T. C. Mehmet akif ersoy üNİversitesi İlahiyat faküLtesi ders programi

15260- Atatürk İlkeleri ve İnk. Tarihi II

Eğitim, kültür, sosyal ve ekonomik alanlardaki Milli Mücadele, Atatürk?ün hayatı, Türk İnkılabının stratejisi, Siyasi, sosyal ve kültürel ve hukuk alandaki inkılapları ve bu inkılapların oluş sürecini anlatır. Atatürk dönemindeki iç ve dış siyasi olayları Atatürk?ün dünya barışı için çabaları. Atatürk ilkelerine ve ülkeye olan iç ve dış tehditlere karşı gençliği uyarmak ve Türkiye?nin jeopolitik konumu hakkında bilgi vermek.

III.YARIYIL

16201- Kur’an Okuma ve Tecvid III
Kıraat türleri: Bakara Suresinin son iki ayeti. Haşr Suresinin son 5 ayeti, beş ayrı aşırın ezberlenmesi ve Türkçe anlamlarının öğrenilmesi.

16203- Arapça III

Nahivle ilgili temel kavramları tanıma, Sarfla ilgili temel kavramları tanıma, Basit düzeyde konuşma becerisi edinme,
cümleleri ögeleri açısından tahlil etme, İyi düzeyde metinleri okuyup anlama.

16205- Tefsir II

Ahzab Suresi, adı, sebebi nüzulü, konusu, 1-10, 11-20, 21-30, 31-40, 41-50, 51-60, 61-73. Ayetlerin tefsiri. Furkan Suresi, 1-10, 11-20, 21-30, 31-40, 41-50, 51-60, 61-77. Ayetlerin tefsiri. Ayetlerden çıkarılan hükümler. Amaç öğrencilere Kuranı doğru anlama ile Kuran ayetlerinin tefsir tarihi boyunca yapılmış eski ve yeni tefsirlerini okuyabilme ve anlayabilme bilgi ve becerisini kazandırmak. Yardımcı kaynaklar: Suyuti, Tefsiru’l-Celaleyn, Sabuni, Safvetu’t-Tefasir.
16207- Hadis II

Hadis II dersinde temel hadis kaynakları ağırlıklı metin okumaları ve yorumları yapılacaktır. Metinler ışığında ele alınacak konular şunlardır: Sadaka, Oruç, Hac, Ferâiz ve Vasıyyet.

16209- Fıkıh Usulü

16211- İslam Ahlak Esasları ve Felsefesi
İslam Ahlak Felsefesinin tanımı, konusu, amacı, metodu; temel kavramlar ve kaynaklar; Ahlak ve Ahlak Felsefesi hakkında genel bilgi; İslam Ahlak Felsefesinin etkileri ve katkıları. Diğer dinlerle İslam ahlak anlayışlarının mukayesesi. Ahlak ve Ahlak Felsefesi, Kur’an, Hadis ve Sünnet, Antikçağ felsefi ahlakı ve İslam Ahlak Felsefesinin eserleri, belli başlı ahlak ekolleri, klasik temel erdemler, ahlaki değerler, metodu ve lüzumu, ahlaki fiilin menşei ve ahlakın değişmesi meselesi.

16213- İslam Tarihi II
Abbasilerin hilafet makamına geçmeleri, Abbasi halifelerinin döneminde gelişen siyasi ve sosyal olaylar ve bu dönemde ortaya çıkan fikir hareketleri. Endülüsün fethi ve burada kurulan Endülüs Emevi Devletinin siyasi ve kültürel faaliyetleri.
16215- Din Sosyolojisi
Sosyoloji ve din sosyolojisi ile ilgili temel kavramların öğrenilmesi. Din sosyolojisinin konusu, muhtevası ve araştırma alanları. Din sosyolojisi metodolojisi hakkında bilgi. Din sosyolojisi tarihçesi. Din ve toplum arasındaki karşılıklı münasebetler, dini gruplar.
16217- Din Psikolojisi
Psikoloji hakkında özet bilgi, Din psikolojisinin konusu, amacı, önemi, diğer bilimlerle ilişkisi, ilkeleri, araştırma alanları, metotları, dini yaşantının unsurları, gelişim dönemleri ve dindarlık, mistik dini yaşantı, din değiştirme.
16219- Osmanlı Türkçesi
Eski yazı olarak da bilinen ‘Osmanlı Türkçesi’ adı ile belirtilen bu dersin amacı öğrencilerimize Arap harfleri ile yazılı olan Türkçe eserleri ve vesikaları okuma ve anlama becerisi kazandırmaktır.
16221- Temel Yabancı Dil (İngilizce) III
IV.YARIYIL

16202- Kur’an Okuma ve Tecvid IV

Kur’an metnini tecvid kurallarına uygun yüzünden okuma. Namazlarda okunması mutad olan namaz dualarını ezberleme yeteneği. Kur’an’ın 221-300 sayfalarını yüzünden okumuş, muayyen sureler (Naziat, Abese, Tekvir, İnfitar, Mutaffifin ve İnşikak) ezberlemiş ve Türkçe anlamını öğrenmiş olur.

16204- Arapça IV

Arapça ile ilgili kavramları, Arapçanın önemli temel dilbilgisi kurallarından bir kısmını, Arapça bir metnin nasıl çözümleneceğini, Zengin Kelime dağarcığı, Verilen Gramer Bilgileriyle Metinleri Okuyup Anlama yetenegi kazanabilecektir.

16206- Tefsir III

Nur Suresi, adı, sebebi nüzulü, konusu, 1-10, 11-20, 21-30, 31-40, 41-50, 51-64. Ayetlerin tefsiri. Lokman suresi, 1-10, 11-20, 21-34. Ayetlerin tefsiri. Hucurat Suresi, 1-7, 8-13. Ayetlerin tefsiri. Ayetlerden çıkarılan hükümler. Amaç öğrencilere Kuranı doğru anlama ile Kuran ayetlerinin tefsir tarihi boyunca yapılmış eski ve yeni tefsirlerini okuyabilme ve anlayabilme bilgi ve becerisini kazandırmak. Yardımcı kaynaklar: Suyuti, Tefsiru’l-Celaleyn, Sabuni, Safvetu’t-Tefasir, S. Kutub, fi Zilali’l-Kuran, Zuhayli, et-Tefsirul-Munir.

16208- İslam Hukuku I
İslam Hukukunun tanımı, gayesi, kaynakları, diğer hukuk sistemleri arasındaki yeri, problemleri ve araştırma alanları, İslam Kişiler Hukuku, Aile Hukuku ve Miras Hukuku.
16210- Kelam Tarihi
Kelam ilminin tanımı, tarihçesi ve geçirdiği evreler -Kelam ilminin ilimler sınıflandırılmasındaki yeri -İlk Kelam tartışmaları ve inanç gurupları/Haricilik, Şia -İlk Kelam tartışmaları ve inanç gurupları/Cebriyye, Kaderiyye, Mürcie, Sıfatiyye- Sistematik dönem kelam ekolleri/ Mutezile (İsimlendirme, Ortaya Çıkaran Sebepler) - Mutezile /Önemli Temsilciler -Mutezile/ Görüşler - Ehl-i Sünnet Kelam - kolü/Selefilik - Eşarilik/ Mütekaddimun Dönemi -Eşarilik/ Müteahhirun Dönemi - Maturidilik - Maturidlik-Eşarilik Karşılaştırması - Çağdaş Kelam Düşüncesi -Kelam ilminin tanımı, tarihçesi ve geçirdiği evreler.
16212- Felsefe Tarihi
Felsefe tarihine giriş, felsefenin tanımı, amacı, felsefe tarihinin kaynakları, felsefenin diğer alanlarla olan ilişkisi. Antik Doğu ve Batı Felsefeleri, Milet Okulu, Elea Okulu, Çoğulcu Okul, Sofistler, Sokrates, Aristo ve Eflatun, Helenistik ve Roma Felsefeleri, Yeni Platonculuk ve Ortaçağ Felsefesi.
16214- İslam Medeniyeti Tarihi
İslam medeniyetinin kaynakları ve yayılışı belirtildikten sonra, İslam’ın yayıldığı alanlarda meydana getirilen siyasi, idari, sosyal ve ekonomik, eğitim, düşünce, bilim ve sanat alanındaki gelişmeler, çevre kültür ve medeniyetlerle ilişki ve etkileşim ve Avrupa’ya etkileri göz önünde tutularak genel hatlarıyla ele alınacaktır.
16216- Türk-İslam Edebiyatı
Türk İslam Edebiyatının doğuşu ve gelişmesi, ilk yazılı kaynaklar (Divan-I Lügati’t-Türk, Kutadgu Bilig), tevhid, münacat, Esma-i hüsna, na’at, mevlid gibi manzum eserler, önemli şair ve yazarlar.
16218- Temel Yabancı Dil (İngilizce) IV
IV.YARIYIL
17301- Kur’an Okuma ve Tecvid V

