331
Tarixdə bu gün
Bakı Metropoliteni işə başlamışdır
1967
NOY
ABR
Yaxın Şərqdə ilk, SSRİ sıraların-
da isə 5-ci olan yeraltı sərvətimiz
Bakı metropoliteni ilk dəfə 1967-ci
il noyabrın 6-da fəalliyətə başlamış-
dır. Həmin gün “Bakı Soveti” (indiki
“İçərişəhər”) stansiyasından ilk qatar
uzunluğu cəmi 9.56 km olan xətt üzrə
işə salınmışdır. Bu xətt üzərində o vaxt
“Bakı Soveti”ndən başqa daha 4 stan-
siya - “26 Bakı komissarı” (“Sahil”),
“28 Aprel” (“28 May”), “Gənclik” və
“Nəriman Nərimanov” stansiyaları da
yerləşirdi.
Bakı Metropoliteninin fəaliyyətdə
olan 23 stansiyasından 14-ü, ümu-
mi uzunluğu 31,5 km olan metro
xətlərinin 22,3 kilometri məhz Heydər
Əliyevin Azərbaycana rəhbərlik etdi-
yi illərdə istifadəyə verilmişdir.
1970-ci il aprelin 17-də “Ulduz”,
1972-ci il noyabrın 6-da “Məşədi
Əzizbəyov” (“Koroğlu”), “Avrora”
(“Qara Qarayev”), “Neftçilər”, 1976-
cı ildə “Nizami”, 1979-cu ildə “Bak-
mil”, 1985-ci ildə “Elmlər Akade-
miyası”, “İnşaatçılar”, “20 Yanvar”,
“Memar Əcəmi”, 1989-cu ildə “Xalq-
lar dostluğu” və “Əhmədli”, 1993-cü
ildə “Cəfər Cabbarlı” stansiyaları
istismara verilmişdir. 2002-ci ildə
“Həzi Aslanov” stansiyasının yeraltı
nəqliyyat konveyerinə qoşulması ilə
Bakı metropoliteni xətlərinin uzunlu-
ğu 31,5 km-ə çatdı.
2006-2009-cu illərdə böyük ti-
kinti erası və metropoliten xətlərinin
inkişaf etdirilməsi başlandı və bir-
birinin ardınca “Nəsimi”, “Azadlıq
prospekti”, “Dərnəgül” stansiyaları,
“28 May” stansiyasının ikinci çıxışı
sərnişinlərin istifadəsinə verildi. 2008-
ci ildə “İçərişəhər” stansiyasının tam
yenidən qurulması ilə metropolitendə
daha bir istiqamətdə yeniləşmə döv-
rü başlandı. Bunun ardınca, 2011-ci
ildə “Məşədi Əzizbəyov” stansiyası
yenidən qurularaq “Koroğlu” adı ilə
sərnişinlərin istifadəsinə verildi.
Yeni əsrin ilk onilliyində metropo-
litenin vaqon parkı daha da genişləndi.
Azərbaycan Respublikasının Prezi-
denti cənab İlham Əliyevin tapşırığı
ilə daha 116 yeni vaqon alındı. Bu da
öz növbəsində, metropolitendə qa-
tarların hərəkət intervalını azaltma-
ğa, sərnişinlərə xidmət səviyyəsini
yüksəltməyə imkan verdi.
2011-ci il martın 18-də
Azərbaycan Respublikası Preziden-
tinin sərəncamları ilə metropoliten
xətlərinin konseptual inkişaf sxemi
təsdiq olunmaqla, perspektiv planın
2011-2015-ci illər üçün Dövlət Proq-
ramı təsdiq edildi. Müvafiq proqrama
əsasən 2030-cu ilə qədər metropolite-
nin 3 yeni xətt də əlavə olunmaqla 53
stansiyasının inşa olunması nəzərdə
tutulmuşdur.
Hərəkətin təşkilini və
təhlükəsizliyini təmin etmək
məqsədilə stansiyalarda və qatarlarda
3 funksiyalı videomüşahidə sistemi
yaradılmış, SOS qurğuları quraşdırıl-
mışdır.
Cənab İlham Əliyev hər za-
man metropolitençilərin əməyini
orden və medallarla, xüsusi dip-
lomlarla və yüksək mükafatlarla
qiymətləndirmişdir.
Prezidentin 29 oktyabr 2006-cı il
tarixli Sərəncamı ilə hər il 6 noyabr -
Metro İşçilərinin Peşə Bayramı Günü
kimi qeyd edilir.
Ə d ə b i y y a t
Bakı metropoliteni 35
il: sənədli puplisisti-
ka /tərt.: Ə.Babazadə,
Ə.Fərəcov, Y.Yusifzadə; red.
T.Əhmədov.- Bakı: Turan
Nəşrlər Evi : [Maqnat
MMM], 2002.- 238, [2] s.,
[16] v.
XXI əsrin Bakı metropolite-
ni: [Bakı metropoliteni - 45]
/ideya müəl. Tağı Əhmədov.-
Bakı: [Metro qəzetinin
redaksiyası], 2012.- 604 s.
Heydər Əliyev: “Bakı met-
ropoliteni Azərbaycan xal-
qının milli sərvətidir”: Bakı
metropoliteni işçilərinin
peşə bayramı qarşıs
ında
//Azərbaycan.- 2014.- 24
oktyabr.- S.6.
