«tasdiqlayman»



Yüklə 187,56 Kb.
tarix30.09.2017
ölçüsü187,56 Kb.
#2512

O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni Saqlash Vazirligi

Tashkent Tibbiyot Akademiyasi

Tibbiy pedagogika fakulteti № 3 ichki kasalliklar kafedrasi




«TASDIQLAYMAN»

TTA o‘quv ishlari bo‘yicha prorektori professor Teshayev O.R.

«_____» ______________20 yil.

Fan: ICHKI KASALLIKLAR



6 kurs
TA’LIM TEXNOLOGIYASI
Sikl: NEFROLOGIYA

SINDROMLAR:

«Siydik cho‘kmasidagi o‘zgarishlar»

«Shish sindromi»

Mavzular 4

_____________________________________________________________________
(tibbiyot oliygohlari o‘qituvchi va talabalari uchun o‘quv-metodik tavsiyalar)

Toshkent

Amaliy mashg‘ulot №4
Mavzu: «Shish sindromi. Turli etiologiyali shishlarning qiyosiy tashxisoti. Mahalliy (allergic, tomirli, yallig’lanishi); umumiy (qon aylanish yetishmovchiligida, buyrak shishlari, endokrin shishlar va ochlikdagi shishlarda). UASH taktikasi».
Ta’lim texnologiyasi

Dars soati: 6 soat Talabalar soni 8-10

O‘quv mashg‘uloti tuzilishi

  1. Kafedra o‘quv-tematik xonalari.

  2. O‘quv qo‘llanmalar, tarqatma material, vaziyatli masalalar va testlar to‘plami.

  3. Bemorxonalar.

  4. Televizor, video apparatura, multimediya

O‘quv mashg‘uloti maqsadi: UASH ni turli xil kasalliklar bilan bog‘liq bo‘lgan shish sindromi o‘z vaqtida tashhislash masalalariga, hamda bemorlarni sog‘liqni saqlashning birlamchi bo‘g‘ini sharoitida “Umumiy amaliyot vrachi kvalifikatsion tavsifnomasiga” muvofiq olib borish tamoyillariga o‘rgatish.

Pedagogik topshiriq:

  1. UASH ni shish sindromi turli bosqichlari bilan bilan birga keluvchi va QVP (OP) yoki ixtisoslashtirilgan statsionarda davolash mumkin bo‘lgan kasalliklar bilan tanishtirish.

  2. UASH ni shish sindromi turli bosqichlarini tashxislash va qiyosiy tashxislashga o‘rgatish.

  3. UASH kvalifikatsion xarakteristikasi doirasida olib borish taktikasi masalalarini muhokama qilish.

  4. Gemodializga ko‘rsatma masalalarini muhokama qilish.

  5. Davolash tamoyillarini muhokama qilish (nomedikamentoz va medikamentoz).

  6. QVP yoki OP sharoitida bemorlarni olib borish, kuzatish va monitoringi tamoyillarini muhokama qilish.

  7. Ushbu kasalliklarda birlamchi, ikkilamchi va uchlamchi profilaktika tamoyillarini muhokama qilish.

O‘quv faoliyati natijalari:

UASH bilishi kerak:

  1. shish sindromi turli bosqichlari yuzaga kelish mexanizmini.

  2. shish sindromi turli bosqichlaridagi klinik belgilarni.

  3. shish sindromi etishmovchiligining turli bosqichlari differensial diagnostikasi.

  4. UASH taktikasi.

  5. Ushbu kasalliklarda davolash tamoyillarini (medikamentoz va nomedikamentoz).

  6. QVP yoki OP sharoitida bemorlarni dispanser kuzatuvi va monitoringi tamoyillarini.

  7. Ushbu kasalliklarda birlamchi, ikkilamchi va uchlamchi profilaktika tamoyillarini.


UASH qila olishi kerak:

  1. shish sindromi turli bosqichlarini klinikasi va laborator-instrumental tekshiruv ma’lumotlari asosida tashxislash, differensiallashni.

  2. shish sindromi turli bosqichlarini davolashda preparatlarni to‘g‘ri tanlashni.

  3. Samarasi isbotlangan preparatlarni tanlash.

  4. Nomedikamentoz davolash usuli bo‘yicha maslahat berishni.

  5. QVP yoki OP sharoitida monitoring o‘tkazishni.

Ta’lim usullari

Ma’ruza, vaziyatli masalalar, testlar, demonstratsiya, videoko‘rish, munozara, suhbat, o‘rgatuvchi o‘yin.

O‘quv faoliyatni tashkil qilish shakllari

Individual ishlash, guruhlarda ishlash, kollektivda, auditoriyada, auditoriyadan tashqari ishlash.

Ta’lim vositalari

O‘quv qo‘llanma, tarqatma material, vaziyatli masalalar va testlar to‘plami, analizlar to‘plami.Televizor, video apparatura, multimediya.

Qayta bog‘lanuv usullari va vositalari

Blits-so‘roq, test o‘tkazish, o‘quv topshirig‘ini bajarish natijalari prezentatsiyasi, kasallik tarixini to‘ldirish, amaliy ko‘nikmalarni bajarish, klinik va bioximik analizlarni o‘qish ko‘nikmasi



2.Motivatsiya

SHish sindromi o‘zgarishi bo‘lgan ko‘pchilik bemorlar tibbiy yordamga turli xil sabablar bilan murojaat qilishi mumkin. Bu holatda uni differensiallash muhim hisoblanadi. UASH shifokorining salohiyati turli kasalliklar bilan bog‘liq bo‘lgan siydik sindromini tashhislashga qaratiladi. Nefropatiya bilan birga kechuvchi kasalliklar tashxislangan holatlarda UASH QVP (OP) sharoitida davolasa bo‘ladigan yoki ixtisoslashtirilgan statsionarga yo‘naltirish zarur bo‘lgan bemorlar guruhini aniqlash masalasini hal qilishi kerak. Bu UASH tayyorlash dasturida ushbu mavzu uchun asos bo‘lib xizmat qiladi.


3. Fanlararo va fanlar ichra bog‘lanish

Anatomiya, Gistologiya embriologiya va sitologiya bilan, Biologiya, Normal fiziologiya, Biokimyo, Patologik anatomiya, Patologik fiziologiya, Topografik anatomiya va operativ xirurgiya, Ichki kasalliklar propedevtikasi,Onkologiya, Rentgenologiya va tibbiyot radiologiyasi, Fizioterapiya, Endokrinologiya, Fakultet terapiya, Gospital terapiya, Urologiya.


Mashg‘ulot tarkibi

4.1.Nazariy qism

SHish klassifikatsiyasi :

I.Umumiyshishlar

1.YUrakkasalliklari

2.Buyrakkasalliklari

3.Jigarkasalliklari

4.Gipoproteinemikshishlar

5.Idiopatikshishlar

II. Maxalliyshishlar

A.Venozshishlar:


1. CHuqurvenalarnio‘tkirtrombozi;
2. Surunkalivenozetishmovchiligi;
3. Venoz obstruksiya.

Limfatikshishlar (limfedema):


1. Idiopatik:
a) tug‘maidiopatik;
b) ertapaydobo‘lgan.
2. YAllig‘lanishli.
3. Obstruksiyali.

YOg‘lishishlar

Boshqaturdagishishlar

G. Boshqaturdagishishlar:


1.Ortostatik shishlar.
2. Arterio-venozshishlar.
3. Tomirdao‘tkazilganoperatsiyalardankeyinpaydobo‘lganshishlar.
4. Suyak-mushaktizimishikastlanishinatijasidayuzagakelganshishlar:
a) mushaktizimikasalliklari;
b) pay qininingyallig‘lanishi;
v) suyaklarsinishi.

5. Reflektor simpatik distrofiya.


6. Asabtizimikasalliklarinatijasidayuzagakeladiganshishlar;
7. Allergik shishlar;
8. Tug‘maangionevrotikshishlar.
9. Predmenstrualshishlar.
III. Dorivositalariniqabulqilishnatijasidayuzagakeladiganshishlar:
a) gormonlar (kortikosteroidlar, ayollarjinsiygormonlari, esterogenlar, progesteronlar, testosteron);

b) gipotenzivvositalar (rauvolfialkaloidlari, apressin, metildofa, β-blokatorlar, klofellin, kalsiykanallariblokatorlari);


v)yallig‘lanishgaqarshivositalar (butadion, naproksen, ibuprofen, indometatsin);
g) boshqadorivositalar (antidepressantlar).
IV. Soxtashishlar:
1. Miksedema
2. Sistemalisklerodermiya.
3. Dermatomiozit.

Buyrakkasalliklaridauchraydiganshishlar.


- SHishlarnipaydobo‘lishidiureznikamayishi (≤500 ml/kuniga) bilanbirgakechadi;
- Tanavazniqisqavaqtichidakeskinoshadi;
- SHishertalablaripaydobo‘lib (ko‘payib) kundavomidayo‘qoladi (kamayadi);
- Teriostito‘qimasishishiavvalchegaralangan, keyinchalikshishtarqalibanasarkadarajasigachaetadi.
- SHishyuzdan (ko‘zatrofida, qovoqlarda, yonoqlarda) boshlanibtanavaoyoqlargatarqaladi.
- SHishlarnafaqatyuzda, qovoqlaratrofida, balkioyoqlarda, belsoxasida, jinsiya’zolarda, qorinningoldingidevoridahamjoylashadi.
- Suyuqlikningbo‘shliqlardayig‘ilishi, ko‘pinchaassit, kamdan -kamxollardagidrotorakskuzatiladi;Ichkia’zolarshishirivojlanganda (yurak, jigar, o‘pka, buyrak, miya) uningjoylashishigako‘raklinikbelgilaryuzagakeladi.
- SHishlartezpaydobo‘libtezqaytishxususiyatigaega;
- SHishganterirangpar, dag‘allashgan, xaroratimeyorida;
- Terivauningxosilalaridistrofiyasikuzatiladi (epidermisqipiqlashgan, teriquruq, yumshoq, atrofik, ayrimxollardayaltiroq, tirnoqvasochlarsinuvchanvaxiralashgan);
- SHishlartanaxolatinio‘zgarishigamutanosibravishdatezsiljiydi;
- Barmoqbilanbosgandatezo‘zxolatigaqaytuvchichuqurchaqoladi;
- SHishlarodatdayumshoqvaxamirsimon;
Aksariyatxollardaxansirashkuzatilmaydivajigarkattalashmaydi. - Anasarkadaoyoqlardateriostiyog‘qatlamicho‘zilibpufakchalarhosilbo‘ladi, epidermisko‘chib, teriyorilishivasuyuqlikoqishikuzatiladi.Bundayxollardainfeksiyaqo‘shilishinatijasidasaramasvaflegmonarivojlanishimumkin.
- UST: proteinuriya, gematuriya, silindruriyavaleykotsituriya;
Qontaxlilida: kamqonlikbelgilari, gipoproteinemiya, disproteinemiya, giperxolesterinemiya, ECHT, fibrinogen, IgM, antistreptolizin –O , SRO, α- va γ -globulinlarmiqdorinioshishi, IgG kamayishi aniqlanadi;

Buyrakkasalliklaridakuzatiladiganshishlarnidavolash.


