68
Musiqi.Opera.Balet
75
illiyi
Vaqif Mustafazadə
1940-1979
MART
Vaqif Əziz oğlu Mustafazadə 1940-
cı il mart ayının 16-da Bakı şəhərində
İçərişəhərdə anadan olmuşdur.
1963-cü ildə Asəf Zeynallı adına
Bakı Musiqi Kollecini bitirib, Bakı Mu-
siqi Akademiyasına daxil olmuşdur. İlk
məşhurluqda elə bu zaman gəlmişdir.
Vaqif burada kiçik konsertlər verir,
klublarda çıxış edirdi. O, əsasən klassik
caz, bluz və oynaq mahnılar ifa etmiş-
dir. V.Mustafazadə Fortepiano və sim-
fonik orkestr üçün konsertin, “Muğam”
simfoniyasının (tamamlanmamış), bir
sıra caz kompozisiyalarının və pyeslərin
müəllifidir.
Vaqif
Mustafazadə Azərbaycan caz
musiqisinin banisi və yeni caz fikrinin
(devizinin) təsisçisidir. O, Azərbaycan
musiqisinin, muğamın klassik Amerikan
caz musiqisi ilə sintezini yaratmışdır.
Onun yeni devizi Caz-Muğam adlanır.
O, Azərbaycan Muğam Caz Hərəkatının
memarıdır.
1965-ci ildə Gürcüstan Dövlət Fi-
larmoniyasında “Qafqaz” adlı trionu,
1970-ci ildə “Leyli” vokal kvartetini
yaradır.
1971-ci ildən 1977-ci ilə kimi “Se-
vil” vokal-instrumental qrupuna başçı-
lıq edir.
1977-ci ildən 1979-cu ilə kimi “Mu-
ğam” instrumental qrupuna başçılıq
edərək “Tallin-66” və “Tbilisi-78” caz
festivallarının laureatı olmuşdur.
1978-ci ildə Monakoda keçirilən 8-ci
Beynəlxalq Caz Festivalında “Əzizəni
gözləyirəm” musiqisinə görə birincilik
mükafatı almışdır.
1979-cu ildə ona “Azərbaycanın
Əməkdar incəsənət xadimi” fəxri adı
verilmişdir.
1982-ci ildə, ölümündən sonra
Azərbaycan Dövlət Mükafatına layiq
görülmüşdür.
2012-ci ildə Heydər Əliyev Fondu
və Heydər Əliyev
Mərkəzinin birgə
layihəsi çərçivəsində Azərbaycan mu-
siqisinin görkəmli nümayəndəsi, caz
və muğamı özünəməxsus şəkildə sin-
tez edən, yeni və ecazkar bir musiqi
janrı yaradan, improvizə ustadı Vaqif
Mustafazadəyə həsr olunmuş musiqi al-
bomu nəşr edilmişdir. Alboma kitab və
CD daxildir. CD-də sənətkarın 17 əsəri
toplanmışdır.
“Qaynaqlar”, “Həyatı və yaradıcı-
lığı”, “Vaqif irsi” fəsillərindən ibarət
olan
kitabda Vaqif Mustafazadənin
qısa, lakin çox mənalı həyatından, par-
laq və təkrarolunmaz yaradıcılığından,
onun əhatəsindən, müəllimlərindən,
sənət dostlarından və doğmalarından
ətraflı bəhs olunur. Nəşrdə həmçinin
Azərbaycanda caz musiqisinin yaran-
ması, təşəkkülü və inkişaf mərhələləri
də öz əksini tapmışdır. Kitab sənətkarın
həyatının müxtəlif anlarının əks olundu-
ğu fotolarla zəngindir.
Vaqif Mustafazadə 1979-cu il dekabr
ayının 16-da Daşkənddə qastrol zamanı
ürək tutmasından vəfat etmişdir. Bakıda
dəfn olunmuşdur.
Ə d ə b i y y a t
Düşüncə [Notlar]: fortepi-
ano üçün /V.Mustafazadə.-
Bakı: [s.n.] , 197?.- 8 s.
Mustafazadə, Vaqif Əziz
oğlu. Mart ayı [Not-
lar]: fortepiano üçün
/V.Mustafazadə.- Bakı,
197?- 4 s.
Fərhadov, R. Vaqif
Mustafazadə əfsanəsi,
tarixi, həyatı, yaradıcılı-
ğı /R.Fərhadov; Heydər
Əliyev Fondu.- Bakı, 2012.-
255 s.
Əfəndiyeva, İ. Vaqif
Mustafazadənin musiqi
dilinin novatorluğu /İmruz
Əfəndiyeva //Musiqi dünya-
sı.- №1-2.- 2010.- S.17-19.
Heydərova, Ü. Vaqif
Mustafazadə - barmaqla-
rında muğam ətri /Ülviyyə
Heydərova //Kaspi.- 2010.-
9 aprel.- S.13.
İ n t e r n e t d ə
www.adam.az
www.anl.az
www.az.wikipedia.org
www.vagif.musigi-dunya.az
www.music.day.az
www.youtube.com
24
Bəstəkar
MART
16
69
MART
23
Musiqi.Opera.Balet
95
illiyi
Əşrəf Abbasov
1920-1992
Əşrəf Cəlal oğlu Abbasov 1920-ci
il mart ayının 23-də Şuşada anadan ol-
muşdur.
O, ilk musiqi təhsilini tar ixtisası üzrə
Şuşa musiqi məktəbində almışdır. Tar
üçün kiçik həcmli pyeslərilə tanış ol-
duqdan sonra Üzeyir Hacıbəyli onun is-
tedadını hiss etmiş və 1936-cı ildə Bakı-
ya oxumağa dəvət etmişdir. Azərbaycan
Dövlət Konservatoriyasında oxuduğu
illərdə dahi bəstəkarımız Ü.Hacıbəyli
ilə ünsiyyətdə olması Əşrəf
Abbasovun
dünyagörüşünün, yaradıcılığının forma-
laşmasına böyük təsir göstərmişdir.
1948-ci ildə Azərbaycan Konservato-
riyasını, 1952-ci ildə isə Moskva Dövlət
Konservatoriyasının aspiranturasını bi-
tirmişdir.
Əşrəf Abbasovun fəaliyyətinin bir
sahəsi də musiqi elmi ilə bağlı olmuş-
dur. Azərbaycan musiqisinin nəzəri
problemlərini araşdıran tədqiqatçı-alim
Əşrəf Abbasov 1952-ci ildə Moskvada
“Üzeyir Hacıbəyov və onun “Koroğlu”
operası” mövzusunda dissertasiya işini
müdafiə edərək sənətşünaslıq
namizədi
alimlik dərəcəsinə layiq görülmüşdür.
O, respublikamızın bəstəkarları arasın-
da ilk sənətşünaslıq namizədi idi.
1947-1948-ci illərdə Asəf Zeynallı
adına Musiqi Texnikumunun direktoru
olmuş, sonra isə pedaqoji fəaliyyətini
Ü.Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət
Konservatoriyasında davam etdirmiş-
dir.
O, müəyyən dövrlərdə 1953-1957-ci
illərdə konservatoriyanın rektoru, 1957-
1972-ci illərdə Bəstəkarlıq kafedrasının
müdiri vəzifələrində çalışmışdır.
1965-ci ildə Azərbaycanda ilk uşaq
baleti olan “Qaraca qız” baletinin, forte-
piano və orkestr üçün konsertin (1946),
simfonik orkestr üçün “Konsertino”nun
(1948), “Şuşa” (1945), “Gələcək gün”
(1952), “Dramatik” (1953)
simfonik po-
emalarının, “Səndən mənə yar olmaz”
(1963), “Dağlar qoynunda” (1970) ope-
rettalarının, bir çox instrumental əsərin,
xor, mahnı və romansın müəllifidir.
1968-ci ildə Ə.Abbasova professor
elmi rütbəsi verilmişdir.
O, həmçinin fəal ictimai xadim kimi
1943-cü ildən Azərbaycan Bəstəkarlar
İttifaqının üzvü seçilmiş, bu təşkilatın
I qurultayından başlayaraq ömrünün
sonunadək İdarə Heyətinin
üzvü ol-
muşdur. Bütün ömrünü, istedadını və
yaradıcılığını musiqimizin inkişafına
həsr etmiş Əşrəf Abbasovun adı mu-
siqi tariximizdə əbədi həkk olunmuş,
onun əsərləri xalqımızın qəlbində
özünəməxsus yer tutmuşdur.
Musiqi sahəsindəki xidmətlərinə görə
1963-ci ildə bəstəkara “Azərbaycanın
Əməkdar incəsənət xadimi” fəxri adı
verilmişdir.
Əşrəf Abbasov 1992-ci ildə Bakıda
vəfat etmişdir.
Ə d ə b i y y a t
Azərbaycanda ilk uşaq
baletinin müəllifi:Üzeyir
bəyin davamçısı Əşrəf
Abbasov //Azadlıq.-
2013.- 9 aprel.- S.14.
Mahmudova, C. Əşrəf
Abbasovun mahnılarının
poetik mətnlərinin bəzi
xüsusiyyətlərinə dair
/C.Mahmudova //Musiqi
dünyası.- №3-4.- 2010.-
S.42-45.
Мамедова, Л.
Отрывки из балета
Ашрафа Аббасова
“Чернушка” (для двух
фортепиано) [Hоты]:
учебное пособие /сост.
Л.Мамедова; науч.
ред. Г.Абдуллазаде;
рец. Д.Аббасов [и др.];
М-во Образ. Азерб.
Респ., Бакинская
Муз. Акад. имени
Уз.Гаджибейли.-Баку:
[б.и.], 2012.- 74 с.
İ n t e r n e t d ə
www.anl.az
adam.az
www.az.wikipedia.org
www.musigi-dunya.az
shusha.az
Bəstəkar