Tövh d V cmu

Tövhid
qid
cmu si
 
 
18
 
6 -  O, Allah n yanar odudur.  
7 -  El  bir od ki, ür kl ri yand b-yaxar.
 Onun istisi q lbl ri bürüy r, 
hv ed r. Çünki q lb x bis v  m kirli niyy tl rin, t
bbürlük, alçaql q kimi 
pis  xlaq n topland  yerdir. 
8 -  O, bel rinin üzün  qapan b kilidl
kdir.  
Onlar heç vaxt oradan 
xa bilm
kl r.
 
9  -  Onlar hündür sütunlara ba lanm  olacaqlar!
  Muqatil  deyir: 
"C nn min qap lar  üzl rin  ba lanacaq v  d mir m ftill rl  b rkidil kdir. Bu 
qap lar bir daha n  aç lacaq, n  d  onlar n yan na kims  gir k". 
 
l-Fil (Fil) sur si
 
 
1  - 
r R bbinin fil sahibl rin  n r etdiyini görm dinmi?!  
Fil 
sahibl ri h
i xaçp
stl rd n ibar t bir tayfa idi. Onlar Y
n torpaqlar na 
hakimlik edirdil r. Onlar K
ni y xmaq fikrin  dü üb, M kk
 yolland lar. 
kk
 yax nla anda uca Allah sur
 deyil n qu lar  gönd rib onlar  m hv 
etdi. Bu bir möcüz  idi. Bu hadis  Pey mb rin (Ona Allah n salavat  v  
salam  olsun) pey mb rliyind n q rx il önc  olmu du. Pey mb rlik 
veril nd  h min hadis nin b zi  ahidl ri h  sa  idil r.  
2 - 
r onlar n hiyl sini bo a ç xartmad
?!  
Uca Allah onlar n K
ni 
da tmaq niyy tini özl rini h laka aparan bir hiyl  etdi. 
3 -  Onlar n üstün  qatar-qatar qu lar gönd rdi.
 Bu qara r ngli qu lar d niz 
fd n  qatar-qatar  g lirdil r.  H r  bir  qu   özü  il   üç  
d  da :  ikisini  
aya nda, birini is  dimdiyind  - g tirirdi. Da  d ydiyi h r  eyi m hv edirdi. 
4 -  Onlara bi mi  gild n düz lmi  da lar at rd .
  T fsirçil r deyirl r ki, bu 
nn m odunda bi mi  palç q da lar idi. Da lar n üz rind  qo unda 
olanlar n ad  yaz lm
. Da  kim  d ys ydi, o adam çiç k x st liyin  
tutulurdu. Da lar m rcim kd n böyük, noxud kimi idi.
 

---

Tövhid
qid
cmu si
 
19
 
5  -  Onlar  yeyilmi
kin yarpa na dönd rdi!
 Heyvanlar n yeyib ayaq 
alt na sald qlar , yaxud heyvanlar n yax
 yeyib, çör-çöpünü saxlad qlar  
kin  b nz yirdil r.  
l-Qurey  sur si 
 
Bu sur l- ylaf sur si d  adlan r. 
1.
 
-  Qürey in ülf ti xatirin . 
2.
 
-  Onlara q  v  yay s
rini müy ss r edilm si xatirin .
 Qurey lil r 
iki istiqam td  ticar  yola dü rdil r. Q da isti ölk  olan Y
, yayda 
is , soyuq ölk  olan  ama ged rdil r. Qurey in dolan
 ticar td n idi. 
r 
bu iki ticar t yolu olmasayd , onlar n i i çox ç tin olard . H mçinin K
nin 
xidm tind  durmaqla özl rin  himay  qazanmasayd lar, onlar n bu i ri 
idar  etm si imkans z olard . Ay nin m nas  budur: bir halda ki, Allah t al  
onlar n ticar t yollar  asanla
b, onda onlar da ibad ti yaln z Allaha s rf 
etsinl r. 
3.
 
-  Bu evin R bbin  ibad t etsinl r!  
Uca Allah bildirir ki,  l-H
m 
evinin sahibi Odur. Çünki onlar n ibad t etdikl ri bütl r var idi. Uca Allah is , 
Özünü bu bütl rd n pak tutub, onlara xitab etdi. Ax  onlar Allah n bu evi il  
dig r 
bl rd n daha 
fli idil r. 
4.
 
-  O Allah ki, onlar  acl qdan qurtar b yem k verdi v  onlara 
qorxudan sonra  min-amanl q b
 etdi.
ki ticar t yolunu açmaqla onlar  
ruz qald qlar  amans z acl qdan xilas etdi. Onlar Allah n evi K
nin 
hörm tin  gör  bir-birin  dü
n k silib, t cavüz ed n 
bl rin 
hlük sind n k nar idil r. Vaxtil  K
 fill rl  hücum ed n H
il rin 
hlük sind n d  onlar  qorumu du. 
 
l-M un (x rda-xuru ) sur si 
 
1.
 
- Dini yalan hesab ed ni gördünmü?  
Haqq-hesab gününü yalan 
hesab ed ni gördünmü? 
 

---

Tövhid
qid
cmu si
 
 
20
 
2.
 
- O el  adamd r ki, yetimi it yib qovar.  
r s n ona fikir vers n, 
gör rs n ki, o, amans zcas na yetiml rin haqq
ll rind n alar. Cahiliyy t 
dövrünün 
bl ri qad nlara v  u aqlara miras pay  ay rmazd lar.
 
3.
 
-
 yoxsulu yedirtm
 r
tl ndirm z.
 Pax ll  üzünd n n  
özünü, n  ail sini, n  d  ba qalar  yoxsullar  yedizdirm
 r
tl ndirm z.
 
4.
 
- Vay hal na o namaz q lanlar n ki,  
5.
 
- Onlar öz namazlar ndan qafildirl r;  
Namazlar na diqq t yetirm z, 
ld qlar  namaza gör  savab ummaz, onu t rk etdikd  c zalanacaqlar ndan 
qorxmazlar. Namaz n vaxt  ç xana q
r ondan qafil olarlar. 
 
6.
 
- Onlar riyakarl q ed r,
ld qlar   namazla  ba qalar   önünd  
riyakarl q ed rl r. Yaxud k nardan t rifl nsinl r dey , bütün yax  i ri il  
insanlar önünd  riyakarl q ed rl r. 
7.
 
-
 qada an edilm si g
km
n  eyl ri qada an ed rl r.  
b 
dilind ki " l-M un" sözü insanlar n günd lik istifad  etdikl ri qazan, vedr , 
 s. kimi  yalar, yaxud duz, su v  s. bu kimi qida m hsullar n ad r. B zi 
fsirl rd  is , bu sözün m nas  z kat  qada an ed nl r m nas nda aç qlan r. 
 
l-Kövs r (bol xeyir) sur si
 
 
1 – 
qiq n, Biz s
 Kövs r b
 etdik!  
Kövs r c nn td  axan çay n 
ad r. Bu çay uca Allah n Pey mb rin  v  ümm tin  verdiyi nem tdir. 
2 –  Ona gör  d  R bbin üçün namaz q l v  qurban k s!  
nmas mr 
olunan namazlar f rz namazlard r.  nsanlar Allahdan ba qas  üçün namaz 
r, qurban k sirdil r. Allah Pey mb rin
mr edir ki, onun namaz  v  
qurban  s rf Allah üçün olmal r. Qat
,  ta v krim  kimi t fsir aliml ri 
deyirl r: "Ay  bayram namaz  v  qurbanl qda k sil n qurbanlar n rd  tutulur". 
3 – 
nin dü
ninin özü sonsuzdur!
 S
 nifr t ed n v  dü
n k sil n o 
kims  öldükd n sonra, heç yerd  ad  ç kil n deyil. Pey mb rin o lan 
övladlar ndan biri v fat etdikd  mü rikl rd n kims  "Muh mm d sonsuzdur" 
– demi di. Sur  d  bu s
bl  nazil olmu du. 
 

---