- Glyukokortikosteroidlar, sitostatiklar, yokiularnibirgalikdaqo‘llaganxoldapuls-terapiya, plazmoferez, gemosorbsiya;
- Simptomatikdavo: AAF ingibitorlari, diuretiklar (gipotiazid, furosemid, uregit);
- Nefrotikkrizdagipovolemiyanioldiniolish, aylanibyurganqonhajminitiklashmaqsadidavenaichigareopoliglyukin, dekstranlar, gemodez, oqsileritmalari.

YUrakkasalliklaridashishlarnirivojlanishsabablari:


1. Miokard shikastlanishi: YUIK, miokarditlar, dilatatsionkardiomiopatiya, miokardiodistrofiya.
2. YUrakmushaklarinibosimbilanzo‘riqishi: arterial gipertenziya (tizimlivao‘pkagipertenziyasi), aortal stenoz, o‘pkaarteriyasiog‘zinitorayishi.
3. YUrakmushaklarinixajmbilanzo‘riqishi: aortalvamitralregurgitatsiya; qorinchalararoto‘siqnuqsoni; ochiqarterialyo‘lak.

4. YUrakmushaklarinikombinatsiyalangan (aralash) zo‘riqishi: yuqoridagiikkinchivauchinchiguruhsabablarnibirgalikdakelishi, murakkabtug‘mavaortirilganyuraknuqsonlari.


5. Qorinchalarnidiastolikto‘lishinibuzilishi: gipertrofikvarestriktivkardiomiopatiya, gipertonikyurak (chapqorinchadilatatsiyasibo‘lmaganda), mitralstenoz, eksudatlivakonstriktivperikarditlar.
6. YUrakningqonotishhajmiortishibilankechadiganxolatlar: tireotoksikoz, yuqoridarajadagikamqonlik, o‘tasemirish, jigarsirrozi.

Surunkaliqonaylanishietishmovchiligini N.D. Strajeskova V.X. Vasilenkobo‘yichatasnifi


I bosqich – boshlang‘ich: SQAE ningyashirindavribo‘lib, sub’ektivbelgilari (hansirash, taxikardiya, birozko‘karish, charchash) ma’lumbirjismoniyzo‘riqishlardankeyinpaydobo‘ladi. Tinchxolatdavaodatiyjismoniyzo‘riqishdagemodinamikbuzilishlarkuzatilmaydi.
IIA bosqich: SQAE ningklinikbelgilaritinchxolatdabirozbezovtaqiladi, jismoniyzo‘riqishgachidamlilikkamayadi, kattayokikichikqonaylanishdoiralaridaunchakuchlibo‘lmagangemodinamikbuzilishlar, bo‘g‘ilishxurujlari, ikkilamchio‘pkagiperteziyasiningrengenografik, ayrimxollardaelektrokardiografikbelgilari, shishlarpaydobo‘lishivajigarnibirozkattalashishikuzatiladi. Kardiomegaliyavaxilpillovchiaritmiyaushbubosqichningasosiybelgisibo‘lishimumkin.

IIB bosqich: SQAE ningklinikbelgilaritinchxolatdahamyaqqolnamoyonbo‘ladi, kattahamdakichikqonaylanishdoiralaridakuchligemodinamikbuzilishlarkuzatiladi. YUrakastmasixurujlaritez –tezqaytalanadi. Doimiyperiferikyokibo‘shliqlardaqaytalanuvchishishlarpaydobo‘ladi.Jigarturg‘unkattalashadivadavolashnatijasidabirozkichraysaham, lekino‘zholigaqaytmaydi.


III – terminalbosqich: birozxarakatyokitinchxolatdahamog‘irgemodinamiksiljishlar, a’zovato‘qimalardagichuqur, qaytmasdistrofiko‘zgarishlarhamdamoddaalmashinuvinibuzilishikuzatiladi.

Nyu-Yorkkardiologlariuyushmasitomonidanqabulqilingan SQAE tasnifi


I- sinf – belgilarsizchapqorinchadisfunksiyasi: YUrakkasalliklaribilanog‘riganbemorlardajismoniyharakatlarchegaralanmagan.
II- sinf – engilyuraketishmovchiligi: YUrakkasalliklaribilanog‘riganbemorlardajismoniyharakatbirozchegaralangan.
III- sinf – o‘rtaog‘irlikdarajadagiyuraketishmovchiligi: YUrakkasalliklaribilanog‘riganbemorlardajismoniyxarakatsezilarlichegaralangan.
IV- sinf – og‘irdarajadagiyuraketishmovchiligi: YUrakkasalliklaribilanog‘riganbemorlardaengilharakathamnoxushlikchaqiradi.

SQAE dashishlar:


- Asta- sekinsimmetrikravishdarivojlanadi;
- Asosanpasdanyuqorigaqarab, yotoqbemorlardaesaelka, belvaquymichsohalaridajoylashadi;
- Ushlabko‘rgandaterisovuq, ko‘kargan, shishlaruzoqdavometgandatrofiko‘zgarishlarkuzatiladi;
- SHishlarodatdazich, barmoqbilanbosgandauzoqsaqlanibqoluvchichuqurchaqoladi, tanaxolatio‘zgarishigamutanosibravishdasekinsiljiydi.
- SHishlarma’lumbirmuddatdavometganxansirashdavridankeyinyuzagakeladi.
- Terivateri osti to‘qimasishishi, assit, gidrotoraks bilanbirgakechadi;
- Bo‘yinvenalaribo‘rtishi, xansirash, jigarkattalashishikuzatiladi.
<>

Maksad:talabalar bilan mavzuni muxokama kilish va ularni bilimlarini nazorat kilish.



O‘yin borishi: Aylana bo‘ylab qog‘ozda savollar tapqatiladi. Xap bir talaba o‘zi to‘g‘ri deb xisoblagan javobini ezib oladi va leyingi talabaga o‘tkazadi,va keyingi talaba xam shu qadamni bajaradi. Dars oxirida ezilgan javoblar tekshiriladi xamda baxo qo‘yishda berilgan javoblar inobadga olinadi.

Masalan:


1. SHish sindromi turlarini aniqlang

- Umumiy

- Maxalliy

2. Umumiy va maxalliy shishlar diferensial diagnostikasi belgilari.




Maksimal ball 20-19

18-17 ball

16-15 ball

14-13 ball

12 ball

Alo

YAxshi

Qoniqarli

Qon.siz

Emon


100%-86%

85%-73%

70-56%

53%-46%

43% va undan kam



4.2. Analitik qism

Vaziyatli masala:

1. Bemor 60eshda 10 yildan beri kanli diabet bilan ogriydi.VOPga bosh ogrigi,yuzda shishga,kungil aynashga,ishtaxani pasayishiga,diurezni kamayishiga shikoyat kiladi.Kurikda teri koplami kulrangsifat rangda,kuruk.YUz shishgan,tizza shishgan.yurak tonlori bugiklashgan, ritmik. AD 160/100 mm smb ust.Upkada auskultatsiada pastki bulakda nam mayda pufakchali xirillashlar.Diurez pasaygan.

Analizda siydik: ud. ves- 1006, oksil1 g/l, leykotsitы 3-5/1, eritrotsilar 2-4/1.Glyukoza kondagi– 8,2 mkmol/l.
1.yukoridagi shikoyatlarni inobatga olib 4ta dan kam bulmagan kasallikni keltiring;

2.Taxminiy diagnoz;

3. tekshiru vrejasi ;

4.Bu bemor uchun AGni davolashda kaysi gurux preparatlari tanlov preparatlar xisoblanadi (shu guruxga kiruvchilarni 5 tasini keltiring dozasi bilan);

5. VOP taktikasi ;
2. Bemor49yoshda, VOPga yuzni shishiga, oyok kollarni shishiga,suyuk sul. Anamnezdanuch yil oldin un upkaning urta bulagida surunkali absess diagnozini kuyilgan.yilning sovuk paytida obostreniya bilan kechadi. Osmotrda:yuzda va kol oyokda shishlar, palpatsiada korinda kuldirash ,kindik atrofida ogriksiz.jigar ia talok kattalashgan. Diurez 500 ml sutda.

An.konda: NV-106 g/l, eritr-3x1012/l, leyk -9,6x109/l, SOE- 28 mm/ch.

An. siydikda:nisbiy zichligi-1012, oksil-6,5 g/l, leykots.-9-14/1, eritr.-8-11/1.
1.yukoridagi shikoyatlarni inobatga olib 4ta dan kam bulmagan kasallikni keltiring;

2.Taxminiy diagnoz;

3. tekshiru vrejasi ;

4.Bu bemor uchun AGni davolashda kaysi gurux preparatlari tanlov preparatlar xisoblanadi (shu guruxga kiruvchilarni 5 tasini keltiring dozasi bilan);

5. VOP taktikasi ;

3. Bemor 60yoshda, VOP koz utkirligini pasayishi,chankashga,kul oyokda muzlash,ADni oshib turishi..ishtaxasini oshib ketishi,teri koplami kurigan, pastki kol oyokda shishlar;tovon arteriasida pulsatsiya pasaygan . anamnezdan:10yildan beri kandli deabet bilan ogrigan . Tonы serdsa priglushenы, ritmichnыe. AD 160/100 mm rt. st. Puls 82 ud. v min. Diurez –saklangan.

analiz siydikda: ud. ves-1008, oksil- 1 g/l, leykotsit 4-6/1, eritr-3-5/1.
1. yukoridagi shikoyatlarni inobatga olib 4ta dan kam bulmagan kasallikni keltiring;

2.Taxminiy diagnoz;

3. Informativ tekshiruv metodlar bularning kaysi biri nefronningfunksional xolatini aniklash mumkun (normal kursatkichini kursating);

4. Qaysi ko‘rsatkichlar qandli diabetning kompensatsiya davrini bildiradi va uning normal ko‘rsatkichlari qanday

5. UASH taktikasi
4.Bemor 32yosh,xomilador20 xaftali,shishlarga shikoyat kiladi.Siydikni kamaygan,yurgandagi xansirashga.bel soxasidagi ung tomonlama ogrik. Anamnezdan –doimiy bir necha yil oldin bel soxasida ogrik,temperatura kutarilishi va siydikning xira rangi bulishi aniklandi. . Kurikda: tana xarorati37,5oS, tana pastki soxasida shishlar, korinda,belda. Puls 90 ta min. AD 150/100 mmsmb.ust.belda turtki simptomi musbat.

Umumiy kon taxlili– Nv-85 g/l, eritr. -2,8x1012/l, leykotsitы -12x109, SOE -25 mm/ch:

Umumiy siydik mikdori – 100 ml.,nisbiy zichligi.- 1006, oksil-1,3 g/l,chukmada–leykotsitы -40-50/1,uzgargan eritrotsitlar.-5-10/1.

1.yukoridagi shikoyatlarni inobatga olib 4ta dan kam bulmagan kasallikni keltiring;

2.Taxminiy diagnoz;

3. tekshiru vrejasi ;

4.Bu bemor uchun AGni xomiladorda davolashda kaysi gurux preparatlari tanlov preparatlar xisoblanadi (shu guruxga kiruvchilarni 5 tasini keltiring dozasi bilan);

5. VOP taktikasi ;


5. VOPga beor, 50yosh, ogir kasallangan 2 kundan beri,shikoyati ung tizza va tovonining shishiga, ularda ogirlik va ogrikga,yukori tana xaroratiga 39oS,kaltirash.Bir necha yil oldin chap oyogining venalarini kattalashishiga va shishishini,fizik xfrfkftdan sung kattalashishini anikladi . Kurikda-ung tizzasining shishiganligi, teri sianoz,palpatsiada –ogrik ,boldir mushaklarini bosganda ogrik bol.yurak va kon tomir va nafas sistemasida patologik uzgarishlar yok. AD 130/80 mmsmb.ust . Puls -100ta. min.stul va diurez doimiy.

Kon taxlilida– leykotsitlar 15x109 /l, SOE -32 mm/ch.

1.yukoridagi shikoyatlarni inobatga olib 4ta dan kam bulmagan kasallikni keltiring;

2.Taxminiy diagnoz;

3. tekshiru vrejasi ;

4.YUzaki venalarni xolatini bilishda kursatiladigan sinamalarni kursating.

5. VOP taktikasi ;

(medikamentoz va no medikamentoz);


6. Bemor 57yosh, 5ta bolasi bor , VOPga shikoyat umumiy axvolini yomonlashishii, ung tizzaning kizarishiga va shishiga, shish bor soxasiga shkalanganda ogrik paydo bulishi.Anamnezdan:Bir necha yil oldin oyokda va tizzada ogir tortuvchi ogrik.Osmotrda:oyokda varikoz kengaygan va shish, palpatsiada ogrik, chap oyokkga karaganda issik.. tana xarorati-37,8oS.yurak ia nafas sistemasida uzgarishlar yyok.

Uuiy kon taxlili: Nv-120 g/l, eritr.-3,8x1012/l, leykotsit-14x109/l, p/ya -5%, s/ya-80%, limfotsit-10%, Monotsit-5%, bazofil -0, SOE-25 mm/ch.

1.yukoridagi shikoyatlarni inobatga olib 4ta dan kam bulmagan kasallikni keltiring;

2.Taxminiy diagnoz;

3. tekshiru vrejasi ;

4.YUzaki venalarni xolatini bilishda kursatiladigan sinamalarni kursating.

5. VOP taktikasi ;

(medikamentoz va no medikamentoz);

7. Bemor 35yosh, VOPga kul oyoklarda shishlarbilan keldi . uyda siydik xaydovchi preparatlar kabul kilgan va effektsiz. Surishtirilganda shishlar ancha yillar bulganligi aniklandi, boshlanishi ung tovon soxasidan boshlangan,keyin tizzaga utgan.Oxirgi paytlarda ung oyokda xam boshlangan .Kurikda:formasi uzgargan fil oyogi, palpatsiada ogrikli, yamki pri nadavlivanii ne ostaetsya,anik shishgan soxa shishmagan soxadan ajralib turibdi.shishgan soxa ustida teri rangi uzgarmagan.yurak va nafas olish sistemasida patalogig uzgarishlar yuk . Puls -70 ta min, AD 120/70.kon va siydik taxlilida uzgarishlar yuk .

1.yukoridagi shikoyatlarni inobatga olib 4ta dan kam bulmagan kasallikni keltiring;

2.Taxminiy diagnoz;

3. tekshiru vrejasi ;

4. VOP taktikasi ;

(medikamentoz va no medikamentoz);


Testы

1. Bemor68yoshli VOPga shikoyatlari domiy xansirashga , fizik xarakatda kuchayishi , ung kovirga osti soxasida tomtok ogrik, oyoklarda shish, yotal va kiyin ajraluvchi balgam,umumiy xolsizlik.bir necha yillar moboynida yurak ishshimik kasalligi bilan ogrib keladi.2 yil oldin infarkt miokard utkazgan. Ob’ektiv kurikda: Akrotsianoz,tizza va boldir soxasida shishlar.nafasi dagal,opkada jarangsiz nam xirillashlar. CHD 26 minutu. CHap yurak chegarasi-umrov urtachizigi buylab.yurak tonlari bugiklashgan. CHSS 100 taminutiga.,kuchsiz ogrik palpatsiada.

1.Diagnoz:

a) YUIK: postinfarkt kardioskleroz, NK I.

b) YUIK: postinfarkt kardioskleroz, NK IIA.

v) YUIK: postinfarkt kardioskleroz, NK IIB

g) YUIK: postinfarkt kardioskleroz, NK III.

d) YUIK: zurikib boruvchi stenokordiya

2.Kaysi preparatlar buyurilmaydi?

a) Diuretiklar

b) yurak glikozidlari

v) β - adrenoblokatorlar

g) Metilksantinlar

d) Nitratlar


3. Bemor 30yosh VOP ga shikoyatlari nayurak soxasida noxush xissiyot, yurak urib ketishiga, xansirash, ung kovurga osti soxasidaogirlik , kuchaygan akrotsionoz, oyoklarda shish, Ob’ektiv: yurak chegaralari arlashgan unga va yukoriga.chukkida karsaksion I, sistolik va presistolik shovkin, aksent II ton upka arterisida. Jigar 3 smga kattalashgan.umumiy kon taxlili: Hb-90; E-3,1; SOE-10mm/chas

Bemorda kanday parok:

a) mitral stenoz va etishmovchilik

b) mitral klapan etishmovchilik

v) mitral klapan stenozi

g)aortal klapan etishmovchiligi

d) korinchalar aro tusik diffekti
4.bemorda kanday asrat:

a) KAEII B

b ) KAE I

v ) KAE II A

g ) KAE III

d ) KAE yuk


5. bemor32 yoshda, yurak mitral kopkok paroki,anginadan keyin bulmachalar ekstrosistoliyasi yuzaga chikdi .
1.ritm buzulishi nima bilan asoratlnadi?

a) kon aylanishini buzulishini rivojlanishiga

b) mirsal aritmiya va fibrillyasiyani chosil bulishi

v) koronar etishmovchilikni xosil bulishi

g) yukoridagilar

d) birontasi emas


6. Bemor 58yoshda statsionar sharoitdayirik uchokli infarkt bilan davolanish paytida bogilish yuzaga keldi ,nam va jarangsiz xirillashlar upka pastki bulagida eshitilardi . AD 110/70 mm.smb. ust.

diagnoz?


a) YUIK: infarkt miokard, upka shishi

b) YUIK: infarkt miokarda, kardiogen shok

v) YUIK: infarkt miokard, KAEII B boskichi

g) YUIK: infarkt miokard, asmstik turi

d) YUIK: infarkt miokarda, utkir bronxit

9. Kakie iz perechislennыx priznakov yavlyayutsya xarakternыmi dlya ostroy levojeludochkovoy nedostatochnosti?

a) taxikardiya

b) odыshka

v) perifericheskie oteki

g) tretiy serdechnыy ton

d) bradikardiya

e) umenshenie kolichestva vdoxov


10.yurak etishmovchiligida periferik shishlar bulishi,shu bilan birga yuraknikisiz. SHunga xarakter:

a) shishlar simmetrik ikkala oyoklarning tizzasida

b) shishlar fakat bir tomonda

v) xayz sikliga boglik

g) shishlar,kunning issik paytida

d) markaziy venoz davleniyaning oshish alomatidan

e) jigar kattalanishi

7.APF ingibitorini ishlatishga qarshi ko‘rsatma bo‘lib hisoblanadi quydagilardan tashqari :

a)homiladorlik

b)SBE


v) quriq yo‘tal

g) YUIK, PIKS

d) qandli diabet AG bilan
8. APF ingibitorini qo‘llashga ko‘rsatma:

a)Homiladorlikda arterial gipertoniya

b) Qon aylanish etishmovchiligi

v) qandli diabet

g) Sinusli taxikardiya

d) AG


e) AG fonida qandli diabet
9. O‘tkir chap qorincha etishmovchiligi xarakterli belgilarini ko‘rsating?

a) taxikardiya

b) hansirash

v) periferik shish

g) 3 ton eshitilishi

d) bradikardiya

e) nafas olish miqdorini kamayishi
10. Perifericheskie oteki mogut bыt kak proyavleniem serdechnoy nedostatochnosti, tak i "vneserdechnыmi". Dlya poslednix xarakterno:

a) simmetrichnost otekov na obeix golenyax

g) Yilning issiq kunlarida shishlar

d) markaziy venoz dimlanishning belgilari

e) jigar kattalashishi


Maksimal ball 20-19

18-17 ball

16-15 ball

14-13 ball

12 ball

Alo

YAxshi

Qoniqarli

Qon.siz

YOmon


100%-86%

85%-73%

70-56%

53%-46%

43% va undan kam


4.2.2.Grafik organayzer-klaster

grafik organayzer: Konseptual jadval


  • Ikki va undan ortiq aspekt bo‘yucha o‘rganilayotgan mavzuni, tushunchani,qarashlarni muxokama qilishga yordam beradi.

  • Strukturalashtirishni o‘rgatish, sistemali fikrni shakllantirish,malumotni sistemalashtirish.

Konseptual jadval tuzish qoidalari bilan tanishish. Taqqoslash uchun taluqli bo‘lgan materialni tanlash,taqqoslash o‘tkazish uchun xarakteristika ajratiladi.

YAkka yoki mayda guruxxlar bo‘lib konseptual jadval to‘ldiriladi.



  • Vertikal bo‘yicha - taqqoslash uchun qo‘yiladi

  • Gorizontal bo‘yicha - taqqoslash uchun kerak bo‘lgan materiallar xarakteristikasi uchun qo‘llaniladi.




Gurux azolari 2 ta kichkina guruxlarga bщlinishadi,xar bir kichik gurux azolari boshqa gurux azosi bajargan ishini baxolaydi.Xar bir to‘g‘ri javob 15 ball bilan baxolanadi.



Gurux



To‘g‘ri va aniq javob (5)

To‘g‘ri javob

(5)


Javob bilan qo‘shilish (2,5)

Gurux azolari aktivligi

(2,5)


Umumiy ball

1.
















2.


















Maksimal ball 20-19

18-17 ball

16-15 ball

14-13 ball

12 ball

Alo

YAxshi

Qoniqarli

Qoniqarsiz

YOmon


100%-86%

85%-73%

70-56%

53%-46%

43% va undan kam



4.3. Amaliy qism

  1. SHish sindromi bilan bemorlarni qo‘rish

  2. SHish sindromi bilan bemorlarning labarator – instrumental tekshiruv rejalarini interpritatsiya qilish.




Maksimal ball 20-19

18-17 ball

16-15 ball

14-13 ball

12 ball

Alo

YAxshi

Qoniqarli

Qoniqarsiz

YOmon


100%-86%

85%-73%

70-56%

53%-46%

43% va undan kam


5. Bilim va ko‘nikmalarni baxollash mezonlari

  • Og‘zaki

  • YOzma

  • Vaziyatli masalalarni echish

  • Amaliy ko‘nikmalarni bajarish


5.1. Talabalarning bilim va ko‘nikmalarni baxollash kriterialari.




Baxo

Alo

YAxshi

Qoniqarli

Qon.siz

YOmon




O‘zlashtirish %

100%-86%

85%-71%

70-55%

54%-37%

36% i nije

1

Nazariy qism

20-17,2

ball

17-14,2 ball

14-11 ball

10,8-7,4 ball

7,2 ball

2

Vaziyatli masala

50-43 ball

42,5- 35,5 ball

35- 27,5 ball

27-18,5

ball

18 ball

3

Test

15-12,9ball

12,7-10,6 ball

10,5-8,25 ball

8,1-5,5 ball

5,4 ball

4

Amaliy qism

15-12,9 ball

12,75-10,6 ball

10,5-8,25 ball

8,1-5,5-ball

5,4 ball



6. Joriy nazoratni baxolash mezonlari.


Baholash darajalari

Reyting

ballari

talabalar mexnatini xarakteristikasi




20

amaliy mashg‘ulotga qatnashish balli. Umuman bilim darajasini yo‘qligi amaliy ko‘nikma fikrlamasdan bajaradi--. Talaba butunlay amaliy mashg‘ulotga tayyor emas


Qonqarsiz



20 - 54,9

Talaba qoniqarsiz javob berdi

Talaba tayanch bilim va ko‘nikmaga ega emas , sanab o‘tilganlardan birortasini xam:

  • SHish sindromi bilan birgalikda keladigan kasalliklarni sanab bera olmadi

  • SHish sindromi bilan birgalikda keladigan birorta havfli kasalliklarni sanab bera olmadi

  • «Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar belgilarni bilmaydi

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar diagnostikani asosiy metodlarini sanab bera olmadi

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar klassifikatsiyasini bilmadi.

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar asosiy klinik ko‘rinishlarini bilmadi

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar kasalliklarini davolashdagi preparatlar guruxini bilmadi

  • Kuratsiya vaqtida Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar bor kasalliklarini bemorlarini ratsional anamnezini yig‘olmadi .

  • Kuratsiya vaqtida Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar bor bemorlarini obektiv xolatiga baxo bera olmadi

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar bor bemorlarini ratsional tekshiruv rejasini tuza olmaydi

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar kasalliklari bemorlarini differensial diagnostika o‘tkaza olmaydi

Tayanch bilim va ko‘nikmalarni kursatib berish


Qoniqarli
55-70,9%



55-60,9

Past darajadagi qoniqarli javob.

Talaba bazoviy bilim darajasi va kunikmalarga ega bo‘lishi (pastga qara), lekin javoblari yoki kunikmalar bajarishda qo‘pol xatolarga yo‘l qo‘yadi.



61-65,9

O‘rta darajadagi qoniqarli javob.

Talaba bazoviy bilim darajasi va kunikmalarga ega bo‘lishi (pastga qara), lekin javoblari yoki kunikmalar bajarishda qo‘pol xatolarga yo‘l qo‘yadi (oloxida xatolarsiz)



66-70,9


YUqori darajadagi qoniqarli javob.

  • Talaba bazoviy bilim darajasi va kunikmalarga ega bo‘lishi:

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar bilan uchrovchi kasalliklarni sanab berishi mumkin.

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar bilan uchrovchi sanab berishi mumkin birqancha havfli kasalliklar.

  • Kasalliklar farqini biladi Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar asosiy diagnostik metodlarni sanab berishi mumkin

  • «Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar kasalliklarini klassifikatsiyani biladi

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar kasalliklarini asosiy klinik aktivligini biladi

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar kasalliklarini asosiy diagnostik kreteriyalarini biladi

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar kasalliklarini davolashdagi gurux prepartini biladi

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar kasalliklarini bemorlar ko‘rigi vaqtida ratsional anamnezini yig‘a oladi

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar kasalliklarini Kuratsiya paytida kasal axvolini abektiv baxolay oladi

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar kasalliklarini Bemorda ratsional tekshiruvni rejasi tuza oladi

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar kasalliklarini bemorda diferinsial diagnostika o‘tkaza oladi

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar kasalliklarini bo‘g‘im sindromidagi bemorlarni obektiv baxo bera oladi

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar kasalliklarini Etiologiyasi, rivojlanish sabablarini biladi.

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar kasalliklarini Bemorda ratsional tikshuruv rejasini tuza oladi

Bilim darajasiga yunaltirish



YAxshi

71-85,9%




71-85,9

Talaba bilim darajasi va kunikmalariga ega (kursatilgan punkitdagi 66-70.9)+bilim va kunikmani kelgusida utkazish.

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar kasalliklarini asosiy diagnostik metodlarni sanab berishi mumkin

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar kasalliklarini klassifikatsiyani biladi

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar kasalliklarini davolashda qo‘llaniladigan dori preparatlarini ta’sir mexanizmini biladi.

  • Bemorlarda shish sindiromida yuzaga keladigan dorilarga qaramlik sabablari biladi.


76-80

Talaba bilim darajasi va kunikmalariga ega (kursatilgan punkitdagi 71 75.9)+bilim va kunikmani kelgusida utkazish.

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar kasalliklarini shish sindiromini patogenitik rivojlanish biladi.

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar kasalliklarini Ikkilamchi va uchlamchi profilaktika prinsplarini biladi.



81-85,9

Talaba bazoviy bilim darajasi va kunikmalarga ega bo‘lishi (pastga qara)+kursatilgan punketdagi (71-75,9

76-80) bilim va kunikmani kelgusida utkazish.

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar kasalliklarini shish sindiromini kasallar manitoringgi va kuzatuvlari asosiy prinsplarini aytib bera oladi shariotida SVP ili SP.

  • MLO savollar asosida midikamentoz nomidikamentoz konsultatsialarni utkazish kunikmasiga ega.

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar kasalliklarini reabilitatsiya va dispansepezatsiya usullarini biladi.


Alo

86-100%


86-90

Talaba bilim darajasi va kunikmalariga ega (kursatilgan punkitdagi «81-85,9»)+bilim va kunikmani kelgusida utkazish.

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar kasalliklarini davolash prinsplarini biladi.

  • SHish sindiromida qullaniladigan dori preparatlarini nojuya tasirlari va qarshi kursatmalarni biladi (GKS, sitostatiki, aminoxinolonы i t.d.)

  • SHish internet malumotlari asosida ishonchliy informatsiya bera oladi.

91-95


Talaba bazoviy bilim darajasi va kunikmalarga ega bo‘lishi (pastga qara)+kursatilgan punketdagi (86-90) bilim va kunikmani kelgusida utkazish.

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar kasalliklarini rivojlanadigan etiolagiya va pataginezini chuqur biladi.

  • Allegik, qon tomir va yalig‘lanishga bog‘liq bo‘lgan maxalliy shishlar kasalliklarini diognostik kretialarini to‘liq ifodalay oladi.


96-100

Talaba bazoviy bilim darajasi va kunikmalarga ega bo‘lishi (pastga qara)+kursatilgan punketdagi (91-95) bilim va kunikmani kelgusida utkazish.

  • Qushimcha adabiotlar asosida ilmiy malumotlar keltiradiyu (statya va internet)

  • GKS sitostatikov rijm dozalarini kursatma va qarshi kursatmalarini biladi.

  • SHish sindromi bilan kasallangan bemorlar xaqida anamniz yig‘ish va qisqa gapirish shikoyatlarini engilis tilida surashi mumkin

  • Auditoriyada pedagogik malakani qullay oladi. (interaktiv metodovlar asosida)


Izoh: bilim va malakalarni bazoviy darajasi – bu minimal bilim bemor uchun xavfsiz bilimlarni ta’minlovchidir .

7. Nazorat savollari:

  1. SHish sindromini etiologiyasi

  2. SHish sindromini klinikasi

  3. SHish sindromini diagnostikasi. Differensial diagnostikasi

8. Adabiyotlar ro‘yxati

Asosiy

  1. Ichki kasalliklar, Bobojanov S. T: YAngi asr avlod, 2008

  2. Vnutrennie bolezni, tom 1 Muxin N.A. M.: GEOTAR - Media,2009

  3. Textbook of Internal Medicine Editor-in-Chief William N. Kelley 1997


Qo‘shimcha

  1. Umumiy amaliyot vrachlar uchun ma’ruzalar tuplami , Gadaev A.G., T., 2012

  2. Obщaya vrachebnaya praktika, Pod red.F.G.Nazirova, A.G.Gadaeva. M.: GEOTAR-Media, 2009.

  3. Spravochnik vracha obщey praktiki. Dj.Myorta. M.: Praktika, 1998.

  4. Sbornik prakticheskix navыkov dlya vrachey obщey praktiki. Gadaev A., Axmedov X.S. T., 2010.

  5. Umumiy amaliyot vrachlar uchun amaliy kunikmalar tuplami Gadaev A.G., Axmedov X.S., 2010. T.

  6. Lechenie bolezney vnutrennix organov. Okorokov A.N. 2005.

  7. Differensialnыy diagnoz vnutrennix bolezney. Vinogradov A.V. M.: Meditsinskoe informatsionnoe agenstvo, 2009.

  8. Vnutrennie bolezni: uchebnik.- v 2-x t. (2 t.) Pod red. Martыnova i dr. M.: GEOTAR - Media, 2005


9. Mashg‘ulotning xronologik tarkibi.


Vaqt

Tadbir

Tarkibi

Materiallar

Mashg‘ulot davomiyligi

8.30– 9.30

Ertalabki konferensiya

Navbatchilik bo‘yicha navbatchi vrach va subordinatorlar hisoboti.

Kasallik tarixi, EKG, kodoskop.

1 soat

9.15-10.00

CHiqarilayotgan bemorlar ning klinik auditi.

Talabalarning chiqarilayotgan bemor haqida to‘liq hisoboti.




45 daqiqa

10.05-10.45


Mavzuni nazariy muhokamasi

“Miya hujumi” usulidan foydalanib talabalarning boshlang‘ich bilimlarini tekshirish. Ushbu mavzu yuzasidan vaziyatli masalalar echish bilan talabalar analitik qobiliyatini baholash.

Mashg‘ulot mavzusiga doir vaziyatli masalalar, o‘quv doskasi, jadvallar.

40 daqiqa

10.45 -11.05.

Amaliy ko‘nikmalarni o‘rganish.

Talaba o‘qituvchi nazorati ostida kamida ikkita amaliy ko‘nikmani bajarishi lozim.

Bemor yoki volontyor.

20 daqiqa

11.05-11.45


Nefrologiya va kardiologiya bo‘limida bemorlar ko‘rigi

Har bir talaba belgilangan palatadagi bemorlarni kuratsiya qiladi.

Bemor, fonendoskop, tonometr, kasallik tarixi (klinik-laborator ma’lumotlar bilan birga).

40 daqiqa

11.45-12.15

Tanaffus







30 daqiqa

12.20-14.00

Mavzuga doir bemorlar muhokamasi

Pedagog tanlovi bo‘yicha mashg‘ulot mavzusiga doir bemorlar yoki chiqarilishga tayyorlanayotgan kasallarni to‘liq ko‘zdan kechiriladi, laborator-instrumental tekshiruv natijalari tahlil qilinadi, tahminiy va yakuniy klinik tashxislarni asoslash. Preparat dozasi bilan birgalikda davolash rejasini aniqlash.

Bemor, fonendoskop, tonometr, kasallik tarixi (klinik-laborator ma’lumotlar bilan birga).

1 soat

Yüklə 187,56 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə