Tit-kim Documen qxd
Yüklə 0,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- «Ziqzaq» və ya «Mozaika» metodu
- Layihələr metodu ilə təlim texnologiyası
- Modullarla təlim texnologiyası
o müəllim tərəfindən şərh edilmir, bütün qruplara onu dərs likdən oxu yub öyrənmək tapşırığı verilir), sonra bilikləri möhkəmlən dirmək üçün qruplara tapşırıqlar verilir. Tapşırıqların yerinə yetirilməsinə verilmiş vaxt bitdikdən sonra nəticələr qrup nümayəndəsinin təqdimatında dinlənilir və bütün siniflə müzakirə edilir. Qrupların hamısına eyni tapşırıq verilibsə, bir qrup nüma - yəndəsinin təqdimatının müzakirəsi ilə kifayətlənmək olar. Qruplara fərqli tapşırıqlar verilibsə, hər qrupun nümayəndəsi ilə ayrıca müzakirə keçiri lir, hər qrupun fəaliyyəti qiymətləndirilir və elan olunur. Ən yaxşı və ən zəif nəticə göstərən qruplar qeyd olunur. Sonda bütün sinif şagird lərinin bilik və bacarıq səviyyəsini müəyyənləşdirmək üçün dərs mövzusuna aid hər şagirdə 7–8 sual və tapşırıqdan ibarət testlər paylanır. Nəticələr sinifdə, həmin dərsdə bildirilir. Bu metodla aparılan dərslərin gedişində interaktiv təlimin «Klas - ter», «Venn diaqramı», «Suallar», «Müzakirə», «BİBÖ» kimi üsullardan istifadə oluna bilər. «Qruplarda oyun fəaliyyəti metodu» adlanan variantda əvvəlki metodda olduğu kimi müəllim yeni dərs materialını şərh edir (və ya dərs materialını şagirdlər özləri öyrənir), sonra qruplarda bilik və bacarıqlar möhkəmləndirilir. Lakin burada təlim nəticələrinin bütövlükdə mənimsənil mə si testləşmə üsulu ilə deyil, qruplar arasında yarışmalar təşkil etməklə yoxlanılır. Bunun üçün «turnir stolları» qoyulur və stolların arxasında hər qrupdan üç nəfər üz-üzə oturur, bir-biri ilə yarışırlar. Üç nəfərin biri qüvvətli, ikincisi orta qüvvətli, üçüncüsü zəif şagird olur. Növbə ilə bir qrupun üzvləri o birlərinə şagird lə rin səviyyəsinə uyğun yazılı suallar verirlər. Cavabları müəllim və üç nəfər fəal şa gird dən ibarət münsiflər heyəti qiy mət ləndirir. Toplanmış balların cəminə görə qruplara yer verilir, mümkün olduqda mükafatlandırılır. Bu metoddan yekunlaşdırıcı dərslərdə, vaxtaşırı (tədris vahidlərinin so- nunda) istifadə etmək məqsədəuyğundur. Metodun tətbiqi zamanı «Suallar», «Debat», «Klassik dialoq», «Akvarium» kimi interaktiv təlim üsullarından istifadə etmək əlverişlidir.
Bu metod o halda tətbiq olunur ki, dərs materialının bütövlükdə müstəqil öyrənilməsi çətindir, həcmi böyükdür və onu bitkin məzmunlu hissələrə bölmək mümkündür. Burada dərs materialını qısa vaxtda öyrənmək üçün 4 nə fərlik kiçik qruplar təşkil olunur, hər qrupun üzvləri 1-dən 4-ə qədər sayır və öz nömrəsini yadda saxlayır. Dərs materialı 4 hissəyə bölünür (qrupdakı şagirdlərin sayı dərs materialının bölündüyü hissənin sayı qədər olmalıdır). Sonra eyni nömrəlilər bir yerə yığışıb ayrıca qruplarda mətnin onlara tapşı rı - lan hissəsini öyrənib müzakirə edirlər. Hissənin məzmununu yaxşı mə nim sə -
Çap üçün deyil Çap üçün deyil dikdən (bir problem olduqda müəllimə müraciət olunur) sonra, hər şagird öz ilkin (əvvəlki) qrupuna qayıdıb öyrəndiyini yoldaşlarına danışır, onlara izahat verir. Sonda müəllim hər qrupdan bir nəfəri nömrələrin ardıcıllığı ilə danışdırır, mətnin hissələri arasında necə əlaqə, məntiqi birlik yarandığını izləyir, yeri gəldikdə öz əlavələrini edir. Mətnin hissələri dərsin əvvəlində müvafiq adlarla, kartlarda yazılmış formada şagirdlərə verilə bilər. Həmin şagird qruplarına his səyə aid ədəbiyyat, plakat, aparılacaq təcrübəyə aid təlimat, reaktivlər, kim - yəvi qablar və sair də verilə bilər. Layihələr metodu ilə təlim texnologiyası Metodun əsas ideyası sərbəst tərbiyənin aşılanmasıdır (burada şagirdlərə daha geniş müstəqillik verilir). Metodun mahiyyəti müəyyən problemin həllində şagirdlərdə marağı stimullaşdırmaq, bu məqsədlə tələb olunan miq- darda biliklərə yiyələnmək və layihələşdirilmiş fəaliyyətlə nəzərdə tutulmuş bir və ya bir neçə problemi həll etmək, bununla da əldə edilmiş biliklərin prak- tik tətbiqini göstərməkdir. Layihələr metodunda da şagirdlər fərdi, cütlər və qruplar şəklində müəyyən vaxt ərzində (bir həftədən bir ayadək) həm dərs prosesində, həm də dərsdən - kə nar vaxtlarda müstəqil fəaliyyət göstərirlər. Problemin həllində müxtəlif təlim metodları, üsulları və vasitələri tətbiq etməklə yanaşı, həm də şagirdlərin müxtəlif fənlərdən aldığı biliklər interaktiv şəkildə istifadə olunmalıdır. Layihələr metodu texnologiyası tətbiq edilərkən şagirdlər müəllimin rəhbərliyi ilə müstəqil və yarımmüstəqil tədqiqat işi aparırlar. Tədqiqatın mər - hələləri aşağıdakı ardıcıllıqla həyata keçirilir: 1. Problemin (mövzunun) müəyyənləşdirilməsi (bu məqsədlə «Əqli hü - cum» və «Dəyirmi masa» fəaliyyət üsullarından istifadə oluna bilər). 2. Problemin həlli yollarının düşünülməsi (fərziyyələr, fərdlərin və qrup - la rın tapşırıqları, vəzifələri). 3. Nəticələrin müzakirəsi formalarının (təqdimat, sərgi, baxış, hesabat, müdafiə və i.a.) düşünülməsi. 4. Yekunlaşdırma, nəticələrin ümumiləşdirilməsi. VII sinifdə «Oksigen. Hava. Yanma» və «Su. Məhlullar» tədris vahidləri - nin mövzularını «Layihələr metodu» ilə tədris etmək olar. Modullarla təlim texnologiyası Modullarla təlimi reallaşdırmaq üçün tədris proqramı materialları modul komplekslərinə bölünür. Modul kompleksi dedikdə tədris materiallarının bitkin məzmunu və onu mənimsəmək texnologiyasını özündə birləşdirən bir kom- pleks (informasiya bloku) nəzərdə tutulur. Bir modul (və ya modul kompleksi), əsasən, 4–6, bəzən daha çox dərslər tsiklindən ibarət olur. 9 Çap üçün deyil Çap üçün deyil Çap üçün deyil Yüklə 0,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|