The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science
Yüklə 271,72 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Eğitim düzeyleri açısından;
- Babalarının meslek grupları açısından;
- Öğrencilerin kendi aylık gelirleri açısından;
- Ailenin aylık gelirine göre;
- Yaş sınıflandırmasına göre; 18 yaşına kadar yaşadıkları yerleşim birimine göre
Tablo 6’da görüldüğü gibi; Eğitim düzeyleri açısından; KSÜ öğrencilerinin “Sosyal amaçlı alışveriş (p=0,002<0,005)” davranışlarında, AÜ öğrencilerinin ise “fikir edinmek (p=0,004<0,05)” ve “maceracı alışveriş(p=0,048<0,05)” davranışlarında;
(p=0,004<0,05)”, “değer amaçlı (p=0,031<0,05)” ve “başkalarını mutlu etmek için (p=0,005<0,05)”, AÜ öğrencilerinin ise “rahatlamak için (p=0,041<0,05)” ve “maceracı” alışveriş davranışlarında; Öğrencilerin kendi aylık gelirleri açısından; KSÜ öğrencilerinin “Sosyal amaçlı (p=0,015<0,05)”, “değer amaçlı (p=0,029<0,05)” ve “fikir edinmek için (p=0,043<0,05)”, AÜ öğrencilerinin ise “başkalarını mutlu etmek için (p=0,041<0,05)” alışveriş davranışlarında; Ailenin aylık gelirine göre; KSÜ öğrencilerinin “Sosyal amaçlı (p=0,008<0,05)”, “fikir edinmek için (p=0,023<0,05)”, AÜ öğrencilerinin ise “fikir edinmek için (p=0,030<0,05)”, “değer amaçlı (p=0,019<0,05)” ve “maceracı (p=0,027<0,05)” alışveriş davranışlarında; Yaş sınıflandırmasına göre; 18 yaşına kadar yaşadıkları yerleşim birimine göre ise KSÜ ve AÜ öğrencileri için alışveriş davranışlarında anlamlı bir farklılık tespit edilememiştir. Değişkenler arasında anlamlı farklılıkların tespit edildiği grupların hangilerinin diğerlerinden farklı olduğunu belirlemek amacıyla yapılan Post Hoc, Tukey HSD testleri sonucunda aşağıdaki bulgulara ulaşılmıştır: KSÜ için;
gelir grubundaki tüketicilere göre hedonik alışverişe yönelten nedenlerden sosyalleşmek için alışveriş faktörü daha pozitiftir. 500 ve altı gelir grubundaki tüketicilerin 1001-1250 gelir grubundaki tüketicilere göre değer amaçlı alışveriş faktörü daha pozitiftir.
gelir grubundakilere göre sosyal amaçlı alışveriş faktörü daha pozitiftir. Yani gelir durumu düşük olan tüketicilerin hedonik alışverişe yönelmelerindeki temel sebebin sosyal aktivitelere katılmak ve sosyalleşmek olduğu söylenebilir. 18-20 yaş aralığındaki tüketicilerin 30 ve üzeri yaş aralığındaki tüketicilere göre hedonik alışverişe yönelten nedenlerden sosyalleşmek için alışveriş faktörü daha pozitiftir. Maceracı alışveriş faktöründe ise; 18 -20 yaş aralığındaki tüketicilerin 30 ve üzeri yaş aralığındaki tüketicilere göre daha pozitiftir.
düzeyindeki öğrencilere göre hedonik alışverişe yönelten nedenlerden sosyalleşmek için alışveriş faktörü daha yüksektir.
babası kamu kurumunda memur olan tüketicilere göre değer amaçlı alışveriş faktörü daha pozitiftir. AÜ için: Hedonik Tüketim Davranışları: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi ve Adıyaman Üniv… 327
H. Seçil FETTAHLIOĞLU & Arif YILDIZ & Cansu BİRİN
grubundakilere göre hedonik alışverişe yönelten nedenlerden değer amaçlı alışveriş faktörü daha pozitiftir. Yani aile geliri düşük olanlar için pazarlık yapabilmeleri veya indirimleri yakalayabilmeleri alışverişi daha haz verici hale getirmektedir. Aynı şekilde 1001-1500 gelir grubundaki tüketicilerinde 3001-3500 gelir grubundakilere göre daha pozitiftir. Ailenin gelirine göre anlamlı çıkan bir diğer faktör fikir edinmek için alışveriş sonuçlarına göre; 2001-25003 gelir grubundaki tüketiciler 501-1000 gelir grubundakilere göre daha pozitiftir. 500 ve altı gelir grubundaki tüketiciler ise 2501- 3000 gelir grubundaki tüketicilere göre maceracı alışveriş faktöründe daha negatif çıkmışlardır. 18-20 yaş aralığındaki tüketicilerin 24-26 yaş aralığındaki tüketicilere göre hem değer amaçlı alışveriş faktörü hem de başkalarını mutlu etmek için alışveriş faktörü daha pozitiftir. Babası özel sektör çalışanı olan tüketicilerin babası çalışmıyor olan tüketicilere göre maceracı alışveriş faktörü daha pozitiftir. SONUÇ VE ÖNERİLER Tüketicilerin sadece rasyonel bir beklenti içerisinde alışveriş yapmadığı, aynı zamanda duyguların da alışverişi yönlendirdiği bir gerçektir. Tüketicileri alışverişe yönelten nedenler kişisel ve sosyal nedenler olarak sınıflandırılabilir. Kişisel nedenler; rol oynama, oyalanma, kişisel zevk, yeni eğilimleri öğrenme, fiziksel faaliyetler ve duyusal uyarımlar olarak; sosyal nedenler ise; sosyal deneyimler, başkalarıyla iletişim kurma, arkadaş grubu faaliyetleri, statü ve otorite kazanma ve pazarlık hazzı olarak sıralanabilir. Bu çalışmada tüketicileri alışverişe yönelten 6 temel nedenden; maceracı alışveriş, sosyal amaçlı alışveriş, rahatlamak için alışveriş, fikir edinmek amaçlı alışveriş, başkalarını mutlu etmek için alışveriş ve değer amaçlı alışveriş boyutları incelenmiş ve demografik faktörlerin bu boyutlar üzerindeki etkileri analiz edilmiştir. Bu bağlamda Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi ve Adıyaman Üniversitesi öğrencilerinin hedonik tüketim alışkanlıkları karşılaştırmalı olarak araştırma konusu yapılmıştır. KSÜ öğrencilerinin demografik faktörler açısından; Maceracı alışveriş davranışlarında yaş değişkeninde; Sosyal Amaçlı alışveriş davranışlarında yaş, aylık gelir, ailenin aylık geliri, eğitim durumu ve baba mesleği değişkenlerinde; değer amaçlı alışveriş davranışlarında aylık gelir ve eğitim durumu değişkenlerinde; fikir edinmek için alışverişte aylık gelir ve ailenin aylık geliri değişkenlerinde; rahatlamak için alışveriş davranışlarında ise eğitim durumu değişkeninde anlamlı farklılıklar tespit edilmiş ancak başkalarını mutlu etmek için alışveriş davranışlarında herhangi bir değişkende anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. AÜ öğrencilerinin demografik faktörleri açısından ise; 328
Hedonik Tüketim Davranışları: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi ve Adıyaman Üniv… Maceracı alışveriş davranışlarında ailenin aylık geliri, eğitim durumu ve baba mesleği değişkenlerinde; değer amaçlı alışveriş davranışlarında yaş, ve ailenin aylık durumu değişkenlerinde; fikir edinmek için alışverişte ailenin aylık geliri ve eğitim durumu değişkenlerinde; rahatlamak için alışveriş davranışlarında ise baba mesleği değişkeninde anlamlı farklılıklar tespit edilmiş ancak sosyal amaçlı alışveriş davranışlarında herhangi bir değişkende anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. Analiz sonuçlarının demografik faktörler açısından 2 üniversite öğrencileri arasındaki farklılıklarına bakıldığında; Cinsiyet açısından; Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesindeki kadın öğrencilerinin erkek öğrencilere göre maceracı alışveriş, sosyal amaçlı alışveriş, değer amaçlı alışveriş ve başkalarını mutlu etmek için alışveriş davranışlarında daha baskın olduğu Adıyaman Üniversitesinde ise; kadın öğrencilerin erkek öğrencilere göre hem macera hem de başkalarını mutlu etmek için alışveriş davranışlarında daha baskın olduğu söylenebilir. Yaş gruplarına göre; KSÜ’de 18-20 yaş aralığındaki tüketicilerin sosyalleşmek için alışveriş ve maceracı alışveriş faktörü daha pozitiftir. Adıyaman Üniversitesinde ise aynı yaş grubunda hem değer amaçlı alışveriş faktörü hem de başkalarını mutlu etmek için alışveriş faktörü daha pozitiftir. Ailesinin gelir durumu düşük olan tüketicilerin hedonik alışverişe yönelmelerindeki temel sebebin sosyal aktivitelere katılmak ve sosyalleşmek olduğu söylenebilir. Adıyaman üniversitesi öğrencilerinden aile gelir durumu düşük olanların daha faydacı tüketici grubunda oldukları ve pazarlık yapabilmeleri veya indirimleri yakalayabilmeleri, alışverişi daha haz verici hale getirdiği söylenebilir. Araştırmanın farklı üniversitelerde ve daha geniş bir örneklem üzerinde yapılması halinde daha genellenebilir sonuçlar elde edilebilecektir. Yine de Araştırma sonuçlarının; üniversite öğrencileri hakkında bir fikir vermesi açısından önemli olduğu düşünülmektedir. KAYNAKÇA ALBA, J., ve WILLIAMS, E. (2012). Pleasure principles: A Review of Research on Hedonic Consumption. Journal of Consumer Psychology, 1-17. ARNOLD, M. J., & Reynolds, K. E. (2003). Hedonik Shopping Motivations. Journal of Retailing, 79, 77-95. AYDIN, A. E. (2013). Ürünlere Yüklenen Hedonik Ve Faydacı Değeri Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Muğla: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı. 329
H. Seçil FETTAHLIOĞLU & Arif YILDIZ & Cansu BİRİN ÇAKMAK, A. Ç., ve ÇAKIR, M. (2012). 12-18 Yaş Arası Gençlerin Hedonik Tüketim Davranışlarının İncelenmesi: Kocaeli Şehir Merkezinde Bir Araştırma. Tarih
DENİZ, A., ve ERCİŞ, A. (2010). Kişilik Özellikleri, Hedonik ve Rasyonel Fayda, Marka Duygusu, ve Marka Bağlılığı Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(2). DOĞAN, H. G., GÜRLER, A. Z., ve AĞCADAĞ, D. (2014). Hedonik Tüketim Alışkanlıkları Üzerine Etkili Faktörlerin Değerlendirilmesi (Tokat İli Örneği). Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(30), 69-77. ERKMEN, T., ve YÜKSEL, C. (2008). Tüketicilerin Alışveriş Davranış Biçimleri ile Demografik ve Sosyo Kültürel Özelliklerinin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma. Ege Akademik Bakış, 683-727. FROMM, E. (2011). Sahip Olmak Ya da Olmak. (A. Arıtan , Çev.) İstanbul: Arıtan Yayınevi. GÜLER, B. (2013). E-Müşterilerin Hedonik “Hazcı” Tüketim Davranışlarını Belirleyen Faktörler Ve Bir Araştırma. Yüksek. İstanbul: Galatasaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü / İşletme Anabilim Dalı. HIRSCHMAN, E. C. ve HOLBROOK, M. B. (1982). Hedonic Consumption: Emerging Concepts, Methods and Propositions. Journal of Marketing, 92-101. HOLBROOK, M. ve HIRSCHMAN, E. (1982). The Experiental Aspects of Consumption: Consumer Fantasies, Feelings, and Fun. Journal of Consumer
02.04.2014 tarihinde Wikipedi Özgür Ansiklopedi: http://tr.wikipedia.org/wiki/Hedonizm adresinden alındı http://www.tdksozluk.com., 02.04.2014 tarihinde TDK Sözlük: http://www.tdksozluk.com/s/hedonizm_/ adresinden alındı KAHNEMAN, D. (1991, May.). Judgement And Decision Making: A Personal View.
KHAN, U., DHAR, R., veWERTENBROCH, K. (2005). A Behavioral Decision Theory Perspective On Hedonic and Utilitarian Choice. S. Ratneshwar, ve D. G. Mick (Dü) içinde, Inside Consumption Consumer Motives, Goals, and Desires (s. 144-165). KIRGIZ, A. (2014). Hedonismi A Consumer Disease of The Modern Age: Gender and Hedonic Shopping in Turkey. Global Media Journal, 4(8), 200-212. http://globalmediajournaltr.yeditepe.edu.tr/makaleler/GMJ_8._sayi_Bahar_2014 /pdf/Kirgiz.pdf adresinden alındı KOP, A. E. (2008). Satın Alma Davranışında Hedonik Ve Faydacı Tüketimin Ölçülmesi İle İlgili Bir Uygulama. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler 330
Hedonik Tüketim Davranışları: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi ve Adıyaman Üniv… Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Üretim Yönetimi ve Pazarlama Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. MASLOW, A. H. (1968). Toward a Psychology Choice. ÖZDEMİR, Ş., veYAMAN, F. (2007). Hedonik Alışverişin Cinsiyete Göre Farklılaşması Üzerine Bir Araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(2), 81-91. ÖZGÜL, E. (2011). Tüketicilerin Sosyo demografik Özelliklerinin Hedonik Tüketim ve Gönüllü Sade Yaşam tarzları Açısından Değerlendirilmesi. Ege Akademik Bakış, 11(1), 25-38. SANDS, S., OPPEWAL, H., veBEVERLAND, M. (2009). The Effects of In-store Themed Events on Consumer Store Choice Decisions. Journal of Retailing and Consumer
SARACEL, N., ÖZKARA, B., KARAKAŞ, M., ÖZDEMİR, Ş., YELKEN, R., DÜNDAR, S., veKARACA, Y. (2002). Afyon İli Tüketim Analizi: Tüketici Davranışları ve
SHAUGHNESSY, J., veSHAUGHNESSY , N. (2002). Marketing the Consumer Society and Hedonism. European Journal of Marketing, 524-547. TAUBER, E. M. (1972). Marketings Notes And Communications. Journal of Marketing, 36, 46-59. Türkçe Sözlük (10 b.). (2005). Ankara: Türk Dil Kurumu. 331 Yüklə 271,72 Kb. Dostları ilə paylaş:
|