Təsisçi: “Hədəf” nəşrləri Baş redaktor: fil.ü. f d., dos. Şəmil Sadiq Redaktor
Yüklə 9,34 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- USTAD dərgisi \ Fevral 2016 86 USTAD dərgisi \ Fevral 2016 rənglərin
rənglərin söhbəti 85 USTAD dərgisi \ Fevral 2016 84 USTAD dərgisi \ Fevral 2016 Rəssam: Salvador Dali Rəsm: Pikassonun portreti Ölçü: 64,1 sm x 54,7 sm Saxlandığı yer: Qala-Salvador Dali fondu, İspaniya çıxaraq qaşığa çevrilir. Ağzındakı bu dəmir qaşıq Pikassonun sənət baxımından daşıdığı böyük yük kimi izah oluna bilər. Qaşıqda uda bənzəyən musiqi aləti olan lut təsvir olunub. Simvolikada lut sevgi motivlərini ifadə edir. Amma bəzi şərhlərə görə qərənfil, keçi və qaşıqdakı musiqi aləti onun Əndəlüs 1 köklü olduğuna işarədir. 1. Andalusiya, yaxud Əndəlüs – İspaniyanın cənubunda 8 milyondan çox əhalisi olan tarixi vilayət – red. 87 USTAD dərgisi \ Fevral 2016 86 USTAD dərgisi \ Fevral 2016 rənglərin söhbəti 87 USTAD dərgisi \ Fevral 2016 86 USTAD dərgisi \ Fevral 2016 3) Dali bu ziddiyyətli portreti yaradarkən hiper-realizmdən istifadə etmişdir. Məsələn, büstdəki əriyən sinəni göstərməklə o, Pikassonun prestijinə bir növ istehza etsə də, onun başından keçən və qaşığa çevrilən metal maye axınını göstərməklə rəssamın dahiliyinə işarə etdiyi iddia olunur. Əslində, Daliyə hansısa məna yükləmək ağılsızlıqdı. Xatırlayırsınızsa, bir çox tənqidçilər ona “Yaddaşın daimiliyi” (“Yumşaq saatlar”) tablosunu Eynşteynin nisbilik nəzəriyyəsinin təəssüratları altında çəkdiyini deyəndə Dali gülərək sadəcə günəşdə əriyən kamamber pendir 2 tikəsindən ilhamlandığını söyləmişdi. Kim bilir Pikassonun porteri haqqındakı şərhlər üçün nələr deyərdi! Düzdür, Dali Freydin şüuraltının xaricdə ifadəsi nəzəriyyəsi ilə maraqlanırdı və bunu rəsmlərində əks etdirirdi. Amma o, heç vaxt qatı bir simvolist olmayıb. Adından göründüyü kimi, sürrealist rəsmlər realist deyil, yəni onlara həqiqi bir məna yükləməyə çalışmaq lüzumsuzdur. Bu rəsm fövqəladə, qəribə və olduqca çəkicidi. Məsələn, bu rəsmi hansısa bir divarda asılı görsəniz hipnoz olmuş şəkildə ona yönəlməzsiniz? Əsas olan budur. Mən mütləq yönələrdim. Portret 1947-ci ildə, Pikasso ilə görüşdən 21 il sonra çəkilmişdi və bu illərdə artıq Dali kifayət qədər məşhur idi. Baxmayaraq ki, o, Pikassonu sənətdə atası olaraq görürdü, onun rəsmlərindəki “eybəcərliyi” bəyənmirdi. Dali rəsm əsərində estetik xüsusiyyətlərə xüsusi önəm verirdi. Daliyə görə, Pikassonun rəsmlərində bu xüsusiyyətlər tamamilə itmişdi. Məhz bu fərq iki ispanın dostluğuna kölgə salmağa səbəb oldu. Dali “atalığı”nın yanına getdi və onu kobudluqla “sənətin dağıdıcısı” adlandırdı. Pikasso özü bu portretini həvəslə qarşılamamışdır və rəsm hal-hazırda İspaniyada, Qala-Salvador Dali Fondunda saxlanılır. Qeyd edim ki, bu, Dalinin çəkdiyi yeganə 2. İnək südündən hazırlanan azyağlı pendir çeşidi – red. Pikasso portreti deyil. 60 yaşlarında qara karandaşla çəkdiyi Pikasso portreti bu sürrealist əsərdən tamamilə fərqlidir. Həmin romantik portretə Dali hətta qeyd də yazıb: “İmperatoru mən də tanıdım”. (3) fərqli 87 USTAD dərgisi \ Fevral 2016 86 USTAD dərgisi \ Fevral 2016 87 USTAD dərgisi \ Fevral 2016 86 USTAD dərgisi \ Fevral 2016 Dilqəm Əhməd Kəmalüddövlə tvitləri Ö tənlərdə Roma papası Fransiskin Tvitter sosial şəbəkəsində katolik xristianlara: “Xahiş edirəm, mənim üçün dua etməkdə davam edin”, – deyə müraciət etdiyini oxuyanda Tanrı-vasitəçi-insan münasibətlərində yeni mərhələyə qədəm qoyduğumuzu düşündüm. Xatırlayıram, Sumqayıtda yaşadığım vaxtlarda ilk dəfə məscid görərkən heyrətlə ora baxanda məndən bir neçə yaş böyük olan məhəllə uşağı: “Orada adamı tutub zorla namaz qıldırırlar”, – demişdi. Beləliklə, məsələ mənə aydın idi: oradakı adamları görmək, zorla namaz qılmaq istəmirsənsə, oraya getməyəcəksən! O zamanlar ikinci bir həqiqəti də anladım: Azərbaycan yeganə müsəlman ölkəsidir ki, burada dinlə münasibətlər 1400 ildir həllini tapmayıb. Bizdə evlərdə “Quran” saxlanılar, amma oxunmaz, ildə iki-üç dəfə – Aşura, Ramazan və “qara bayram”larda kütləvi məscidə gedilər, sonra isə gedilməz. Söhbət toplumun əsas kəsimindən gedir. Bunun səbəbini isə Mirzə Fətəli Axundzadəni tanıyandan sonra başa düşdüm. Başa düşdüm ki, bizdə insanlar Allaha inansa da, onun Yer üzündəki faktiki təbliğatçılarına inanmırlar. İnanmamaqdan əlavə, hətta lağa qoyurlar. Yas məclislərində müşahidə edirik ki, əksəriyyət məclisi aparan mollanın danışdıqlarına qulaq asmır, çünki onun dediklərini puç və əfsanə hesab edirlər. Yeganə kontaktımız “Fatihə” oxunarkən yaranır ki, burada da çoxu surəni oxumaqdansa, sükuta dalmaq yolunu seçir. Çünki bizim dinlə qeyri-rəsmi səviyyədə bölüşdüyümüz sərhədlər var: mən işimdə- gücümdə olacam, sən isə məsciddə və yas yerlərində. Bu hər zaman belə idi. Ta ki Tvitter və Feysbuk sosial şəbəkələri yarananadək. İndi isə elə dönəmə çatmışıq ki, Papa bizə bir addım daha yaxın olub. Metroda qatarla gedərkən, idman zalında qaçış alətində kalori sərf edərkən, sevişməyə fasilə verərkən, ofisiantın sifariş verdiyin yeməyi gətirməsini gözləyərkən, taksidə yol gedərkən, təyyarədə uçarkən telefonda Tvitterə daxil olub Papanın ilahi mesajlarını oxuya bilirsən. Yəni Papa bizi sözün həm birbaşa, həm də virtual mənasında təqib etməkdədir. Elə biz də papanı... Papadan əlavə digər vasitəçiləri də izləyə bilirik. Tibet dağlarında meditasiyadan sonra yaşadığı ruhani halı Tvitterdə milyonlarla izləyicisi ilə bölüşən Dalay Lama 2012-ci ilin statistikasında ABŞ prezidenti Barak Obama ilə milyarder Bill Qeytsdən sonra üçüncü sırada gəlirdi. İslam dünyasının Tanrı ilə vasitəçiləri də Tvitterin fəal istifadəçiləri sırasındadır. Azərbaycanda da dəstəkçisi olan İranın ali ruhanisi Əli Xamneyi insanları İslama səsləməklə yanaşı, ara-sıra İsrail dövləti haqqında bəyanatlar verir. Hətta bir ara İnstaqram şəbəkəsindəki boşluqdan istifadə edib uzun videolarını da bu platformaya yükləmiş, bu isə geniş marağa səbəb olmuşdu. Hətta buna görə İnstaqram Yüklə 9,34 Kb. Dostları ilə paylaş:
|