Toshkent moliya instituti «buxgalteriya hisobi, iqtisodiytahlil va audit»
Yüklə 0,7 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Balansning ko‘rinishi
6 2-jadval
Aktiv
Passiv Mablag‘lar turi va ularning joylanishi Summa
Mablag‘lar manbayi va ularning taqsimlanishi Summa Asosiy vositalar 550000 Ustav kapitali 500000
Хom-ashyo va materiallar 200000 Foyda 145000
Kassa 30600 Bank kreditlari 128000 Hisob-kitob schyoti 19400 Mol yetkazib beruvchi va pudratchilar bilan hisoblashishlar 27000
JAMI 800000
JAMI 800000
Misolni ko‘rib chiqayotganda xo‘jalik yurituvchi subyekt mablag‘lari xo‘jalik operatsiyalarida qatnashayotganda, o‘zgarmasdan qolmasligiga e’tibor beramiz; keyinchalik ular yangi xususiyatga ega bo‘ladilar yoki bir shakldan ikkinchi shaklga o‘tadilar. Shuning uchun davr boshiga ko‘rsatilgan dastlabki holati katta o‘zgarishlarga duch keladi. Lekin bunda mablag‘lar turining umumiy summasi bilan ularning manbalarining umumiy qiymati o‘rtasidagi tenglik hech qachon buzilmaydi. Birinchi operatsiya. Kassadan xo‘jalik yurituvchi subyekt xodimlariga hisobdorlik shartlari bilan 30500 so‘m berildi. Pul berilgandan keyin «Kassa» moddasidagi summa 30500 so‘mga kamayadi va 100 (30600-30500) so‘mni tashkil qiladi. Shu bilan bir vaqtda pullarning hisobdorlik shartlari bilan berilishi hisobdor shaxsning ushbu xo‘jalik yurituvchi subyektga qarzining paydo bo‘lishiga olib keladi. Demak, balans aktivida hisobdor shaxsning xo‘jalik yurituvchi subyektga bo‘lgan 30500 so‘mlik qarzi aks ettiriladigan «Debitorlar» moddasi paydo bo‘ladi. Bunda ushbu operatsiya ta’sir etgan har ikkala balans moddasi ham aktivdir. Mazkur xodisadan mablag‘lar aktivining bir moddasidan ikkinchisiga o‘tipshgina sodir bo‘ldi. Aktivning jami o‘zgarmaydi va aktiv hamda passiv summalar o‘rtasidagi tenglik saqlanib qoladi. Birinchi operatsiyadan keyin balans quyidagi ko‘rinishga ega bo‘ladi:
6 Xolbekov.R.O. “Buxgalteriya hisobi nazriyasi” Darslik.-T.:CHo‘lpon nomidagi nashriyot matbaa uyi. 2011.-66 b .
|