Telman orucov
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
12 Qatı millətçiliyin ən sınanmış silahı ekstremizmdir, terrordur. O ekstremizmin palitrasında olan bütün mənfur rənglərdən istifadə edir, öz cəbbəxanasına yeni-yeni fitnəkarlıq silahları əlavə edir, hədəf seçdiyinə qarşı yönəldilən hər cür vəhşiliyi az qala qəhrəmanlıq nümunəsi, rəşadət rəmzi kimi qələmə verir. Ona görə də az müddət keçdikdən sonra mitinqlər özünün ideya mübarizəsi xarakterini dayandırdı, iyrənc məqsədlərinə çatmağa mane olan maddi qüvvəyə qarşı həmlə, hücum çağırışlarına əl atdı. Əlbəttə, mitinqdə qan tökmək barədə çıxışlar eşidilmirdi. Lakin bu ictimai iğtişaş öz inkişafını, yalnız daha kəskin və tutarlı saydığı metodlara keçməkdə görürdü. Vilayətin ərazisində yaşayan azərbaycanlılara qarşı hər cür zorakılıq hərəkətlərinə rəvac verilirdi. Stepanakertdə yaşayan azərbaycanlıların evləri yandırılır, onlar güc və hədə tətbiq edilməklə təhqiramiz şəkildə öz yaşayış məskənlərindən qovulurdular. Bu məcburi köçkünlər üçün sığınacaq yaratmaq məqsədilə Xocalıda və Malbəylidə 52 taxtadan tikilən ev istifadəyə verildi. Vilayət rəhbərliyi öz doğma ocaqlarından ailələrin qovulmasına göz yumduğu azmış kimi, həmin tikintiyə də mane olmaq üçün Moskvanın səlahiyyətlərinə müraciət edirdi. Sovet hərbçiləri erməni millətçilərinin göstərişlərinə itaət qaydasında tikintiyə yük daşıyan nəqliyyatın hərəkətinə maneələr törədirdilər. Qarabağ ekstremistlərinin vəhşiliyi Ermənistanda böyük əks-səda yaratdı. Respublikada yaşayan bütün azərbaycanlı əhalinin zorla qovulub Azərbaycana sürgün edilməsinə başlandı. Qaçqınlar dəstəsinin gəlişi fasilə vermirdi. Qış aylarında əhalinin bir hissəsi heç bir minik vasitəsi olmadan qarlı dağlardan keçməyə məcbur olurdu. Belə kütləvi qovulma siyasəti Azərbaycanda da müəyyən reaksiya yaratmamış qalmadı, ermənilər də öz evlərini tərk edib SSRİ-nin müxtəlif regionlarına səpələndilər, onların az hissəsi Ermənistanda özünə sığınacaq tapdı. Millətçilərin onlara vəd etdikləri “qızıl dağlar” bir andaca öz saxtalığını, ağ yalan olmasını büruzə verdi. Zorakılıq spiralı istənilən vaxt açıq müharibəyə gətirib çıxara bilərdi və ekstremistlər casus belli yaratmaq üçün dəridən-qabıqdan çıxırdılar. Əvvəllər epizodik xarakter daşıyan toqquşmalar artaraq onların çox arzu etdikləri müharibənin başlanmasını mümkün etdi. Savaşa ermənilər ciddi hazırlıq da görmüşdülər. Ermənistan Qarabağ separatçılarını silahlandırmaq üçün hər cür vasitələrdən istifadə edirdi. Oradan göndərilmiş beton məmulatları vaqonunda çox sayda “qrad” raketləri aşkar edilmişdi. Stepanakertdə zavodda və emalatxanalarda gizli qaydada sadə silah, sursat istehsal edilirdi. Azərbaycanda isə Moskvanın təkidi ilə hətta ov silahları da sahiblərindən alınıb istifadədən yığışdırılmışdı. Çexovun dediyi kimi, birinci səhnədə divardan asılan silah dördüncü səhnədə hökmən atəş açmalıdır. Artıq ekstremistlərin silahlı dəstələri mövcud idi, onlar əhalini vahimədə saxlamağa çalışırdı. Belə dəstələr Şaumyan (kənd) rayonunda xüsusi fəallıq göstərirdi, digər yerlərdə də dinc əhaliyə qarşı basqınlar baş verirdi. Bu silahlı həmlələrdən mülki əhali böyük ziyan çəkirdi, onların əmlakı qəsb edilirdi. Bununla əlaqədar olaraq “Nyurnberq prosesi” filmindəki “cinayətin ölüm saçan alətini göndərən hər bir adam günahkardır” sözlərinə əsaslanaraq demək lazımdır ki, Qarabağ ekstremistləri ilə birgə onların Ermənistandan olan 13 silahdaşları da birbaşa məsuliyyət daşıyırdılar. Heç kəsin fəaliyyətini nəyisə nəzərə alaraq ört-basdır etmək, unutmaq olmaz, ideya mübarizəsini terrora, ekstremizm tufanına çevirənlər ən azı tarix qarşısında cavabdehliklərini dərk etməlidirlər. Dünyada mütləq müqəddəslər olmadığı kimi, mütləq əclaflar da yoxdur. Ancaq qan axıtmaq, dinc insanları qətlə yetirmək – hansı bir ideya naminə həyata keçirilirsə keçirilsin, ən ağır cinayətdir, insanlığa qarşı olan cinayətdir. Qatı erməni millətçiləri özlərini manixeizm təliminin ardıcılları kimi apararaq dünyanı iki qütbə, xeyirə və şərə, özününkülərə və özgələrə bölürlər. Qədim İran filosofunun doktrinasına inanc gətirənlər üçün düşmənsiz olan həyat artıq yaşamaq üçün mümkün olmayana çevrilir. Müasir erməni “manixeistlərinin”, dostluqdan savayı onlara başqa bir münasibət göstərməyən, öz ölkəsinin ağuşunu mehribanlıqla açan bir xalqa qarşı belə nankorluqla yanaşmaları faktına təəccüb qalmaya bilmirsən. Çox pis haldır ki, bəzən xalqın xeyli hissəsi belə xəstəliyə sirayətlənmiş olur. Əgər ekstremistlər üçün müharibə sənətə, peşəyə çevrilirsə, bu daha qorxuludur. Klinik vətənpərvərlər müalicə olunmaq əvəzinə məxsus olduqları xalqa öz dəhşətli xəstəliklərindən pay verməyə çalışırlar. Separatizm küləyi bir çoxlarının şüurunu qarışdırmaqla, onları qonşuluqda yaşadığı xalqla düşmənçilik yoluna, müharibə cığırına salır. Onlar bircə şeylə öyünə bilərlər ki, apardıqları müharibə xalqımıza ağır yaralar vurmuş və bu xoralar indiyədək sağalmamış qalmışdır. Bu sevinc ibtidai insanın öldürülmüş qurbanın dövrəsindəki ritual rəqslərini yada salmaya bilmir. Müharibə, bədbəxtlikdən Azərbaycanı sarsıntılar dövründə haqladı. Müstəqillik qazanmış ölkənin mərkəzləşmiş ordusu yox idi, yaradılan müdafiə batalyonları muxtar qaydada vuruşmağa üstünlük verdiyindən qazanılan uğur da az sonra yoxa çıxırdı. İntizam zəif idi, əməliyyatlar koordinasiya edilmədiyindən pərakəndə xarakter daşıyırdı. Bəzən adi döyüş qaydalarına əməl edilməməsi ağır itkilərlə nəticələnirdi. Birinci Dünya müharibəsində belə bir zərb-məsəl yaranmışdı ki, “tər qanı xilas edir”. Tər axıtmaqla qazanılan səngərlər piyadaların həyatını düşmən gülləsindən çox vaxt hifz edirdi. Təəssüf ki, döyüşən qruplarda bəzən səngər qazılması artıq bir iş hesab olunurdu. Məğlubiyyətə baxmayaraq, sıravi döyüşçülərimizin igidliklə, fədakarlıqla vuruşması üzərinə heç kəs kölgə sala bilməz. Komandanlığın isə taktiki ustalığı aşağı idi, düşmənin imkanları lazımınca qiymətləndirilmədiyindən bu ağır nəticələrə gətirib çıxarırdı. Belə bir şəraitdə erməni quldurları daha da həyasızlaşırdı. 1992-ci ilin fevralında ermənilər Rusiyanın motorlu atıcı alayının köməkliyi ilə gecə Xocalı şəhərinə hücum edib qocaları, uşaqları, qadınları, dinc əhalini qırğına məruz qoydu. Yüzlərlə günahsız insan həyatını itirdi və əsir götürüldü. Bu vaxt respublika prezidenti olan Ayaz Mütəllibov qırğının miqyasını ört-basdır etdirmək yolunu tutdu və Xocalı dəhşəti bütün təfərrüatı ilə məlum olduqda o, öz postu ilə vidalaşmaq məcburiyyətində qaldı. Dəhşətli genosidin təfsilatı aşkarlandıqda, insanların gəzəbi hədd tanımırdı. Mütəllibovun, istefasından iki ay sonra isə çox şey bəxş edən əvvəlki vəzifəsini yenidən bərpa etməyə həsr olunmuş misteriyası da uğursuzluqla nəticələndi. Bu dəfə o, öz əvvəlki sələfi kimi Moskvada sığınacaq axtarmaq labüdlüyü ilə üzləşdi. Vasitələr məqsədin və şəxsiyyətin həqiqi dəyərini açiq göstərməyə qadirdir. . Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|