Toshkent farm atse vtikainstituti

‘yich a ik k iy o k i b ir qavvatli qog ‘ozli xaltalar.
M ahsulot bilan to id irilg a n q o g ‘oz qoplar, xaltalar o g ‘zi yuqorida 
k o ‘rsatilgan iplar bilan q o ‘l yoki m ashina yordam ida tikiladi.
B ir yoki ikki qavat xaltalar tayyorlash uchun m axsus q o g ‘ ozlar 
(G O ST 2229-81 E va G O ST 1760-81 ga binoan) ishlatiladi. 
Q og ‘oz qopga 15 kg, q o g ‘oz xaltaga 5 kg dan ortiq m ahsulot 
solinm asligi kerak.
M atodan tikilgan G O ST 1 92 9 8 -7 3 b o ‘yic h a uzun va olti
q irra liy a sh ik sh aklli toylar.
Toylarga 50 kg dan ortiq b o ‘lm agan 
m iqdorda dorivor m ahsulot solinadi va ulam ing o g ‘zi yuqorida 
aytib o ‘tilgan, tegishli G O ST larda k o ‘rsatilgan iplar bilan q o ‘lda 
yoki m ashina yordam ida tikiladi.
B a ’zan u sti rnato bilan о ‘rab tikilm agan toylar ham q o ‘llaniladi.
Y o g ‘ochdan G O ST 5 9 5 9 -8 0 b o ‘yic h a yasalgan yashiklar.
Y ashiklar ichiga tegishli G O ST larda k o ‘rsatilgan В - m arkali 
q o g ‘oz (G OST 8273-75) yoki qop tikiladigan q o g ‘oz (GOST 
2 2 2 8 -8 1 ) solib, so ‘ngra dorivor m ahsulot bilan toTdiriladi. 
Y o g ‘och yashiklarga 30 kg gacha o g ‘irlikda dorivor m ahsulot 
solinadi. K eyin uning qopq o g 'i m ixlanadi.
K artondan G O S T 15629—83 b o ‘yich a yasalgan yashiklar.
Bu yashiklam i dorivor m ahsulotlar bilan toT dirishdan avval 
u lam i ichiga tegishli q og‘ozlar solinadi. O xirida karton yashiklar 
ustiga m axsus elim q og‘oz lentalar yopishtiriladi yoki ikki yeridan 
poMat sim bilan o ‘raladi (G O ST 32822-74).
25

---

K arton yashiklarga solingan dorivor m ahsulot o g ‘irligi 25 kg 
dan oshm asligi lozim.
D orivor m ahsulotlam i jo ylash uchun kerakli b o ‘lgan idishlar 
bu m ahsulotlam ing turiga v a xususiyatiga qarab tegishli G OST 
ga binoan tanlanadi. M asalan:
- o 'sim lik lam in g yer ustki qism i, bargi, p o ‘stlo g ‘i, b a ’zan 
gullari, ildizi va ildizpoyalarini odatda oldin presslab, s o ‘ngra 
m axsus toylaydigan yashiklarga solinadi. B u usul qopga yoki 
yashiklarga solib, joylashtirishga nisbatan arzon tushadi ham da 
tashish yoki saqlash davrida dorivor m ahsulotni issiqdan, 
nam likdan va quyosh ta ’siridan yaxshi him oya qiiadi.
- quritilgan x o ‘l m evalar, shoxkuya ham da ayrim qim m atbaho 
v a o g ‘ir m ahsulotlar ikki qavat qilib tikilgan qoplarda saqlanadi.
-
toylab b o 'lm ay d ig an engil d orivor m ahsulotlar ikki 
qavatli k atta qoplarga, tez m aydalanib ketadigan m oychechak, 
m arvaridgul gullari, qaragay kurtagi v a boshqalar ichiga zich 
qilib b ir necha qavat q o g ‘oz solingan yashiklarga joylashtiriladi.
D o riv o r m ahsulotlam i aholiga sotish uchun qadoqlashda 
G O ST 6 4 -0 26 -8 7 b o ‘yicha q o g ‘ozdan (kartondan) yasalgan 
qutichalar, q o g ‘oz va polietilen xaltachalar va boshqalardan 
foydalaniladi.
Q anday 
idishlarga 
v a 
qanchadan 
dorivor 
m ahsulot 
qadoqlanishi, xuddi shuningdek xaltachalar va qutichalar o g ‘zi 
qanday elim bilan elim lanishi, dorixona v a om borlarga j o ‘natish 
uchun yashiklarga qancha xaltacha va qutichalar joylashtirilishi 
k erak ligi tegishli m e ’yoriy-texnik hujjatlarda k o ‘rsatiladi.
D o riv o r m ahsulot idishlarga joylashtirib b o ‘Jingandan s o ‘ng, 
u lar jo y lash tirilgan idish ustig a shu m ahsulot to ‘g ‘risida toTiq 
m a ’lum ot yoziladi (tam g ‘alanadi) yoki tegishli yorliq osiladi.
Sotish uchun dorixonalarga chiqariladigan dorivor m ahsulotlar 
id ish i (karton quticha, p olietilen xaltacha, yashik v a boshqalar) 
u stig a G O S T 1 77 68 -80 ga binoan quyidagilar yozilgan boTishi 
kerak:
26

---

-
vazirlik, tayyoriagan korxona va uni tovar belgisi; 
m ahsulotning lotin, rus va o ‘zbek tilidagi noini; nam likni eng 
k o ‘p ruxsat etiladigan holatidagi m ahsulot o g ‘irligi, ishlatish 
usuli, saqlash sharoiti, hisobga olingan nom eri, seriya nomeri, 
saqlash m uddati va bahosi.
Transport vositasida j o ‘natiladigan dorivor m ahsulot idishi 
ustiga G O ST 14192-77 b o ‘yicha quyidagilar yozilgan boTishi 
kerak: vazirlik (m uassasa, boshqarm a), j o ‘natgan korxonaning 
nom i, m ahsulot nom i, nam likni eng k o ‘p ruxsat etiladigan 
holatdagi m ahsulotni s o f (netto) o g ‘irligi, idishi bilan birgalikdagi 
(brutto) o g ‘irligi, tayyorlangan yili va oyi, partiya nomeri, 
k o ‘rsatilgan m ahsulotning m e ’yoriy-texnik hujjati (M TH )ning 
darajasi va nom eri.