Teqvim-2017. pdf
Yüklə 5,26 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İ n t e r n e t d ə
- Ə d ə b i y y a t
241 Musiqi.Opera.Balet 60 illiyi Alim Qasımov 1957 AV Q U S T Alim Həmzə oğlu Qasımov 1957-ci il avqust ayının 14-də Şamaxı rayonu- nun Nabur kəndində anadan olmuşdur. Valideynləri onun musiqiyə və xüsusilə muğama olan istedadını uşaqlıqdan bilsələr də ona musiqi təhsili verməyə imkanları olmamışdır. Alim Qası- mov ilk musiqi təhsilini 1978-1980-ci illərdə Asəf Zeynallı adına Bakı Mu- siqi Məktəbində, xanəndə Ağaxan Ab- dullayevin muğam sinfində almışdır. Təhsil illərində Seyid Şuşinski, Ha- cıbaba Hüseynov və Azərbaycanın digər görkəmli xanəndələrinin muğam ifaçılığı ənənələrini mənimsəyərək, özünəməxsus dəsti-xəttini yarada bil- mişdir. 1983-1989-cu illərdə M.Əliyev adına Azərbaycan Dövlət İncəsənət İns- titutunda (indiki ADMİU) təhsilini da- vam etdirmişdir. Geniş diapazona malik səsinə və ifa manerasına görə bir çox xanəndələrdən fərqlənən A.Qasımov 1986-cı ildə, 25 yaşında ikən Cabbar Qaryagdıoğlu adına Xanəndələrin I Res- publika müsabiqəsində iştirak etmiş və qalib olmuşdur. 1989-cu ildə o, tarzən Bəhram Mansurovla birgə çıxışlara baş- lamışdır ki, bu da onun üçün əsl sənət məktəbi olmuşdur. Səhnə fəaliyyətində ən dəyərli uğurlardan biri də 1989-cu ildə Ü.Hacıbəylinin “Leyli və Məcnun” operasında Məcnun rolunda cıxış etməsi olmuşdur. 1990-cı ildən Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrının solisti olan xanəndə bu teatrın səhnəsində mu- ğam operalarında Məcnun, Kərəm, Aşıq Qərib obrazlarını məharətlə yaratmış- dır.
On albomu işıq üzü görmüşdür. 1997- ci ildə Avropa Türk İslam Birliyinin, 1999-cu ildə Beynəlxalq IMC UNES- CO Musiqi mükafatlarını almışdır. Onun səsi “ən ecazkar səs” titulu- na layiq görülmüşdür. Muğam ifası ilə Fransa, İngiltərə, Almaniya, Belçika, İspaniya, Braziliya, Honq Konq, Yapo- niya, İran və Amerika Birləşmiş Ştatları kimi ölkələrdə konsertlərlə çıxış edən sənətçi, bütün dünyaya Azərbaycan muğam sənətini tanıdaraq, Azərbaycan mədəniyyətinin dünyaya yayılması üçün böyük bir rol oynayır. O, fərqli nominasiyaya layiq görü- lüb. ABŞ-ın Corctaun Universiteti və mərkəzi İordaniyada yerləşən Strate- ji Araşdırmalar Mərkəzinin keçirdiyi müsabiqədə “Dünyanın ən nüfuzlu 500 müsəlmanı” arasında 4 azərbaycanlıdan biri olub. Onun səsi yazılmış disklər xaricdə böyük tirajla yayılıb. Musiqi albomları ən çox Fansada satılır. O, bu ölkədə Qrand Prix du Disque mükafa- tı alib. Fransanın “Le monde” qəzeti onu “ən nadir səs”, “New York Times” “Azərbaycan möcüzəsi” adlandırıb. Xanəndə 1993-cü ildə “Xalq artis- ti” fəxri adına, 2007-ci ildə “Şöhrət” ordeninə, 2014-cü ildə Heydər Əliyev Fondunun “Qızıl çinar” beynəlxalq mü- kafatına layiq görülüb. 14 Xanəndə Ə d ə b i y y a t Sayılov, Ə. Alim deyil, aləmdi bu! /Ə.Sayılov, P.Xəlilov; red. S.Osmanöğlu.- Bakı: Araz, 2002.- 160 s. Vəli, K. Səs: muğam işığında təksəsli, çoxsəsli düşüncələr: esse-kollaj /K.Vəli; red. Q.Ağsəs.- Bakı: Nurlan, 2011.- 191 s. Alim Qasımov - 58: Dünya şöhrətli muğam ustasının yaşının üstünə daha bir yaş gəldi //Bizim yol.-2015.- 15 avqust.- S.11. Göylərə ucalan səs...: Alim Qasımov-54 //Olaylar.- 2011.- 17 avqust.- S.6. Odlar Yurdundan məhəbbətlə Alim Qasımov Lissabonda çıxış edib //Mədəniyyət.- 2016.- 22 yanvar.- S.10. İ n t e r n e t d ə www.anl.az/down/ meqale/express/2011/ avqust/195919.htm http://www.anl.az/down/ meqale/medeniyyet/2016/ yanvar/473865.htm 242 Musiqi.Opera.Balet 75 illiyi Müslüm Maqomayev 1942-2008 AV Q U S T Müslüm Məhəmməd oğlu Maqo- mayev 1942-ci il avqust ayının 17-də Bakı şəhərində anadan olmuşdur. O, böyük sənətkar Ü.Hacıbəylinin sənət dostu, bəstəkar Müslüm Maqomaye- vin nəvəsidir. İlk musiqi təhsilini Bakı Konservatoriyasının nəzdindəki musiqi məktəbində fortepiano sinfində almış- dır. Onun gözəl səsə malik olduğunu görən müəllimləri 1956-cı ildə Müslü- mü A.Zeynallı adına musiqi məktəbinin vokal sinfinə keçirmişlər. 14 yaşında Dənizçilər klubunda çıxış edən Müslüm ilk uğurunu qazanmışdır. 1962-ci ildə maestro Niyazinin tövsiyəsi ilə tələbə və gənclərin Helsinkidə keçirilən VII Ümumdünya Festivalında çıxış edən Müslüm mükafatla qayıtmış və bir müğənni kimi özünü tanıtmışdır. İlk solo konserti 1963-cü ildə Çaykovski adına konsert zalında baş tutmuş və həmin ildən o, Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrının solisti olmuşdur. 1964- 1965-ci illərdə M.Maqomayev “La Ska- la” Milan Teatrında təcrübə keçmişdir. Azərbaycan xalqının musiqi ənənələrinin qorunub saxlanmasında və inkişaf etdirilməsində M.Maqomayevin yaratdığı və rəhbərlik etdiyi Azərbaycan Dövlət estrada simfonik orkesrti mühüm rol oynamışdır. Hələ 22-23 yaşlarında şöhrəti dünyanı dolaşan M.Maqomayev bir çox operalarda ifa etdiyi partiyalara öz möhürünü vurmuş, “Sevilya bərbəri”ndə Fiqaro partiyası ona geniş şöhrət gətirmiş, “Koroğlu” (Ü.Hacıbəyli), “Şah İsmayıl” (M.Maqomayev), “Toska” (C.Puççini), “Aleko” (S.Raxmaninov) və s. operalarda ifa etdiyi ariyalar tama- şaçıların dərin rəğbətini qazanmışdır. 1968-ci ildə Azərbaycan Konservatori- yasında Şövkət Məmmədovanın vokal sinfini bitirmişdir. M.Maqomayev So- pot (1969, I mükafat) və Kannda (1969 “Qızıl val”) keçirilən beynəlxalq mahnı müsabiqələrinin laureatı olmuş, milyon- larla satılan disklərinə görə “Qızıl val”ı buraxılmışdır. Onun repertuarında 600- ədək əsər var . İfaçılıq sənəti ilə bərabər, müğənni həm də gözəl mahnılar müəllifi idi. Onun Xalq şairi N.Xəzrinin sözlərinə bəstələdiyi və dillər əzbəri olan “Azərbaycan” mahnısı ölkəmizə ithaf olunmuş ən gözəl əsəridir. 1971-ci ildə Azərbaycanın, 31 ya- şında 1973-cü ildə isə SSRİ-nin “Xalq artisti” fəxri adlarına layiq görülmüşdür. 1971-ci ildə “Qıqmızı Əmək Bayrağı”, 1980-cı ildə “Xalqlar dostluğu”, 1997-ci ildə “Şöhrət”, 2002-ci ildə isə “İstiqlal” ordenləri ilə və onlarla müxtəlif müka- fatlarla təltif edilmişdir. Haqqında, 1971-ci ildə “Oxuyur Müslüm Maqomayev” film-konserti çəkilmişdir. Müslüm Maqomayev 2008-ci il okt- yabr ayının 25-də Moskva şəhərində vəfat etmişdir. Nəşi vətəni Azərbaycana gətirilərək Fəxri Xiyabanda dəfn edil- mişdir. Qəbri üzərində Xalq rəssamı Ömər Eldarovun yaratdığı heykəli ucal- dılmışdır. Xəzər dənizində adını daşıyan gəmi üzür.
Yüklə 5,26 Mb. Dostları ilə paylaş:
|