Teksti: Qendra e Mospërmbajtjes në Västra Götaland
Yüklə 32,43 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Rrjedhjet nga presioni
- Aktiviteti i lartë i fshikëzës së urinës
- Mospërmbajtja e kombinuar
- Rrjedhja e jashtëqitjes
| Për Ata Që Duan Të Dinë Më Shumë Për Mospërmbajtjen
Teksti: Qendra e Mospërmbajtjes në Västra Götaland Fotografitë: Kajsa Lundberg Faqosja: Svensk Information
3 A është e vështirë të kontrollohet fshikëza e urinës? A të ndodhin ndonjëherë aksidente të vogla me urinën? A ke rrjedhje urine? A ke mospërmbajtje? Ekzistojnë shumë mënyra përshkrimi. Mospërmbajtja e urinës dhe jashtëqitjes janë probleme për të cilat është pak vështirë të flasësh, por janë aq të zakonshme sa duhet të konsiderohen si probleme të shëndetit publik. Me anë të kësaj flete informuese ne dëshirojmë të arrijmë te çdokush që mund t'i ketë këto probleme, që njeh dikë që i ka këto probleme, ose që thjesht dëshiron të dijë më shumë për mospërmbajtjen.
4 Çfarë është mospërmbajtja? Ajo që nënkuptohet me mospërmbajtje të urinës apo jashtëqitjes është rrjedhja e tyre në një shkallë të tillë sa që paraqet problem. Më shumë se gjysmë milion persona në Suedi janë të prekur nga një prej formave të mospërmbajtjes – të vegjël e të moshuar, gra e burra, fëmijë e të rinj. Problemi rritet me moshën si te meshkujt ashtu edhe te femrat. Sasia apo shpeshtësia e rrjedhjes nuk është detyrimisht faktori përcaktues për shqetësimet apo uljen e cilësisë së jetesës që mund të përjetojë një person. Mënyra e përjetimit të rrjedhjeve të urinës ndryshon nga personi në person. Për disa, pak pika në pantallona konsiderohen si asgjë me rëndësi; ndërsa për të tjerë është një tragjedi e vërtetë. Shpesh, mënyra si përjetohet shqetësimi përcakton nëse rrjedhja mund të konsiderohet problem apo jo.
Nuk do të thotë që je anormal nëse të duhet të shkosh shpesh në tualet Fshikëza e urinës e një të rrituri mban afërsisht 5-7 dl urinë dhe impulsi për të zbrazur fshikëzën mund të ndihet kur arrihet në 2,5-3 dl. Të urinosh 4-8 herë në ditë është gjë normale. Volumi normal i urinës gjatë një periudhe 24 orëshe është zakonisht 1-2 litra dhe njeriu zakonisht duhet të jetë në gjendje ta mbajë urinën për 3-4 orë pa pasur shqetësime të mëdha. Numri i vajtjeve në tualet gjatë ditës mund të varet nga sasia e lëngjeve që është konsumuar. Disa kanë nevojë të shkojnë në tualet gjatë natës, veçanërisht nëse kanë pirë lëngje vonë në mbrëmje. 5
6 Ekzistojnë disa lloje mospërmbajtjeje Rrjedhjet nga presioni vijnë si pasojë e presionit të shtuar abdominal, për shembull, gjatë aktiviteteve fizike, kollitjes, teshtitjes, të qeshurës apo ngritjes së peshave të rënda. Kjo është shumë e zakonshme te femrat dhe mund të fillojë pas shtatzënisë dhe lindjes apo gjatë menopauzës. Rrjedhja shpesh është e vogël dhe shkaktohet si pasojë e dobësimit të muskulit të legenit, i cili nuk ofron mbështetjen e duhur rreth fshikëzës së urinës dhe uretrës. Mbipesha, presioni abdominal gjatë kapsllëkut dhe kollës kronike e lodhin legenin dhe mund të përkeqësojnë rrjedhjen e urinës. Edhe problemet e trashëguara me indin lidhës si dhe disa lloje medikamentesh mund të shkaktojnë rrjedhje të urinës. Femrat e rrethprera mund të kenë vështirësi në zbrazjen e fshikëzës dhe edhe këto kanë probleme me rrjedhjen e urinës. Disa femra mund të kenë rrjedhje gjatë marrëdhënieve seksuale/ orgazmës. Kjo përvojë mund të jetë e pakëndshme, por nuk është anormale. 