Tarmoqlararo balans
Yüklə 44,56 Kb.
|
|
Makroiqtisodiyot faniga “tarmoqlararo balans” tushunchasini kim kiritgan? V.Leontev F.Kene A.Marshall R.Solou Dastlabki makroiqtisodiy tahlil elementlari qo’llangan jadval nomini belgilang? Kene jadvali Mid jadvali Paashe jadvali Ouken jadvali “Makroiqtisodiyot” fanining asoschisi kim? J.Keyns
A.Ouken R.Solou
M.Fridmen Makroiqtisodiyot fanining sub’ektlari nechta? 4 5
8 Makroiqtisodiyotda agregatlash bu - …. . umumlashtirish qiyoslash bashorat Takrorlash Makroiqtisodiy modellarda ichki o’zgaruvchilar nima deb ataladi? endogen
egzogen deflyator multiplikator Makroiqtisodiy modellarda tashqi o’zgaruvchilar nima deb ataladi? egzogen multiplikator deflyator endogen
Makroiqtisodiyotda “daromadlar-xarajatlar” va “resurslar-mahsulotlar” oqimini ifodalovchi model nima deb ataladi? Doiraviy aylanish modeli Iqtisodiy qiyinchiliklar modeli Iqtisodiy spiral modeli Davriy rivojlanish modeli “Ish bilan bandlilik, foiz va pulning umumiy nazariyasi” asarini kim yozgan? J.Keyns K.Marks
J.Sey A.Pigu
Makroiqtisodiy nazariyaning nechta xil kо‘rinishi о‘zaro farqlanadi? 2 3 4 5 “Ish bilan bandlilik, foiz va pulning umumiy nazariyasi” asari qachon yozilgan? 1936 1950
1968 1987
Makroiqtisodiyot о‘z predmeti va tadqiqot usullariga kо‘ra mustaqil fan sifatida nechanchi asrga kelib shakllanib bо‘ldi? XX asr o’rtalariga XV asr oxirida XVII asr boshida XIX asr oxirida ……………………. – umumiy iqtisodiy nazariyaning bo’limi hisoblanib, unda milliy xo’jalik darajasida iqtisodiyotning fundamental muammolari o’rganiladi. Makroiqtisodiyot Mikroiqtisodiyot Statistika Moliya
…………. makroiqtisodiyot real iqtisodiy hodisalarni va ularning aloqadorliklarini о‘rganadi. Pozitiv
Normativ Operativ
Passiv ……........ makroiqtisodiyot esa qaysi sharoitlar yoki jihatlar maqbul yoki nomaqbul ekanligini belgilaydi. Normativ Passiv
Pozitiv Normativ
MHT mamlakat ……………. vazifasini о‘tagani holda uning standartlaridan kelib chiqib makroiqtisodiy kо‘rsatkichlarni hisoblash, mamlakatlararo taqqoslovlarni amalga oshirish imkonini beradi. buxgalteriyasi moliyasi modeli
indeksi MHT qaysi tashkilot tomonidan qabul qilingan? BMT BST
XVF EI MHTning yangi talqini qachon qabul qilingan? 1993 1990
2000 2002
Elchixonalar va harbiy bazalar о‘zlari tegishli bо‘lgan mamlakatlarning ………………………… hisoblanadi. iqtisodiy hududi jug’rofiy hududi xarbiy hududi migrasion hududi YaIMni hisoblashning nechta usuli bor? 3 4
2 YaIMni hisoblashning nechta sharti bor? 4 3
5 Qaysi usulda hisoblangan YaIMda yakuniy tovarlar va xizmatlar ishlab chiqarishning turli bosqichlarida qо‘shilgan qiymatlar yig‘indisi hisoblanadi? ishlab chiqarish usulida taqsimot usulida daromadlar usulida xarajatlar usulida Tovar va xizmatlarning sotish bahosi bilan ularni ishlab chiqarish uchun foydalanilgan xom ashyo va materiallarni sotib olishga qilingan xarajatlar о‘rtasidagi farq nima deyiladi? qо‘shilgan qiymat daromad foyda
zarar YaIMni xisoblashning ishlab chiqarish usulini boshqacha yana qanday nomlash mumkin? qo’silgan qiymat oraliq foydalanish taqsimot yakuniy foydalanish Uy xo’jaliklarining iste’mol xarajatlari necha qismdan iborat? 3 5 7 4 Makroiqtisodiyotda investision xarajatlar necha qismdan iborat bo’ladi? 3 7 9 2 Tovar va xizmatlarning davlat xaridiga (G) qaysi turdagi xarajatlar kiritilmaydi? davlatning transfert to’lovlari boshqaruv xarajatlari mudofa xarajatlari davlat korxonalarida tо‘lanadigan ish haqi Mamlakatning import va eksport operatsiyalari bо‘yicha xarajatlar о‘rtasidagi farq nima deb ataladi? sof eksport profitsit defitsit
restessiya Iste’mol, investitsiya, davlat xaridi va sof eksport xarajatlari yig‘indisi nimaga teng? YaIM SIM
Xn MD YaIMni xisoblashning xarajatlar usulini boshqacha yana qanday nomlash mumkin? yakuniy foydalanish oraliq foydalanish taqsimot qo’silgan qiymat YaIMni xisoblashning daromadlar usulini boshqacha yana qanday nomlash mumkin? taqsimot
qo’silgan qiymat yakuniy foydalanish oraliq foydalanish …………….. - mamlakat rezidentlari tomonidan, mamlakatda va mamlakat tashqarisida, ishlab chiqarishda ishtirok etish va mulkdan olgan boshlang‘ich daromadlari yig‘indisidir. YaMD YaIM
YaMTD MD SIM nimaga teng? YaIMdan amortizatsiya xarajatlari ayirmasiga MDdan YaIMning ayirmasiga MDdan amortizatsiya xarajatlari ayirmasiga MD va amortizatsiya xarajatlari yig’indisiga SMD nimaga teng? YaMDdan amortizatsiya xarajatlari ayirmasiga YaIMdan MDning ayirmasiga YaIM va amortizatsiya xarajatlari yig’indisiga MD va iste’mol xarajatlari yig’indisiga Shaxsiy tasarrufdagi daromad nimaga teng? iste’mol va jamg’armaning yig’indisiga investitsiya va jamg’armaning yig’indisiga Iste’mol va amortizatsiya o’rtasidagi farqqa Amortizatsiyа va jamg’armaning ayirmasiga Yakuniy iste’mol va milliy jamg‘armalar yig’indisi nimaga teng? YaMTD
YaIM MD SIM Milliy iqtisodiyot tashqi dunyo bilan hech qanday aloqaga ega emas va davlatning iqtisodiyotga aralashuvi nolga teng, deb faraz qilinsa, unda YaIM orqali ifodalangan ishlab chiqarish hajmi nimaga teng bо‘ladi? ShTD
ShD SIM
YaMTD Mamlakat iqtisodiyoti ochiq, soliq solish va transfert tо‘lovlari kо‘rinishida davlat aralashuvi mavjud bо‘lganda jamg‘arish nimaga teng bo’ladi? shaxsiy, hukumat va tashqi dunyo jamg’armalari yig’indisiga jami iste’mol va jami jamg’armalar yig’indisiga iste’mol va jamg’armalar o’rtasidagi farqqa Sof export, amortizatsiya va iste’mol xarajatlari yig’indisiga Davlat jamg‘armalari 0 dan kichik bo’lsa nima deyiladi? defitsit
profitsit muvozanatlashgan rejalashtirilgan Davlat jamg‘armalari 0 dan katta bo’lsa nima deyiladi? profitsit muvozanatlashgan rejalashtirilgan defitsit
Davlat jamg‘armalari 0 ga teng bo’lsa nima deyiladi? muvozanatlashgan rejalashtirilmagan defitsit
profitsit Fisher indeksi nimani ifodalaydi? baho indeksini ishsizlik darajasini investitsion lagni bozor holatini Paashe indeksi nima uchun xisoblanadi? inflyatsiya darajasini aniqlash ishsizlik darajasini aniqlash sof foydani aniqlash foiz stavkasini aniqlash Laspeyres indeksi nima uchun xisoblanadi? inflyatsiya darajasini aniqlash ishsizlik darajasini aniqlash sof foydani aniqlash foiz stavkasini aniqlash Deflyatorni xisoblashni kim fanga kiritgan? Paashe
Laspeyres Ouken
Fisher INIni xisoblashni kim fanga kiritgan? Laspeyres Ouken
Fisher Paashe
YaIM inflyatsiya darajasini xisobga olinganda qanday nomlanadi? real YaIM nominal YaIM MD YaMTD YaIM inflyatsiya darajasini xisobga olinmaganda qanday nomlanadi? nominal YaIM MD YaMTD
real YaIM Ishlab chiqarish, bandlilik va inflyatsiya darajasining davriy tebranishga …………………deyiladi. iqtisodiy davr (sikl)lar iqtisodiy inqirozlar iqtisodiy turg’unlik iqtisodiy yuksalish Iqtisodiy davr (sikl)lar necha bosqichdan iborat? 4 3 2 6 …………......deganda mehnatga layoqatli yoshdagi ishlayotgan va ishsiz yurgan aholining umumiy soni tushuniladi. Ishchi kuchi yoki iqtisodiy faol aholi Rezidentlar Norezidentlar Brokerlar ………….– bu, ishchi kuchining bir qismi bо‘lib, ijtimoiy ishlab chiqarishda band bо‘lmagan, lekin ishlashni xohlovchi va faol ish qidirayotgan aholidir Ishsizlar Korxonalar Uy xo’jaliklari Emigrantlar Ishsizlik indeksi qanday topiladi? ishsizlar sonini ishchi kuchi soniga taqsimlab ishchi kuchi sonini ishsizlar soniga taqsimlab umumiy aholi sonini ishchi kuchi soniga taqsimlab ishsizlar sonini umumiy aholi sonidan ayirib Ish qidirayotgan yoki yaqin vaqtlar ichida ish bilan ta’minlanishni kutayotgan ishchi kuchi qaysi tur ishsizlikka kiradi? Friksion ishsizlikka Tarkibiy ishsizlikka Davriy ishsizlikka Mavsumiy ishsizlikka Ishlab chiqarish strukturasining о‘zgarishi natijasida ishchi kuchiga talab tarkibining о‘zgarishi va oqibatda ishsiz qolganlar qaysi tur ishsizlikka kiradi? Tarkibiy ishsizlikka Mavsumiy ishsizlikka Friksion ishsizlikka Davriy ishsizlikka Asosan ishlab chiqarishning pasayishi natijasida ishchi kuchiga bо‘lgan talabning kamayishidan paydo bо‘ladigan ishsizlik qanday ataladi? Davriy ishsizlik Friksion ishsizlik Mavsumiy ishsizlik Tarkibiy ishsizlik Qaysi turdagi ishsizlik bо‘lmasa, u holda tо‘la ish bilan bandlilikka erishiladi? Davriy ishsizlik Friksion ishsizlik Mavsumiy ishsizlik Tarkibiy ishsizlik Tо‘la ish bilan bandlik davridagi ishsizlik, ……………….. darajasi deyiladi. ishsizlikning tabiiy ishsizlikning xaqiqiy ishsizlikning mutloq ishsizlikning nisbiy Friksion va tarkibiy ishsizliklar yig‘indisi nimaga teng? ishsizlikning tabiiy darajasiga ishsizlikning xaqiqiy darajasiga ishsizlikning mutloq darajasiga ishsizlikning nisbiy darajasiga Tо‘la ish bilan bandlik davridagi ishsizlikni ………………… deyiladi. ishsizlikning tabiiy darajasi ishsizlikning mutloq darajasi ishsizlikning nisbiy darajasi ishsizlikning xaqiqiy darajasi Barcha mavjud resurslardan tо‘liq foydalanish yoki ishsizlikning tabiiy darajasi holatida iqtisodiyotda yaratilishi mumkin bо‘lgan mahsulot hajmini iqtisodiyotning ……………… deb ataladi ishlab chiqarish potensiali ishlab chiqarish xarajatlari ishlab chiqarish daromadlari ishlab chiqarish uzilishi Mamlakatdagi ishlab chiqarish resurslaridan tо‘liq foydalanilgan sharoitda mumkin bо‘lgan ishlab chiqarish hajmi qanday ataladi? potensial YaIM minimal YaIM potensial MD optimal YaMTD Ishsizlik darajasi va YaIM uzilishi о‘rtasidagi miqdoriy nisbatni qaysi iqtisodchi olim matematik holda isbotlab bergan? A.Ouken J.Keyns
