Teqvim-2017. pdf
Yüklə 5,26 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ə d ə b i y y a t
- İ n t e r n e t d ə https://az.wikipedia.org/wiki/ qadin.net › ... › 20
- İ n t e r n e t d ə https://az.wikipedia.org/ wiki/ www.adam.az/index. phpoption...63 29
294 Musiqi.Opera.Balet 95 illiyi Şövkət Ələkbərova 1922-1993 OKTY ABR Şövkət Feyzulla qızı Ələkbərova 1922-ci il oktyabr ayının 20-də Bakı şəhərində anadan olmuşdur. 14 ya- şında ikən kamança ifaçısı olmuş, 16 yaşından isə müğənniliyə başlamışdır. Üzeyir Hacıbəyli tərəfindən 15 yaşlı Şövkətin Azərbaycan Dövlət Xoruna dəvət olunması ilə Şövkət Ələkbərova böyük səhnəyə gəlmişdir. 1942-ci ildə Asəf Zeynallı adına Bakı Musiqi Məktəbinin Azərbaycan xanəndəsi H.Sarabskinin sinfini bitirdikdən sonra 1938-1945-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Mahnı və Rəqs ansamblının, 1945-1978-ci illərdə M.Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasının, 1978-1993- cü illərdə Azərbaycan Dövlət Qastrol- konsert Birliyinin solisti olmuşdur. Şövkət Ələkbərova fenomeni bir ulduz kimi Azərbaycan səhnəsində yarım əsrdən çox şölə saçmış və bu gün də parlamaqdadır. “Oxu, gözəl, oxu, qoy səsin, ürəklərdə kaman kimi titrəsin!” Deyirlər bu məşhur sətirləri Səməd Vurğun Şövkət xanıma həsr etmiş, Səid Rüstəmov bəstəsini yaz- mış, nəticədə böyük üçlüyün mi- silsiz töhfəsi nəsillərə yadigar qal- mışdır. Keçmiş SSRİ-nin bir çox şəhərlərində, Fransa, İsveçrə, Şri Lanka, Əfqanıstan, Hindistan, Mi- sir, Əlcəzair, İran, Türkiyə, Polşa və onlarca digər xarici ölkələrdə uğurla çıxış edən Şövkət Ələkbərovanın re- pertuarına “Segah”, “Qatar”, “Şah- naz” kimi muğamlar, Azərbaycan bəstəkərlarının və Orta Şərq xalqları- nın mahnıları daxil idi. 1959-cu ildə Şövkət xanım öz məharətini keçmiş SSRİ-nin paytaxtı Moskvada, Böyük Teatrın səhnəsində Azərbaycan incəsənəti və ədəbiyyatı ongünlüyü çərçivəsində təşkil olunan konsertdə göstərmişdir. Müğənninin çıxışları paytaxt tamaşaçılarını da va- leh etmişdir. Məlahətli, yumşaq tembrli səsi olan Şövkət Ələkbərova müxtəlif filmlərin mahnılarını da səsləndirmişdir. Bunla- ra “Bəxtiyar”, “Görüş”, “Onu bağışla- maq olarmı?”, “Ögey ana”, “Mücrü”, “İyirmialtılar”, “Aygün”, “Koroğlu”, “Mahnı belə yaranır”, “Kölgələr sü- rünür”, “Qızmar günəş altında” və s. filmləri misal göstərmək olar. İfaçılıqla müəllimlik fəaliyyətini məharətlə uzlaşdıran Şövkət xanım yeni müğənnilər nəslinin yetişməsində önəmli rol oynamışdır. “Bülbüllər” qrupunun rəhbəri Aybəniz Haşımova, Azərbaycanın Əməkdar artisti Aygün Bayramova, Könül Xasıyeva və baş- qaları onun tələbələri olmuşlar. Şövkət xanımın yaradıcılığı yüksək səviyyədə qiymətləndirilmiş, müğənni 1954-cü ildə Azərbaycanın “Əməkdar artist”, 1959-cu ildə isə “Xalq artisti” fəxri adlarına layiq görülmüşdür. Şövkət Ələkbərova 1993-cü il fev- ralın 7-də Bakı şəhərində vəfat etmiş, I Fəxri Xiyabanda dəfn edilmişdir. Yaşadığı evin divarına xatirə lövhəsi vurulmuşdur. Müğənni haqqında film çəkilmiş, adına küçə, poçt indeksi, 20 saylı musiqi məktəbi var. 2014-cü il mayın 1-də Şövkət Ələkbərova adına tanker suya buraxılmışdır.
295 Musiqi.Opera.Balet 80 illiyi Rauf Abdullayev 1937 OKTY ABR Rauf Cahanbaxış oğlu Abdullayev 1937-ci il oktyabr ayının 29-da Bakı şəhərində anadan olmuşdur. 1945- ci ildə Azərbaycan Dövlət Konser- vatoriyası nəzdində onillik musiqi məktəbinə, daha sonra Ü.Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Konserva- toriyasına daxil olmuşdur. Təhsilini T.Quliyevin fortepiano sinfində almış, konservatoryanı fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. 1960-cı ildə N.A.Rimski- Korsakov adına Leninqrad Dövlət Konservatoriyasının opera və dirijor- luq sinfinə qəbul olunmuşdur. 1968-ci ilin oktyabr ayında M.F.Axundov adı- na Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrına baş dirijor təyin edilmişdir. 1969-cu ildə Q.Qarayevin “Yeddi gözəl”, C.Verdinin “Traviata” opera- sının yeni tamaşasını idarə etmişdir. Q.Qarayevin “Leyli və Məcnun” və F.Qarayevin “Qobustan kölgələri” ba- letinin premyerasına dirijorluq etmiş- dir. Bir çox tanınmış məşhur insanlarla çıxış etmiş, təzə opera və baletlərin yeni premyerasının tamaşasını qoymuşdur. 1990-cı ildə İsveçrədə (Luqano, Bazel, Bern), Misirdə (Qahirə, Mənsuriyə, Sureyş şəhərlərində) Azərbaycan Sim- fonik Orkestrinin kamera heyəti ilə çı- xış etmişdir. 1991-ci il yanvar ayında Ankara Opera və Balet Teatrının baş dirijoru təyin edilmişdir. Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrının və Ü.Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestrinin fəaliyyətindəki uğurlu mərhələlərdən biri də baş dirijor və bədii rəhbər kimi məhz Rauf Abdul- layevin adı ilə bağlıdır. O, teatrın baş dirijoru kimi bu sənət ocağının uzun illər yüksək bədii səviyyəsinin, reper- tuar zənginliyinin təmin olunmasında böyük rol oynamışdır. Ü.Hacıbəyovun “Koroğlu”, M.Maqomayevin “Şah İsmayıl” Ş.Axundovanın “Gəlin qayası”, Z.Bağırovun “Aygün”, C.Cahangirovun “Xanəndənin ta- leyi”, A.Borodinin “Knyaz İqor”, C.Puççininin “Toska” və “Bo- hema” operalarına, Q.Qarayevin “Yeddi gözəl”, “İldırımlı yollarla”, A.Əlizadənin “Babək”, A.Məlikovun “İki qəlbin dastanı” və s. baletlərə yüksək səviyyədə dirijorluq etmişdir. Azərbaycan musiqi mədəniyyətinin inkişafındakı xidmətlərinə görə Rauf Abdullayev 1970-ci il may ayının 21- də Azərbaycanın “Əməkdar incəsənət xadimi”, 1982-ci ildə “Xalq artisti” fəxri adlarına, 1988-ci ildə Dövlət mü- kafatına layiq görülmüşdür. 1997-ci il dekabr ayının 6-da “Şöhrət” , 2012-ci ildə “Şərəf” ordenləri ilə təltif edilmiş- dir. Prezident təqaüdçüsüdür. Professor eyni zamanda 1993-cü ildən 1997-ci ilə qədər baş dirijor kimi çalışdığı Ankara Opera və Balet Teat- rında dirijorluq fəaliyyətinə görə iki dəfə “İlin ən yaxşı dirijoru” adına la- yiq görülmüşdür.
Yüklə 5,26 Mb. Dostları ilə paylaş:
|