Turkiya va Yevropa Ittifoqi munosabatlarida siyosiy partiyalarning ahamiyati



Yüklə 280,71 Kb.
səhifə6/6
tarix06.05.2018
ölçüsü280,71 Kb.
#42565
1   2   3   4   5   6

III bob bo`yicha xulosa

Turkiya siyosiy partiyalarining tashkiliy-huquqiy asoslari, shuningdek iqtisodiy-molyaviy manbalarini tadqiq etib, mazkur xulosalar hosil qilindi.

Birinchidan, Turkiya siyosiy partiyalarining tashkiliy-huquqiy asoslari Turkiya konstitutsiyasi va 1965-yildagi “Siyosiy partiyalar to`g`risidagi” qonunga asoslanadi. Siyosiy partiyalar faoliyati Konstitutsion Sud tomonidan nazorat qilinadi.

Ikkinchidan, Turkiyadagi siyosiy partiyalar o`z mavjudliklarini saqlab qolishlari uchun, mustahkam molyaviy manbaga ega bo`lishlari kerak. Molyaviy xarajatlar asosan davlat tomonidan beriladigan xazina yordami orqali amalga oshiriladi. Turkiyada amaldagi qonun hujjatlariga ko`ra, siyosiy partiyaga davlat yordami berilishi uchun, qo`ydagi ifoda etilgan shartlarni bajarishi kerak.

- Bosh byudjet daromadlarining belgilangan miqdordagi hissasini to`langan bo`linishi;

- Oliy saylov Komessiyasiga ko`ra, oxirgi deputatlik saylovlariga qo`shilish huquqiga ega va 10%lik baraj tizimiga muvofiq kelishi;

- Asosiy deputatlik saylovlarida 10% ovoz olmagan bo`lsa ham, yalpi ovozning 7%ni olgan bo`lishi;

Demak, Turkiya siyosiy partiyalari nafaqat hukumat tuzishda o`z so`zi bilan qatnashish huquqi uchun balki, davlat tomonidan beriladigan xazina yordami uchun ham kurashadilar.

Uchunchidan, Turkiya respublikasida amalga oshirilgan davlat to`ntarilishlari siyosiy partiyalar faoliyatiga ham ta`sir o`tkazgan. 1982-yildagi konstitutsiya va siyosiy partiyalar to`g`risidagi qonunga kiritilgan o`zgarishlar buning isbotidir. Taqiqlangan va yopilgan siyosiy partiyalar mazkur o`zgarishlarning qurboni bo`lgan.

To`rtinchidan, Turkiya va O`zbekistonda ko`ppartiyaviylik tizimi o`ziga xos xususiyatlarga ega. Ikki davlat siyosiy partiyalari faoliyatida umumiy va xususiy jihatlar mavjuddir. Turkiyada ko`ppartiyaviylik tizimi qaror topishi qariyb yarim asrlik kurashlar samarasi bo`lishiga qaramay, ko`ppartiyaviylik davrida ham bir qancha siyosiy beqarorliklar, siyosiy partiyalar faoliyatidagi muammolar kuzatiladi.

O`zbekiston o`z siyosiy mustaqilligini qo`lga kiritgan dastlabki yillaridan boshlab ko`ppartiyaviylik tizimiga o`tdi. Amalga oshirilayotgan bosqichma-bosqich islohotlar soyasida siyosiy partiyalar faoliyati takomillashmoqda. Qonunchilikka muvofiq, ikki palatali parlamentning shakllantirilishi va Qonunchilik palatasi deputatligiga nomzodlar ko‘rsatish huquqining siyosiy partiyalarga berilishi siyosiy partiyalarning jamiyat va davlat qurilishidagi o‘rni va rolini oshirishga sharoit yaratdi. Hozirgi kunda mamlakatimizda siyosiy partiyalar davlat organlari shakl­lanishi, ayni paytda, faoliyati demokratlashishi jarayonida faol ishtirok etmoqda.

Xulosa

Mazkur mavzuni tadqiq etish jarayonida qo`yidagi xulosalar olindi.


Turkiyada g`arblashuv jarayonining samarasi o`laroq ijtimoiy-siyosiy hayotga kirib kelgan siyosiy partiyalar, Usmoniylar davrida parlament tashqarisida faoliyat oilb borgan bo`lsa, Jumhuriyat davrida partiyalarning ko`pchiligi buyuk partiyalar tarkibidan ma`lum sabablarga ko`ra ajralib chiqib ko`ppartiyaviylik tizimiga zamin hozirlay boshlaganar. Ikkinchi jahon urushigacha mamlakatda birpartiyaviylik tizimi barqaror bo`lgan. Mustafo Kamol Otaturkning inqilobiy g`oyalari zamirida qurilgan Jumhuriyatda Jumhuriyat Xalq Partiyasi mamlakatning yagona hukmron partiyasi edi. To`g`ri, bu davrda yangi partiya uzish uchun harakatlar bo`ldi, biroq mamlakatda olib borilayotgan islohotlarning bardavomiyligi va mamlakat barqarorligini o`ylab Otaturk bu partiyalarni taqiqlab qo`ygan. Bundan tashqari, Turkiya Respublikasi bevosita Sovet Ittifoqining yordami bilan tashkil topgan. Shuning uchun, boshqaruv xususiystlari mamlakatning tashqi siyosatiga bog`liqlikda rivojlangan. Ikinchi jahon urushidan keyin esa, dunyodagi siyosiy manzara o`zgarishi va ikkinchi jahon urushi keltirib chiqargan omillar, shuningdek Ismet Inenyuning tashbbusi soyasida Turkiyada ko`ppartiyaviylik tizimi qaror topdi. Bugungi kunda Turkiyada 68ga yaqin siyosiy partiyalar faoliyat olib bormoqda. Ko`ppartiyaviylik tizimi Turkiyaning demokratik taraqqiyotga bergan munosib javobi bo`lishi bilan birga malakatdagi siyosiy beqarorliklarga ham sabab bo`lgan. Oltimishinchi, yetmishinchi, va saksoninchi yillaragi harbiy mudoxalar fikrimizning isbotidir. Harbiylarning o`zlarini Otaturk g`oyalarining himoyachilari deb hisoblab ket-maket uch marta davlat to`ntarishini amalga oshirishlari bir qancha siyosiy partiyalarining yopilishiga sabab bo`lgan. Bugungi kunda Turkiyada siyosiy partiyalar ko`p bo`lishiga qaramasdan siyosiy dasturlari rasmiy ideologiya asosida tuzilgan. G`arb namunasidan farqli ravishda Turkiyadagi siyosiy partiyalar davlat mafkurasi asosida faoliyat dasturlarini belgilaydilar. Bundan tashqari Turkiya siyosiy partiyalarining taqqiqlanishi va uning huquqiy asosi G`arb namunasidan biroz farq qiladi. Turkiyada ko`ppartiyaviylik tizimiga o`tishidan bugungi kunimizgacha yegirma oltita siyosiy partiya yopilgan . TBMM Tadqiqot Markazi tomonidan 15 Yevropa mamlakatlarida siyosiy partiyalar yopilish namunalariga qarab tayyorlangan qiyosiy tahlil natijalariga ko`ra, o`nbir davlatda partiyalar yopilishi umuman ko`zatilmasa, qolgan boshqa 4 davlatda bu hol juda o`z sodir bo`lgan.1 “Bugungi kunda Yevropa Ittifoqi mamlakatlaridagi o`ng va so`l siyosiy partiyalar ilgari surayotgan g`oyalar, “sistema”, “davlat”, “rasmiy ideologiya” kabi umumiy tushunchalr emas, to`g`ridan to`g`ridan “shaxs”, “huquq”, “erkinlik”, “siyosiy aralashuv” kabi tushunchalardan iboratdir.” Turkiyadadagi siyosiy partiyalar , juda ko`p sonli2 bo`lishiga qaramasdan, davlat tomonidan ilgari surilgan “rasmiy ideologiya” asosida faoliyat olib boradilar. Turkiya tarixida siyosiy partiyalar ham jamiyat hayotida, ham davlat boshqaruvida muhim ahamiyat kasb etadi. Shundan kelib chiqib ayta olamizki, siyosiy partiyalar, turk demokratiyasining voz kechib bo`lmaydigan asosidir. Turkiyada tashkil topgan siyosiy partiyalar o`z dastur va nizomlarida avvalo Otaturkning inqolibiy g`oyalariga ko`ra, harakat etishlarini bayon etadilar. Undan so`ng, partiyaning tashkiliy tuzilishi, disiplini va falsafasi kabi xususlarda shiorlar ishlab chiqiladi. Bu nuqtadan harakat etganlari uchun, siyosiy partiyalar demokratiyada ijtimoiy, iqtisodiy va siyosiy farqlilashuvni siyosiy arenaga olib chiquvchi tashkilot bo`lishlari talab etilar ekan, barcha partiyaning ayni qadriyatlarga urg`u beruvchi total g`oyalardan sug`orilishlari ma`lum bo`lmoqda. Bu ham partiyalarning G`arbda bo`lganidek, birbirlari bilan asosli ravishda kurashadigan dasturlar va siyosiy qarashlarning rivojiga to`sqinlik qiladi. Turkiya siyosiy partiyalarining mafkuraviy manzarasi mamlakatning kelgusi taraqqiyoti uchun muhim ahamiyat kasb etishi bilan birga, tashqi siyosiy faoliyatdagi muvaffaqiyat qaysidir ma`noda siyosiy partiyalar faoliyatiga bog`liqdir. Ma`lumki, Turkiya Yevropa ittifoqiga a`zo bo`lishga harakat qilib kelmoqda. Yevropa ittifoqiga a`zolik jarayoni iqtisodiy muammolarning hal etilishi bilan bog`liq bo`libgina qolmay, bevosita demokratiyaga erishish ham kutilgan holdir. Turkiya respublikasida amalga oshirilgan davlat to`ntarilishlari siyosiy partiyalar faoliyatiga ham ta`sir o`tkazgan. 1982-yildagi konstitutsiya va siyosiy partiyalar to`g`risidagi qonunga kiritilgan o`zgarishlar buning isbotidir. Taqiqlangan va yopilgan siyosiy partiyalar mazkur o`zgarishlarning qurboni bo`lgan.

Turkiya siyosiy partiyalarining tashkiliy-huquqiy asoslari, shuningdek iqtisodiy-molyaviy manbalarini tadqiq etib, mazkur xulosalar hosil qilindi.

Birinchidan, Turkiya siyosiy partiyalarining tashkiliy-huquqiy asoslari Turkiya konstitutsiyasi va 1965-yildagi “Siyosiy partiyalar to`g`risidagi” qonunga asoslanadi. Siyosiy partiyalar faoliyati Konstitutsion Sud tomonidan nazorat qilinadi.

Ikkinchidan, Turkiyadagi siyosiy partiyalar o`z mavjudliklarini saqlab qolishlari uchun, mustahkam molyaviy manbaga ega bo`lishlari kerak. Molyaviy xarajatlar asosan davlat tomonidan beriladigan xazina yordami orqali amalga oshiriladi. Turkiyada amaldagi qonun hujjatlariga ko`ra, siyosiy partiyaga davlat yordami berilishi uchun, qo`ydagi ifoda etilgan shartlarni bajarishi kerak.

- Bosh byudjet daromadlarining belgilangan miqdordagi hissasini to`langan bo`linishi;

- Oliy saylov Komessiyasiga ko`ra, oxirgi deputatlik saylovlariga qo`shilish huquqiga ega va 10%lik baraj tizimiga muvofiq kelishi;

- Asosiy deputatlik saylovlarida 10% ovoz olmagan bo`lsa ham, yalpi ovozning 7%ni olgan bo`lishi;

Demak, Turkiya siyosiy partiyalari nafaqat hukumat tuzishda o`z so`zi bilan qatnashish huquqi uchun balki, davlat tomonidan beriladigan xazina yordami uchun ham kurashadilar.

Uchunchidan, Turkiya respublikasida amalga oshirilgan davlat to`ntarilishlari siyosiy partiyalar faoliyatiga ham ta`sir o`tkazgan. 1982-yildagi konstitutsiya va siyosiy partiyalar to`g`risidagi qonunga kiritilgan o`zgarishlar buning isbotidir. Taqiqlangan va yopilgan siyosiy partiyalar mazkur o`zgarishlarning qurboni bo`lgan.

To`rtinchidan, Turkiya va O`zbekistonda ko`ppartiyaviylik tizimi o`ziga xos xususiyatlarga ega. Ikki davlat siyosiy partiyalari faoliyatida umumiy va xususiy jihatlar mavjuddir. Turkiyada ko`ppartiyaviylik tizimi qaror topishi qariyb yarim asrlik kurashlar samarasi bo`lishiga qaramay, ko`ppartiyaviylik davrida ham bir qancha siyosiy beqarorliklar, siyosiy partiyalar faoliyatidagi muammolar kuzatiladi.

