T ür kan Firudin qızı q u r ba no V an ın biologiya üzrə fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsi



Yüklə 18,1 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix20.01.2018
ölçüsü18,1 Kb.
#21709


T ür kan   Firudin  qızı  Q u r ba no v an ın   biologiya  üzrə  fəlsəfə  doktoru  elmi  dərəcəsi 

almaq  üçün  «U r b a n l a şm iş   ekos istemlərdə  insanın  opportunistik  xəstəliklərinin 

törədicələri  olan  koksidilərin 

(Apicomplexa,  Cocciciia)

  y ay ı l m as ın d a  gəmiricilərin 

rolu»  m ö v z u s u n d a   2429.01  «Parazitologiya»  ixtisası  üzrə  təqdim  etdiyi  dissertasiya 

işinin  avtoreferatına

R Ə   Y

Bir  çox  infeksion  və  invazion  xəstəliklərin  ya yı lm as ın da   gəmiricilər  xüsusi  rol 



oynayırlar.  Onların  sürətlə  çox al m a  qabiliyyəti  və  geniş  arellalarda,  xüsusuilə  də 

urbanlaşmış  eko sis te m lə rd ə  yayılması  bu  xəstəlik  törədcilərinin  də  sürətlə  yay lımasına 

imkan  yaradır.  Bu  b a x ı m d a n   müəllifın  yerinə  yetirdiyi  tədqiqat  işi  öz  aktuallığı  ilə 

seçilməklə  yanaşı,  m ü as ir   döv rü n  tələblərinə  cavab  verən  tədqiqatlar  sırasına  daxil 

edilməlidir.

M ü ə l l i f   haqlı  olaraq  tədqiqatın  əsas  məqsədi  kimi  urba nlaş mış   ekosistemlərdə 

koksidilərin  y ay ıl m as ın da   gəmiricilərin  rolunu  m ü əy yə n  etməyi  qarşısına  q o y m u ş   və  bu 

vəzifəni  yerinə  yeti rmə k  üçün  dəqiq  həll  yolları  ortaya  qo ym uş d ur .

Tədqiqatların  ged işi ndə   miiəllif  ilk  dəfə  olaraq  A zə r b a y c a n d a   eymeriyaların 

tədqiq 


ediməsi 

za m anı  

m o lek u ly ar  

b i ol ogi yan m 

bəzi 

metodlarından 



dezoksiribonuklein  tu rş u s un u n  ( D N 'f )   amplifıkasiyası,  pol im er az   zəncir  reaksiyası 

(P ZR )  və  s ek ven ləş di rm ə  meto dlarınd an  istifadə  edilmişdir.  Ə l d ə  edilən  nəticələr 

əsasında  gəm iricilərd ə  parazitlik  edən 

Eimeria

  cinsi  iiçün  CX3I  və  SSU  gen 

ardıcıllıqlarına 

əsaslanan 

fılogenetik 

ağ aclar 

quru lmu şd ur.  

İlk 


dəfə 

olaraq 


qırmızıquyruq  q u m   siçam 

Cryptosporidium

  cinsi  üçün,  ev  siçanı  isə 



Isospora

  cinsi 


ııçün  sahib  q is m in də   qevd  edilmişdir.

T. F .Q u rb an o v a  apardığı  tədqiqatlarda  gəmiricilərin  koksidilərlə  yayıl ma  dərcəsini 

araşdırmış  və  Gə m ir ic ilə r  dəstəsinin  11  növün ə  daxil  olan  320  fərd  və  sərçəkimilər 

dəstəsinin  84  fərdi  tədqiq  edilmişdir.  Tə dq iq  edilmiş  bütün  gəmiricilərin  90  fərdində




(28,4%) 

Cryptosporidium

  və  89  fərdində  ( 27, 8% ) 



Eimeria

  cinslərinə  aid  olan  oosistalar

insan  üçün  ü m u m i  olan  protozoy  patogcnlərin  dövriyyəsinin  aşkar  edilmə sin də  xüsusi 

əhə miyyətə  malikdir.

Tədqiqatın  işinin  çoxcəhətli  istiqamətlərinin  yerinə yetirilməsi  üçün  təqdiın  edilmiş 

metodikaları  m ü ə l l i f   d ü zg ün   seçmişdir.  T . F .Q u rb a n o v a n ı n   dissertasiya  işində  tərtib 

etdiyi  cədvəllər  tədqiqatın  gedişində  alınmış  nəticələrin  dəqiqliyini  əyani  şəkildə 

göstərir.

Dissertasiyanın  əsas  m əzm u n ıı n a  gəldikdə  isə  T . F .Q u r b a n o v a   qarşıya  q o yu lm u ş  

məsələləri  bir tədqiqatçı  kimi  hərtərəfli  və  yüks ək  sə viyyədə  həll  etmişdir.

Elmi  yeniliyini  və  praktiki  əhəmiyyətini  nəzərə  alaraq  hesab  edirəm  ki,  Tıirkan 

Firudin 


qızı 

Q u r b a n o v a n ı n  

« Ur ba n laş mi ş 

ekosis te ml ərd ə 

insanın 

opportunistik 

xəstəliklərinin  törədicələri  olan  koksidilərin  (

Apicomplexa,  Coccidia)

  yayılm asın da 

gəmiricilərin  rolu»  m ö v z u s u n d a   dissertasiya  işi  Azə rb ay ca n   Respublikası  Prezidenti 

yanında  Ali  Attestasiya  K om iss iy ası nı n  tələblərinə  uyğun  tərtib  edilmişdir  və  onun 

müəllifı  2429.01  «P ar azitologiya»  ixtisasında  biologiya  i'ızrə  fəlsəfə  doktoru  elmi 

dərəcəsi  al m ağa   laviqdir.

Naxçıv an  D öv lət   Universitetinin

Ma gistra tura  üzrə  dekanı: 

biologiya üzrə  elm lər doktoru

aşkar  edilmişdir.  Bütün  bun lar  m ü x t ə li f  eko sistemlərə  daxil  olan  ərazilərdə  heyvanlar  və

Etibar Nəs rulla  oğlu  M ə m m ə d o v

Biologiya  üzrə  elm lə r d ok tor u  1

N axç ıv an  Dövlət  Universitetinin 

A f /

1*1  ILX


e l m i   k a t i b i ,   t a r i x   i i zr ə  f ə l s ə f ə   d o l t S ) r ı H >



Z





AA  \

Yüklə 18,1 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə