Tizimli blok

MONITOR (DISPLEY) VA KLAVIATURA.

Monitor (displey) matn va tasvir ko’rinishdagi axborotlarni ekranga chiqarish qurilmasidir. Hozirgi vaqtda monoxrom va rangli monitorlar mavjud bo’lib, ular matn yoki grafika holatlaridan birida ishlaydi.

Matn holatida monitor ekranini shartli ravishda belgi o’rinlari kataklariga bo’lib chiqish mumkin. Bunday kataklarning soni ko’pincha gorizontaliga 80, vertikaliga esa 25 bo’ladi. Har bir katakda mazkur bobning boshida qayd etilgan 256 belgilaridan birini (maxsus belgilar, lotin alifbosi bosh va kichik harflari, riyoziyot hamda tinish belgilari, psevdografika belgilari va hokazo) ko’rsatish mumkin. Lotin yozuviga mos kelmaydigan har qanday harf yoki belgini maxsus drayversiz monitorda ifoda etib bo’lmaydi. Kirillitsaga asoslangan alifbo uchun ham maxsus drayverlar mavjud. Rivojlangan davlatlarda yaratilgan aksariyat dasturlar lotin yozuvigagina asoslangan. Ana shuning uchun ham lotin yozuviga asoslangan yangi alifboga o’tar ekanmiz, o’zbek tilimizdagi tovushlarni ifoda etuvchi har bir harf lotin yozuviga zid bo’lmasligi lozim.

Monitorning grafika holatida ekranga turli grafiklar va tasvirlar chiqariladi. Bu holatda ekrandagi matnlarni turli shriftlarda yozish mumkin. Mazkur holatda rangli monitor ekrani turli ranglarni qabul qila oluvchi mayda nuqtalardan tashkil topadi. Bu nuqtalarning soni monitorning ana shu holatdagi imkoniyat darajasini belgilaydi. Masalan, imkoniyat darajasi 640x480, 16 yozuvi, ekranda gorizontaliga 640, vertikaliga 480 nuqta mavjudligini va bu nuqtalar 16 xil rang qabul qila olishini ko’rsatadi.

Quyidagi jadval yordamida mavjud bo’lgan monitor turlari nomlarini va ularning imkoniyat darajalarini ko’rishimiz mumkin.