söz məkanı
93
USTAD
dərgisi \ Fevral 2016
92
USTAD
dərgisi \ Fevral 2016
istəməyəcəksən?
Mən sənə nə hədiyyə
edim?
Qadın o musiqili gülüşünü (bu gülüşü
eşidən kişinin özünü sərbəst saxlaması
mümkünsüzdü) bir də səsləndirib dedi:
– Mənə çoxlu çiçək al... Arasında
xrizantemalar da olsun... özü də sarısı...
O maşınını gül dəstələri ilə doldurmuşdu.
Düz bir saat o gülləri onun köhnə Vorovski
tərəfdəki evinə daşımaqla məşğul oldular...
***
...Əl atıb gül dəstəsinin içindən tək
sarı xrizantemanı çəkdi, palataya gözucu
baxıb
(qızının gətirdiyi çaynik, fincan,
çarpayının başından asdığı pijama və kiçik əl
televizoru gözündə deyildi) qapıdan çıxdı.
Gənc
həkimin dediklərini eşitsə də, dönüb
baxmadı da:
– Bəs bunları götürmürsünüz?..
***
Bura Yeni Günəşlidir. Şəhərin ən hündür
yeri.
Göyə baxdı – necə dərinmiş, necə
sehrliymiş, gömgözəlmiş.
Üzbəüz Köhnə Günəşliyə baxdı. Köhnə-
zad deyilmiş, elə bil Yeninin ekiztayıdır. Hələ
o döşdə oynayan uşaqlar necə xoşbəxtdirlər.
O zibil tiyanlarının yanında fırlanan dilənçi
də həyatından razı kimi görünür. O dəstəylə
uçuşan göyərçinlərə bax bir! Səni allah, belə
yaxından uçan göyərçin dəstəsi görmüşdün
indiyəcən?.. Bir bu küçə itlərinə bax! Elə
gəzirlər, elə bil hər gün uşaqların daşa basdığı
sahibsiz it yox, meşənin şahı aslandırlar...
Kefi durulan kimi oldu. Telefonu çıxardıb
adlar siyahısında “T”
yazan kimi Təranə
çıxdı və düyməni onun adının üstünə basdı.
– Təriş, mənəm...
– Bilirəm...
– Gülə görə sağ ol. Amma sənə ayrı
sözüm var... Bilmirəm deməyə ehtiyac var,
ya yox?
– Niyə, de.
– Mən pis xəstəyəm... Ölümümə az
qalb... Ciddi deyirəm...
– Yaxşı da...
– Hə, ciddi sözümdür... Səni bir
saatlığamı, on dəqiqəliyəmi görə bilərəm?
Qadın kallaşmış səslə dedi:
– Hara gəlim?
– Özün bilirsən.
– Yaxşı. İki saata gəlirəm...
***
Qadın həmişəki kimi şux geyinmişdi.
Amma geyimi şux olsa da, qamətinin
şuxluğu sezilmirdi. Əlində bir dəstə gül
vardı, ortasında sarı xrizantema. Gülü
başıaşağı tutmuşdu – yasa aparılan güllər
kimi. Yarıaçıq qapıdan
içəri girəndə əski
sevgilisini stulda oturmuş görüb ona sarı
atıldı – ayağı qan gölünə batanda diksinmədi
belə. Onun qoluna girib hər iki biləyindən
süzülən qana əhəmiyyət vermədən qoxusunu
gendən aldığı yatağa apardı. Başını sinəsinə
söykəyib qəhqəhə ilə gülməyə başladı...
Bu o pilləkənlərdəki orqazm yaradan gülüş
deyildi – çiliklənmiş şüşə səsi vardı onda.
Sevgilisinin doğranmış biləklərindən axan
qan damlalarını bu gülüşün iti ağzı tökmüşdü
sanki...
Ağ mələfədə qan izləri qadın gülüşünün
müşayiətiylə yayılır, get-gedə hansısa qədim
heroqlifə – tanış olmayan yazıya oxşayırdı...
mif söz
95
USTAD
dərgisi \ Fevral 2016
94
USTAD
dərgisi \ Fevral 2016
Cəlil
Cavanşir
Əyyubun
səbri
Q
atarın
sonuncu dəfə fit verib
nəriltiylə yerindən tərpəndiyi
beş saat olmuşdu. Vaqondakı
səfər yoldaşlarımın bəziləri xorhaxor yatsa
da, bəziləri hələ oyaq olduğunu bəlli etmək
üçün narazı şəkildə fısıldayıb, yerində sağa-
sola çevrilirdilər. Bütün yolboyu gözümü
qırpmamışdım, Əyyub kişini düşünmüşdüm.