V.Leontev D.Ricardo A.Ouken qonunining teskari jihati o’zini isbotlaydimi? isbotlamaydi isbotlaydi stagnatsiya sharoitida isbotlaydi stagflyatsiya sharoitida isbotlaydi A.Ouken qonuniga ko’ra, davriy ishsizlik 1 foizni tashkil etsa, milliy iqtisodiyot YaIMni necha foizga kam yaratadi? 2,5 2
3 Inflyatsiya so’zining lug’aviy ma’nosi nima? shishish qayrilish kamayish pasayish
Ma’lum davr mobaynida mamlakatda baholar о‘rtacha (umumiy) darajasining barqaror о‘sishi, pulning xarid qobiliyatini uzoq muddatli pasayishi nima deb ataladi? inflyatsiya adaptatsiya konsignatsiya deflyatsiya Inflyatsiyaga teskari jarayon nima deyiladi? deflyatsiya konsignatsiya stagflyatsiya adaptatsiya “Inflyatsiya” atamasi ilk bor qaerda qо‘llanilgan? Shimoliy Amerikada O’rta Osiyoda Evropada
Janubiy Afrikada “Inflyatsiya” atamasi ilk bor nechanchi yilda qо‘llanilgan? 1861yil 1880 yil
1914 yil 1950 yil
Qaysi usul narxlarning barqaror о‘sishi sharoitida inflyatsiya darajasi necha yilda ikki baravarga oshishini aniqlash imkonini beradi? 70-miqdor qoidasi Iste’mol narxlari indeksi Deflyator Fisher indeksi 70-miqdor qoidasi bilan nimani xisoblash mumkin? narxlarning barqaror о‘sishi sharoitida inflyatsiya darajasi necha yilda ikki baravarga oshishini xisoblash mumkin barqaror о‘sish sharoitida ishsizlik darajasi necha yilda uch martaga kamayishini xisoblash mumkin inqiroz sharoitida investitsiya darajasi necha yilda foyda keltirishini xisoblash mumkin stagnatsiya sharoitida soliqlarni oshirishining optimal variantini xisoblash mumkin О‘sish sur’atiga kо‘ra inflyatsiyaning nechta turi mavjud? 3 4 5 6 Iqtisodiyotda talab keskin oshib ketishi va uni ishlab chiqarishning real hajmi bilan qondirish mumkin bо‘lmay qolgan sharoitlarda kelib chiqadigan inflyatsiya turini belgilang? Talab inflyatsiyasi Taklif inflyatsiyasi Kutilayotgan inflyatsiya Kutilmagan inflyatsiya Mamlakat iqtisodiyotida tovar va xizmatlar taklifining kamayishi natijasida tovar va xizmatlar baholarining oshishi qanday nomlanadi? Taklif inflyatsiyasi Kutilayotgan inflyatsiya Talab inflyatsiyasi Kutilmagan inflyatsiya Giperinflyatsiyaning rasmiy mezoni qaysi iqtisodchi olim tomonidan kiritilgan? F.Kegan J.Keyns
A.Marshal T.Maltus
Ishsizlik va inflyatsiya kо‘rsatkichlari о‘rtasidagi о‘zaro bog‘liqlik kim tomonidan aniqlangan? Fillips
Smit Valras
Pareto Ishsizlik va inflyatsiya kо‘rsatkichlari о‘rtasidagi о‘zaro bog‘liqlikni qaysi chiziq ifodalaydi? Fillips egri chizig’i Lorens egri chizig’i Pigu egri chizig’i Xansen egri chizig’i …………… – baholar umumiy darajasini barqarorlashtirish, inflyatsion keskinlikni yumshatishga yо‘naltirilgan makroiqtisodiy siyosat Aksilinflyatsiya siyosati Adaptatsiya siyosati Deformatsiya siyosati Graduallash siyosati Daromadlarning va baholarning nominal darajalarini о‘zgartirmagan holda eski pullarni belgilangan nisbatda yangisiga almashtirishtirish nima deb ataladi? Karaxt qilib davolash Graduallash Adaptatsiya Demping
Daromadlarning o’sishini va baholarning o’sishini muvofiqlashtirish siyosati qanday nomlanadi? Adaptatsiya siyosati Deformatsiya siyosati Graduallash siyosati Karaxt qilib davolash Monetaristlar tomonidan taklif qilinayotgan aksilinflyatsiya siyosatiya’ni inflyatsiya sur’atlarini asta sekinlik bilan pasaytirib borish qanday ataladi? Graduallash Demping
Adaptatsiya Karaxt qilib davolash Yalpi talab egri chizig’i doimo ……. . pastga o’ngga suriladi yuqoriga chapga suriladi pastga chapga suriladi yuqoriga o’ngga suriladi ……….. shuni bildiradiki, yalpi talabning egri chiziq bо‘yicha surilishi narxlar darajasi о‘zgarishining foiz stavkasiga bо‘lgan ta’siriga bog‘liq. Foiz stavkasi samarasi Import xaridlar samarasi Real kassa qoldiqlari samarasi Boylik samarasi ………………. shuni bildiradiki, narxlar darajasining oshishi, jamg‘arilgan moliyaviy aktivlar (omonatlar, obligatsiyalar) real xarid qobiliyatini pasaytirib yuboradi. Boylik samarasi yoki real kassa qoldiqlari samarasi Foiz stavkasi samarasi Import xaridlar samarasi Eksport samarasi ………………………. shuni bildiradiki, biror mamlakatda tovar va xizmatlarning ichki narxlari tashqi narxlarga nisbatan oshib borsa, shu mamlakatda ishlab chiqarilayotgan tovar va xizmatlarga talab kamayadi va о‘z navbatida shu mamlakatda import mahsulotlarga bо‘lgan talab oshadi. Import xaridlar samarasi Foiz stavkasi samarasi Boylik samarasi Import xaridlar samarasi Qaysi model umumiy makroiqtisodiy muvozanat modeli bо‘lib, milliy bozorni qisqa va uzoq muddatga tahlil qilish imkonini beradi? AD-AS modeli Ouken modeli IS-LM modeli Akselerator modeli Ixtiyordagi yoki shaxsiy tasarrufdagi daromad nimaga teng? Iste’mol va jamg’arma yig’indisiga Daromad va jamg’arma ayirmasiga Daromad va jamg’arma yig’indisiga Iste’mol va jamg’arma ayirmasiga Bo’sag’aviy daromad nimani anglatadi? Shaxsiy tasarruvdagi daromad va iste’mol o’zaro teng Shaxsiy tasarruvdagi daromad va investitsiya o’zaro teng Shaxsiy daromad va jamg’arma o’zaro teng Shaxsiy daromad va iste’mol teng bo’lmagan holat Uy xо‘jaliklari umuman daromad olmaganlarida ham iste’mol qilishlarini zarur bo’lgan iste’mol vajmi qanday nomlanadi? Avtonom iste’mol Chegaraviy xarajat Me’yoriy iste’mol Turmush darajasi Iste’molga о‘rtacha moyillik deganda …………………. tushuniladi tasarrufidagi daromaddagi iste’mol xarajatlarining ulushi tasarrufidagi daromaddagi jamg’armaning ulushi iste’mol va jamg’armaning ayirmasi iste’mol va jamg’armaning yig’indisi Jamg’armaga о‘rtacha moyillik deganda …………………. tushuniladi tasarrufidagi daromaddagi jamg’armaning ulushi iste’mol va jamg’armaning yig’indisi iste’mol va jamg’armaning ayirmasi tasarrufidagi daromaddagi iste’mol xarajatlarining ulushi Iste’moldagi о‘zgarishlarning shu о‘zgarishni keltirib chiqargan tasarrufidagi daromad о‘zgarishdagi ulushi …………………….. deyiladi iste’molga chegaralangan moyillik iste’molga o’rtacha moyillik jamg’armaga chegaralangan moyillik jamg’armaga o’rtacha moyillik Jamg‘arishdagi о‘zgarishning ixtiyordagi daromad о‘zgarishidagi ulushi ………………………. deyiladi jamg‘arishga chegaralangan moyillik iste’molga o’rtacha moyillik jamg’armaga o’rtacha moyillik iste’molga chegaralangan moyillik Hali buyumlashmagan, lekin ishlab chiqarish vositalariga qо‘yilgan kapital nima deyiladi? Investitsiya Daromad Iste’mol
Transfert Zavodga 100000 sо‘mlik yangi stanok sotib olindi. Yangi stanokni qо‘llashdan zavod 10.000 sо‘m sof foyda olgan bо‘lsin. Kutilayotgan sof foyda meyori nimaga teng? 10% 12%
1% 0,1%
Agarda kutilayotgan foyda meyori foiz stavkasidan yuqori bо‘lsa, investitsiyalash ……………… bo’ladi foydali
zararli 0 ga teng o’zgaruvchan Agarda foiz stavkasi kutilayotgan foyda miqdoridan yuqori bо‘lsa, investitsiyalash ………… bо‘ladi zararli 0 ga teng foydali o’zgaruvchan Investitsiyalar hajmining YaIM yoki daromadlar darajasiga bog‘liqligini qaysi model aks ettiradi? Akselerator modeli AD-AS modeli IS-LM modeli Kembridj modeli Qaysi konsepsiyada ikki parallel bozor, real va pul bozori alohida-alohida amal qiladi, ular о‘rtasidagi muvozanat avtomatik barqarorlashtirgichlar orqali ta’minlanib turiladi deb hisoblanadi. Klassik dixotomiya Neokeynscha Xayot davri Likvidlilik Qaysi nazariyaga ko’ra bozor mexanizmi yalpi talab va yalpi taklif muvozanatini doimiy barqaror ushlab tura olmasligi e’tirof etiladi? Keyns nazariyasida Klassik nazariyada Maltus nazariyasida Xansen nazariyasida Nechanchi yil ingliz iqtisodchisi J.M.Keyns kapitalizm iqtisodiyotiga yangi, ish bilan bandlik nazariyasini kiritadi? 1936 1970
1880 1947
Kapitalizm iqtisodiyotiga yangi, ish bilan bandlik nazariyasini kim kiritgan? Keyns
Valras Pareto
Pigu “Daromadlar - xarajatlar” modeli – …… Keyns xochi Kuznets topishmog’i Fesher samarasi Likvidlilik tuzog’i Multiplikatorning matematik mohiyati nimani anglatadi? cheksiz kamayib boruvchi geometrik progressiyani cheksiz ko’payib boruvchi geometrik progressiyani cheksiz kamayib boruvchi arifmetik progressiyani cheksiz ko’payib boruvchi arifmetik progressiyani Yalpi talabning yetishmasligi iqtisodiyotga qanday ta’sir kо‘rsatadi? depressiv progressiv ta’siri yo’q deformativ …………… - iqtisodiy beqarorlik omili hisoblanadi. Multiplikator Akselerator Baho shoki Soliq stavkasi Iqtisodiy tebranishlar darajasini kuchaytiruvchi omil nima? Multiplikator Akselerator Baho shoki Soliq stavkasi YaIMni tо‘liq bandlilikning noinflyatsion darajasiga qadar о‘stirish uchun jami talab (jami xarajatlar) kо‘paytirilishi zarur bо‘lgan miqdor ……………….. uzilish deyiladi. retsession inflyatsion stagnatsion investitsion Undan qutilish yо‘li bilan foydalanish mumkin bо‘lgan yagona tovar bu - ….. . Pul Avtomobil Turar-joy Qimmatli qog’oz Umumiy holda pul nechta vazifani bajaradi? 