Tildagi ayrim so’zlar shakily jihatdan, ayrimlari ma’no jihatdan, bir xillari esa talaffuzi jihatidan o’xshash bo’ladi

Darsning borishi. 
Tashkiliy qism. 
Navbatchi ahboroti  
     O‘qituvchi : 
Bizning vatanimiz qayer? 

---

 
103 
     O‘quvchi : 
O‘zbekiston. 
- O‘zbekiston poytaxti qayer? 
- Toshkent shahri.                   
    - Vatan deganda nimani tushunasiz? 
    O‘quvchilar: 
Vatan bu – tug‘ilib o‘sgan tuproq. 
Vatan bu – tinch va osuda hayot. 
     O‘qituvchi:  -  Bolajonlarim,  men  Vatan  ravnaqi  uchun  nima  qildim? 
So‘rog‘iga qanday javob beramiz? 
     O‘quvchi: - Biz, yosh avlod sog‘lom, barkamol, kuchli va pahlavon bo‘lib, 
voyaga yetishib, a‘lo baholarimiz bilan Vatan oldida ―labbay‖ deb javob beramiz. 
     - Men shifokor bo‘lib, elimning sog‘lig‘i uchun qayg‘uraman. 
     - Nen mohir quruvchi bo‘lib, katta – katta inshootlar quraman.  
     - Men o‘qituvchi bo‘laman, barcha murg‘ak qalblarga ilm sirlarini o‘rgataman. 
     O‘qituvchi: - Barakalla, aziz bolajonlarim! Siz Vatan ravnaqiga o‘z hissangizni 
qo‘shadigan  va  kelajakda  har  tomonlama  yetuk  inson  bo‘lib  yetishingiz  uchun 
ko‘proq o‘qishingiz kerak bo‘ladi.  
       Endi,  o‘quvchilar  o‘qish  darsidan  DTSga  ko‘ra  qanday  bilim,  ko‘nikma  va 
malakalarni bilishimiz zarurligini aniqlab olsak.    
      1. So‘z va iboralarni to‘g‘ri, obrazli o‘qiy olishimiz. 
      2. Gap ohangiga rioya qilgan holda ravon o‘qishimiz. 
      3. Bir daqiqada 80-90 so‘zni o‘qiy olishimiz. 
      4. Gapdagi tinish belgilarni talaffuzda aks ettirishimiz. 
      5. Sanash va ajratish ohanglariga qat‘iy rioya qilishimiz lozim, shundaymi? 
      6. Ilmiy atamalarni to‘g‘ri talaffuz qilishingiz, ikkita sherni yoddan bilishingiz, 
ertak, maqol, tez aytish, to‘ishmoq, qo‘shiq, alla, hikoya, qissa kabi adabiy  
atamalarga ta‘rif  bera olishingiz shart.  
Bolalar bugungi darsimiz qiziqarli o‘tishi uchun bugungi darsimizni rollarga bo‘lib 
o‘tamiz.  

---

 
104 
-
 
Yangi  mavzuni  e‘lon  qilaman.  Mavzuni  avval  o‘zim  ifodali  o‘qib  beraman. 
Mazmunini so‘zlab beraman. So‘ng o‘quvchilarga rollarga bo‘lib o‘qitaman.  
-
 
Parta  oralatib,  har  bir  o‘quvchiga  ikkita  uchta  gapdan  o‘qitaman.  Mavzuni 
yanada yahshiroq tushununishlari uchun lug‘at ustida ishlaymiz.  
Ho‘sh bolajonlar matnda bir – biriga zid qanday so‘zlar qo‘llangan? 
O‘quvchilar berilgan matnni o‘qib ish daftarlariga hamda doskaga bir – biriga 
zid bo‘lgan so‘zlarni yozadilar. 
                  Vaqt – bevaqt 
                   Mehmon – mezbon 
                   Bahil – sahiy 
Shundan  keyin  o‘quvchilar  ikki  guruhga  bo‘linadilar.  1  –  guruhga  bahil 
so‘ziga  ma‘nodosh  so‘zlarni  yozish  topshiriladi.  2  –  guruhga  sahiy  so‘ziga 
ma‘nodosh bo‘lgan so‘zlar yozilishi aytiladi. 
1  –  guruh  bahil  so‘ziga  ma‘nodosh  qilib  quyidagi  so‘zlarni  yozishlari 
mumkin. Bahil – hasis - qizg‘anchiq  – ochko‘z – nokas. 
2 – guruh sahiy so‘ziga quyidagi so‘zlarni ishlatadilar. Sahiy – qo‘li ochiq – 
sahovatli. 
Shundan  keyin  darslik  kitob  yopiladi.  Darsda  faol ishtirok  etgan  o‘quvchilar 
baholanadi. Yangi mavzu yuzasidan savol – javob o‘tkaziladi.   
1)
 
Doston deb nimaga aytiladi? 
2)
 
Alpomish dostoni qanday dostonlar sirasiga kiradi? 
3)
 
Alpomish dostoni qahramonlarini ayting. 
4)
 
Alpomishdagi qaysi hislatlar sizga ma‘qul? 
5)
 
Alpomish kimning farzandi? 
    SHunday tezkor savollar bilan o‘tilgan mavzu mustahkamlanadi. Demak, bolalar 
yangi mavzuni ham mustahkamlab oldik.  
   Uyga  vazifa  :  Alpomish  dostonini  o‘qib,  so‘zlashga  tayyor  bo‘lib  kelish,  lug‘at 
so‘zlarini yodlash.