TüRKİye cumhuriyeti sağlik bakanliğI

7 
 
Puberte ile birlikte her bir omurda beĢ yeni sekonder kemikleĢme merkezi 
belirir. Biri 
spinöz çıkıntının ucunda, ikisi transvers çıkıntıların uçlarında, ikisi de 
korpusun  apofiz 
bölgesinde  dairesel  olarak  gözlenirler.  Sekonder  kemikleĢme 
odaklarının birbirleri ile
 
kaynaĢmaları 25 yaĢın sonunda biter
. 
9,10 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

8 
 
3. 
ANATOMĠ ve FĠZYOLOJĠ
 
 
 
Omurga  anatomisi  oldukça  karmaĢık  yapısal  özellikler  gösterir.  Bu 
nedenle omurgayla ilgili hastalıkları anlamak için omurga ve omurgayla etkileĢen 
yapıların iyi bilinip kavranması gerekir.
  
Omurga  iki  önemli  özelliği  bünyesinde  kaynaştırır;  sağlamlık  ve 
esneklik. 
Gövde  simetrik  pozisyonda  iken  omurga  pelvise  oturan  ve  baĢa 
uzanan  bir  yelken  direğine  benzetilebili
nir.  Bu  direk;  omuz  kemerine,  pelvise, 
baĢa tutunan ligaman ve kaslarca gergin ve sabit tutulur..
 
11 
( 
ġekil 5)
 
 
 
ġekil5: Omurga vücudun yelkenine benzer
. 

---

9 
 
Omurga 
gövdenin 
taşıyıcı 
kolonudur; 
servikal 
bölgede 
baĢı 
taĢıması  ve  lomber  bölgede  gövdeyi 
taĢıması  gerektiği  için  bu  bölgelerde 
ağırlık  merkezine  yakın  olacak  Ģekilde 
merkezde  yerleĢir.  Torakal  bölg
ede  ise 
önemli  mediastinal  organlar  ve  kalp 
tarafından 
posteriora 
itilmiĢtir.
 
Vertebraların  büyüklük  ve  kütleleri  alt 
segmentlere  inildikçe  artmaktadır.  Bu 
durum  vertebraların  giderek  artan  yüklere 
karĢı  adaptasyonunu  göstermektedir.
 
11 
(ġekil 6)
 
 
 
 
ġekil 
6:  Omurga  sagital  kesit  a)Servikal 
kesit b)Torakal kesit c) Lomber kesit
 
 
 
Omurga  omuriliğin  koruyucusudur
; 
omuriliğe  esnek  ve  dayanıklı  bir 
kılıf oluĢturur.  Vertebral kanal foramen magnumda baĢlar. Ġkinci lomber omurun 
altında conus medularis oluĢur ve
 bundan sonra omurilik sinirsel 
iĢlevi olmayan 
filum terminale internum ile devam eder. 
11 
 
 

---

10 
 
3.1. Normal Omurga Anatomisi 
 
Omurga segmentler halinde 33 ayrı birimden oluĢur. Yedi servikal omur, 
12 torakal omur, 5 lomber omurdan 
oluĢan hareket edebilen bir kolondur.  BeĢ 
sakral  omur  bütünleĢerek  sakrumu  ve  pelvisin  arka  duvarını  oluĢturur. 
Sakrumun  distalinde  4  veya  5  düzensiz  kemikten  oluĢan,  kuyruk  kalıntısı, 
koksiks bulunur. 
12,  13
 
Normal bir yetiĢkinde fizyolojik eğrilikler; servikal bölgede 
30°
-
50° lordoz, torakal bölgede 20°
-
50° kifoz, lomber bölgede 40°
-
80° lordoz ve 
sakral bölgede 40°
-
60° kifoz Ģeklindedir. (ġekil
 7) 
 
 
ġekil
 
7: Omurga önden, arkadan ve yandan görünüm
. 

---

11 
 
 
Vertebral kolonun stabilitesi, insanları erekte pozisyonda tutan ve gövdeyi 
pelvis ü
zerinde dengeleyen intrensek ve ekstrensek 
yapılar tarafından sağlanır.
 
Ġntrensek stabiliteyi sağlayan yapılar:
 
1. Vertebralar ve intervertebral diskler, 
2. Faset 
eklemler ve bunların kapsülleri,
 
3. Ġntraspinöz ve supraspinöz ligamentler, ligamentum flavum
, anterior ve 
posterior longitidunal ligamentler, 
4. Ġntravert
ebral kaslar ve m.erector spina
‟dır
. 
Ekstrensek  stabilite  ise  göğüs  kafesi  tarafından  sağlanır.  Her  kosta, 
interkostal kaslar ve ligamentler tarafından desteklenir. Bu ligamentler kostaları 
birb
irlerine,  vertebralarm  cisim  ve  transvers  çıkıntılarına  bağlar,  önden  göğüs 
kafesi  sternum  ve  kostal  kıkırdaklar  tarafından  güçlendirilir.  Anterior  ve  lateral 
abdominal kaslar da ekstrensek destek sağlarlar.
 
12, 13 
 
3.2. 
Omurların Yapısı
 
 
Omur  iki  ana  bile
Ģenden  oluĢur;  bunlar  önde  omur  gövdesi  ve  arkada 
omur arkıdır.
 
Omur gövdesi eni uzunluğundan fazla olan arka kenarı keskin hatlı 
bir silindirdir. Krany
umdan pelvise doğru inildikçe çapları artmaktadır. Anterior ve 
posterior  yüzlerinde  damarların  girip  çıktığı  birkaç  küçük  delik  bulunur. 
Omur 
arkı  at  nalı  Ģeklindedir;  her  iki  tarafında  bulunan  faset  eklem  yüzleri  ile  iki 
parçaya  ayrılır.  Faset  eklem  yüzlerinin  ön  tarafındaki  bölge  pedikullerdir,  ark 
omur  gövdesine  pedikuller  ile  tutunur.  Eklem  yüzlerinin  arka  tarafında  kalan 
bölge  ise  laminalardır.  Arkın  posteriorunda  spinoz  çıkıntı,  faset  eklemlerin 

---

12 
 
kenarlar
ında  ise  transvers  çıkıntılar  bulunur.
 
Omur  ark  ve  çıkıntıların  kortikal 
kemik  dokusu  oranı  daha  fazladır.  Omurganın  değiĢik  seviyelerinde,  omurların 
gövde ve arkında bazı değiĢiklikler bulunur.
 
(ġekil 8)
 
 
   
 
Omurlar  kısa  kemiklerdir,  sıkı  bir  kortikal  kemikle  çevrilmiĢ  medullar 
kemikten oluĢurlar. Üst ve alt yüzeyleri intervertebral veya disk yüzeyleri olarak 
adlandırılır  ve  bu  bölgelerde  korteks  daha  kalındır.  Pürüzlü  olan  bu  yüzeyler 
intervertebral  disklerin  yapıĢması  için  uygun  ortam  oluĢtururlar.  Uç  plak  adı 
verilen  bu  yüzeylerin  kenarları  çıkıntılıdır.
 
Bu  bölgelerdeki  normal  olmayan 
kemikleĢme  Scheuermann  hastalığına  sebep  olmaktadır.
 
Uç  plak, 
trab
eküllerden  gelen  yükün  diske,  diskten  gelen  yükün  trabeküllere  iletilmesini 
sağlar.
 
11
 
 
Omur gövdesine yapılan
 
koronal bir kesitte trabeküler çizgilerin 3  yönde 
olduğu  gözlenir.  Bunlar
; 
üst  ve  alt  yüzler  arası  vertikal,  yan  yüzler  arası 
ġekil 8: Omurun bölümleri
 
1-  Omur cismi 
2- 
Omur arkı
 
3- 
Eklem yüzü
 
4- 
Eklem çıkıntısı
 
5- 
Transvers çıkıntı
 
6- 
Spinöz çıkıntı
 

---