5 6 7 8 Pul massasi likvidlilik darajasining pasayib borishi tamoyiliga asoslangan nechta agregatga bо‘linadi? 4 2 3 6 Pulning likvidliligi deganda nimani tushunasiz? Almashish qobiliyatini Jamg’arilish xususiyatini Qiymat o’lchoviligi Jahon puli ekanligini Pul agregatlari nechta 4 6 8 10 Pulga talabning Keyns nazariyasi, likvidlilikning afzalligi nazariyasi, pulni naqd kо‘rinishda saqlashga kishilarni undovchi nechta sababni kо‘rsatadi? 3 2 4 5 Bank tizimidan tashqaridagi naqd pullar va zarur bо‘lganda iqtisodiy agentlar bitimlar uchun ishlatishi mumkin bо‘lgan depozitlar yig’indisi qanday ataladi? Pul taklifi deyiladi Pulga talab deyiladi Pul multiplikatori deyiladi Pul emissiyasi deyiladi Dastlabki depositning va majburiy zahiralash me’yoriga nisbati orqali nima topiladi? Pul taklifi hajmi Pulga talab hajmi Muomiladagi naqd pullar Hisob raqamlardagi pullar Tijorat banklarining pul taklifini keltirib chiqarish imkoniyati qanday tartibga solib turiladi? majburiy zahira normasini belgilash orqali valyuta kursini belgilash orqali plastiklarga pul tushirish orqali kommunal to’lovlarni ushlash orqali Pul taklifining pul bazasiga nisbati nima? pul multiplikatori pul taklifi pul bazasi deposit Pul bozorida muvozanat nuqtani nima belgilaydi? foiz stavkasi soliq stavkasi depozitlar miqdori pul agregatlari ……………. – bu, pul yoki natura kо‘rinishidagi yordam turi bо‘lib, byudjet va byudjetdan tashqari fondlardan kо‘rsatiladi. subsidiyalar dotatsiyalar subvensiyalar transfertlar Davlat byudjetining holati necha xil bo’ladi? 3 5
9 Soliqlarning nechta o’ziga hos belgisi mavjud? 5 3
4 Soliqlar soliqqa tortish obyektiga qarab nechta guruhga bo’linadi? 4 2
3 Iqtisodiy mohiyatiga ko’ra soliqlar nechta turga bo’linadi? 2 3
5 Progressiv soliq stavkasining mohiyati? o’suvchi kamayuvchi o’zgarmas 0 ga teng Regressiv soliq stavkasining mohiyati? kamayuvchi o’zgarmas 0 ga teng o’suvchi …………. deganda noinflyatsion YaIM ishlab chiqarish sharoitida iqtisodiyotda tо‘liq bandlilikni, tо‘lov balansining muvozanatini va iqtisodiy о‘sishni ta’minlashga qaratilgan davlat xarajatlari va soliqlarini о‘zgartirishni о‘z ichiga olgan chora tadbirlar tushuniladi. Byudjet-soliq siyosati Pul-kredit siyosati Barqarorlashtirish shartlari Taraqqiyot kafolatlari Iqtisodiyot turg‘unlik yoki pasayish davrida bо‘lgan vaziyatlarda davlat tomonidan rag‘batlantiruvchi fiskal siyosat –…………….. olib boriladi fiskal ekspansiya fiskal restriksiya monetar ekspansiya monetar restriksiya Iqtisodiyotda tо‘liq bandlik va ortiqcha talab natijasida inflyatsiya kelib chiqishi mumkin bо‘lgan vaziyatlarda cheklovchi fiskal siyosat –………………………..olib boriladi fiskal restriksiya monetar restriksiya fiskal restriksiya monetar ekspansiya Qaysi tur soliq stavkasi soliq tizimi multiplikatori samarasini yumshatadi? progressiv regressiv mulkdan olinadigan oborotdan olinadigan Hukumatning bandlik darajasi, ishlab chiqarish hajmi, inflyatsiya sur’atlari va tо‘lov balansi holatini о‘zgartirishga yо‘naltirilgan maxsus qarorlarni qabul qilishi natijasida davlat xarajatlari, soliqlar va davlat byudjeti qoldig‘ini maqsadli о‘zgartirishi ……… deyiladi diskret fiskal siyosat nodiskret fiskal siyosat passiv fiskal siyosat aktiv fiskal siyosat ………………… – davlat xarajatlari, soliqlar va davlat byudjeti qoldig‘ini avtomatik о‘zgartirishni kо‘zda tutadi Nodiskret fiskal siyosat Aktiv fiskal siyosat Passiv fiskal siyosat Diskret fiskal siyosat Davlat byudjeti kamomadini moliyalashtirish usullari nechta? 3 2
7 Inflyatsiya darajasi oshganda qanday samara paydo bо‘ladi? Oliver-Tanzi Ouken
Xiks-Xansen Fillips
Respublikamizda fiskal siyosatning nechta turidan foydalaniladi? 2 3 3 5 “Bank” so’zining lo’g’aviy ma’nosini aniqlang? Sarrof kursisi Baqqol do’koni Tarozi toshi Sudxo’r chuntagi ……. - tijorat tashkiloti bо‘lib, bank faoliyati deb hisoblanadigan faoliyat turlari majmuini amalga oshiradigan yuridik shaxsdir. bank
sug’urta kompaniyasi kredit muassasasi Lombard Markaziy bankning bosh maqsadi nimadan iborat? valyutaning barqarorligini ta’minlash kredit berishni ta’minlash valyuta kursini belgilash omonatga pul olish ta’minlash Quyidagilardan qaysi monetar siyosatni hamda valyutani tartibga solish sohasidagi siyosatni shakllantirish, qabul qilish va amalga oshirish bilan shug’ullanadi? bank
g’aznachilik moliya
mahkama Kredit muassasalarining bо‘ysunishiga qarab bank qonunchiligi hamda kredit tizimining pastdan yuqoriga tomon tarkibiy tuzilishiga muvofiq tarzda bank tizimini nechta bosqichli turga ajratish mumkin? 2 3
5 Ikki bosqichli tizimda banklar о‘rtasidagi о‘zaro munosabatlar nechta yо‘nalishli tuzilishga asoslanadi? 2 3
5 ………………. deganda, tо‘liq bandlik sharoitida YaIMni ishlab chiqarishga inflyatsiyaning ta’sirini kamaytirish yoki bartaraf etish maqsadida muomaladagi pul miqdorini о‘zgartirishga qaratilgan chora-tadbirlar tushuniladi. Pul-kredit siyosati Byudjet-soliq siyosati Strategik rejalashtirish Barqaror rivojlanish Pul-kredit siyosatining nechta asosiy vositasi mavjud? 3 4 5 6 Banklarning zahira normasi nechta vazifani bajaradi? 2 3 4 6 Qaysi tashkilot tijorat banklarining Markaziy bankda ushlab turishga majbur bо‘lgan zahiralarning eng quyi normasini о‘rnatadi va shu vosita yordamida ular kreditlash qobiliyatiga, imkoniyatiga ta’sir etadi? Markaziy bank Moliya vazirligi Gaznachlik Oliy Majlis Ilk majburiy zahira normalari qaerda va nechanchi yilda joriy qilingan? AQSHda 1865 yilda Angliyada 1959 yilda Germaniyada 1880 yilda Rossiyada 1933 yilda Majburiy bank zahirasi meyorini kо‘tarish pul taklifini ……… . kamaytiradi ko’paytiradi o’zgartirmaydi aylanishini tezlashtiradi ……………………….. – Markaziy bank tomonidan davlat obligatsiyalarini (qimmatli qog‘ozlarni) tijorat banklari va aholidan sotib olish va ularga sotish bо‘yicha operatsiyalardir Ochiq bozordagi operatsiyalar Majburiy zahiralash nornasi Pul emissiyasi Hisob stavkasi Markaziy bank tomonidan tijorat banklariga beriladigan ssudaning foiz stavkasi nima deb ataladi? Hisob stavkasi Zahiralash normasi Emissiya Ochiq bozordagi operatsiyalar Pul taklifini oshirishga qaratilgan siyosat nima deyiladi? Yumshoq pul-kredit siyosati Qattiq pul-kredit siyosati Soliq siyosati Fiskal siyosat Pul taklifini kamayrishga qaratilgan siyosat nima deyiladi? Qattiq pul-kredit siyosati Yumshoq pul-kredit siyosati Fiskal siyosat Soliq siyosati Bank nazorati bо‘yicha xalqaro tashkilotni belgilang? Bazel qо‘mitasi Jahon banki Xalqaro savdo tashkiloti Mudis reyting tashkiloti О‘zbekiston Respublikasida necha bosqichli bank tizimi shakllangan? 2 3
5 Pul-kredit siyosatining eng progressiv usulini belgilang? Ochiq bozordagi operatsiyalar Qayta moliyalashtirish Hisob stavkasi Majburiy zahiralash Tovar va pul bozorida umumiy muvozanatga erishish shartlari va makroiqtisodiy siyosat tadbirlarining bu ikki bozorga ta’sirini umumlashtirib о‘rganish qaysi model yordamida bajariladi? IS-LM modeli AD-AS modeli Domar modeli Xarrod modeli IS-LM modeli birinchi marta nechanchi yilda va kim tomonidan taklif etilgan? 1937 yilda J.Xiks 1878 yilda A.Solou 1934 yilda E.Domar 1976 yilda D.Ricardo 1937 yilda J.Xiks tomonidan taklif etilgan IS-LM modeli kimning makroiqtisodiy konsepsiyasini izohlash uchun taklif etilgan edi? J.Keyns
J.B.Sey A.Smit
D.Ricardo A.Xansenning “Monetar nazariya va fiskal siyosat” nomli kitobi qachon nashr qilingan? 1949 yilda 1750 yilda 1895 yilda 1941 yilda Yalpi talab funksiyasini belgilovchi iqtisodiy omillarni aniqlash imkonini beruvchi tovar-pul muvozanati modelini qanday nomlanadi? IS-LM modeli AD-AS modeli A.Solou modeli Xarrod modeli IS-LM modelining asosiy tenglamalari nechta? 5 4
2 Kens xochi va investitsiya funksiyasi grafiklari yordamida nimani keltirib chiqarish mumkin? IS-egri chizig’ini LM- egri chizig’ini AD-egri chizig’ini AS-egri chizig’ini LM-egri chizig’i tenglamasi qanday topiladi? pulga talab funksiyasini R va Yga nisbatan echiladi pul taklifi funksiyasini R va Yga nisbatan echiladi pulga talab funksiyasini I va Rga nisbatan echiladi pulga talab funksiyasini I va Yga nisbatan echiladi Pul taklifining о‘sishi tovarlar bozoriga ta’sir kо‘rsata olmaydi, chunki pul bozorida foiz stavkasini kamaytirish imkoniyati qolmaydi. Bunday vaziyat qanday nomlanadi? Likvidlilik tuzog‘i Inflyatsion uzilish Retsession uzilish Investitsion tuzoq Investitsiyalarga talab foiz stakasi о‘zgarishiga ta’sirchan (elastik) bо‘lmagan, masalan investorlar kelajakdagi bozor konyukturasining noaniqligi sababli о‘z investitsiyalari istiqboliga tushkun baho bersalar qanday vaziyat yuzaga keladi? Investitsion tuzoq Investitsion tuzoq Retsession uzilish Inflyatsion uzilish Iqtisodiy о‘sish necha xil usul bilan о‘lchanadi? 2 3
5 Iqtisodiy о‘sish qо‘shimcha resurslarni jalb etish hisobiga ta’minlansa va jamiyatdagi resurslardan foydalanishning shakllangan о‘rtacha samaradorligi darajasini oshirmasa ……………….. deb ataladi ekstensiv iqtisodiy о‘sish intensiv iqtisodiy о‘sish integral iqtisodiy о‘sish progressiv iqtisodiy о‘sish Iqtisodiy о‘sishning Domar modeli nechanchi yillarda paydo bо‘lgan? 1940-yillarda 1930-yillarda 1957-yillarda 1966-yillarda R.Xarrodning iqtisodiy о‘sish modeliga akselerator prinsipi va tadbirkorlarning kutishiga asoslangan endogen funksiyasi nechanchi yilda kiritildi? 1939 yilda 1880 yilda 1950 yilda 1990 yilda Iqtisodiy о‘sishning dastlabki neoklassik modellari nechanchi yillarda paydo bо‘lgan? 1950-1960 yillarda 1980-1990 yillarda 1945-1946 yillarda 1933-1935 yillarda ”Iqtisodiy о‘sish nazariyasiga hissa” asari nechanchi yilda kim tomonidan yozilgan? R.Solou tomonidan 1956 yilda D.Ricardo tomonidan 1960 yilda J.Keyns tomonidan 1874 yilda J.Mid tomonidan 1996 yilda “Texnik taraqqiyot va agregativ ishlab chiqarish funksiyasi” nomli asar kim tomonidan nechanchi yil yaratilgan? R.Solou tomonidan 1957 yilda J.Keyns tomonidan 1877 yilda J.Mid tomonidan 1966 yilda D.Ricardo tomonidan 1980 yilda Kimning modelida yalpi taklif Kobb-Duglasning ishlab chiqarish funksiya bilan ifodalangan? Solou modelida IS-LM modelida AD-AS modelida Xarrod modelida “Iqtisodiy о‘sishning neoklassik nazariyasi” asarining muallifi kim? J.Mid
R.Solou D.Ricardo J.Keyns “Iqtisodiy о‘sishning neoklassik nazariyasi” asari nechanchi yil nash etilgan? 1961y 1966y
1975y 1980y
Kim Kobb-Duglas funksiyasining zamonaviylashtirilgan variantidan foydalanib, barqaror dinamik muvozanat imkoniyati tenglamasini keltirib chiqardi? J.Mid
R.Solou D.Ricardo J.Keyns A.Lyuis iqtisodiy о‘sishni nechta turga ajratadi? 2 3
5 A.Lyuis o‘z modelini qaysi mamlakatlar uchun ishlab chiqqan? rivojlanayotgan rivojlanmagan agrarlashgan sanoatlashgan A.Lyuis o‘z modelini qaysi mamlakatlar uchun tо‘g‘ri kelmaydi deb hisoblagan? industrial bosqichni о‘tgan g‘arbiy mamlakatlar agrar bosqichdagi mamlakatlar savdo-sotiq rivojlangan mamlakatlar yopiq iqtisodiyotga ega mamlakatlar Tashqi savdoning vujudga kelishi nechta muhim obyektiv sabab bilan izohlanadi? 2 3
5 Mahsulotlarni chet mamlakatlarga chiqarib sotish nima deyiladi? Eksport Import
Reeksport Reimport
Mahsulotlarni xorijiy sherikdan sotib olish va uni mamlakatga olib kelish nima deyiladi? Import
Eksport Reimport
Reeksport Avval import qilingan va qayta ishlov berilmagan mahsulotni chet elga olib chiqib sotish - ……….. deyiladi. reeksport import
eksport reimport
Avval eksport qilingan va u yerda qayta ishlov berilmagan mahsulotni chet eldan sotib olish va mamlakatga olib kelish -……………. deyiladi. reimport
reeksport import
eksport Quyidagi nazariyalardan qaysi biri A.Smitning nazariyasi hisoblanadi? mutlaq ustunlik nisbiy ustunlik makroiqtisodiy barqarorlik 70-miqdor qoidasi Mutlaq ustunlik nazariyasini kim yaratgan? A.Smit
J.Keyns J.Sey
K.Marks Nisbiy ustunlik nazariyasini kim yaratgan? D.Ricardo J.Mid
R.Solou J.Sey
Quyidagi nazariyalardan qaysi biri D.Ricardoning nazariyasi hisoblanadi? nisbiy ustunlik 70-miqdor qoidasi klassik dixotomiya mutlaq ustunlik «Siyosiy iqtisodning boshlanishi va soliqlar» nomli asarni kim yozgan? D.Ricardo J.Mid
R.Solou J.Sey
Kimlar «Ishlab chiqarish omillariga bog‘liq holda narxlarning tenglashishi» qoidasini oldinga surgan? E.Xeksher va B.Olinlar J.Mid va R.Solou D.Ricardo va J.Sey K.Marks va J.Keyns Xeksher-Olin konsepsiyasini tadqiq qilish borasidagi izlanishlar 50 yillarda nimani yuzaga kelishiga sabab bо‘ldi? ”Leontyev taajjubi” “Tejamkorlik paradoksi” “Oltin qoida” “Daromadlar tengsizligi” Xeksher-Olin konsepsiyasiga zid keladigan vaziyat fanda qanday nom oldi? ”Leontyev taajjubi” “Tejamkorlik paradoksi” “Oltin qoida” “Daromadlar tengsizligi” Kimlar Xeksher-Olin konsepsiyasini takomillashtirishdi? P.Samuelson va V.Stolperlar J.Mid va R.Solou D.Ricardo va J.Sey K.Marks va J.Keyns M.Porterga о‘z tadqiqotlari natijasida mamlakat tarmoqlari va firmalarining raqobat ustunligini belgilovchi omillarni nechta guruhga bо‘ladi? 2 3 4 5 …………...– byudjet-soliq siyosatining tashqi savdo hajmlarini soliqlar, subsidiyalar, valyuta nazorati va import yoki eksportni tо‘g‘ridan-tо‘g‘ri cheklashlar orqali tartibga solishni о‘z ichiga olgan nisbatan mustaqil yо‘nalishidir. Savdo siyosati Valyuta siyosati Ijtimoiy siyosat Monetar siyosat Import va eksport bojlarini joriy qilish tashqi savdoni cheklashning qaysi turiga kiradi? ta’rif
nota’rif kvotalash litsenziyalash Boj olinadigan mahsulotlar, boj olinmaydigan mahsulotlar, olib kelish va olib ketish taqiqlangan mahsulotlar, shuningdek, bojxona bojlari stavkasi, ya’ni, ularning tartibga solingan rо‘yxati ………………… deb ataladi. bojxona tariflari kvotalash demping litsenziyalash Maxsus bojlar import qilinayotgan ………………..isbatan о‘rnatiladi. tovarlar birligiga tovarlar qiymatiga qaysi davlatda ishlab chiqarilganligiga ekologik talablarga mosligiga Advaler bojlar import qilinayotgan ………………..isbatan о‘rnatiladi. tovarlar qiymatiga qaysi davlatda ishlab chiqarilganligiga ekologik talablarga mosligiga tovarlar birligiga Kvota nima? Miqdoran cheklash Qiymatini cheklash Tarkiban yangilash Qiymatini belgilash ………………… – bu, tashqi iqtisodiy operatsiyalarni amalga oshirishga davlat tashkilotlaridan ruxsat olishning ma’lum tartibidir Litsenziyalash Kvota o’rnatish Ssuda berish Dempingga qarshi boj o’rnatish ………… — ma’lum davr mobaynida mamlakat rezidentlari va tashqi dunyo о‘rtasida bо‘ladigan bitimlar statistik qayd qilingan xujjatdir. Tо‘lov balansi Kvotalash Xisobot
Depo Tо‘lov balansi struktarasi necha qismdan iborat? 2 3
5 ………………. – bu, milliy rezidentlar tomonidan egallab turilgan xorij aktivlari va xorijliklar egalik qilgan mamlakat aktivlari о‘rtasidagi farq Sof xorijiy aktivlar Jami xorijiy aktivlar Sof milliy aktivlar Jami milliy aktivlar Aktivlarni sotishdan tushadigan barcha tushumlardan xorijiy aktivlarni sotib olishga qilingan xarajatlar ayirmasi nimani bildiradi? Kapital xarakati balansi Jami xorijiy passivlar Joriy aktivlar xarakati balansi Sof milliy aktivlar Joriy operatsiyalar va kapital harakati balansi yig’indisi nimaga teng? Tо‘lov balansi qoldig‘i Kapital xarakati qoldig‘i Aktivlar qoldig‘i Passivlar qoldig‘i ……… – keng ma’noda mamlakat pul birligini anglatadi. Valyuta
Depozit Kapital
Investitsiya ………. …………….. - bu, xalqaro ayirboshlashning barcha shakllariga xizmat qilishga va ularning samarali rivojlanashini ta’minlashga qaratilgan mamlakatlar о‘rtasidagi valyuta munosabatlarining yig‘indisidir. Jahon valyuta tizimi Butunjahon savdo tizimi Dunyo banklari uyushmasi Bazel qo’mitasi Hozirgi zamonda xalqaro hisob-kitoblarda va kreditlashda asosan necha xil kо‘rinishdagi pul vositalari ishlatiladi? 3 4 5 6 ……………….. – bu, amaldagi kurs bо‘yicha har qanday boshqa xorijiy valyuta erkin va cheklanmagan miqdorda ayirboshlanadigan valyutadir. Erkin konvertirlanadigan valyuta Konvertirlanmaydigan valyuta Qisman konvertirlanadigan valyuta To’g’ri kotirovka …………….. – bu, faqat ba’zi xorijiy valyutalarga almashtiriladigan va xalqaro tо‘lov oborotini qisman qamrab oladigan milliy valyutadir. Qisman konvertirlanadigan valyuta Erkin konvertirlanadigan valyuta Konvertirlanmaydigan valyuta Teskari kotirovka ………………– bu, faqatgina ichki tо‘lovlarga xizmat qiladigan va xorijiy valyutaga ayirboshlanmaydigan milliy valyutadir Konvertirlanmaydigan valyuta Erkin konvertirlanadigan valyuta Qisman konvertirlanadigan valyuta To’g’ri kotirovka ……………. – bu, bir mamlakat pul birligining boshqa mamlakatlar pul birligida ifodalangan bahosidir valyuta kursi konvertatsiya valyuta pariteti valyutaning harid qobiliyati ……........... – inflyatsiya jarayonlari mavjud bо‘lmagan (yoki uning barqaror past darajasidagi) tо‘liq bandlik sharoitida talab va taklifning balanslashganligidir Ichki muvozanat Barqaror muvozanat Sun’iy muvozanat Tashqi muvozanat ……………..... qayd qilingan, yoki suzib yuruvchi valyuta kursi sharoitida tо‘lov balansining nolga teng qoldig‘ini ta’minlab turilishni anglatadi. Tashqi muvozanat Ichki muvozanat Barqaror muvozanat Sun’iy muvozanat …………….. kichik ochiq iqtisodiyot modeli bо‘lib qayd qilingan va suzib yuruvchi valyuta kurslari sharoitida iqtisodiy siyosatning turldi kо‘rinishlarini amalga oshirish natijalarini baholash maqsadida qо‘llaniladi. Mandell-Fleming modeli IS-LM modeli AD-AS modeli R.Solou modeli Yüklə 44,56 Kb. Dostları ilə paylaş:
|