tərcümə guşəsi
53
USTAD
dərgisi \ Fevral 2016
52
USTAD
dərgisi \ Fevral 2016
qədər yüksək səslə bağırmamışdım. Səsim,
elə bil, başqasına aid idi.
Hər halda, qəribə
səsləndiyini xatırlayıram.
Sonra qulaqbatırıcı bir gurultu eşitdim.
Elə bil, dünya yerindən tərpəndi. Əslində,
gurultudan əvvəl başqa bir sirli səs də
eşitmişdim: sanki su yerin içindən – balaca
deşikdən fışqırırmış kimi şırıltı səsi gəlirdi.
Bir müddət beləcə davam etdi. Sonra
dayandı. Daha sonra da mən o qəribə
gurultunu eşitdim. Amma… Hətta bu
da K.-nın diqqətini çəkmədi. O hələ də
çömbəlib, ayağının altındakı nəyəsə çox
diqqətlə baxırdı. Çox güman ki, gurultunu
eşitməmişdi. Heç cür başa düşə bilmirəm ki,
bu qədər güclü, dünyanı silkələyən səsi necə
eşitməmək olardı?!
Sizə
qəribə gələ bilər, amma ola da bilsin
bu təkcə mənim eşitdiyim xüsusi bir səs
olmuşdu. Yəqin ki, itlərin səsə qarşı necə
həssas olduğunu bilirsiniz. Ancaq, deyəsən,
bu dəfə K.-nın iti də heç nə duymamışdı.
Yəqin ki, K.-nın yanına qaçıb, onu
qolundan tutmalı, dartaraq, – “buradan
getməliyik”, – deməli idim. Əlbəttə, bunu
etməliydim. Çünki dalğanın gəldiyini mən
bilirdim, K. isə görmürdü.
Mənən nə etməli olduğumu çox yaxşı
bilsəm də, bərk qaçdığımı, həm də, üzü
bəndə tərəf maksimum sürətlə qaçdığımı hiss
etdim. Əminəm ki, məni buna məcbur edən
qorxu idi. O qədər dəhşətli qorxu ki, səsim
batmış, ayaqlarım məndən asılı olmayaraq
hərəkətə başlamışdılar. Büdrəyə-büdrəyə
narın qumlar üzərindən atılaraq sahilbəndin
üstünə çıxdım, sonra da tez geri çevrildim və
K.-nı səslədim: “Cəld ol, K! Bura gəl! Dalğa
gəlir!”
Bu dəfə səsim yaxşı çıxdı.
Həm də gurultu
dayanmışdı. Nəhayət, ki, K. qışqırığımı eşidib
başını qaldırdı. Çevrilib mənə baxdı. Ancaq
artıq gec idi.
Dalğa başını yuxarı qaldırmış böyük ilan
kimi zərbə vurmaq üçün soyuqqanlılıqla
sahilə tərəf irəliləyirdi. Həyatım boyunca
belə bir şey görməmişdim. Üç mərtəbəli
bina hündürlüyündə idi. Səssiz-səmirsiz
(yaddaşımdakı təsvir səssiz idi) K.-nın
arxasından qalxaraq göy üzünü örtdü. K.
bir neçə saniyəlik mənə baxdı, ancaq heç
nə başa düşmədi. Sonra sanki nəsə hiss
edərək, sahilə tərəf çevrildi. Qaçmaq istəsə
də, artıq vaxtı qalmamışdı. Dalğa onu bir göz
qırpımında ağuşuna aldı.
Dalğa sahilə çırpıldı, havada uçuşan
milyonlarla dalğaya bölündü və dayandığım
sahilbəndin üstündən aşdı. Cəld əyilərək
sahilbəndin arxasında gizləndim. Beləcə
özümü zərbədən qoruya bildim.
Ətrafa
sıçrayan su paltarımı islatdı, başqa heç nə.
Yenidən divarın üstünə dırmaşdım və sahilə
boylandım. Dalğa geri dönərək vəhşi bağırtı
ilə dənizə qayıdırdı. Elə bil, kimsə dünyanın
o biri başından dənizi xalça kimi tutub özünə
tərəf çəkirdi. Sahilin heç bir tərəfində K.-
dan və itindən əsər-əlamət yox idi. Təkcə
bomboş sahil görünürdü.
Geri çəkilən dalğa sahildən özü ilə o
qədər çox su aparmışdı ki, sanki okeanın dibi
tamamilə boşalmışdı. Sahilbəndin üstündə
təkcə dayanmışdım. Hətta dayandığım
yerdə pərçimlənmişdim də deyə bilərəm.
Hər şeyin üstünə yenidən səssizlik çökdü
– ümidsiz bir səssizlik... Sanki dalğa səsin
özünü də dünyadan qoparıb aparmışdı. O
K.-nı udaraq, uzaqlarda yox olmuşdu. Mən
dayanıb necə hərəkət etməli olduğumu
götür-qoy edirdim. Bəlkə sahilə qayıdım? K.
orada – qumun altında da ola bilərdi. Ancaq
qərar verdim ki, divardan düşməyim. Çünki
bilirdim: böyük dalğalar adətən iki-iki, üç-
üç gəlir. Nə qədər vaxt keçdiyini dəqiq deyə
bilməyəcəyəm, amma on, ya on iki saniyəlik
müdhiş boşluqdan sonra təxmin etdiyim
kimi növbəti dalğa gəldi. O nərildəyərək
sahili silkələdi
və yenə də səs öləziyən kimi
başqa bir böyük dalğa zərbə endirmək üçün
başını qaldırdı. Qabağımda yüksəldi, ölümcül
uçurum kimi göyün üzünü örtdü. Amma
bu dəfə qaçmadım. Özümdən asılı olmadan
divara mıxlandım və hücum etməsini
gözlədim.
Dalğa K.-nı aparmışkən qaçmağın bir
mənası olmadığını düşündüm.
Bəlkə də
sadəcə olaraq qorxudan donub qalmışdım.
Məni orada qalmağa məcbur edən şeyin
nə olduğunu dəqiq bilmirəm. İkinci dalğa
birinci qədər böyük idi. Bəlkə də daha
tərcümə guşəsi
55
USTAD
dərgisi \ Fevral 2016
54
USTAD
dərgisi \ Fevral 2016
böyük... O ovxalanan kərpic kimi formasını
itirərək başımdan aşağı tökülməyə başladı.
O qədər böyük idi ki, həqiqi dalğa kimi də
görünmürdü. Başqa bir şeyə bənzəyirdi. Elə
bil, başqa bir dünyadan gəlib dalğa formasını
almışdı.
Özümü qaranlığın məni udacağı ana
hazırlamışdım. Hətta gözlərimi belə
yummamışdım. Ürəyimin döyüntüsünü
inanılmaz dərəcədə dəqiqliklə xatırlayıram.
Dalğa düz qarşıma çatanda bilmirəm necə
oldu, amma dayandı. Elə bil,
bütün enerjisi
bir andaca bitmiş, irəliyə getmək həvəsini
itirmişdi. Sadəcə, havadan asılı qalaraq
səssiz-səmirsiz yox oldu. Düz zirvəsində
– qəddar, şəffaf dilində K.-nı gördüm.
Bəziləriniz bunun mümkünsüz olduğunu
düşünəcəksiniz; düzü buna görə mən sizi
günahlandırmıram. Hətta özüm də indi buna
inanmaqda çətinlik çəkirəm. Nə gördüyümü
sizə başqa hec cür izah edə bilməyəcəyəm.
Ancaq dəqiq bilirəm ki, bu nə xülya, nə də
qarabasma idi. Orada nə baş verdiyini – o
dəqiqə həqiqətən nə baş verdiyini sizə ən
dürüst şəkildə danışıram.
K.-nın bədəni dalğanın ucunda şəffaf
bir kapsulanın
içində hərəkətsiz formada
yanıüstə uzanıqlı vəziyyətdə idi. Ancaq bu
hamısı deyildi. K. dübbədüz mənə baxıb,
gülümsəyirdi. Dostum, mənim ən yaxşı
dostum orada idi, düz yaxınlığımda... Əlimi
uzatsam, toxuna biləcəkdim. Dəqiqələr əvvəl
dalğa onu məndən ayırmışdı. Və o mənə
gülümsəyirdi. Özü də bu adi bir gülümsəmə
deyildi. Böyük ağzını geniş açaraq irişirdi,
necə deyərlər, az qala ağzı qulaqlarına
çatırdı. Ancaq soyuq baxışları gözlərimə
zillənmişdi.
O əvvəlki K. deyildi. Sağ qolunu mənə
tərəf uzatmışdı, elə bil, əlimdən dartıb məni
də yeni dünyasına aparmaq fikrindəydi. Az
qalmışdı, əli mənə çatmaq üzrə idi. Amma
çatmadı və K. ağzını bayaqkından da geniş
açaraq gülümsədi. Həmin anda huşumu
itirdim.
Özümə gələndə atamın klinikasında
yataqda uzanmışdım. Mənim ayıldığımı
görən tibb bacısı atamı çağırdı. O da
qaçaraq gəldi. Nəbzimi yoxladı, göz
bəbəklərimi araladı və əlini alnıma qoydu.
Qolumu tərpətməyə çalışdım, ancaq qaldıra
bilmədim. Qızdırmadan titrəyirdim, huşum
hələ də tam olaraq özünə gəlməmişdi. Xeyli
vaxtdır ki, hərarətim var imiş.
“Üç
gündür ki, yatırdın”, – atam dedi.
Məni evə, baş verənləri kənardan görən
qonşumuz gətirmişdi. Ancaq K.-nı tapa
bilməmişdi. Atama bəzi şeylər söyləmək
istədim. Nəsə deməliydim. Lakin keyimiş
və şişmiş dilim söz tutmadı. Elə bil, ağzımın
içində hansısa bir məxluq oturmuşdu. Atam
adımı deməyimi istədi, lakin mən xatırlayana
qədər, ətrafım qaranlığa qərq oldu və
yenidən huşumu itirdim. Düz bir həftə
yataqdan qalxa bilmədim. Bu zaman ərzində
yemək yemir, ancaq maye qəbul edirdim.
Bir neçə dəfə qusdum. Sonradan bildim ki,
dəfələrlə sayıqlamışam, bir neçə kərə ürəyim
gedib...
Sonradan-sonraya atam mənə dedi ki,
vəziyyətim o qədər ağır imiş ki, yüksək
hərarətdən və gərginlikdən beynimdə
ömürlük zədə qalacağından qorxublar.
Bununla belə, sağaldım. Artıq
heç olmasa
fiziki cəhətdən sağlam hesab edilirdim.
Ancaq həyatım heç vaxt əvvəlki kimi olmadı.
K.-nın cəsədi tapılmadı. Heç itinin də…
Adətən bu tərəflərdə batan olanda, bir neçə
gündən sonra axıntı onun bədənini şərqdəki
körfəzin sahilinə aparırdı. K.-da isə belə
olmadı. Yəqin nəhəng dalğa onu dənizdə çox
uzağa – sahilə qaytarmayacağı qədər uzağa
aparmışdı. Bəlkə də, okeanın dərinliyində
balıqlara yem etmişdi.
Axtarışlar uzun müddət davam etdi.
Sağ olsunlar, yerli balıqçılar da köməklik
göstərirdi. Ancaq heç bir nəticə olmadı.
Cəsəd tapılmadığı üçün dəfn mərasimi də
keçirilmədi.
K.-nın ailəsi dəli kimi sahildə o tərəf-bu
tərəfə gəzişir, sonra isə evlərinə sığınaraq
sutralar oxuyurdular. Bu K.-nın ailəsi üçün nə
qədər böyük zərbə olsa da, onlar oğullarını
tufanın ortasında
qoyduğum üçün heç vaxt
məni təqsirləndirmədilər. K.-nı öz kiçik
qardaşım kimi sevdiyimi və qoruduğumu
bilirdilər.
Heç mənim atam-anam da yanımda heç