Kur’an metnini tecvid kurallarına uygun yüzünden okuma. Namazlarda okunması mutad olan namaz dualarını ezberleme yeteneği. Kur’an’ın 151-220 sayfalarını yüzünden okumuş, muayyen sureler (Fetih, Cuma ve Haşr, 18-24) ezberlemiş ve Türkçe anlamını öğrenmiş olur.

17303- Arap Dili Belağatı I

Belağat tarihi bağlamında belagatin doğuşu, edebi tenkidle ilişkisi, belağatın doğuşuna etki eden nedenler işlenir. Abdulkahir Cürcani’den önce ve sonra yazılan belağat kitapları ve yazarları tanıtılır. Belağatla ilgili giriş kavramlarından sonra Meani ilminin inşai ve haberi cümle, müsned ve müsnedi ileyh’in hazfi, zikri, takdim ve tehiri, fasl, vasl ve kasr gibi konular ele alınır.

17305- İslam Hukuku II

Genelde İslam hukukunun uygulanma alanları; özelde İslam borçlar ve eşya hukuku hakkında bilgi sahibi olur.

17307- Sistematik Kelam I

Allah'ın varlığı, isbât-ı vâcip yolları, Allah'ın sıfatları.

17309- İslam Mezhepleri Tarihi I

Mezhepler Tarihi’nin tanımı, konusu, amacı, metodu; Temel kavramlar ve kaynaklar; Mezheplerin ortaya çıkış sebepleri; din anlayışındaki ilk siyasi ve itikadi farklılaşmalar ve kurumsallaşma süreçleri; İlk dönem İslam mezheplerinden Haricilik, Mürcie, Mu’tezile gibi mezheplerin isimlendirme sorunu, ortaya çıkış sebepleri, teşekkül süreçleri, temel görüşleri, alt kolları, yayıldığı bölgeler, etkileri ve İslam düşüncesine katkıları.

17311- Dinler Tarihi I

Din, dinin mahiyeti, dinin tanımı, dinin kaynağı hakkında görüşler, Tarih ve Dinler Tarihi, Dinler Tarihinin diğer bilim dalları ile ilişkisi ve ilkel kabile dinleri, milli dinlerden Konfüçyanizm, Şintoizm, Taoizm, Geleneksel Türk Dini, Hinduizm, Budizm, Jainizm, Sihizm, Mitraizm, Zerdüştilik, Sabiilik, Maniheizm gibi dinler ve özellikleri.

17313- Din Eğitimi

Din Eğitiminin amacı, konusu, kaynakları, ilgili bilimler. Din eğitimi biliminin kavram çözümlenmesi, Din eğitimi biliminin bilimler arasındaki konumu, Din eğitimi biliminin alanı, amacı ve görevleri. Din eğitimi biliminin metotları ve dili; Din eğitimi ve öğretiminin temelleri, Din eğitiminde program geliştirme ve hedeflerin belirlenmesinde etkili olan hususlar; ilköğretim, orta öğretim ve yükseköğretimde örgün din eğitimi.

17315- Mantık

Mantığın tanımı, mahiyeti, amacı, kaynakları, mantık tarihi, mantığın diğer alanlarla olan ilişkisi, İslam dünyası ve batı dünyasında mantık çalışmaları, modern ve sembolik mantık, kavramlar, önermeler, kategoriler, beş tümel, akıl yürütme biçimleri, kıyas ve beş sanat.

17319- Hadis Tenkidi

Hadis ilminde kavramsal olarak tenkidin nasıl gerçekleştiğini bilir, İslam kültür tarihinde mevcut tenkid zihniyetini örneklerle inceleme ve tartışma imkanı bulur, Bu konuda bir bakış ve perspektif kazanır.

17321- Kur’an Semantiği

Kur’an’ı doğru anlama konusunda bilgilenir, Semantik metot hakkında bilgi edinir, Semantik metodun uygulanmasını öğrenir.

17323- Tarihte Usûl

17325- Sosyal Bilimler Metodolojisi

17327- Türk Din Musikisine Giriş

Cami musikisi hakkında genel bilgi sahibi olma, Cami musikisi formlarını tanıma, Kur’an, Ezan, müezzinlik gibi icraların genel kuralları ile ilgili bilgi sahibi olma, Mevlit ve Miraciye icraları hakkında bilgi sahibi olma, Bazı formların icrasını öğrenme ve ses ile eser meşk edebilme.
17329- Farsça

17331- Kur’an Hükümleri ve Modern Hukuk

17333- Bilgisayar

VI.YARIYIL

17302- Kur’an Okuma ve Tecvid VI

Kur’an metnini tecvid kurallarına uygun yüzünden okuma. Namazlarda okunması mutad olan namaz dualarını ezberleme yeteneği. Kur’an’ın 341- 416 sayfalarını yüzünden okumuş, muayyen sureler (Âl-i İmran,1,2,3.sayfalar, Rahman ve Bakara, 285-286) ezberlemiş ve Türkçe anlamını öğrenmiş olur.

17304- Arap Dili Belağatı II

Edindiği bilgi ve becerileri, muhatabının düzeyine uygun tarzda etkili bir yazılı ve sözlü arapça ve kendi ana dilinde aktarım becerisine sahiptir.

17306- Hadis III

Hadis III dersinde temel hadis kaynakları ağırlıklı metin okumaları ve yorumları yapılacaktır. Metinler ışığında ele alınacak konular şunlardır: Duâ, Fezâil, Zühd, Rekâik ve Tesfir.

17308- İslam Hukuku III

İslam devletler hukukunun hususiyetleri; Devletin fonksiyonları; Fert ve devlet ilişkisi; Hilafet ve halife (Halifede aranan şartlar, halifenin tayin ve tesbiti, halifenin vazifeleri); İslam devletler hukukunda şura prensibi; İslam ceza hukukunda suç ve cezanın tanımı ve hususiyetleri; Had, kısas ve tazir cezaları.

17310- Sistematik Kelam II

Melek İlmi –Kur’an’ın Melek Hakkındaki Anlatımları –Şeytan –Cin –Doğra Kanunları –İnsanın Yaratılışı İnsanın Mahiyeti – İnsanın Fiilleri –İnsan Fillerine İlişkin Problemler –Kader İnancının Tarihsel Gelişimi –İmanın Mahiyeti – Şirkin Mahiyeti –Büyük Günah Problemi –İnsan Fiillerine Ait Hükümler.

17312- Tasavvuf Tarihi

17314- İslam Mezhepleri Tarihi II

Şia; Zeydiyye, İmâmiyye, İsmâiliyye; Ehl-i Sünnet; Hadis Taraftarları, Eş’arîlik ve Mâturidîliğin doğuş sebepleri, temel görüşleri, İslam Düşüncesindeki Yerleri, Yaşayan Mezhepler; Bahailik, Kadiyanilik, Dürzilik, Nusayrilik, Yezidilik, Vehhabilik, Din anlayışında Mezhepler üstü Yaklaşımlar.

17316- Dinler Tarihi II

İlahi Dinler: Yahudiliğinin tarihçesi, inanç ve ibadetler, kutsal metinler, mezhepler, bayramlar, gelenek ve görenekler; Hıristiyanlık, tarihçe, inanç ve ibadetler, mezhepler, bayramlar, gelenek ve görenekler; İslam dininin inanç ve ibadetleri, İslam’ın diğer ilahi dinlerle inanç ve ibadet noktasında mukayesesi. Batı’da yeni dini hareketler.

17318- Dinî Hitabet

17320- Hadis ve Sünnette Çağdaş Yorumlar

17322- Tarih Felsefesi

17324- İslam’da Bilim Tarihi

17326- İslam Sanatları ve Estetiği

17328- İslam Eğitim Tarihi

17330- Türk Düşünce Tarihi

17332- Türk Kelamcıları

Ebu Hanife, İmam Mâturîdi. Ebu'l-Muin en-Nesefi, Nureddin Sabunî, Abdullatif Harputî ve İzmirli İsmail Hakkı.

17334- Osmanlı Türkçesi I

17336- Türk Din Musikisi

Cami musikisi hakkında genel bilgi sahibi olma, Cami musikisi formlarını tanıma, Kur’an, Ezan, müezzinlik gibi icraların genel kuralları ile ilgili bilgi sahibi olma, Mevlit ve Miraciye icraları hakkında bilgi sahibi olma, Bazı formların icrasını öğrenme ve ses ile eser meşk edebilme

17338- İleri Farsça

VII.YARIYIL

17401- Kur’an Okuma ve Tecvid VII

Kur’an metnini tecvid kurallarına uygun yüzünden okuma. Namazlarda okunması mutad olan namaz dualarını ezberleme yeteneği. Kur’an’ın 420-500 sayfalarını yüzünden okumuş, muayyen sureler (İsra, 1-3 sayfaları; İsra, 78-84 ve Hucurat) ezberlemiş ve Türkçe anlamını öğrenmiş olur.

17403- Arapça Tefsir Metinleri

17405- Arapça Kelam Metinleri

17407- Arapça İslam Hukuku Metinleri

17409- Tasavvuf

Tasavvufun tanımını, konusunu, temel kavramlarını, tarihi gelişimi.

17411- İslam Felsefesi Tarihi I

Giriş; İslam Felsefesinin tanımı, özel anlamı, konusu, amacı, metodu; temel kavramlar ve kaynaklar; tarihi serüveni; isimlendirme sorunu, yayıldığı bölgeler, etkileri ve katkıları, Düşünce Tarihi içindeki yeri, etkilendiği ekol ve filozoflar, özgünlüğü sorunu, temsilcileri, sistem oluşturma çabaları, ekollerin oluşması, diğer disiplinlerle ilişkisinin belirlenmesi.

17413- Din Felsefesi I

Terim olarak din felsefesi, din felsefesinin problemleri, diğer alanlarla ilişkisi, Tanrı’nın varlığı ile ilgili deliller, din dili, Tanrı’nın sıfatları, sıfatlar, kötülük problemi ve insan hürriyeti.

17415- Dini Bilgiler Öğretimi

17417- Kur’an’a Çağdaş Yaklaşımlar

17419- Mukayeseli İslam Hukuku

Mukayeseli İslam hukuk düşüncesinin doğuşu ve gelişimi, mukayeseli hukuk ve ilm-i hilaf kavramlarının incelenmesi, mezhepler arasındaki ihtilaflara dair örnekler.

17421- Türkiye’de Dini Akımlar

17423- Çağdaş İslam Düşünürleri

17425- Mukayesi Halk İnançları

Halk İnanç kavramları ve ilkeleri.Halk inançlarının Popüler inançların doğası ve özelliklerinin analizlerinin yapılabilmesi.

17427- Günümüz Tasavvufi Akımları

17429- Osmalı Türkçesi II

İslam öncesi dönemde Türklerin kullandığı alfabe ve yazılı edebiyatın belli başlı unsurlarını öğrenci tanır; Tarihi seyir içinde Osmanlı paleografyasının gelişimini öğrenip, yazılmış metin çalışmalarını devam ettirir. Osmanlı Türkçesiyle yazılmış metinleri ve kitabe örneklerini kavrar, Hat sanatıyla üretilmiş eserlerin içeriğini kavrar.

17431- Paleografi-Epigrafi

17433- Halkla İlişkiler

17435- Klasik Kelam Metinleri

Klasik kelam metinlerinin karakteristik özelliklerinin tespiti. Klasik kelam metinlerinin doğası ve gelişimi sürecinde analizlerin yapılması. Klasik kelami eserleri tanıma ve anlama becerisi kazandırma.

17437- Seçme Hadis Metinleri

Klasik kaynaklardan seçilen ve farklı hadis literatüründeki kriterlere göre sınıflandırılan hadisleri tanıyabilecek, Hadis metinlerini çözümleyebilecek, Müşkil, müteşabih, ihtilaflı ve tasavvufi hadislerin değerlendirmesini yapabilecek ve hadislerin aktüel değeri olanlarını yorumlayabilecek bilgi ve beceri konusunda kazanımlar elde eder.

17439- Yabancı Dilde Dini Metinler

17441- Arap Dili ve Belağatı

Ders üç ana bölümden oluşur. A- Fesahat ve Meani B-Beyan c- Bedii.

VIII.YARIYIL

18402- Hadis Metinleri

Klasik kaynaklardan seçilen ve farklı hadis literatüründeki kriterlere göre sınıflandırılan hadisleri tanıyabilecek, Hadis metinlerini çözümleyebilecek, Müşkil, müteşabih, ihtilaflı ve tasavvufi hadislerin değerlendirmesini yapabilecek ve hadislerin aktüel değeri olanlarını yorumlayabilecek bilgi ve beceri konusunda kazanımlar elde eder.

18404- İslam Felsefesi II

İslam Felsefesinin özgünlüğü, İslam Felsefesinin ortaya çıkış sebepleri, tarihindeki felsefi tartışmalar, Kindî, Farabi, İbn Sina gibi Meşşai filozoflar, Gazali gibi eleştirel filozoflar, Sühreverdî gibi İşraki filozoflar, Felsefe-Din İlişkileri, Selçuklu Döneminde Felsefe, Osmanlı döneminde felsefe, İslam Felsefesinde tehafütler ve felsefenin gerilemesi, İslam Felsefesinin sorunları, İslam Felsefesi hakkında modern çalışmalar, Batı’ya etkisi.

18406- Kur’an Öğretimi

18408- Mezuniyet Tezi

18410- Din Felsefesi II

Sıfatlar ve Tanrı-âlem ilişkisi, deizm, panteizm ve panenteizm, ateizm, kötülük problemi ve ateizm, ateizmin dayandığı temeller, ölüm ve sonrası, ölümsüzlük, haşr, din ve bilim, din, sanat ve ahlak.

18412- Din Hizmetlerinde Rehberlik ve İletişim

Rehberlik kavramı ve ilkeleri, psikolojik danışma, dini danışma ve rehberlik, din hizmetlerinde rehberlik, dinî rehberlik gerektiren konular, dinî iletişim, din hizmetlerinde rehberlik alanları, din hizmetlerinde rehberlik araçları, iletişim kavram ve modelleri, dinî iletişimin anlamı ve kapsamı, iletişim modelleri, iletişim şekilleri, alanlarına göre iletişim şekilleri ve dinî iletişimde araçalr hakkında öğrencileri bilgilendirme, yönlendirme ve mesleki açıdan din hizmetlerinde rehberlik ve iletişim yönünden yetiştirme.

18414- Cami Deneyimi

18416- İslam, İnsan Hakları ve Demokrasi

18418- Günümüz Felsefi Akımlar

Çağdaş düşüncenin karakteristikl özelliklerini saymak, Çağdaş düşünürlerin en az beşini temel sorunlarından en az birisiyle birlikte saymak, Çağdaş felsefenin sorunlarına aşina olma, Modernlik, Çağdaşlık ve Güncellik: Günümüzde Felsefe.

18420- Günümüz Kelam Problemleri

Dinin Kurumsal Niteliği. Antropolojik, Sosyolojik ve Psikolojik Yaklaşımlar, Falcılık, Medyumluk; Gelenek, Modernite ve İslam. Küreselleşme ve Din.

18422- Dinlerararsı Diyalog

18424- Çağdaş İslam Akımları

Türkiye'de Islamcılık cereyanının doguşu ve temsilcileri, Mısır'da Ihvan-ı Müslim?in Hareketi, Modern Şii Düşüncesi, temsilcileri ve görüşleri, Hindistan'daki dini hareketler, Güneydogu Asya'daki dini hareketler, temsilcileri, teşkilatları, dini ve fikri görüşleri.

18426- Çağdaş Eğitim Akımları

18428- Türk Cumhuriyetleri Tarihi

18430- Din Felsefesinin Problemleri

18432- Ahlak Felsefesi

18434- Çevre ve Din

18436- Tefsir Metinleri

Temel bir kısım tefsir metinleri incelenecek; sure ve ayetler üzerinde meal ve tefsir incelemeleri yapılacaktır.

18438- Antropoloji