19
Dastan haqqında məlumat verildikdən sonra kitabxanaçı tədbirdə iştirak
edən oxuculara “Məhsəti və Əmir Əhməd”dastanından bəhs edən suallar verir,
onlarla diskusiya aparır. Ən fəal oxucu kitabxana tərəfindən mükafatlandırılır.
Kitabxanalarda
oxucular tərəfindən sevilən tədbirlərdən biri də
müsabiqələrdir. Bildiyimiz kimi Məhsəti Gəncəvi bir-birindən maraqlı rübailərin
müəllifidir. Həmin rübailər kitabxananın fəal oxucuları tərəfindən ifa olunur.
Rübaini ən gözəl söyləyən oxucu mükafatlandırılır. Müsabiqə zamanı həmin
rübailərə, “Məhsəti və Əmir Əhməd” dastanına uşaqlar tərəfindən illüstrasiyalar
çəkilməsi tapşırılır. Şəkilərin hazırlanması üçün uşaqlara iki həftə vaxt verilir. Bu
vaxt ərzində oxucular həm Məhsəti Gəncəvidən bəhs edən dastanı, Məhsətinin
rübailərini oxuyur, ən çox bəyəndikləri rübailərə illüstrasiyalar çəkirlər. Ən gözəl
məna kəsb edən rəsm işləri mükafatlandırılır. Həmçinin rəsm müsabiqələri üçün
məktəblərarası yarışmalar da təşkil etmək olar.
Rəsm müsabiqələri ilə yanaşı başqa müsabiqələrin də təşkili mümkündür.
Məsələn, uşaqların ifasında Məhsəti Gəncəvidən bəhs edən dastan, poema, pyeslər
səhnələşdirilərək münsiflərə təqdim olunur
.
Münsiflər heyəti kitabxana
müdirindən, teatrımızın görkəmli nümayəndələrindən təşkil edilir. Yaxşı olar ki,
tədbirə Məhsəti yaradıcılığı ilə yaxından maraqlanan şair və yazıçılar dəvət
olunsun. (Rəfael Hüseynov, Kəmalə Ağayeva və s.) Əsəri ən gözəl səhnələşdirilən
uşaqlardan ibarət komanda mükafatlandırılır. Həmçinin məktəblilərin Kəmalə
Ağayevanın “Məhsəti” dramını səhnələşdirməsi və məktəblərdə nümayiş etdirməsi
və müzakirəsi çox səmərəli olar. Nümunə üçün xalq şairi Mirvari Dilbazinin
“Məhsəti” pyesindən hazırlanmış səhnəciyi sizə təqdim edirik. Səhnə
dekorasiyalarla bəzədilir. İştirakçılar əsərə uyğun geyimlərdə səhnəyə çıxırlar.
Səhnəcikdə Məhsəti, Cahan qarı, Qoca iştirak edirlər.Cahan qarı Məhsətiyə üzünü
tutub söyləyir.
I Oxucu (Cahan qarı): Qapına gəlibdir bir qoca kişi.
II Oxucu (Məhsəti): Xoş xəbərlə olsun onun gəlişi.
I Oxucu (Cahan qarı): Üzündən, gözündən qüssə - qəm yağır.
II Oxucu (Məhsəti): Gəlmək istəyirsə içəri çağır.
İçəri yoxsul geyimli nurani bir qoca girir, salam verib susur.
II Oxucu (Məhsəti): Atacan, sən kimsən, de adın nədir?
Buraya gəlməkdən muradın nədir?
III Oxucu (Qoca):
Goranlı Nəsibdir adım, ay bala,
Adını eşidib çıxmışam yola.
O şairə sənsən, ay qızım, deyən,
Altı igid oğul atasıyam mən.
Onlar döyüşlərdə qurban gedəli,
Boğur külfətimi qıtlığın əli.
Kəndliyəm, nə odum, nə ocağım var,
Nə əkib – biçməyə öz torpağım var.
Altı oğul verdim, vətənə qurban,
20
Onların atası ölüb acından,
Körpə balaları daxmada acdır,
Sənin köməyinə onlar möhtacdır.
Kəklik əti yeyir şah tulaları,
Ölür əsgərlərin ac balaları.
Əlim işləməkdən qabar – qabardır,
Ancaq bunun bizə nə xeyri vardır,
İşləyib, ac ölmüş nəsillərimiz,
Şahların, xanların qullarıyıq biz.
Sözləri deyib, kişi doluxsunur.Məhsəti üzünü qocaya tutub, söyləyir.
II Oxucu (Məhsəti):
Baba, gəlişindən könlüm oldu şad,
Mənə o körpələr qoy olsun övlad.
Sizin göz yaşınız şahlara çatmaz
Yatmış vicdanları bu səs oyatmaz
Min əsgər uşağı ölsün acından,
Şahların bir tükü tərpənməz, baba!
Bir gövhər əskilsə onun tacından
Müqəssir sayılar bu el, bu oba.
Özün ki, arifsən, nə deyim sənə,
Babacan, mehrimin ucundan mənə
Vermiş Xətib oğlu xeyli bağ – bağat.
Daha o sənindir, halal malındır.
Qoca təəcüblə Məhsətiyə baxıb, deyir:
III Oxucu (Qoca):
Qızım, sən qadınsan, ərsə zalımdır
II Oxucu (Məhsəti):
Sən Xətib oğlunu sanma zalım ər,
Onun şair qəlbi dünyaya dəyər.
Məhsəti qocaya kisə ilə dolu pul verir və deyir:
Al, kim əsirgəyər səndən varını,
Altı cəngavərin yadigarını
Bu hala salanlar utansın gərək.
Qoca çox kövrəlir və söyləyir:
III Oxucu (Qoca):
Qızım, nə incədir səndəki ürək
Şairdir elin də şahı – sultanı.
Qılınc poza bilməz qələm yazanı.
Qoca gedir, Məhsəti dalğın- dalğın qocanın dalınca baxıb, deyir:
II Oxucu (Məhsəti):
Şahların daş – qaşla dolanda tacı,
Çoxalır millətin yoxsulu, acı.
Tamaşanın sonunda iştirakçılar müdiriyyət tərəfindən mükafatlandırılır.