Teqvim-2015. pdf



Yüklə 42,04 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə29/173
tarix13.11.2017
ölçüsü42,04 Kb.
#10093
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   173

64
Milli ədəbiyyat 
115 
illiyi
Süleyman Rəhimov 
1900-1983                   
MART
Süleyman Hüseyn oğlu Rəhimov 
1900-cü il mart ayının 22-də  Zəngəzur  
mahalının Qubadlı rayonunun Əyin 
kəndində anadan olmuşdur.
S.Rəhimov  kənd mollasından əlifba-
nı öyrənmiş, sonra Qubadlıda beşillik 
rus məktəbində oxumuşdur. 
1921-ci ildə Şuşada açılmış pedaqo-
ji kursa göndərilmiş və burada təhsilini 
başa vurduqdan sonra Qubadlı, La-
çın, Zəngəzur rayonlarında bir müddət 
müəllimlik etmişdir. Müəllimliklə yana-
şı o, çalışdığı kənd və rayonlarda həm də 
ictimai işlərdə fəal iştirak etmişdir. 
S.Rəhimov 1928-1931-ci illərdə 
Azərbaycan Dövlət Universitetinin ta-
rix fakültəsində oxumuşdur, həm də 
fəhlə rayonlarında savadsızlığı  ləğv 
edən kurslarda dərs demişdir. Uni-
versiteti bitirdikdən sonra Rayon par-
tiya komitəsinin katibi, Bakı parti-
ya komitəsində  təbliğat işləri üzrə 
katib, Azərbaycan partiya komitəsində 
Təbliğat-təşviqat şöbəsinin müdir müa-
vini vəzifələrində çalışmışdır.
S.Rəhimov 
ədəbiyyata romanla 
gəlmiş və roman bütün çoxillik yaradı-
cılıq fəaliyyəti dövründə onun nəsrinin 
əsas janrı olaraq qalmışdır. 
Ədəbi fəaliyyətə 1930-cu ildən baş-
layan Süleyman Rəhimovun ilk əsəri 
“Şamo”dur. Bununla belə o, 50 il bu 
əsərin üzərində  işləmiş  və ona əlavələr 
etmişdir. “Şamo”, “Saçlı”, “Ata və 
oğul”, “Mehman”, “Ana və abidəsi”, 
“Ağbulaq dağlarında”, “Aynalı” və 
bir çox irihəcmli roman və povestlərin 
müəllifidir. Yazıçının “Mehman” poves-
tinin motivləri əsasında “Qanun naminə” 
bədii filmi ekranlaşdırılmışdır. 
O, 1941-1945-ci illər müharibəsi 
dövründə Sovet qoşun hissələri ilə 
Təbrizə gedir, Cənubi Azərbaycanın bir 
çox  şəhər və  kəndlərini gəzir. “Vətən 
yolu” qəzetində “Səngərli” imzası ilə çı-
xış edir. Təbriz uşaqlarının ağır həyatını 
təsvir edən “Nənənin ölümü” hekayəsini 
çap etdirir.
Süleyman Rəhimov 1939-1940, 
1944-1946 və 1954-1958-ci illərdə 
Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədri 
olmuşdur. 
Azərbaycan K(b)P Bakı  şəhər 
komitəsində  təbliğat üzrə katib (1940-
1941), Azərbaycan K(b)P MK-da 
Təbliğat və  təşviqat  şöbəsinin mü-
dir müavini (1941-1944), Azərbaycan 
Nazirlər Soveti yanında Mədəni-Maarif 
İşləri Komitəsinin sədri (1945-1958) 
vəzifələrində işləmişdir.
1961-ci ildə Milli Kitabxananın 
memarlıq baxımından tarixi abidə 
kimi qiymətləndirilən  əzəmətli bi-
naya köçməsində, binanın yeri-
nin seçilməsində  və tikilməsində  də 
görkəmli yazıçı Süleyman Rəhimovun 
böyük xidməti olmuşdur.
Azərbaycan Jurnalistlər  İttifaqının 
“Qızıl qələm” mükafatına (1972) la-
yiq görülmüşdür. Üç dəfə Lenin orde-
ni (1946, 1970, 1975), “Qırmızı  Əmək 
Bayrağı” (1959), “Şərəf nişanı” (1942) 
ordenləri və medallarla təltif edilmişdir, 
1960-cı ildə “Xalq yazıçısı”, 1975-ci 
ildə “Sosialist Əməyi Qəhrəmanı” fəxri 
adlarına layiq görülmüşdür.
1983-cü il oktyabr ayının 11-də vəfat 
etmiş, Bakıda Fəxri Xiyabanda dəfn 
edilmişdir.
22
Yazıçı
Ə d ə b i y y a t
Seçilmiş əsərləri: 2 
cilddə /S.Rəhimov; bur. 
məs. Ə.Güləliyev.- Təkrar 
nəşr.- Bakı: Şərq-Qərb, 
2005.- C.I.- 288 s.; C.II.- 
312 s. 
Süleyman Rəhimov: 
[Fotoalbom] /tərt. 
Ç.Əlioğlu.- Bakı: Tə
hsil, 
2005.- 112 s.  
Dədə Süleyman dünyası: 
xatirələr /tərt. A.Şamo.- 
Bakı: Mars-Print, 2010.-
500 s. 
Rüstəmova, N. Süleyman 
Rəhimovun yaradıcılığın-
da milli ədəbi ənənələr: 
filol. е.n.аl.dər.а.üçün 
təq. ol. dis-nın avtore-
feratı: 10.01.03. /Nigar 
Rüstəmova; Naxçıvan 
Dövlət Universiteti.-
Naxçıvan, 2002.-24 s.
İ n t e r n e t d ə
www.anl.az
www.lit.az
www.kitabxana.net


65
Milli ədəbiyyat 
105 
illiyi
Sabit Rəhman 
1910-1970
MART
Sabit  Kərim oğlu Mahmudov (Sabit 
Rəhman) 1910-cu il mart ayının 26-da 
Nuxa (indiki Şəki) şəhərində anadan ol-
muşdur. 
İbtidai təhsilini Şəkidə almış, 1926-
cı ildə isə Bakı Müəllimlər Seminariya-
sını bitirmişdir. O, üç il Şəki şəhərində 
müəllim işlədikdən sonra Bakı Ali Pe-
daqoji  İnstitutunda təhsilini davam et-
dirmişdir.
1936-1937-ci illərdə Moskvada 
Ümumittifaq Kinematoqrafiya  İnstitu-
tunun ssenari kurslarında oxumuşdur.
Bir müddət Azərbaycan dram teatrın-
da ədəbi işçi, İncəsənət idarəsi sədrinin 
müavini vəzifəsində işləmişdi.
Ədəbi fəaliyyətə 1926-1927-ci illər-
də “Molla Nəsrəddin” jurnalında dərc 
etdirdiyi felyetonlarla başlamışdır. 
Sabit Rəhmanın yaradıcılığı çoxcə-
hətlidir. O bir çox hekayə, povest, ro-
man, komediya, ssenari, libretto, bədii 
oçerk müəllifidir. 
Onun şeirləri, satirik hekayə və fel-
yetonları o zamankı qəzet və jurnallar-
da (“Gənc işçi”qəzetində,  Şəkidə  nəşr 
olunan “Qızıl qələm” jurnalında) dərc 
olunurdu. 
İlk hekayələr məcmuəsi - “Pozğun” 
1931-ci ildə dərc olunmuşdur. 
S.Rəhman Azərbaycan Sovet kome-
diyasının banilərindəndir. Azərbaycan 
ədəbiyyatında bu janrın estetik 
tələblərinə cavab verən ilk əsər olan 
“Toy” (1937) satirik komediyasında 
inkişafa, tərəqqiyə mane olan cəhətlər, 
bürokratizm, lovğalıq kimi eyiblər 
Kərəmov   surətində ümumiləşdirilmişdir. 
Onun ssenariləri üzrə “Arşın mal alan”, 
“Məşədi  İbad”, “Koroğlu”, “Əhməd 
haradadır?” kinofilmləri çəkilmişdir. 
“Ulduz”, “Hicran” musiqili komediya-
larının və “Yeddi gözəl” baletinin lib-
rettolarını Sabit Rəhman yazmışdır. 
Sabit Rəhman 1943-cü ildə 
“Azərbaycan SSR Əməkdar incəsənət 
xadimi” fəxri adına layiq görülmüş, iki 
dəfə “Qırmızı Əmək Bayrağı” ordeni və 
medallarla təltif olunmuşdur. 
Sabit Rəhman 1970-ci il dekabr ayı-
nın 5-də Bakıda vəfat etmişdir.
Şəki Dram Teatrı Sabit Rəhmanın 
adını daşıyır. Onun doğulub boya-başa 
çatdığı evdə, Şəki şəhərində ev-muzeyi 
təşkil edilmişdir. 
Bakı 
və 
Şəki 
şəhərlərindəki 
küçələrdən biri dramaturqun adını da-
şıyır.
Ə d ə b i y y a t
Seçilmiş əsərləri: 2 
cilddə /S.Rəhman.- Bakı: 
Avrasiya Press, 2005.- 
C.1. Pyeslər.- 310 s.; C.2. 
Pyeslər və hekayələr.- 327 
s.- Müasir Azərbaycan 
ədəbiyyatı.  
Əhmədov, B. Sabit 
Rəhman: həyatı, mühiti, 
yaradıcılığı [monoqrafi-
ya] /B.Əhmədov.- Bakı: 
Elm və təhsil, 2010.- 292, 
[4] s.
Əhmədov, B. Sa-
bit Rəhman satirası  
/B.Əhmədov.- Bakı: Yurd, 
1998.- 115 s. 
Gülüş gözəllikdir: 
[Sabit Rəhman haqqın-
da məqalələr, xatirələr]         
/tərt. ed.: E.Sabitoğlu, 
A.Səfiyev, Dilsuz.- Bakı: 
Qapp-Poliqraf, 2002.-
144 s. 
Sabit Rəhman – 100: 
biblioqrafiya /tərt.
ed.: T.Həsənova, 
N.Aslanbəyova; 
bur. məsul və ixt. 
red. K.Tahirov; red. 
M.Vəliyeva; M.F.Axundov 
adına Azərbaycan 
Milli Kitabxanası.- Bakı, 
2010.- 113 s. 
İ n t e r n e t d ə
www.anl.az
Dramaturq
26


Yüklə 42,04 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   173




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə