Телман Оруъов
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
7 birlikdə əvvəldən yunanlarla sülh tərəfdarı idi və onlar təklif edirdilər ki, çarın oğlu Parisin Spartadan götürüb qaçırdığı Yelenanı, onun əri Sparta çarı Menelaya qaytarsın. Məhv olunmuş, xarabazara çevrilmiş Troyada qalmaq mümkün olmadığından, Eney özünə yeni məskən axtarmaq üçün öz gəmisində dənizdə qərbə doğru üzməyə başladı və Yunanıstandan qərbdə, Adriatik dənizini keçərək, əvvəlcə Siciliyaya, sonra isə Lavrent vilayətinə gəlib çıxdı. Burada yerli çar Latin, Eneyin məşhur bir xalqın oğlu olduğunu bildikdən sonra, onunla ittifaq bağladı və onları qonaq kimi qəbul etdi. Bu ittifaq, Latinin öz qızı Laviniyanı Eneyə ərə verilməsilə daha da möhkəmləndi. Yeni ailədə oğlan uşağı meydana gəldi və onun adını Askani qoydular. Lakin qonşu rutul tayfasının çarı Turn da Laviniya ilə evlənmək istəyirdi, Eneyə qədər ona nişanlanmışdı da. Narazı qalan çar, Latin və Eneylə müharibə etməyi qərara aldı və döyüşdə Latin öldü, lakin yerli əhali və troyalılar rutullara qalib gəldilər. Bu iki xalq özlərini latinlər adlandırdılar. Qonşuluqda olan qüdrətli etrusk tayfası ilə döyüş də uğurla nəticələndi. Eney öldükdən sonra dövləti Laviniya idarə edirdi. Askani isə Alban dağının ətəyində özünə yeni şəhər saldı və onu Alba Lonqa adlandırdı. Sonra da onun oğlu çarlıq etdi və Silvi adı altında sülalə meydana gəldi. Bu sülalə uzun müddət çarlıq etdi. Nəhayət, Amuli atasının vəsiyyətinin əksinə olaraq öz qardaşı Numitoru kənarlaşdırıb, çarlığı öz əlinə aldı. O, qardaşının kişi cinsindən olan bütün nəslini məhv etdi, onun qızı Reya Silviyanı isə, fəxri bəhanə ilə vestalka seçdirərək, ömürlük bakirəliyə məhkum etdi ki, qardaşının nəslindən oğlan uşağı meydana gəlməsin. Lakin hadisələr başqa cür inkişaf etməyə başladı. Reya təcavüzə məruz qaldı və əkiz oğlan uşağı doğdu. Uşaqların atasının isə müharibə allahı Mars olduğunu elan etdi. Kahinə qandalda dustaq edildi, uşaqları isə, çar əmr etdi ki, çaya atsınlar. Bu vaxtlar Tibr çayı daşmışdı, çayın axınına yaxınlaşmaq mümkün deyildi, ona görə də körpələri dayaz suya qoydular ki, onsuz da onlar batacaqlar. Su çəkiləndə körpələr quruda qaldı və su içməyə gələn dişi canavar, uşaqların ağlamağını eşidib, onlara yaxınlaşdı və körpələri əmizdirməyə başladı. Elə bu vaxt uşaqları çar sürüsünün çobanı Favstul tapdı və evinə apardı. Burada körpələrə onun arvadı baxmağa başladı. Çobanın arvadı Larentsiya intim yaxınlıq məsələsində heç kəsə imtina etmədiyinə görə, çobanlar onu "dişi canavar" adlandırırdılar. Bəlkə də onun bu ləqəbi uşaqların canavar tərəfindən xilas edilməsi barədə əfsanənin yaranmasında az rol oynamamışdır. Əkizlər böyüyən kimi meşələrdə ov etməyə, həm də çobana kömək etməyə başladılar. Onlar quldurlara da hücum edir, götürdükləri qəniməti çobanlarla bölüşürdülər. Quldurlar bir dəfə pusub qardaşları tutdular. Romul qaçmaqla canını qurtardı, Remi isə quldurlar çar Amuliyə verdilər və çar isə onu edam edilmək üçün oğlanın babası Numitora verdi. Belə bir vaxtda Favstul bütün sirləri Romula açdı. Hadisələrdən agah olan Romul öz dəstəsi ilə gizli şəkildə çarın evinə yollandı. Rem də başqa dəstə ilə Numitorun evindən köməyə gəldi və onlar çarı öldürdülər. Onların babası Numitor Alba çarlığını əldə etdi. Qardaşlar isə çaya atıldıqları və tərbiyə olunduqları yerdə şəhər salmaq istədilər. Şəhərin kimin adı ilə adlandırmaq üçün quşların uçuşunu seyr etməyə başladılar və bu məqsədlə Romul Palatin təpəsini, Rem isə Aventini seçdi. Camaat hər ikisini çar elan etdi, birini quşların ilk dəfə görünməsinə, digərini isə quşların sayının iki dəfə çox olmasına görə. Deyişmə, 8 sonra isə dalaşma başlandı və qarışıqlıqda Remə ölümcül zərbə dəydi. Başqa rəvayətə görə, Rem qardaşını ələ salmaq üçün yeni divarın üstündən keçdikdə, hiddətlənmiş Romul onu öldürmüşdü ki, heç kəs mənim divarlarımı keçə bilməz. Bu m.ə. 753-cü ildə baş vermişdi. Şəhər sağ qalan Romulun adı ilə adlandı. Əvvəlcə, o, Palatin təpəsini möhkəmləndirdi. Sonra o, camaatı yığıb yığıncaq keçirdi və öz qanunlarını elan etdi. Bu qanunlarla o, camaatı bir xalq kimi birləşdirdi. Özünə mühafizəçilər təyin etdi. Şəhər böyüməyə başladıqda Romul öz qüvvəsinə müdrikliyi də əlavə edərək, yüz nəfər ağsaqqaldan təşkil olunan senat təsis etdi. Senatorlar öz adını "qocalıq" sözündən götürmüşdülər. Bu adamlar həm də atalar adlandırıldı, onların nəsli isə bu sözdən yaranan "Patritsilər" adına sahib oldu. Roma elə güclənmişdi ki, qonşu şəhərlərlə rəqabət apara bilərdi. Lakin şəhərdə qadın olduqca az idi, əhali əsasən çobanlardan təşkil olunmuşdu. O dövrdə qonşu tayfaların qızları ilə ailə qurmaq qaydası yox idi. Bir də qonşular yeni yaranan şəhərin sakinlərinə ikrahla baxdıqlarından, heç kəs onlarla qohum olmaq istəmirdi. Bu vaxt Romul hiyləgərliyə əl atmalı oldu - o, təntənəli oyunlar keçirdi və qonşuları da bura dəvət etdi. Digər qonşu tayfalarla yanaşı sabinlilər uşaqları və arvadları ilə gəlmişdilər. Bayramın qızğın vaxtında verilən işarə ilə romalı cavanlar Sabin qızlarını qaçırmağa başladılar. Qızların valideynləri bu dərdə dözməyib qaçdılar və qonaqpərvərlik qanunlarını pozan romalılara lənət yağdırmağa başladılar. Qaçırılan qızlar da çox hiddətlənmişdilər, lakin onları Romul sakitləşdirirdi ki, onlar ərə gedəcək və onların, dövlət üçün də çox qiymətli olan övladları olacaqdır. Qoy püşk kimə onların bədənini vermişsə, ruhlarını da onlara versin, qoy qızlar öz hirslərini soyutsunlar. Oğlanlar da üzr istədilər ki, bu hərəkətə onları yalnız məhəbbət və ehtiras məcbur etmişdir. Qadın təbiəti nə qədər möhkəm olsa da, məhəbbət və ehtiras qarşısında əriməyə məhkumdur. Lakin valideynlər sakitləşmək bilmirdi. Ona görə də romalılar sabinlilərlə vuruşmaq məcburiyyətində qaldılar. Sabin çarı qızılla Roma qalasının rəisinin qızını ələ aldı və qız Sabin döyüşçülərini qalaya buraxdı. Döyüşdə nəhayət, romalılar üstünlük əldə etdikdə, Sabin qadınları saçlarını yanlarına tökərək və paltarlarını cıraraq özlərini döyüşçülərin arasına atdılar ki, hər iki tərəfi sakitləşdirsinlər. Onlar yalvarışla gah atalarına, gah ərlərinə müraciət edirdilər: qoy qayınatalar və kürəkənlər şərəfsiz axıdılmış qanla özlərini ləkələməsinlər, öz qızlarının və arvadlarının övladlarını ata qətli ilə murdarlamasınlar. "Əgər siz öz aranızda xasiyyətlərinizdən utanırsınızsa, əgər nigah ittifaqı sizə xoş gəlmirsə, hiddətinizi bizim üstümüzə tökün; müharibənin səbəbi, ərlərimizin və atalarımızın yaralarının və həlak olmasının səbəbi bizik; Yaxşısı budur ki, biz ölək, nəinki ərsiz və ya atasız, dul və ya yetim qalaq". Bu sözlərdən hamı riqqətə gəldi. Başçılar müqavilə bağlamağa başladılar ki, nəinki barışsınlar, həmçinin iki dövlətdən bir dövlət yaratsınlar. Burada onlar birlikdə hökmranlıq edəcəkdi, bütün hakimiyyət Romada cəmləşəcəkdi. Vətəndaşların hamısı, sabinlilərin ayrı-seçkilik hiss etməmələri üçün "kvirit" adı aldı. Romada bu vaxt 300 nəsil var idi. Romul hər biri 10 nəsildən ibarət olan 30 kuriya və hər 10 kuriyadan bir triba olmaqla 3 triba yaratdı. Sabin qadınlarının şərəfinə kuriyalara onların adı verildi. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|