Tarihte ve Günümüzde Ortadoğu'da Türkmenler
Yüklə 7,31 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- I. Eskiçağda Irak‟ı Yöneten Türk Kavimleri
4
Destanı‟nda, Yafes‟in oğlu Türk değil, Olcay Han‟dır. Hatta doğrudan Yafes‟e bu adın (Olcay) verildiği dahi söylenirmiĢ.” 3 . KaĢkarlı Mahmud‟un, “Dîvânü Lugâti‟t-Türk” adlı eserinde ise Türk, Nuh Peygamber‟in oğlu olarak tanıtılır 4 . Bütün bu bilgiler doğru ise ki, aksini düĢünmek mümkün görülmemektedir. Ġster istemez Türklerin ilk vatanının Orta Doğu ve dolayısıyla da Mezopotamya toprakları olduğu gerçeğini kabul etmek gerekir. Tarihin bir döneminde Yafes oğullarının bir kısmı, Orta Doğu‟dan bugünkü Türkistan topraklarını da kapsayan Orta Asya‟ya göç ettiler ve orada çoğaldılar 5 . Ancak anılan coğrafyada yaĢayan Yafes oğulları, çok çeĢitli sebeplerden dolayı Doğu‟dan ve Güney Doğu‟dan (Doğu Ģemsiyesi olarak vasıflandırdığımız ve Turan-Ġran coğrafyası Ģeklinde de tanımlanan, nispeten Kafkaslar ve tamamen Orta Asya, Mâveraünnehr, Hindu KuĢ Dağları ve bugünkü Ġran toprakları) kitleler halinde hareket ederek Sibirya üzerinden batıya yani bugünkü Avrupa kıtasına ve güneye yani bugünkü Ġran toprakları üzerinden sıcak bölge ve denizlere (Irak, Suriye, Mısır, Basra Körfezi, Akdeniz, Kızıldeniz) yönelmiĢlerdir. Anılan göç dalgalarının en belirgin kitlesini oluĢturan Sümerlerin de Irak‟a yönelirken aynı yolu izlediklerini düĢünüyoruz 6 . I. Eskiçağda Irak‟ı Yöneten Türk Kavimleri Birçok bilim adamı ve tarihçi tarafından Türk kökenli oldukları belirtilen Sümerlerin, Türkçe ile akraba bir dil konuĢtukları bilinen bir gerçektir. Avrupalı otoritelerin büyük bir çoğunluğu, Sümerleri, Hint-Avrupa kökenli kavimlerden biri olarak göstermeye çalıĢsa da, hem filolojik, hem antropolojik hem de teolojik açıdan Sümerlerin Orta Asyalı Türklerden oldukları artık bir tahminden öte kanıtlarıyla ortaya konulmuĢ bilimsel bir
3 Bkz. Tuncer Baykara, “Türklüğün En Eski Zamanları”, Türkler, Ankara, 2002, c. I, s. 375. (368-421). Yafes‟in oğulları olarak kabul edilen Türkler, Çinliler ve Moğolların akrabalığı ve iliĢkileri hakkında geniĢ bilgi için bkz. Özkan Ġzgi, “Orta Asya'nın En Eski Kültürleri ve Çin Medeniyeti Ġle ĠliĢkiler”, Türkler, Ankara, 2002, c. I, s. 678-699. 4 Mahmud KâĢgarî‟, Dîvânü Lugâti‟t-Türk, (Çev. Serap Tuba Yurtsever, Seçkin Erdi), Ġstanbul, 2007, s. 606. 5 Bkz. Ġbrahim Kafesoğlu, “Tarihte Türk Adı”, Türkler, Ankara, 2002, c. I, s. 427; Abdulhalik Bakır-Ahmet Altungök, “Klâsik ve ÇağdaĢ Kaynaklar IĢığında Turan ve Ġran Kavramı ve Tarihsel Coğrafyası”, s. 393. 6 Abdülhaluk Çay-Ġlhami DurmuĢ, “Ġskitler”, Türkler, Ankara, 2002, c. I, s. 861. Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu / 5
gerçektir 7 . Eskiçağ tarihçilerimizden Ekrem MemiĢ, Sümerlerden kalan yazılı tabletler üzerinde yapılan filolojik incelemelere dayanarak, bu kavmin konuĢtuğu dilin, Türkçe gibi Ural-Altay dil grubu arasında yer aldığını, ayrıca iskelet kalıntıları ve araĢtırmaların da, Sümerlerin yuvarlak kafalı (brekisefal) bir kavim olduğunu ortaya çıkardığını söylemektedir 8 . Sümerler, inanç yönünden de incelendiğinde, Anu, Enlil ve Ea adında tanrılara taptıkları görülür. Onlar gök yüzünü temsil eden Anu‟ya büyük saygı gösteriyorlardı. Buna paralel olarak Türkler de Gök Tanrı‟ya tapıyorlardı 9 . Ayrıca, düz bir arazi yapısına sahip olan Mezopotamya‟da yaĢayan Sümerler, mabetlerini yığma toprak tepeler üzerine inĢa ediyor, sıcak bir iklimde yaĢamalarına rağmen, koyun yününden mamul giysiler giyiyorlardı 10 . Dolayısıyla da onların (Sümerlerin) yaĢam stillerine dair bu iki alıĢkanlığa bakarak, aynı coğrafi özellikleri ve alıĢkanlıkları taĢıyan Orta Asya coğrafyasından geldiklerini ileri sürmek doğru bir tespit olsa gerektir 11 . 7 Ekrem MemiĢ, “Orta Doğu‟da Türklerin Varlığı TartıĢmaları”, Türkler, Ankara, 2002, c. I, s. 639; Gürer Gülsevin, “Sümerce Ġle Türk Dilinin Tarihi ĠliĢkisi”, Türkler, Ankara, 2002, c. I, s. 673-677. 8 Aynı eser, c. I, s. 639. 9 Aynı eser, c. I, s. 639. Türkler Ansiklopedisinde Gök-Tanrı inancı Ģöyle tanıtılır: “Tabiat kuvvetlerine inanma, atalar kültü eski çağlarda birçok kavimlerde mevcut olduğu halde Gök-Tanrı dini yalnız Türklerde görülür. Bu inanç sisteminde Tanrı en yüksek varlıktı. Göktürklerin bir hakanlık kurması, O‟nun isteği ile olmuĢ, hakan Türklere O‟nun tarafından gönderilmiĢtir. Tanrı, Türk halkının istiklali ile ilgilenen bir varlıktır. SavaĢlarda tanrının iradesi üzerine zafere ulaĢılır. Tanrı emreder, uymayanı cezalandırır, doğum, ölüm onun iradesine bağlıdır. Can veren Tanrı onu istediği an geri alabilir. Eski Türk inancına göre ebedi ve her Ģeyin yaratıcısı olan Tanrı tektir. Herhangi bir Ģekle sokulamaz. Dolayısıyla putlar ve putların konduğu tapınaklar yoktur. Eski Türk dini inancında Tanrı bütün vasıfları ile manevi, büyük tek kudret halindedir, güneĢ, ay, ateĢ ve yer, sular yardımcı kutsallar durumundadır. Toplu semavi dinlerde Tanrı‟nın yanındaki melekler, peygamberler, kutsal kitaplar gibi.” Bkz. Gülçin Çandarlıoğlu, “Uygur Devletleri Tarihi ve Kültürü”, Türkler, Ankara, 2002, c. II, s. 365-366. 10 Aynı eser, c. I, s. 639. Anlatılanlara göre, Sümerlerde yüncülük önemli bir üretim ve ticaret ürünüydü. Ur‟da her yıl binlerce ton yünün iĢlendiğine dair bilgi verilmektedir. Dolayısıyla bu ülkede hayvancılıkta önemli bir yere sahipti ve bu amaçla da burada yün elde etmek maksadıyla binlerce keçi, koyun ve kuzu yetiĢtirilmekteydi. Shulgi‟nin kırk sekiz yıllık yönetimini kapsayan Ġ. Ö. 2.093-2.046 tarihleri arasında 350 bin koyun ve keçinin geçiĢinden söz edilmektedir. Bir diğer metinde ise Üçüncü ur hanedanının Ġbbi-Sin adındaki kralı döneminde Ur‟un Krallık Yün Dairesi‟nin 6.435 ton ham yün (yapağı) iĢlemesinden sorumlu olduğu bildirilmektedir. Anılan daire de 9.000 erkek ve kadın kölenin çalıĢtırılması ise bu dönemde yün üretiminin ne denli büyük kapsamda olduğunu göstermesi yönünden önemlidir. Bkz. Abdulhalik Bakır, Ortaçağ Ġslam Dünyasında Tekstil Sanayi, Giyim-KuĢam ve
11 Ekrem MemiĢ, “Orta Doğu‟da Türklerin Varlığı TartıĢmaları”, c. I, s. 639. Yüklə 7,31 Mb. Dostları ilə paylaş:
|