Teqvim-2017. pdf
Teatr. Kino Eldəniz Zeynalov
Yüklə 5,26 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ə d ə b i y y a t
- İ n t e r n e t d ə
- İsmayıl Dаğıstаnlı 1907-1980 Y ANV AR
22 Teatr. Kino Eldəniz Zeynalov 1937-2002 Y ANV AR Еldəniz Məmməd oğlu Zеynаlоv 1937-ci il yanvar ayının 1-də Bakı şəhərində anadan olmuşdur. Hələ məktəbli ikən, dayısı - aktyor Həsənağa Salayevin tövsiyəsi ilə Azərbaycan Dövlət Dram Tеatrında uşaq rоllarında çıхış еtmişdir. 1956-1962-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Teatr İnstitutunda təhsili almış, dövrünün ən məşhur pe- daqoqu Adil İsgəndərovun tələbəsi ol- muşdur.
İncəsənət İnstitutunu bitirdikdən sonra Akademik Dram Teatrında işə başlamış, ilk dəfə “Sevil” tamaşasında Gündüz rolunu oynamışdır. Bir müddət kinostudiyada işləsə də, yenidən teatra qayıtmış və ömrünün sonunadək bu te- atrda çalışmışdır. Tеatr və kinоda, tеlеviziya və radiо tamaşalarında, “Mоzalan” satirik kino- jurnalının bir çох süjеtlərində yaddaqa- lan оbrazlar yaratmışdır. Kinoda ilk işi 1963-cü ildə Adil İsgəndərovun rejissoru olduğu “Əhməd haradadır?” musiqili komediyasında- kı rəngsaz Əhməd olmuşdur. Lakin 1969-cu ildə Eldar Quliyev onu özünün çəkdiyi “Bir cənub şəhərində” filminə baş rola dəvət etmiş, bu filmlə də onun yaradıcılıq həyatı kinematoqrafiya ilə sıx bağlı olmuşdur. Paralel olaraq “Azərbaycanfilm” kinostudiyasında da çalışmışdır. Eldəniz Zeynalovun kino- da fəaliyyətə başladığı dövr kinomuzun “qızıl dövrü” hesab olunur. A.İsgəndərovun seçimi ilə 30-dan ar- tıq filmdə çəkilərək öz adını Azərbaycan kinosu tarixinə yazdırmışdır. Onun çəkildiyi ən məşhur filmlər arasında: “Əhməd haradadır?” (1963), “İyirmi- altılar” (1966), “Bir cənub şəhərində” (1969), “Bizim Cəbiş müəllim ”(1969), “Yeddi oğul istərəm...” (1970), “Dörd bazar günü” (1975), “Arvadım mənim, uşaqlarım mənim” (1978), “Kontor” (1978), “Yeganə çıxış yolu” (1980),
“Yol əhvalatı” (1980) “Babamızın ba- basının babası” (1981), “Bağ möv- sümü” (1985), “Bəyin oğurlanması” (1986), “Qonşu qonşu olsa...” (1989), “Bir Eldənizimiz yoxdur” (2002) və b.-nın adlarını çəkmək olar. Həmçinin xarici film istehsalçılarının “Dulsineya Tobosskaya” (Mosfilm), “Təyyarələr enmədi” (Özbəkfilm) filmlərində çəkilmişdir. Yaradıcılığının son dövrü Akademik Milli Dram Teatrı ilə daha sıx bağlı ol- muşdur. Bu teatrda “Ah Paris, Paris”, “Dəlilər və ağıllılar”, “Köhnə ev” və başqa tamaşalarda yaddaqalan obrazlar yaratmış, rolları ilə səhnədən də sözünü deməyi bacarmışdır. 1980-ci illərin axırlarında ilk “Satira Teatrı”nı təşkil etmişdir. Teatr “Gül, se- vin, gül” tamaşası ilə bütün Azərbaycanı gəzmişdir. Yaradıcılığı və fəaliyyəti dövlət tərəfindən yüksək qiymətləndirilmiş, 1974-cü ildə Azərbaycan SSR- in “Əməkdar artist”, 2001-ci ildə Azərbaycan Respublikasının “Xalq artisti” fəxri adlarına layiq görülmüş, 1999-cu ildə “Humay” mükafatı ilə təltif edilmişdir. Sevilən aktyor Eldəniz Zeynalov 2002-ci il noyabr ayının 5-də vəfat et- miş, II Fəxri Xiyabanda dəfn edilmiş- dir.
23 Teatr.Kino İsmayıl Dаğıstаnlı 1907-1980 Y ANV AR İsmayıl Yusif oğlu Dağıstanlı (Ha- cıyev) 1907-ci il yanvar ayının 6-da Qax rayonunun Zərnə kəndində anadan olmuşdur. Nuxa (indiki Şəki) rayonu- na peşə təhsili arxasınca gələn İsmayıl Hacıyev 1925-ci ildə Mərkəzi fəhlə klubunda dram dərnəyinə üzv olmuş- dur. 1927-1930-cu illərdə Bakı Teatr Məktəbində təhsil almış, səhnə haqqın- da müəyyən təcrübəsi olduğuna görə elə birinci kursdan Milli Dram Teatrı- nın tamaşalarında kütləvi səhnələrdə, sözsüz epizodik rollarda çıxış etmişdir. Müəllimi, böyük ədib və teatr xadimi Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin təklifi ilə “Dağıstanlı” ləqəbini götürmüşdür. Teatr məktəbində təhsilini başa vur- duqdan sonra Akademik teatrda aktyor ştatına götürülmüşdür. Müxtəlif vaxt- larda İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrında (1936-1937), Dərbənd Dövlət Azərbaycan Dram Teatrında işləmişdir. 1938-ci ildən Akademik Milli Dram Te- atrının əsas aktyorlarından biri olmuş- dur.
Milli Dram Teatrının səhnəsində Le- nin rolunu ilk dəfə İsmayıl Dağıstanlı ifa etmiş, dramaturqlarımızdan Cəfər Cabbarlının “Od gəlini” (Qorxmaz və Aqşin), “1905-ci ildə” (Baxşı və Ey- vaz), “Yaşar” (Yaşar), “Oqtay Eloğlu” (Oqtay), “Solğun çiçəklər” (Bəhram), “Almaz” (Barat), Zeynal Xəlilin “Qa- tır Məmməd” (Qatır Məmməd), Səməd Vurğunun “Vaqif” (Əli bəy, Qacar və Vaqif), Mehdi Hüseynin “Cavanşir” (Bəhram şah), “Nizami” (Şirvan şahı), Mirzə İbrahimovun “Madrid” (Karlos), İlyas Əfəndiyevin “İşıqlı yollar” (Yel- mar), “Bahar suları” (Uğur), Vilyam Şekspirin “Otello” (Otello), “Maqbet” (Yaralı əsgər), “Hamlet” (Horatsio) və “On ikinci gecə” (Sebastian), Fridrix Şillerin “Məkr və məhəbbət” ( Zikov), muq” (Ninkir Sin), Nazim Hikmətin “Türkiyədə” (Kamil bəy), “Yarova- ya” (Koşkin) əsərlərindəki rolları daha diqqətçəkəndir. Aktyor “Azərbaycanfilm”in istehsal etdiyi “Səbuhi” (Səbuhi, Mirzə Fətəli Axundzadə), “T-9 nömrəli sualtı qayıq” (Komissar), “Qara daşlar” (Aslan Asla- nov), “Kölgələr sürünür” (Zahidov), “Qatır Məmməd” (General ) filmlərində müxtəlif maraqlı, yaddaqalan obrazlar yaratmışdır. “Möhsün Sənani”, A.Şərifzadə barədə “Böyük sənət ustası”, “SSRİ Xalq artisti Akaki Xorava”, “Cəfər Cab- barlı və teatr” kitablarının müəllifidir. Sənətdə qazandığı uğurlara görə 1940-cı il may ayının 4-də Azərbaycan SSR-in “Əməkdar artist”, 1949-cu il iyul ayının 21-də “Xalq artisti”, 1974-cü il iyul ayının 11-də isə SSRİ-nin “Xalq artisti” fəxri adlarına layiq görülmüş- dür. 1948-ci ildə Ə.Məmmədxanlının “Şərqin səhəri” pyesinin tamaşasın- dakı Kirov roluna görə Stalin mükafa- tı, 1972-ci ildə İ.Əfəndiyevin “Mahnı dağlarda qaldı” dramındakı Böyük bəy roluna görə isə Respublika Dövlət mü- kafatı ilə təltif edilmişdir. Ömrünün sоn illərində Azərbaycan İncəsənət İnstitutunda kafedra müdiri vəzifəsində çalışmışdır. İsmayıl Dağıstanlı 1980-ci il aprel ayının 1-də Bakı şəhərində vəfat etmiş, II Fəxri Xiyabanda dəfn edilmişdir. Ə d ə b i y y a t Akademik Milli Dram Teatrı [Qeyri musiqili səsyazma]: Od gəlini, Al- maz, Bahar suları, Hacı qara, Hamlet, İldırım, Kəllə, Kəndçi qızı, Otello, Sevil, Ölülər, Şeyx Sənən, Solğun çiçəklər, Vaqif, Yaşar, Xanlar tamaşala- rından səslər /tamaşaları səsləndirdilər A.Şərifzadə [və b.].-[Bakı]: [s.n.], [2011].-1 CD. İsmayıl, L. Mən aktyo- ram - İsmayıl Dağıstanlı /L.İsmayıl.- Bakı: Hüquq ədəbiyyatı, 2006.- 83 s. Nemətzadə, Ə. İsmayıl Dağıstanlı /Ə.Nemətzadə; Azərb. Teatr Cəmiyyəti; xüsusi red. K.Cəfərzadə.- Bakı: İşıq, 1981.- 86, [2] s. Rəhimli, İ. Sənət vurğu- nu: SSRİ Xalq artisti, Dövlət mükafatı laureatı İ.Dağıstanlının anadan olmasının 70 illiyi münasibətilə /İ.Rəhimli; [red. M.Süleymanlı]; Azərb. SSR Bilik Cəmiyyəti.- Bakı: [s.n.], 1978.- 82 s. https://az.wikipedia.org/ wiki/İsmayıl_Dağıstanlı 6 110 illiyi Aktyor Yüklə 5,26 Mb. Dostları ilə paylaş:
|