7 Aktiviteti i lartë i fshikëzës së urinës krijon presione me ose pa rrjedhje të urinës. Ndjesia e kësaj shfaqet shpesh si një nevojë e madhe për të urinuar gjatë të cilës rrjedhja nuk mund të parandalohet gjithmonë. Rrjedhja mund të jetë e madhe nëse nuk arrin në kohë në tualet. Shkaku i presionit mund të jenë ndryshimet brenda ose jashtë fshikëzës, për shembull, infeksionet e rrugëve urinare, ndryshimet hormonale apo pezmatimi i membranës prej mukoze të uretrës. Shkaku i rrjedhjes shpesh është tkurrja e muskujve të fshikëzës së urinës, gjë e cila mund të shkaktohet nga një çrregullim në refleksin nervor që dërgon nga truri dhe palca kurrizore sinjalet për zbrazjen e fshikëzës së urinës. Zgjerimi i prostatës dhe kapsllëku janë shkaqet e zakonshme për përkeqësimin e kontrollit të fshikëzës. Arsyeja mund të jetë psikologjike ose të ketë lidhje me sjelljen. Presioni/rrjedhja e urinës mund të shkaktohet gjithashtu edhe nga sëmundje të fshehta.
është kombinimi i rrjedhjes për shkak të presionit dhe aktivitetit të lartë të fshikëzës së urinës.
ndodh kur fshikëza e urinës zgjerohet konsiderueshëm nga urina dhe ka vështirësi në zbrazjen e saj. Rrjedhja ndodh kur muskuli shtrëngues rreth anusit nuk e ka më aftësinë të tkurret. Te meshkujt, me zgjerimin e prostatës apo bllokimin e uretrës, mund të ketë edhe vështirësi në fillimin e urinimit, dalje të paktë të urinës, vazhdimin e pikimit edhe pas zbrazjes së fshikëzës, si dhe rrjedhje gjatë natës. Njerëzit me diabet mund të vuajnë nga mospërmbajtja nga mbushja e tepërt.
mund të ndodhë pas dëmtimeve gjatë lindjes, nga kapsllëku, shtrëngimi, diarreja dhe për shkak të dëmtimeve dhe sëmundjeve neurologjike. 8 Ti vetë mund të bësh shumë për të lehtësuar shqetësimet personale Është e natyrshme që të kesh mundësinë të shkosh në tualet sa herë të nevojitet. Ki parasysh që të jesh i qetë kur të shkosh në tualet. Ulu qetësisht duke pasur mbështetje të mirë për kofshët. Zbrazja ndodh automatikisht kur qëndron i qetë. Qëndro ulur derisa ta ndiesh që fshikëza është bosh. Gjithashtu, zbrazja rregullisht e zorrëve është e rëndësishme për shmangien e kapsllëkut. Mendoni për atë që pini dhe sasinë që pini. Çaji, kafja dhe birra janë diuretikë. Frutat dhe zarzavatet përmbajnë shumë lëngje. Shmang pirjen në sasi të madhe gjatë natës. Nëse vuan nga çrregullime të aktivitetit të lartë të fshikëzës së urinës, zbraz fshikëzën më shumë se tetë herë në ditë, ose nuk arrin në kohë në tualet, mund të të ndihmojë stërvitja e fshikëzës. Për këtë duhet të provohen të zgjaten intervalet mes vajtjeve në tualet. Një listë për matjen e pijeve dhe urinës mund të të ndihmojë për të parë se sa shpesh pi dhe sa shpesh shkon në tualet. Mos u përpiq të zbrazësh fshikëzën e urinës thjesht “për çdo rast”. 9 Çfarë trajtimesh ekzistojnë? Për rrjedhjet për shkak të presionit, stërvitja e legenit është trajtimi më i rëndësishëm. Shumica e femrave me këtë lloj rrjedhjeje urine shërohen ose shohin përmirësime të konsiderueshme nga kjo. Qëllimi i stërvitjes është forcimi i muskujve të legenit rreth fshikëzës së urinës dhe uretrës. Femrat që kanë hyrë në menopauzë mund të kenë nevojë për estrogjene të dhëna në mënyrë lokale për të përmirësuar membranën prej mukoze në uretër. Nëse stërvitja e legenit nuk është e suksesshme, mund të arrihen rezultate të mira me anë të operacionit. Me një aktivitet të lartë të fshikëzës së urinës, me ose pa rrjedhje, mund të japë rezultat stërvitja e fshikëzës së urinës, terapia e sjelljes, reduktimi i marrjes së lëngjeve dhe trajtimi mjekësor. Mund të provohen edhe trajtime të tjera si elektro-stimulimi dhe akupunktura. Te femrat, për rrjedhjet për shkak të presionit, mund të japë rezultate të mira estrogjeni i dhënë në mënyrë lokale. Edhe stërvitja e legenit duhet të jetë pjesë e trajtimit. Është e rëndësishme të përjashtohet mundësia e infeksioneve apo sëmundjeve të tjera të fshehta. Për mospërmbajtjen e kombinuar, duhet të trajtohet simptoma më mbizotëruese apo që shkakton më shumë shqetësime. Për prostatë të zgjeruar, mund të rekomandohet operacioni, mjekimi apo trajtimi me mikrovalë. Stërvitja e legenit mund të jetë e dobishme edhe për meshkujt duke qenë se rrjedhjet për shkak të presionit ndonjëherë ndodhin pas operacionit të prostatës. Për rrjedhjen e jashtëqitjes, stërvitja e legenit është trajtimi më i rëndësishëm për të përmirësuar aftësitë tkurrëse. Substancat stabilizuese intestinale (të zorrëve) dhe klizmat, si dhe ndryshimet në dietë dhe ushtrimet, mund të ndihmojnë në reduktimin e shqetësimeve. Disa medikamente mund ta përkeqësojnë gjendjen e rrjedhjeve të urinës dhe jashtëqitjes si dhe problemet me zbrazjen e fshikëzës dhe zorrëve – konsultohuni me mjekun tuaj.
10 Ku mund të kërkoj ndihmë? Si kontakte të dobishme mund të shërbejë mjeku urolog, infermierja e zonës dhe mamia në qendrën e shëndetit, ose infermieret e spitalit të rrethit. Këta mund të bëjnë një vlerësim nëse duhet kryer kontroll mjekësor dhe se ç’lloj trajtimi mund të nevojitet. Po këta persona mund të të udhëzojnë te një doktor apo fizioterapist. Është e rëndësishme që të zbulohet shkaku i rrjedhjes së urinës, i presionit të urinës si dhe shkaku i problemeve me zbrazjen zorrëve dhe me rrjedhjen e jashtëqitjeve. 11 Ekzistojnë shumë burime të dobishme. Ekzistojnë shumë burime të dobishme të cilat e bëjnë shumë më të lehtë jetën e përditshme të personave që kanë probleme me përmbajtjen e urinës dhe jashtëqitjes. Këto mund të përdoren si burime shtesë përveç kontrollit mjekësor dhe trajtimit. Burimet e mospërmbajtjes synohen të përdoren kryesisht për një periudhë më të shkurtër kohore, por mund të jetë e nevojshme të përdoren për një periudhë më të gjatë kohore nëse trajtimi nuk jep rezultatin e pritur. Gjendja e përgjithshme e pacientit mund të bëhet ndonjëherë pengesë për fillimin e trajtimit. Nëse të janë porositur me recetë ose të janë dhënë mjete kundër mospërmbajtjes, është e rëndësishme që mjeku që ka dhënë recetën të ndjekë gjendjen për t’u siguruar se a kanë efekt të kënaqshëm mjetet e përmendura. Yüklə 32,43 Kb. Dostları ilə paylaş:
|