Dilindin dua tükənməyən, mətanətli
baxışlarından şükranlıq oxunan, imanına
şübhəni yaxın qoymayan bu adamın
baxışları gözlərimin qabağından getmirdi.
Səhər
qatardan düşüb, qəfil yol qəzasında
dünyadan köçən dostum Süleymanın dəfninə
getmək üçün taksiyə əyləşdim. Süleymangilin
evinə çatanda bütün tanışlar, yaxın və
uzaq qohumlar artıq toplanmışdı. Çox ağır
faciəydi. Əslində, Süleymangilin ailəsinin
başına gələnləri izah etmək üçün faciə sözü
çox aciz qalar. Bir ilin içində Əyyüb kişinin
qapısından 12 cənazə qalxmışdı! Təsəvvür
edirsiniz? 12! Mərhum Süleymanın iki
qardaşı Rusiyada ailəsi ilə birlikdə qətlə
yetirilmiş, bu xəbəri eşidən bacısı və anası
təyyarə hava limanına
enməmiş infarkt
keçirmişdi. Süleyman isə qardaşlarının,
anasının və bacısının qəbirlərini ziyarət edib
geri qayıdanda yolda sükan arxasında yuxuya
getmiş, idarə elədiyi avtomobil yük maşınının
altına girmişdi. İnanmayacaqsınız, amma yük
maşınının sürücüsü də bacısının böyük oğlu
Yusif imiş. İki cənazə birdən gəlmişdi Əyyub
kişinin qapısına... İndi də ehtişamlı evinin
darvazasına on dörd qara lent bağlanmışdı.
Bağ-bağatlı, meyvə ağaclarının bir-birinə
boy vermədiyi
geniş həyətə hüzn və kədər
hakim idi. Əyyub kişinin illər əvvəl tikdirdiyi,
bütün ailənin xoş və firavan günlər keçirdiyi
olduqca dəbdəbəli, üç mərtəbəli möhtəşəm
evin darvazasının önündə bir anlıq ayaq
saxladım. İçində daimi yaşayış olan, xoşbəxt
insanların məskunlaşdığı, qonaq-qaralı
evlərdən biriydi. Heç vaxt dəyişməyən,
heç vaxt qonaq-qarasız qalmayan bu evin
indiki görkəmi isə insanı xoflandırırdı.
Bütün otaqları mebellə bəzədilib. Bu
əşyalar illərdir
yerindən tərpənmədən evin
özünəməxsus ruhunu qoruyurdu. Rəngi
solmuş, xarab olmuş əşyalar əsla evdən
çıxarılmaz, atılmazdı. İllər boyu burada
yalnız yeni doğulan uşaqlar üçün alınan uşaq
çarpayılarına yer hazırlanardı. Həmişə səs-
küylü, qonaq-qaralı ev indi sükut içində idi.
Həyətdə qonşular ehsan qazanlarının altını
qalayır, samovarlara od salır, yas çadırının
stol-stulunu daşıyırdılar. Əyyub kişi bir
tərəfdə səssiz-sədasız dayanıb aramla, səbirlə
təsbeh çəkirdi. Sinəsinə qədər uzanmış
ağappaq saqqalından üzünə qəribə bir işıq
yayılırdı. Üzündə illər əvvəl Süleymanın
toyunda gördüyüm o sakit və şükranlıq dolu
ifadə vardı. Yaxınlaşıb görüşdüm. Kədərli
gözlərinə baxıb özümü saxlaya bilmədim.
Boynuna sarıldım. Göz yaşı məni boğdu.
– Başın sağ olsun Əyyub əmi! Süleyman
hamımızın belini qırdı...
– Başımız
sağ olsun, oğul! Şükür Allahın
kəramətinə! Kəramətindən və lütfündən sual
olunmaz, rəbbim bilir nə etdiyni...Verən də
odur, alan da...
***
Günorta dəfndən qayıdanda Əyyub
kişinin üzünə baxdım. Eyni səbir və təmkinlə
təsbeh çəkirdi. Köhnə tanışlarla, dostlarla yas
çadırına keçdik. Camaat öz arasında pıçıltıyla
hekayə