O`zbekiston o`z siyosiy mustaqilligini qo`lga kiritgan dastlabki yillaridan boshlab ko`ppartiyaviylik tizimiga o`tdi. Amalga oshirilayotgan bosqichma-bosqich islohotlar soyasida siyosiy partiyalar faoliyati takomillashmoqda. Qonunchilikka muvofiq, ikki palatali parlamentning shakllantirilishi va Qonunchilik palatasi deputatligiga nomzodlar ko‘rsatish huquqining siyosiy partiyalarga berilishi siyosiy partiyalarning jamiyat va davlat qurilishidagi o‘rni va rolini oshirishga sharoit yaratdi. Hozirgi kunda mamlakatimizda siyosiy partiyalar davlat organlari shakl­lanishi, ayni paytda, faoliyati demokratlashishi jarayonida faol ishtirok etmoqda.

Foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati


  1. O'zbekiston Respublikasi qonunlari.

1.1 O'zbekiston Respublikasi «Siyosiy partiyalar to'g'risida»gi Qonuni. 26 dekabr 1996 yil (o'zgartirish va qo'shimchalar bilan) www.lex.uz.

1.2 Turkiye “Siyasi partiler” kanunu. 1965-y (1982 yil deg`isikleriyle) Google.com.tr.



  1. O'zbekiston Respublikasi Prezidenti I.A.Karimovning asarlari

3.1. Karimov I.A. O`zbekiston XXI asr bo`sag`asida:xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari .T.:O`zbekiston , 1997,-486 b.

3.2.Karimov I. A .Tarixiy hotirasiz-kelajak yo`q.T.: O`zbekiston , 1998,-123 b.

3.3 Karimov I.A. Biz tanlagan yo`l - demokratik taraqqiyot va ma`rifiy dunyo bilan hamkorlik yo`li. 11-tom. - T.: O`zbekiston, 2003 - 112 b.

3.4 Karimov I.A. Vatanimizning tinchligi va xavfsizligi o`z kuch-qudratimizga, xalqimizning hamjihatligi va bukilmas irodasiga bog`liq. - T.: O`zbekiston, 2004,-420 b.

3.5 Karimov I.A. Yuksak ma`naviyat- yengilmas kuch.Toshkent.: Ma`naviyat, 2008,-176 b.


  1. Asosiy adabiyotlar

    1. Akşin Sina. Ana Çizgileriyle Türkiye'nin Yakın Tarihi, İmaj Yayıncılık, Ankara.1996, - 604 s.

    2. Akşin Sina. Kısa Türkiye Tarihi.- İstanbul.: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2008, - 400 s.

    3. Akşin, Sina. (2000). Türkiye Tarihi-Çağdaş Türkiye.-İstanbul: Can Yayınları, 2003, - 200 s.

    4. Anvar Qosimov Turkiya - T.: O`zbekiston, 1992, - 247 b.

    5. Duman Doğan. Demokrasi Sürecinde Türkiye’de İslamcılık.- İzmir: Dokuz Eylül Yayınları, 1999, - 425 s.

    6. Erdoğan Mustafa (1992), Liberal Toplum ve Liberal Siyaset - Türkiye’de Demokrasiye Geçişin Deneyimi (1945-1950).- Ankara: Siyasal Kitapevi, 1998, 300 s.

    7. Erdoğan Mustafa. Liberal Toplum ve Liberal Siyaset -Türkiye’de Demokrasiye Geçişin Deneyimi(1945-1950)-Ankara: Siyasal Kitapevi, 1992,- 304 s.

    8. Ergun Özbudun. The Institutional Decline Of Parties In Turkey, Political Parties and Democracy, Edited by Larry Diamond and Richard Gunther.-Baltimore and London: The Johns Hopkins University Press, 2001,- 238 p.

    9. Hasan Celal Güzel, Prof. Dr. Ali Birinci.Genel Türk tarihi.- Ankara: Timor, 2000, - 410 s.

    10. Ömer Çaha . Türkiye’de siyasal partiler ve Arupa Birliği.:A. -Istanbul yayinlari, 2000, - 280 s.

    11. Sağlam Fazıl. Siyasal Partiler Hukukunun Güncel Sorunları. -İstanbul: Beta Yayınları, 1999, - 380 s.

    12. Şahin, Atacan.Türkiye’nin Çok Partili Hayata Geçiş Sürecinde Seçimler ve Seçmen Davranışları, Erişim Tarihi: 20.05.2011, Erişim Adresi: www.siyasaliletisim.com

    13. Tevfik Çavdar.Türkiye'nin Demokrasi Tarihi 1950-1995.- Ankara :İmge Kitabevi, 1996, - 460 b.

    14. Данилов В.И. ‹‹Турция после Второй мировой войны: демократический эксперимент продолжатется›› -М.:Восток, 1998, -304 c.

    15. Киреев Н.Г. ‹‹История этатизма в Турции.›› –М.:Наука, 1991, - 356 c.

  2. Qo'shimcha adabiyotlar

4.1.B.Aliyev, A.Rahmonov. O`zbekistonda fuqarolik jamiyati barpo etishning yuksak natijalari, Buyuk va muqaddassan mustaqil vatan.- Toshkent: Sharq, 2011, - 246 b.

4.2. Kapani Münci. Politika Bilimine Giriş - İstanbul: Bilgi Yayınevi, 1992, - 160.s.


4.3. M.Lafasov. U. Jo`rayev. Jahon tarrxi-Toshkent: Muharrir, 2007, - 259 b.

4.4. Keyman, Fuat E.The Principle of Fairness in Turkey - EU Relations.-Ankara: Turkish Policy Quarterly, 2004,- 283 s.

4.13 Erdoğan Mustafa. Liberal Toplum ve Liberal Siyaset - Türkiye’de Demokrasiye Geçişin Deneyimi (1945-1950).: -Ankara: Siyasal Kitapevi, 1992,- 218 b.

4.14 Mehter Hamdi. Siyasi Partilerin Mali İşlemleri ve Denetimleri, - Ankara: Turmob Yayınları, 2008, 324 b.

4.15 I.Bekov, K. Hamidova. Saylov va siyosiy partiyalar. –T: O`zbekiston, 2009, -45 b

4.5 Ahmet Taner. Siyaset Bilimi.- Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, 2004, 127s.

4.6 Yararsoy Dursun.Temsili Demokrasinin Gelişiminde Siyasal Partiler Kavramı. - Ankara: websitem.gazi, 2002, - 250 s.

4.7 Akyol Ozgun. Turkiye’de Siyasi Partilerdeki Mevcut Muhasebe Sisteminin İncelenmesi ve Denetimi. - İzmir Dokuz Eylul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu, 2009, - 324 s.

4.10 Örmeci, Ozan, Türkiye’nin Çok Partili Sisteme Geçişi, Erişim Tarihi: -Ankara: Siyasal Kitapevi, 2011, - 452 b.

4.11 Korkut Baratov,Turkiyede Devletcelik Savas- Ankara: 1982, - 123 s.

4.12 Mehmet Kabasakal, Türkiye’de Siyasal Parti Örgütlenmesindeki Kısıtlamalar. Tesav Sempozyumu: Siyasi Partiler Ve Demokrasi.- Ankara: Tesav Yayını, 1995, -235 s.


  1. Davriy nashrlar, statistik to'plamlar va hisobotlar

    1. Benhür Çağatay A. 1945-1946 Yıllarında Türkiye’de Politik Gelişmelere Genel Bakış // Journal of Qafqaz University, 2008 - Sayı: 24.

    2. Kartal Cemile Burcu Türk Siyasal Hayatında Beyaz İhtilal: 1950 Seçimleri,// Atatürk Dergisi, Cilt: 3, 2003- Sayı: 4.

    3. Marşap Beyhan ve Yıldız Akbulut. Turkiye’de Siyasi Partilerce Uygulanan Muhasebe Sisteminin Değerlendirilmesi ve Kamuyu Aydınlatma İlkesi Acısından Siyasi Partilerde Uygulanacak Muhasebe Sistemi ve Muhasebe Denetimi Onerisi // Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi.- Istanbul: Siyasi bilim, 2003, - Sayı:7.

    4. Türkiye’nin çok partili parlementer sisteme geçiş sürecinde siyasi partilerin ekonomi politikalari // Akademik bakiş dergisi. – Ankara: Kultur yayinlari, 2011, - Sayı: 25.

VI. Internet saytlari

 6.1 http://www.sredaziya.org.

6.2 http://www.meclishaber.gov.tr/develop (BMM Araştırma Merkezi)

6.3 http://www.chp.org.tr (CHPnin o`zel sitesi)

6.4 http://www.akp.org.tr (AKPnin o`zel stesi)

6.5 http://www.bbp.org.tr (BBPnin o`zel sitesi)

6.6 http://www.dsp.org.tr (DSPnin o`zel sitesi)

6.7 http://www.dyp.org.tr (DYPnin o`zel sitesi)



6.8 http://www.siyasaliletisim.com (Siyasi bilimler merkezi)



1 Karimov I.A. Yuksak ma`naviyat- yengilmas kuch.-Toshkent: Ma`naviyat, 2008, -B. 114.

1 Ömer Çaha . Türkiye’de siyasal partiler ve Arupa Birliği.-Istanbul:Istanbul yayinlari, 2000,- S.125.

1 Akşin Sina. Kısa Türkiye Tarihi.- İstanbul.: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2008,-400 s./ Sağlam Fazıl. Siyasal Partiler Hukukunun Güncel Sorunları.-İstanbul.:Beta Yayınları, 1999,-143 s/ Tevfik Çavdar.Türkiye'nin Demokrasi Tarihi 1950-1995.- Ankara..:İmge Kitabevi, 1999,- 238s./ Erdoğan Mustafa. Liberal Toplum ve Liberal Siyaset - Türkiye’de Demokrasiye Geçişin Deneyimi (1945-1950).-Ankara: Siyasal Kitapevi, 1992,-228 s../Ömer Çaha.Türkiye’de siyasal partiler ve Arupa Birliği.-Ankara.:Istanbul yayinlari, 2000,-78 s ./ Yararsoy Dursun.Temsili Demokrasinin Gelişiminde Siyasal Partiler Kavramı.- websitem.gazi, 2000, - 58 s./ Kapani Münci.Politika Bilimine Giriş.-İstanbul: Bilgi Yayınevi, 1992, -400 s./ Ahmet Taner. Siyaset Bilimi.- Eskişehir:Anadolu Üniversitesi Yayınları, 2004,-368 s./ Akyol Ozgun.Turkiye’de Siyasi Partilerdeki Mevcut Muhasebe Sisteminin İncelenmesi ve Denetimi. – İzmir: Dokuz Eylul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu, 2009,-188 s./ Mehter Hamdi. Siyasi Partilerin Mali İşlemleri ve Denetimleri- Ankara: Turmob Yayınları, 2008,-168 s./ Marşap Beyhan ve Yıldız Akbulut.Turkiye’de Siyasi Partilerce Uygulanan Muhasebe Sisteminin Değerlendirilmesi ve Kamuyu Aydınlatma İlkesi Acısından Siyasi Partilerde Uygulanacak Muhasebe Sistemi ve Muhasebe Denetimi Onerisi//Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi. – Ankara: TÜİK, 2011,- S.7.

1Данилов.В.И. Турсия после Второй мировой войни: демократический эксперимент продолжатется-Москва:Восток,1998,-380.c./ Киреев Н.Г.История этатизма в Турси. –Москва.:Наука, 1991,-467 c. Дружиловский С.Б.О теории и практике исламского правления в странах Среднего Востока (Иран, Афганистан, Турция).– Москва: Институт востоковедения РАН, Крафт+, 2001,-425.c/ Дружиловский С.Б. Исламская модель развития , Мусульманские страны у границ СНГ (Афганистан, Пакистан, Иран и Турция – современное состояние, история и перспективы). – Москва: Институт востоковедения РАН, издательство Крафт+, 2002,-114.c

1 Chris Patten .Turkey — The EU’s Gate to the World. Monday.-London, 2004.-148 p../ Soner Cagaptay, Duden Yegenoglu, and Ekim Alptekin .Turkey and Europe’s Problem .Noyabr 2, 2005./ Keyman, Fuat E. The Principle of Fairness in Turkey- EU Relations).-Ankara: Siyasal Kitapevi, 2004,-228 p.

2


1 Şahin Atacan.Türkiye’nin Çok Partili Hayata Geçiş Sürecinde Seçimler ve Seçmen Davranışları.- Eskişehir:Anadolu Üniversitesi Yayınları, 2011,-S.214.

1Şahin Atacan.Türkiye’nin Çok Partili Hayata Geçiş Sürecinde Seçimler ve Seçmen Davranışları.- Eskişehir:Anadolu Üniversitesi Yayınları, 2011,- S.218.

2 Akşin Sina. Kısa Türkiye Tarihi.- İstanbul:Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2008,- B.204 .

3 Ömer Faruk Gençkaya.Türkiye’nin çok partili parlementer sisteme geçiş sürecinde siyasi partilerin ekonomi politikalari .-Ankara: Akademik bakiş dergisi, 2011,– S.45.

1Örmeci Ozan. Türkiye’nin Çok Partili Sisteme Geçişi.- Eskişehir:Anadolu Üniversitesi Yayınları, 2011, - S.74.

2 Türkiye’nin çok partili parlementer sisteme geçiş sürecinde siyasi partilerin ekonomi politikalari.- Izmir: Biligi yayinevi, 2011, - S. 25.

1 Benhür Çağatay. 1945-1946 Yıllarında Türkiye’de Politik Gelişmelere Genel Bakış –Ankara:Aydin, 2008, - S.30.

2 Данилов В.И. Турция после Второй мировой войны: демократический эксперимент продолжатется –М: Восток, 1998,- C. 153.

3 Kartal Cemile Burcu.Türk Siyasal Hayatında Beyaz İhtilal: 1950 Seçimleri.- Istanbul: Atatürk yainlari, 2003, - S. 280.

1Erdoğan Mustafa Liberal Toplum ve Liberal Siyaset - Türkiye’de Demokrasiye Geçişin Deneyimi (1945-1950).-Ankara: Siyasal Kitapevi, 1992, -S. 156.

1 Anvar Qosimov. Hozirgi Turkiya - T.: O`zbekiston, 1992,-B. 47.

2 Данилов В.И. Турция после Второй мировой войны: демократический эксперимент продолжатется –Мoskva: Восток, 1998,-C.151.


1 M.Lafasov, U. Jo`rayev. Jahon tarrxi. –Toshkent:O`zbekiston, 2007, - B. 259.

1 Korkut Baratov.Turkiyede Devletcelik Savas.- Ankara:Aydin, 1982,- S.123.

1 Yararsoy Dursun.Temsili Demokrasinin Gelişiminde Siyasal Partiler Kavramı-Istanbul: websitem.gazi, 2009, -S.167.

2 Mehmet Kabasakal.Türkiye’de Siyasal Parti Örgütlenmesindeki Kısıtlamalar- Ankara: Tesav Yayını, 1995,- S.220.

1 Edward Gibbon.The History of the Decline and Fall of the Roman Empire- London: Allen Lane The Penguin Press, 1994, - P.336.

2 Sina Akşin. Ana Çizgileriyle Türkiye'nin Yakın Tarihi.-Ankara:İmaj Yayıncılık, 1996,- S. 67.

3 Ergun Özbudun. The Institutional Decline Of Parties In Turkey.- London:The Johns Hopkins University Press, 2001,- S. 238.

1 Tevfik Çavdar. Türkiye'nin Demokrasi Tarihi 1950-1995- Ankara: İmge Kitabevi, 1996,- S.221.

2 Usha manba

3 Keyman Fuat E. The Principle of Fairness in Turkey.- Ankara:Turkish Policy Quarterly, 2004,- S.83-93.

1 Киреев Н.Г. История этатизма в Турции. –Москва: Наука, 1991,-C.56.

1 www.sredaziya.org. Экономический форум Давосе.


1 Xunta (ispancha)-xarbiylarning uyushgan holda davlatni idora qilishi.

1 Chris Patten .Turkey — The EU’s Gate to the World?.-London: World, 2004, - P.21.

1 M.Lafasov, U. Jo`rayev. Jahon tarrxi.-Toshkent: O`zbekiston, 2007, - B.259.

1 TBMM Araştırma Merkezi Raporu Sonuç Duyurusu: http://www.meclishaber.gov.tr/develop.

1 Ömer Çaha.Türkiye’de siyasal partiler ve Arupa Birliği.-Ankara:Ankara yayinevi, 2003, -S.56.

2 60 dan ortiq

1 Duman Doğan. Demokrasi Sürecinde Türkiye’de İslamcılık. - İzmir: Dokuz Eylül Yayınları, 1999, - S.68.

2 Akşin Sina.Türkiye Tarihi-Çağdaş Türkiye.-İstanbul: Can Yayınları, 2000, - S.467.


1 www.mhp.org.tr

2 www.sp.org.tr


1 www.ip.org.tr


1 www.chp.org.tr

1 www.akp.org.tr

1 www.bbp.org.tr

2 www.dsp.org.tr

1 www.dyp.org.tr

1 Ömer Çaha.Türkiye’de siyasal partiler ve Arupa Birliği.- Ankara:Istanbul yayinlari, 2003, - S.28.

2 Ömer Çaha.Türkiye’de siyasal partiler ve Arupa Birliği.- Ankara:Istanbul yayinlari, 2003, - S.29.

1 Saylov va siyosiy partiyalar. I. Bekov, K. Hamidova .- Toshkent: O`zbekiston, 2009, - S.12.

1 Ömer Çaha.Türkiye’de siyasal partiler ve Arupa Birliği.- Ankara:Istanbul yayinlari, 2003, - S.33.

2 60 dan ortiq.

3 TBMM Araştırma Merkezi Raporu Sonuç Duyurusu: http://www.meclishaber.gov.tr/develop.

1 Avrupa Komisyonu Parlamenter Meclisi (AKPM) Yazılı bildirge No: 409, Judicial proceedings against the Justice and Development Party in Turkey, 18 Nisan 2008. http://assembly.coe.int.

2 B.Aliyev, A.Rahmonov. O`zbekistonda fuqarolik jamiyati barpo etishning yuksak natijalari, Buyuk va muqaddassan mustaqil vatan.- Toshkent: O`zbekiston, 2011, B. 45-46.


1 Ahmet Taner.Siyaset Bilimi.- Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, 2004, S.127.

2 Yararsoy Dursun.Temsili Demokrasinin Gelişiminde Siyasal Partiler Kavramı.- Ankara: websitem.gazi, 2000, S.58.

3 Yararsoy Dursun. Temsili Demokrasinin Gelişiminde Siyasal Partiler Kavramı.- Ankara: websitem.gazi, 2000, S.60.

4 Siyasi partiler kanuni. m.3. www.google.com.tr .

1 Kapani Münci. Politika Bilimine Giriş.- İstanbul: Bilgi Yayınevi, 1992, S. 160-161.

2 1876-yilda Usmonli imperiyasidagi huquq va konstitutsiya orqali boshqarilgan davr shunday nomlangan.

3 Yararsoy Dursun.Temsili Demokrasinin Gelişiminde Siyasal Partiler Kavramı.- Ankara: websitem.gazi, 2000, S.1.

1 Sağlam Fazıl, Siyasal Partiler Hukukunun Güncel Sorunları.- İstanbul: Beta Yayınları, 1999, -S.1.

1Sağlam Fazıl, Siyasal Partiler Hukukunun Güncel Sorunları.- İstanbul: Beta Yayınları, 1999, - S 10.

2 Siyasi partiler kanuni.. 3-modda.google.com.tr

3 Siyasi partiler kanuni.. 4-modda.google.com.tr

1 Sağlam Fazıl, Siyasal Partiler Hukukunun Güncel Sorunları.- İstanbul: Beta Yayınları, 1999, S. 23-29.

1 62-modda

1 Şahin, Atacan.Türkiye’nin Çok Partili Hayata Geçiş Sürecinde Seçimler ve Seçmen DavranışlarıHYPERLINK "http://www.siyasaliletisim.co.- İstanbul: Beta Yayınları, 2011, S. 12.

1 Siyasi partiler kanuni. m.3- Ankara.:www.google.com.tr, 2000.

1 Nazarov.Q .Milliy istiqlol g‘oyasi: asosiy tushuncha va tamoyillar-T:O`zbekiston, 2000, - B. 25.

2 Sağlam Fazıl. Siyasal Partiler Hukukunun Güncel Sorunları.-Beta Yayınları: İstanbul , 1999, S.1.

1 TBMM Araştırma Merkezi Raporu Sonuç Duyurusu: http://www.meclishaber.gov.tr/develop.

2 60 dan ortiq

Yüklə 280,71 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə