TəBİƏt elmləRİ VƏ Tİbb seriyasi series of natural sciences and mediCİNE

- 112 - 
inversiyası  aşağı  riskə  aid  edilir  lakin  miokardın  həqiqi  işemiyası  olan  xəstələri  qeyri-koronar  ağrıları 
olan  xəstələrdən  ayırd  etməyi  imkan  verir.   
İSS-lar  özlüyündə  yüksək  riskə  aid  edilir  lakin  klinik  əlamətlər  (ağrı  tutmalarının  davam  etmə 
müddəti  və  intensivliyi)  heç  də    həmişə  EKQ  dəyişikliklərlə  uzlaşmır.  Belə  ki,  uzunmüddətli  intensiv 
ağrılar  yalnız  T  dalğasının  dərinləşməsi  ilə  müşayiət  oluna  bilər  (bizim  ağrı  zamanı  12  aparmalı  EKQ  və 
48  saatlıq  holter  izləməmizə  əsasən).  Bu  mövcud  risk  stratifikasiyası  üzrə  (Braunvald  bölgüsü)  eyni  bir 
xəstəni  ağrılarının  davametmə  müddəti  baxımından  yüksək    EKQ  dəyişiklikləri  baxımından    orta  və 
yaxud  aşağı  riskli  xəstələrə şamil  edə bilər. 
Elmi 
araşdırmalara 
əsasən 
kompleks 
müalicə 
(izosorbid 
dinitrat, 
propranalol, 
antikoaqulyantların,  trimetazidin-  preduktal)  işlədilməsi  erkən  postinfarktı  senokardiyalı  xəstələrin  62  % 
də  anqinoz  tutmalarının  sayının  azalmasına  səbəb  olur.  Qeyri  stabil  stenokardiya  tutmalarının 
təkrarlanması  olduqda  xəstələrə  koronar  anqioqrafiya  daha  sonra  aortakoronar  şuntlama,  yaxud  ballon 
anqioplastika  tətbiq  edilir.  Cərrahi  əməliyyat  daha  düzgün  3-4  həftədən  sonra  aparılır.  Bəzən  isə 
operativ  müdaxiləyə  daha  tez  başlamaq  məcburiyyəti  yaranır.  Buna  görə  postinfarkt  stenokardiyalar 
infaktın  ağırlaşmaları  arasında  proqnostik  baxımdan  ehtiyatlı  və  müalicə  taktikasının  düzgün  qurulması 
baxımından  dəqiq  olmağı  tələb edir. 
İnfarktdan  qabaq  və  sonra  anqinoz  ağrıları  olan  97  xəstənin  anqioqrafiyasını  əhatə  edən 
araşdırmanın  nəticələrinə  əsasən  infaktdan  qabaq  və  sonra  ağrıları  olmayanların  82%  də  tək  damar 
patologiyası  qeyd  edilmişdir.  Əgər  Mİ-tı  koronar  arteriya  xəstəliyinin  ilk  təzahürüdürsə  və  ondan  sonra 
İSS  (İnfarktdan  sonrakı  stenokardiya)  meydana  çıxmırsa  bu  əsasən  tək  damar  patologiyası  ilə 
mütənasiblik  təşkil  edir.  İSS  olması  isə  daha  çox  2  və  ya  3  damarın  zədələnməsinin  nəticəsində  olur. 
Belə  patoloji  vəziyyətdə  tətbiq  edilən  invaziv  terapiyanın  effektivliyi  başqa  araşdırmalarda 
açıqlanmışdır.  TKA  (translüminal  koronar  anqioplastika)  daha  çox  kiçik  sahəni  əhatə  edən  və  daha  lokal 
damar  patologiyasında  effektivlidir  və  adətən  tək  damar  zədələnməsində  tətbiq  edilir.  Çoxşaxəli  damar 
parologiyası  olan  xəstələrdə  TKA-nın  effektivliyi  ölüm  və  miokard  infarktının  tezliyini  azaltması 
baxımından  əhəmiyyətli  olsa  belə  anqinoz  tutmalarının  təkrarı  epizodları  və  təkrari  revaskulyarizasiya 
məcburiyyəti  yaranması  baxımından  yüksək  riskə  malikdir. 
Bütün  bu  göstərilənləri  nəzərə  alaraq  biz  İSS-ların  özünün  daxilində  müxtəlif  riskli  xəstələri 
ayırmaq  onlara  müasir  araşdırmalara  əsaslanan  müalicə  tətbiq  edərək nəticələri  izləmək  lazımdır. 
 
ƏDƏBİYYAT 
1.
 
Алмазов  В.А  Ермилов  А.П.  Кулешова  Э.В.  Нестабиъноя  стенокардия:  проблемы  диагностики, 
лечения  и потогенеза  Кардиология.  1984;  10;  5-11.  
Antithrombotic  Trialists  Collaboration.  Collaborative  meta-analysis  of  randomized  ntrials  of  antiplatelet 
therapy  for  prevention  of  death,  myocardial  infarction?  And  stroke  in  high  risk  patients.  BMJ.  2002.324. 
71-86. 
Antman  EM,  Mcabe  CH,  Gurfinkel  EP  et  al.  Enoxaparin  prevents  death  and  cardic  ischemic  events  in 
unstable  angina/  non-Q-wave  myocardial  infarction/  results  of  the  Thrombolysis  in  Myocardial 
infarction  TIMI  11 B tial.  Circulation  1999.  100.  1593-601. 
Antman  EM,  Cohen  M,  Bernink  PJ,  et  al.  The  TIMI  risk  score  for  unstabele  angina  /non-ST  elevation 
Ml:  a method  for prognostication  and therapeutic  decision  making.  JAMA 2000:  284:835-842. 
Antman  EM,  Cohen  M,  Radley  D,  et  al.  Assessment  of  the  treatment  effect  of  enoxaparin  for  unstable 
angina/non-Q-wave  myocardial  infarction:  NIMI  11  B-ESSENCE  meta-analysis.  Circulation.  1999: 
100:  1602-1608. 
2.
 
Antman  EM,  Tanasijevic  MJ,  Thompson  B,  et  al.  Cardiac-specific  troponin  I  levels  to  predict  the  risk 
of mortality  in patients  with  acute coronary  syndromes.  N. engl  J Med. 1996:335:  1342-1349. 
3.
 
Armstrong  PW.  Fu  Y.  Chang  WC  et  al.  Acute  coronary  syndromes  in  the  GUSTO-2  b  trial: 
prognostic  insights  and  impact  of  recurrent  ischemia.the  GUSTO-2b  investigatorsю  circulation  1998: 
98:  1869-8. 
4.
 
Бобров  Б.Аю  Безюк  Н.Н.  Тромболизис  при  инфаркте  миокарда.  Украинский  Н.И.И.К.  им. 
Академика И.Д.Стражеско.  Укр. Капидол.  Жури.  1999.  №1. С. 75-80. 
5.
 
Braunwald  E.  unstable  Angina.  A  Classification/  Circulation  1989:  80:  410-415.  Braunwald  E, 
Antman  EM,  Beasley  JW,  et  al.  ACC/AHA  guidelines  for  the  management  of  patients  with  unstable 
angina  and  non-ST  segment  elevation  myocardial  infarction:  a  report  of  the  American  College  of 
Cardiology.  American  Heart  Association  Task  Force  on  Practice  Guidelines  (Committee  on  the 

---

- 113 - 
Management  of  Unstable  Angina  and  Non-ST  Segment  Elevation  Myocardial  Infarction).  J  Am  Coll 
Cardiol.  2000:  36:  970-1056. 
Cannon  CP,  Mc,  Cabe  CH,  Stone  PH,  et  al  The  electrocardiogram  predicts  one-year outcome of patients 
with  unstable  angina  and  non-Q  wave  myocardial  infarction:  results  of  the  TIMI  III  Registry  ECG 
Ancillary  Study.  J Am Coll  Cardiol.  1997:  30:  133-140. 
6.
 
Cannon  CP,  Weintraub  WS,  Demopoulos  LA,  et  al  Comparison  of  early  invasive  and  conservative  
strategies  in  patients  with  unstable  cotonary  syndromes  treated  with  the  giycoprotein  IIb/IIIa  inhibitor 
tirofiban.  N engl  J Med. 2001:344:  1879-1887. 
CAPRIE  Steering  Committee.  A  randomized,  blinded,  trial  of  copidogel  versus  aspirin  in  patients  at  risk 
of ischaemic  events (CAPRIE). Lancet 1996:  348:  1329-1339. 
Cheuk-Kit  Wong.  Harvey  D.  Myokardial  infaction:  why  cant  we  get  the  diagnosis  right.  Euro    Heart  J 
2003:  24:  1177-79. 
7.
 
Clopidogrel  in  Unstable  Angina  to  Prevent  Recurrent  Events  Trial  Investigators.  Effects  of 
clopidogrel  in  addition  to  aspirin  in  patients  with  acute  coronary  syndromes  without  ST-segment 
elevation.  N Engl  J Med. 2001:  345;  494-502. 
Cohen  M.  Demers  C.  Gurfinkel  EP  et  al.  Comparison  of  low  molecular-weight  heparin  with 
unfractionated  heparin  for  unstabele  coronary  artery  disease.  Efficacy  and  Safety  of  Subcutaneus 
Enoxaparin  In Non-Q-Wave  Coronary  Events  Study  Group.  N Engl  J Med 1997:  337:  447-52. 
8.
 
Fleming  SM,  10.  O  Byrne  L,  et  al.  False-positive  cardiac  rtoponin  Iin  a  routine  clinical  population. 
Am  J  Cardiol.  2002:  89:  1212-1215.  Gacia  E.  Elizaga  J.  Pees  castellano  N.  Serano  JA.  Soiano  J. 
Abeytua  M.  Botas  J.  Rudio.  R.  Lopez-Sendon  JL.  Delcan  JL.  Primay  angioplasty  versus  systemic 
thombolysis  in  anterior  myocardial  infarction.  Amer. Coll.  of  Cardiology.  1999:  333:  605-11. 
9.
 
Giannitsis  E,  Muller-Bardorff  M,  Kurowski  V,  et  al:  Independent  prognostic  value  of  cardiac 
troponin  T in  patients  with  confirmed  pulmonary  embolism.  Circulation.  2000:  102:  211-217. 
10.
 
 Gibson  R.S.  Non-Q-Wave  Infarction:  Diagnosis,  and  Management.  Curr.  Probl.cardiol.  1988:  13: 
9-72.  Goodman  S,  fitchett  D,  Armstrong  PW,  et  al.  randomized  evaluation  of  the  safety  and  seeicacy  of 
enoxaprin  versus  unfractioned  heparin  in  high  risk  patients  with  non-ST-segment  elevation  acute 
coronary  syndromes  receiving  the  glycoprotein  IIb/IIIa  inhibitor  eptifibatide/  circulation.  2003:  107: 
238-244/ 
11.
 
Hamm  C.W.  Heeschen  C.  Goldmann  B.  et  al.  Benefit  of  abciximab  in  inpatients  with  refractory 
unstable  angina  in relation  to serum troponin  T levels.  N. Eng J Med 1999:  340:  1623-9.   
 
РЕЗЮМЕ 
Ибрагимов М.Г. 
Принципы лечения и дистинфарктной стенокардин. 
 
Постинфарктная  стенокардия  явдяется  классической  формой  острого  коронарного 
синдрома  (ОКС). 
 
В  ряде  случаев  после  развития  инфаркта  миокарда  приступы  стенокардии  прекращаются. 
Но  иногда  после  пренесенного  инфаркта  миокарда  приступы  стенокардии  продолжаются  или 
через  некоторое  время  повторяются.  В  связи  с  остаточным  стенозом в очаге инфаркта все клетки 
не подвергаются  частъ интенсивно  функционирует,  происходит  перегрузка  сердечной  мышщы. 
 
Этот  синдром  объясняет  необходимостъ  проведения  своевременных  мероприятий 
снижение  смертности  и  уменъшение  риска  рецидивирующего  и  повторного  ТМ,  снижение 
частоты 
повторных 
ангинозных 
приступов, 
обеспечение 
реваскуляции. 
Учитывая 
вжшеизложенное,  следует  сортифицироватъ  болъных  с  различной  степенъю  риска,  назначатъ  им 
адекватное лечение  и наблюдатъ за течением и исходом  болезни.    
 
 
 
NDU-nun  Elmi  Şurasının  28  aprel  2015-ci  il  tarixli  qərarı  ilə  çapa  tövsiyə 
olunmuşdur  (protokol  № 09) 
         Məqaləni  çapa təqdim  etdi:  Tibb üzrə fəlsəfə doktoru, dosent  S.Əliyev
 
 

---