313
95
illiyi
Hüseyn Abbaszadə
1922-2007
NOY
ABR
Hüseyn Abbas oğlu Abbaszadə
1922-ci il noyabr ayının 22-də Bakı
şəhərində, fəhlə ailəsində anadan ol-
muşdur. İkinci Dünya müharibəsi baş-
layanda orta məktəbi bitirmiş Hüseyn
dərhal orduya çağırılmış, Zaqafqaziya
cəbhəsində kursant, Şimali Qafqaz
cəbhəsində radist-kəşfiyyatçı, Bakı
Hərbi məktəbində kursant, Leninqrad,
I, IV Ukrayna cəbhəsində topçu zabiti
kimi döyüşlərdə iştirak etmişdir. Ağır
yaralanmış, müalicədən sonra tərxis
olunaraq Bakıya qayıtmışdır. 1945-
1950-ci illərdə M.A.Əliyev adına
Azərbaycan Dövlət Teatr İnstitutunda
teatrşünaslıq fakültəsində təhsil almış-
dır.
1948-1950-ci illərdə “Pioner”
jurnalı redaksiyasında şöbə mü-
diri, məsul katib, 1958-1966-cü
illərdə “Göyərçin” jurnalı redaksi-
yasında məsul katib, baş redaktor,
1966-1971-ci illərdə “Ədəbiyyat və
incəsənət” qəzeti redaksiyasında baş
redaktor, yenidən 1972-1975-ci illərdə
“Göyərçin” jurnalı redaksiyasında baş
redaktor işləmişdir.
1948-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar
Birliyinin üzvü olmuş, 1975-1991-ci
illərdə Azərbaycan Yazıçılar İttifaqı-
nın katibi seçilmişdir.
İlk mətbu şeiri “Şanlı bayram”
1940-cı il noyabrın 15-də “Ədəbiyyat”
qəzetində dərc olunmuşdur. Fəal ədəbi
fəaliyyətə müharibə illərində, cəbhə
qəzetlərində çap etdirdiyi şeirləri
ilə başlamışdır. “General” (1962),
“Ləpədöyəndə” (1965), “Onu tanıma-
dılar” (1967), “Qapı döyülür”, “Bu-
rulğanlar” (1979), “Çəmbərəkənd bal-
ladası” (1982), “Dünyadan gör necə
insanlar gedib” (2000), “Qayıdanlar-
dan biri” (2003) əsərləri oxucuların
böyük rəğbətini qazanmışdır.
Rus
ədəbiyyatından bədii
tərcümələri də vardır. 35 kitabı çapdan
çıxmışdır.Əsərləri keçmiş SSRİ və xa-
rici ölkə xalqlarının dillərinə tərcümə
olunmuşdur. 1973-cü ildə onun
hekayəsi əsasında “Dənizə çıxmaq
qorxuludur” filmi çəkilmişdir. 1975-
ci ildə çəkilən “Dörd bazar günü” fil-
minin ssenari müəlliflərindən biridir.
H.Abbaszadə “Qırmızı ulduz”,
“Qırmızı Əmək Bayrağı”, I dərəcəli
“Böyük Vətən müharibəsi”, “Şöhrət”
(1997) ordenləri, 10-dan çox medal-
larla təltif edilmişdir. 1984-cü ildə
Azərbaycan Dövlət mükafatı laureatı,
1988-ci ildə keçmiş SSRİ Yazıçılar İt-
tifaqının və ÜİHİŞ-nin mükafatı laure-
atı olmuşdur. 1979-cu ildə Azərbaycan
SSR-in “Əməkdar incəsənət xadimi”,
1991-ci ildə Azərbaycan Respublika-
sının “Xalq yazıçısı” fəxri adına layiq
görülmüşdür.
Hüseyn Abbaszadə 2007-ci il de-
kabr ayının 12-də Bakı şəhərində
vəfat etmiş, II Fəxri Xiyabanda dəfn
edilmişdir.
Ə d ə b i y y a t
Seçilmiş əsərləri: 2 cilddə
/
Hüseyn Abbaszadə.- Bakı:
Şərq-Qərb, 2006.- 320 s.
Seçilmiş əsərləri: 3 cilddə
/Hüseyn Abbaszadə.- Bakı:
Azərnəşr, 1983-1984.-
380 s.
Babayev, E. Onlar təkcə
yazmağı yox, dostluq
etməyi də bacarırdı
/E.Babayev //Ədalət.-
2015.- 7 fevral.- S. 3.
Yerfi, R. Sovet
ədəbiyyatımızın sonun-
cu “general”ı /R.Yerfi
//Kaspi.- 2015.- 16-18
may.- S. 24.
Генерал: роман
/Г.Абасзаде.- Баку:
Язычы, 1987.- 266 с.
İ n t e r n e t d
ə
https://az.wikipedia.org/
wiki/Hüseyn_Abbaszadə
22
Yazıçı
Milli ədəbiyyat
314
135
illiyi
Kolas Yakub
1882-1956
NOY
ABR
Konstantin Mixayloviç Mitske-
viç (Kolas Yakub) 1882-ci il noyabr
ayının 3-də Belorusiyanın Akinçit-
sı xutoru, indiki Minsk vilayətində
meşəbəyi ailəsində doğulmuşdur.
Nesvijsk müəllimlər seminariyasını
bitirmiş, 1915-ci ildə orduya çağırıl-
mışdır.
1906-cı ildən başlayaraq bədii
yaradıcılıqla məşğul olmuş yeni be-
lorus ədəbiyyatının banilərindən biri
kimi tanınmışdır. O, “Taras Quşça”,
“Tamaş Bulava”, “Yakub Kolas”
imzaları ilə əsərlər yazmış və bir
şair, nasir, dramaturq, publisist kimi
məşhurlaşmışdır.
Y.Kolasın “Şikayət nəğmələri”
(1910) adlı şeirlər məcmuəsi, bədii
nəsrini əhatə edən “Hekayələr”
(1912), “Doğma surətlər” (1914) ki-
tabları nəşr edilmişdir.
1908-ci ildə yazdığı “Çəkil
geri” şeiri satirik və yumorist təsvir
vasitələrinə görə onun əsərlərindən
fərqlənir. Y.Kolasın bioqrafik xarakter
daşıyan əsərləri 1907-ci ildə yazdığı
“Bunt”, “Yeni torpaq” (1910-1923)
poeması, “Polesyenin ucqarlarında”
(1923), “Polesyenin dərinliklərində”
(1927), “Yol ayrıcında” (1954) adlı
trilogiyasında öz əksini tapmışdır.
Y.Kolasın “Yeni torpaq” poe-
masını haqlı olaraq XIX əsr kəndli
həyatının ensiklopediyası adlandırır-
lar. Y.Kolas geniş epik əsərlər müəllifi
kimi, sovet hakimiyyəti illərində
məşhur olan 1912-ci ildə yazmağa
başladığı “Çalğıçı Simon” poeması-
nı 1925-ci ildə tamamlamışdır. 30-cu
illərdə “Bizim günlər” (1937) şeirlər
məcmuəsini çap etdirən şairin Böyük
Vətən müharibəsi dövründə “Seçil-
miş şeirlər” (1942), “Torpağın səsi”
(1943) şeir kitabları buraxılmışdır.
Əsərləri SSRİ xalqları dillərinə, o
cümlədən Azərbaycan dilinə və xari-
ci dillərə tərcümə edilmişdir.
Y.Kolas yeni Belorus ədəbiyya-
tının yaranması, sosialist məzmunlu,
milli formalı sovet belorus mədəniy-
yətinin inkişafı, ədəbi dilin çiçəklən-
məsi uğrunda böyük xidmət göstər-
mişdir.
Y.Kolasın belorus ədəbiyyatında
xidmətləri yüksək qiymətləndiril-
mişdir. 1926-cı ildə ona Belorusiya-
nın “Xalq şairi” fəxri adı verilmişdir.
O, beş dəfə “Lenin” ordeni ilə, “Qır-
mızı Əmək Bayrağı” ordeni və me-
dallarla təltif olunmuşdur.
Yakub Kolas 1928-ci ildən ömrü-
nün sonuna qədər BSSR EA-nın pre-
zident müavini vəzifəsində çalışmış,
Sovet Sülhü Müdafiə Komitəsinin
üzvü olmuşdur.
Konstantin Mixayloviç Mitskeviç
1956-cı il avqust ayının 13-də Minsk
vilayətində vəfat etmişdir.
Ə d ə b i y y a t
Düşmənlərə; İnanma-
yın; Biz qalib gələcəyik;
Nəğməkara; Əmək olsun;
Meşə; Balıqçının daxma-
sı; Yeni üfüqlərə doğru:
(Şeirlər) /Yakub Kolas
/Tərc. ed.: Ağacavad
Əlizadə //Azərbaycan.-
1972.-№4.-S.164-167.
Xəlilov, Ə. Böyük xalq
nəğməkarı: Yakub Kolas-
100 /Əmirxan Xəlilov
//Kitablar aləmində.-1982.-
№4.-S.24
Xəlilov, P. Kolas Yaqub
//Xəlilov P. SSRİ xalqları
ədəbiyyatı: dərslik.- Bakı,
1968.- Kitab 2.- S.184-193.
Колас, Я. Собрание
сочинений: В 4-х
т. Пер. с. белорус.
/Якуб Колас; pедкол.:
С.Баруздин и др.- М.:
Худож. Лит., 1982.-T.1.-
590 с.
İ n t e r n e t d ə
https://ru.wikipedia.org/
wiki/Якуб_Колас
3
Belarus yazıçısı
Dünya ədəbiyyatı