Teqvim-2017. pdf
Yüklə 5,26 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Firəngiz Əlizadə 1947 28 Ə d ə b i y y a t
158 MA Y Habil Əliyev 1927-2015 Ə d ə b i y y a t Ol, Ə. Habil Əliyev ucalığı /Əjdər Ol.- Bakı: Nurlar, 2007.- 128 s. Rəhimli, İ. Habil kaman /İ.Rəhimli.- Bakı: İşıq, 1987.- 79 s. Əhmədalılar, T. Bir alətin məlahətləri...: Bu kamandır - hər eca- za qabil Habil Kaman əlində /T.Əhmədalılar //Mədəniyyət.- 2014.- 28 may.-0 S.12. Xələfli, Ə. Habil “Segah”ı Bəxtiyar Vahabzadə fəlsəfəsində /Ə.Xələfli //Kredo.- 2012.- 16 iyun.- S.3. Kərimov, Y. “Virtu- oz sənətkarlarımız” dəftərindən /Y.Kərimov //Kaspi.- 2009.- 13 mart.- S.11. Habil Mustafa oğlu Əliyev 1927-ci il may ayının 28-də Ağdaş rayonunun Üçqovaq kəndində anadan olmuşdur. Ağdaşda orta məktəbi və eyni za- manda yeddiillik musiqi məktəbini bitirdikdən sonra Pedaqoji Texni- kumda təhsil almışdır. 1952-1956-cı illərdə Bakı Asəf Zeynallı adına Orta İxtisas Musiqi Məktəbinin kamança sinfində oxumuşdur. O, ustad sənətkarlar - tarzən Qurban Pirimov və xanəndə Xan Şuşinskidən Azərbaycan xalq musiqisinin, mu- ğamlarının bütün incəliklərini öyrənməklə ifaçılıq sənətinin sirlərini dərindən mənimsəmişdir. Habil Əliyev əmək fəaliyyətinə Nəcəf bəy Vəzirov adına Ağ- daş Dövlət Dram Teatrında baş- lamış, 1953-cü ildən isə Bakıya gələrək, Müslüm Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasın- da muğam üçlüyündə kaman ifaçısı olaraq fəaliyyət göstərmişdir. 1956- 1978-ci illərdə Müslüm Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Filarmo- niyasının, 1978-ci ildən Azərbaycan Dövlət Qastrol-Konsert Birliyinin solisti olmuşdur. Ötən əsrin 50-ci illərinin sonunda böyük sənət aləminə qədəm qoyduğu ilk vaxtlardan o, özünəməxsus səs tembrinə malik kamançanın təsirli avazına yeni guşələr, xallar və rənglər qatmaqla imkanlarını görünməmiş yüksəkliklərə qaldırmışdır. Kamança ilə solo ifaçılığının musiqi mədəniyyətimizdəki hazır- kı mövqeyi mütəxəssislər tərəfindən Habil Əliyev fenomeni kimi qiymətləndirilir. Sənətkarın ifasında “Sarı gəlin”, “Qaragilə”, “Sona bülbüllər” və digər xalq mahnıları mədəniyyətimizin qı- zıl fonduna daxildir. Habil Əliyevin ifaçılıq üslubu şəxsən ona həsr olun- muş simfonik bəstələrin işıq üzü görməsinə yol açmışdır. Habil Əliyev “Segah”, “Bayatı- Qacar”, “Bəstənigar”, “Bayatı-Şiraz”, “Rahab”, “Bayatı-Kürd”, “Cahar- gah”, “Rast”, “Zabul” muğamlarına yeni kamança həyatı vermişdir. Vir- tuoz ifaçı eyni zamanda onlarla mah- nıların müəllifidir. Milli mədəniyyətin inkişafı və təbliği sahəsində mühüm nailiy- yətlərinə görə, Habil Əliyev 1964-cü ildə Azərbaycan SSR-in “Əməkdar artist”, 1978-ci ildə isə “Xalq artis- ti” fəxri adlarına layiq görülmüş- dür. 1998-ci il avqust ayının 21-də “Şöhrət” ordeni ilə, 2007-ci il okt- yabr ayının 19-unda “İstiqlal” ordeni ilə təltif edilmişdir. Görkəmli sənətkar, bənzərsiz ka- man ifaçısı, qayğıkeş və səmimi in- san Habil Mustafa oğlu Əliyev 2015- ci il avqust ayının 15-də vəfat etmiş, Fəxri Xiyabanda dəfn edilmişdir.
159 159 Musiqi.Opera.Balet MA Y Firəngiz Əliağa qızı Əlizadə 1947- ci il may ayının 28-də ziyalı bir ailədə anadan olmuşdur. Balaca Firəngizin musiqiyə olan həvəsi elə uşaq yaşların- dan özünü büruzə verməyə başlamışdı. İlk musiqi təhsilini Ü.Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Konserva- toriyası nəzdində Orta İxtisas Musi- qi Məktəbində almışdır. F.Əlizadənin konservatoriyaya daxil olduğu ildə rek- tor - proessor Cövdət Hacıyev qəbul imtahanında F.Əlizadəni bir pianoçu kimi dinlədikdən sonra, bəstəkar kimi də ikinci ixtisas almasını məsləhət gör- müşdür. Firəngiz Əlizadə 1970-ci ildə U.Xəlilovun fortepiano sinfini, 1972-ci ildə isə Q.Qarayevin bəstəkarlıq sinfini bitirmişdir. Fortepiano üçün sonata (1970), for- tepiano ilə orkestr üçün konsert (1972), simli kvartet (1974), si mfoniya (1976), “Vətən haqqında nəğmələr” oratori- yası (N.Xəzrinin sözlərinə), violon- çel ilə fortepiano üçün “Habilsayağı” (1979), orqan üçün fantaziya (1982), “Ağ atlı haqqında əfsanə” rok-operası (1985), “Üç akvarel” vokal silsiləsi (N.Rəfibəylinin sözlərinə), simli kvartet üçün “Dilogiya-1” (1988), “Dilogiya- II” (1989), “Boş beşik” (1993) baleti, “Dərviş” (Nəsiminin sözlərinə, 2000) əsərlərinin müəllifidir. Bir çox müasir musiqi festivalların- da iştirak etmişdir (İtaliya, İsveç, Qərbi Berlin, Meksika, ABŞ, İngiltərə, Hol- landiya). A.Şönberq, A.Berq, O.Messian, C.C.Keys, A.Şnitke, S.Qubaydulina, E.Denisov, V.Silvestrov kimi XX əsr avanqard musiqi klassiklərinin və öz əsərlərinin ilk ifaçısıdır. Zəmanəmizin tanınmış amerikalı skripkaçısı Xilari xanımın xahişi ilə “İmpuls” əsərini yaz- mış və bu əsər artıq İstanbuldan Rio- de-Janeyroya qədər konsert salonların- da böyük müvəffəqiyyət qazanmış və dünyanın ən nüfuzlu musiqi mükafatına - Qremmi mükafatına layiq görülmüş- dür. 1970-ci ildən Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında (indiki Bakı Mu- siqi Akademiyası) dərs deyir. 1990-cı ildən Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqı İdarə Heyətinin katibi, 2007-ci ildən sədridir. Firəngiz Əlizadənin yaradıcılı- ğı və fəaliyyəti dövlət tərəfindən yüksək qiymətləndirilmiş, 1990-cı ildə Azərbaycan Respublikasının “Əməkdar incəsənət xadimi”, 2000-ci ildə isə “Xalq artisti” fəxri adlarına layiq gö- rülmüşdür. 1999-cu uldə professor elmi rütbəsini almışdır. Bakı Beynəlxalq Multikulturalizm Mərkəzi Himayəçilik Şurasının üzvüdür. 2008-ci ildə YUNESKO tərəfindən “Sülh uğrunda YUNESKO-nun artisti” fəxri adına la- yiq görülmüşdür. Bəstəkarın əsərlərinin çoxluq təşkil etdiyi albom “İlin ən yaxşı kamera mu- siqisi” nominasiyasının qalibi seçilmiş- dir.
Yüklə 5,26 Mb. Dostları ilə paylaş:
|