Bakı Metropoliteni tarixinin
ən yüksəlişli dövrünə qədəm
qoyub //Respublika.- 2014.-
31 oktyabr.- S.2.
6
50
illiyi
332
Tarixdə bu gün
Azərbaycan Bayrağı Günü
2009
NOY
ABR
Azərbaycan Respublikasının
Dövlət bayrağı Dövlət gerbi və
Dövlət himni kimi Azərbaycan Res-
publikasının müstəqilliyini təcəssüm
etdirən rəsmi dövlət rəmzidir.
1991-ci il oktaybrın 18-də mü-
vafiq Konstitusiya aktı ilə dövlət
müstəqilliyini bərpa edən Azərbaycan
Respublikası özünü Azərbaycan Xalq
Cümhuriyyətinin varisi elan edərkən
onun dövlət rəmzlərini, o cümlədən
Dövlət bayrağını qəbul etmişdir.
İlk dəfə Azərbaycan Respubli-
kasının Dövlət bayrağı 1918-ci il
noyabrın 9-da Azərbaycan Xalq
Cümhuriyyətinin iclasında qəbul
edilmiş və 1920-ci ilin aprel ayınadək
dövlət statusuna malik olmuşdur.
Həmin bayraq 1990-cı il noyabrın
17-də Naxçıvan Muxtar Respubli-
kası Ali Məclisinin sədri, xalqımızın
ümummilli lideri Heydər Əliyevin
təşəbbüsü və rəhbərliyi ilə keçirilən
sessiyada Naxçıvan Muxtar Respub-
likasının dövlət bayrağı olaraq təsdiq
edilmişdir. 1991-ci il fevralın 5-də
Azərbaycan Respublikasının Ali So-
veti “Azərbaycan Dövlət bayrağı
haqqında” Qanun qəbul edərək onu
Dövlət bayrağı elan etmişdir.
Azərbaycan Respublikasının
Dövlət bayrağı bərabər enli üç üfüqi
zolaqdan ibarətdir. Yuxarı zolaq mavi,
orta zolaq qırmızı, aşağı zolaq yaşıl
rəngdədir. Mavi rəng - Azərbaycan
xalqının türk mənşəli olmasını, qır-
mızı rəng - müasir cəmiyyət qur-
maq, demokratiyanı inkişaf etdirmək
istəyini, yaşıl rəng-islam sivilaziya-
sına mənsubluğu ifadə edir. Qırmızı
zolağın ortasında bayrağın hər iki
üzündə ağ rəngli aypara ilə səkkiz
guşəli ulduz təsvir edilmişdir. Bay-
rağın eninin uzunluğuna nisbəti 1:2-
dir.
Ümummilli lider Heydər Əliyevin
rəhbərlik etdiyi dövrdə Azərbaycanın
dövlət rəmzləri ilə bağlı qanunverici-
lik bazası formalaşdı, “Azərbaycan
Respublikasının dövlət atributlarının
təbliği işinin gücləndirilməsi haq-
qında” 1998-ci il 13 mart tarixində
Sərəncam imzalandı. Bu siyasətin
davamı olaraq cənab Prezident İl-
ham Əliyev tərəfindən 2004-cü ildə
Azərbaycan Respublikası Dövlət
bayrağının istifadəsi qaydaları haq-
qında Qanunun təsdiq edilməsi,
2006-cı ildə Azərbaycan Respubli-
kasının Prezidenti yanında Heraldika
Şurasının yaradılması, 2008-ci ildə
Azərbaycan Respublikası Preziden-
tinin ştandartı (bayrağı) haqqında
fərmanın imzalanmasını xüsusilə
qeyd etmək lazımdır.
Azərbaycan Respublikasının Pre-
zidenti cənab İlham Əliyevin 17 no-
yabr 2009-cu il tarixli Azərbaycan
Respublikasının Dövlət bayrağı
gününün təsis edilməsi haqqında
sərəncamına əsasən hər il noyabr
ayının 9-u Azərbaycan Respubli-
kasının Dövlət Bayrağı Günü kimi
qeyd edilməyə başlanmışdır. Bunun-
la yanaşı 17 noyabr 2007-ci il tarixli
Sərəncama əsasən Dövlət Bayrağı
Meydanı yaradılmışdır.
Ə d ə b i y y a t
Dövlət Bayrağı Meydanı.-
Bakı: [s.n.], 2010.- 75 s.
Əhmədov, S. Azərbaycan
Respublikasının Dövlət
Bayrağı /Səbuhi Əhmədov,
Vüqar Məmmədov.- Bakı,
2010.- 153 s.
9 Noyabr Azərbaycan Res-
publikasının Dövlət Bay-
rağı Günüdür: Üçrəngli
bayrağımız dövlətimizin
müstəqilliyinin, xalqımızın
milli mənsubiyyətinin,
tarixinin və mənəvi
dünyasının rəmzidir //Yeni
Azərbaycan.- 2014.- 8
noyabr S. 2.
Ələkbərov, Y. Möhtəşəm
bayrağımız: 9 noyabr
Dövlət Bayrağı Günü-
dür /Yusif Ələkbərov
//Respublika.- 2013.- 9
noyabr.- S.5.
www.azerbaycanli.org
9