Nikolay Abramov, 
“Metropolit Silvestr Glovatskiy” Strannik 1868, Temmuz, s. 23–27. 
483
 “Bir Basurman (müslüman) ne tür bir yöntemle olursa olsun bir Rusu kendi dinîne çeker ve sünnet ederse ona 
doğrudan ateşe atma cezasını uygulayın” PSZ, C. VIII, No. 5333. 


Yüklə 8,12 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   147




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə