Teqvim-2017. pdf
Yüklə 5,26 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ə d ə b i y y a t
266 Milli ədəbiyyat 130 illiyi Yusif Vəzir Çəmənzəminli 1887-1943 SENTY ABR Yusif Vəzir Məşədi Mirabdulla Mirbaba oğlu Vəzirov (Yusif Vəzir Çəmənzəminli) 1887-ci il sent- yabr ayının 12-də Şuşa şəhərində, bəy ailəsində doğulmuşdur. İbtidai təhsilini mollaxanada almış, sonra 1896-cı ildə Şuşa realnı məktəbinin hazırlıq şöbəsinə daxil olmuşdur. Təhsilini rus dilində aldığı üçün 1904-cü ildə həyatından şikayət tərzində yazılmış “Jaloba” adlı ilk şeirini rusca yazmışdır. Aşqabada getmiş, inqilabi hərəkata qoşulmuşdur. 1906-cı ildə Bakıya qayıtmışdır. Burada realnı məktəbin altıncı sinfində təhsilini davam etdirmişdir. Həmin il ilk mətbu məqaləsi “Molla Nəsrəddin” jurnalında dərc olunmuşdur. 1910- cu ildə Kiyev İmperator Universite- tinin hüquq şöbəsinə daxil olmuşdur. 1915-ci ildə oranı bitirib vəkil- məsləhətçi işləmişdir. 1919-cu ildə Odessadan İstanbula, oradan Bakı- ya qayıtmışdır. Burada müvəqqəti hökumət onu Türkiyəyə elçi-səfir təyin etmiş, lakin çox keçmədən is- tefa vermişdir. 1920-ci ildə Parisə getmiş, Fransa Milli Kitabxanasın- da çoxlu mütaliə etmişdir. Fransa Kommunist Partiyasının orqanı olan “Paris xəbərləri” qəzeti redaksiya- sında işləmiş, “Şərq məktubları”nı qəzetin səhifələrində dərc etdirmiş- dir. Azərbaycan ədəbiyyatını türk aləminə tanıtmaq üçün 1921-ci ildə “Azərbaycan ədəbiyyatına bir nəzər”, “Tarixi-coğrafi və iqtisadi Azərbaycan” adlı kitablarını İstan- bulda çap etdirmişdir. 1926-1927-ci illərdə vətənə qayıdıb Bakıda “Bakı işçisi” kooperativ nəşriyyatında Bədii ədəbiyyat şöbəsinin müdiri işləmişdir. “Rusca-Azərbaycanca lüğət”in müəlliflərindən biri olmuş- dur. “Qızlar bulağı”, “Studentlər”, “1917-ci il” adlı romanlarını çap etdirmişdir. 1927-1930-cu illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetinin aspirantı olmuşdur. 1930-1935-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Sənaye İnstitutunda dil və ədəbiyyat ka- fedrasında assistent-müəllim, 1935-1938-ci illərdə Azərnəşrdə tərcüməçi-redaktor, 1938-1939- cu illərdə Özbəkistanın Ürkənc şəhərində Xarəzm Vilayət Peda- qoji İnstitutunda rus dili müəllimi işləmişdir. 1936-1937-ci illərdə “Qan içində” və 1961-ci ildə çap olunmuş “İki od arasında” əsərlərini yazmışdır. Yusif Mirbaba oğlu Vəzirov Sta- lin repressiyasının qurbanı olmuş, 1940-cı ildə həbs olunaraq Qorki vilayətinin Suxobezvodnoye həbs düşərgəsinə göndərilmiş, 1943-cü ildə orada vəfat etmişdir.
267 Milli ədəbiyyat 60 illiyi Rüstəm Behrudi 1957 SENTY ABR Rüstəm Hidayət oğlu Alməmmədov (Rüstəm Behrudi) 1957-ci il sentyabr ayının 14-də Azərbaycanın Ordu- bad rayonundakı Behrud kəndində, müəllim ailəsində anadan olmuş- dur. 1964-cü ildə səkkizillik məktəbi bitirdikdən sonra orta təhsilini C.Cabbarlı adına Biləv kənd orta məktəbində almışdır. 1974-1975-ci illərdə doğma kəndindəki kolxozda işləmiş, elə həmin il oxumaq, təhsil almaq həvəsi onu Naxçıvan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun tarix-ədəbiyyat fakültəsinə qəbul olmağa sövq etmiş- dir. 1979-cu ildə institutu fərqlənmə diplomu ilə bitirmiş və 1979-1984-cü illərdə Ordubad rayonundakı Unus kənd orta məktəbində Azərbaycan dili və ədəbiyyatı müəllimi kimi fəaliyyətə başlamışdır. Kələki və Unus kəndlərində işlədikdən son- ra Ordubadda muzeydə çalışmışdır. 1984-cü ildə Bakıya gələn Rüstəm Behrudi 1986-1990-cı illərdə “Ya- zıçı” bədii ədəbiyyat nəşriyyatında fəhlə, korrektor, kiçik redaktor, poeziya redaksiyasının redaktoru vəzifələrində çalışmışdır. Bir müddət Sabir Rüstəmxanlının rəhbərliyi ilə nəşr edilən “Azərbaycan” qəzetində fəaliyyət göstərmişdir. Ədəbi fəaliyyətə 70-ci illərdən baş- lamış, ilk şeirini orta məktəbdə yaz- mışdır. Şeirləri “Araz”, “Azərbaycan” almanaxlarında mütəmadi olaraq çap olunmuşdur. Dövri mətbuatda şeir və publisistik yazıları ilə fəal çıxış edir. Yaradıclığında türkçülüyə və dərviş fəlsəfəsinə üstünlük verir. Şair “Yad- daşlara yazın”, “Şaman duası” ki- tablarının müəllifidir. “Şaman duası” kitabı türkdilli dövlətlərdə böyük ma- raqla qarşılanmış, kitabdan seçmələr Türkiyədə, İranda, Avstriyada, Al- maniyada, Belçikada və s. ölkələrdə çap olunmuşdur. Yaradıcılığından seçmələr polyak, fransız, rus və çex dillərinə tərcümə edilmişdir. C.Məmmədquluzadəyə həsr olun- muş “Daha gülə-gülə ağlamaq olmur” poeması mavi ekranda bir aktyorun teatrında ifa olunmuşdur. Ə d ə b i y y a t Bir dəli ayrılıq kimi: şeirlər /R.Behrudi.- Bakı: Qanun, 2014.- 230 s. Salam dar ağacı /R.Behrudi; tərt. ed. və red. T.Kazımlı.- Bakı: Azərnəşr, 2007.- 528 s. Şaman duası: şeirlər və poema /R.Behrudi; red. Z.Yaqub.- Bakı: Yazıçı, 1988.- 153 s. Yaddaşlara yazın: şeirlər /R. Behrudi.- Bakı: Yazıçı, 1986.- 72 s. Çətindir göyü sevib, qayıdıb yerin olmaq: və yaxud bu belə olmamalıydı /Rüstəm Behrudi //Azadlıq.- 2014.- 10 iyul.- S.13. 14 Şair, publisist Yüklə 5,26 Mb. Dostları ilə paylaş:
|