Toshkent pediatriya tibbiyot instituti


-rasm. Spermatogenez jarayoni



Yüklə 2,97 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə145/182
tarix14.04.2022
ölçüsü2,97 Mb.
#85436
1   ...   141   142   143   144   145   146   147   148   ...   182
umumiy va xususiy sitologiya

42-rasm. Spermatogenez jarayoni 
 
Spermatozoid  kichik  hujayralar  qatoriga  kirib,  kattaligi  60  mkm 
yetadi.  
Unda  sitoplazma  va  organoidlar  juda  oz  bo‘lib,  u  4  ta  qismdan 
tashkil topadi: boshcha, bo‘yin, tana va dum qismi.  
Boshchaning  oldingi  qismi  akroblast  ya'ni  g‘ilof  bilan  qoplanib, 
uning  ostida  akrosoma  ya'ni  zich  tanacha  yotadi.  U  yerda  urug‘lanish 
uchun zarur bo‘lgan gialuronuridaza fermenti bo‘ladi.  


 
136 
Uning  bo‘yin  qismida  proksimal  sentriolalar  joylashib,  ular 
urug‘lanish jarayonida tuxum hujayrasiga olib o‘tiladi va bu urug‘langan 
tuxum hujayrasining bo‘linishini ta'minlaydi.  
Spermatozoidning tana qismida distal sentriolalar bo‘lib, bu yerda 
juda  ko‘plab  mitoxondriylar  joylashadi.  Spermatozoidlar  dum  qismida 
ATFaza  fermentini  saqlovchi  sitoplazma  tafovut  etilib  u  ATFni 
parchalash va energiya xosil qilishni ta'minlaydi.  
Yangi klassifikatsiya bo‘yicha spermatozoidni tuzilishi 2ta qismga 
bo‘linadi,  ya'ni:  1-bosh  qismi,  2-dum  qismi.  Spematozoidni  dum 
qismida  yana  4  ta  tuzilma  ajratiladi:  1)  qisqa  bo‘yin  qismi.  Unda 
proksimal  sentriola  joylashgan  bo‘lib  bu  qismga  bog‘lovchi  qism  ham 
deb yuritiladi, 2) oraliq qism, unda o‘q ip atrofida mitoxondriyalar zich, 
spiralsimon joylashadi va spermatazoid  harakati uchun energiya beradi; 
3)  asosiy  qism-ko‘priksimon  tuzilishga  ega;  4)  terminal-oxirgi  qism, 
qisqarishni taminlovchi fermentlar saqlaydi.  
 
Одамнинг
Одамнинг
етилган
етилган
сперматозоиди
сперматозоиди


А
А


умумий
умумий
кўриниши
кўриниши
.
.


Б
Б


ТЭМ
ТЭМ


1
1
-
-
бошча
бошча
,
,


2
2
-
-
бўйинча
бўйинча


3
3
-
-
дум
дум
қ
исми
қ
исми
,
,


4
4
-
-
акросома
акросома
,
,


5
5
-
-
постакросомал
постакросомал
зона
зона
,
,


6
6
-
-
думнинг
думнинг
ўрта
ўрта
қ
исми
қ
исми
,
,


7
7
-
-
думнинг
думнинг
асосий
асосий
қ
исми
қ
исми
,
,


8
8
-
-
ор
қ
а
ор
қ
а
қ
исми
қ
исми
.
.
 
 

Yüklə 2,97 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   141   142   143   144   145   146   147   148   ...   182




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə