|
Tushunish va tushuntirishning dialektikasiholatlardan kelib chiqadi: a) germenevtika – izchil talqin qilish jarayoni
|
səhifə | 4/5 | tarix | 24.12.2023 | ölçüsü | 126,76 Kb. | | #158701 |
| Tushunish va tushuntirishning dialektikasi Bajardi 11-20-guruh -fayllar.org holatlardan kelib chiqadi: a) germenevtika – izchil talqin qilish jarayoni; b) talqinlarning xilma-xilligi germenevtikaning mohiyatini tashkil etadi; v) tushunish – bir ong tomonidan uzatiladigan, ikkinchi ong esa uni tashqi ifodalar orqali qabul qilib oladigan belgilar ma’nosini tushunib yetish jarayoni; g) ayni bir matn bir nechta ma’noga ega va bu ma’nolar bir-biriga qo’shilib, qatlam hosil qiladi. Shunday qilib, tushunish - muayyan hodisaning ma’nosini, uning dunyodagi o’rnini, yaxlit bir butun tizimdagi funksiyalarini tushunib yetish demak. U borliqning ma’nolarini teran anglab yetishga ko’maklashadi. Tushunish jarayoni sodir bo’lishi uchun quyidagilar zarur: har qanday tabiatli matnda ifodalangan predmet; unda ma’noning mavjudligi; mazkur ma’no to’g’risidagi dastlabki tasavvur; matnni talqin qilish, ya’ni matnning mazmunini tushunish; talqin qiluvchida o’z-o’zini tushunishning mavjudligi, muloqot, aloqa; «til stixiyasi»; dialog yuritish qobiliyati; o’z fikrini bildirishga intilish, boshqacha fikrlaydigan odamga so’z berish, uning aytganlarini hazm qila olish; ayni bir matn (unga muallif yuklagan ma’nodan tashqari) bir nechta ma’noga ega bo’lishini nazarda tutish; matnning predmet mazmunini hozirgi davrning madaniy tafakkuri tajribasi bilan bog’lash. Shunday qilib, tushunish - muayyan hodisaning ma’nosini, uning dunyodagi o’rnini, yaxlit bir butun tizimdagi funksiyalarini tushunib yetish demak. U borliqning ma’nolarini teran anglab yetishga ko’maklashadi. Tushunish jarayoni sodir bo’lishi uchun quyidagilar zarur: har qanday tabiatli matnda ifodalangan predmet; unda ma’noning mavjudligi; mazkur ma’no to’g’risidagi dastlabki tasavvur; matnni talqin qilish, ya’ni matnning mazmunini tushunish; talqin qiluvchida o’z-o’zini tushunishning mavjudligi, muloqot, aloqa; «til stixiyasi»; dialog yuritish qobiliyati; o’z fikrini bildirishga intilish, boshqacha fikrlaydigan odamga so’z berish, uning aytganlarini hazm qila olish; ayni bir matn (unga muallif yuklagan ma’nodan tashqari) bir nechta ma’noga ega bo’lishini nazarda tutish; matnning predmet mazmunini hozirgi davrning madaniy tafakkuri tajribasi bilan bog’lash.
Dostları ilə paylaş: |
|
|