4
№ 2 (14) Yay 2015
BaĢ redaktordan ....................5
Ədəbiyyat xəbərləri ..............6-7
Sözümüzün yiyələri
Sabir Əhmədli - 85
..............8-11
Nəsr
Sabir Əhmədli “Yazılmayan yazı”
roman, əvvəli
........................12-27
Bir kitab Ģeir
Esmira Məhiqızının
şeirləri...27-42
Hekayə guĢəmiz
Rövşən Yerfi, Qanturalı, Şəmil
Sadıq, Rəşid Bərgüşadlı, Bəxtiyar
Hidayət,
Vahid Məhərrəmlinin
hekayələri
.............................43-86
Ġlk addımlar
Kamil Ilqar, Xan Abdulla, Oğuz
Ayvaz, Gülşad Quliyeva,
Ramil Mərzili, Nilufər Şıxlının
yazıları
................................86-93
Yaradıcılıq emalatxanası –
BSU Yaradıcılıq Fakültəsi:
Aynur
Sultanova, Çinarə Omray,
Şəhriyyə Qəzənfərqızı,
Vəli Efe,
Azər Rəşidoğlu, Günay
Həsənli, Vüsalə Süleymanın
yazıları
...............................94-103
Avropadan yazırlar
Vahid Qazi və Əzimə Ağalarova
.............................................104-117
Güney sovqatı
Ruqiyyə Səfərinin şeirləri
...117-118
Dramaturgiya
Sevinc Elsevər “Həyat elə bir oyun
ki...” (mono pyes)
................119-125
Çevirmə
Q.Q.Markes, L.Tolstoy, Fazil
İskəndər,
Özdəmir Asəf,
M.C.Anday, C.Sürəyya, S.Yalkın,
Zahir Əzəmət əsərlərindən
nümunələr
............................125-157
Nəsr
Azad Qaradərəli “Şüşə ev”, roman
(əvvəli)
.................................158-185
Esseistika
Niyazi Mehdi, esse
..............185-195
UĢaq guĢəmiz
Nigar Mübarizqızı “O, qarı
sevmirdi...”
..........................195-197
Palitra
Rəssam Rəis
Rəsulzadənin
əsərləri
.................................197-199
Yeni nəĢrlər ..............................200
BU SAYIMIZDA
Üç aylıq ədəbiyyat dərgisi
5
Ədəbiyyatımızın
yeni
bir
qanadı var ki, çöllərdə başlı-başına
otlayan vəhşi atlar kimidir. Ya onlar
sürü halında müqavimət göstərib,
özlərini qoruma instinkti ilə sağ qalaraq
bir yerlərə çıxacaqlar, ya da rəqib onları
təkləyərək axırına çıxacaqdır. Hələlik,
nə yazıqlar ki, bu vəhşi atmosferdə
yaxşı biur şey görünmür. Amma
ümidsiz deyilik...
Saray ədəbiyyatı (oxu: idarə
olunan icazəli ədəbiyyat) bütün
zamanlarda olduğu kimi, indi də
bəhərsizdir. (O sürü halındakı atların
içindən tutularaq axtalanan atlar kimi.)
Yaxud bəhəri yalnız saray xadimləri
üçündür ki, onun da ömrü sarayın ömrü
qədərdir. Demək, buradakı ədəbiyyat
adamlarının
yazı-pozusuna
bel
bağlamaq axmaqlıq olardı. (Amma
burada istisnalar yox deyil: M.Şoloxov
Stalinin qılıncından qan daman vaxtda
“Sakit don” yazdı, bizimkilər “Dünya
qopur” adlı cəfəng cızmaqaralar.
Burada özlərinin qoşduğu bir lətifə çox
yerinə düşür: “Oxudum, heç tüküm də
tərpənmədi.”)
Hə, yaxşısı budur, qayıdaq o
“səllimi gəzən vəhşi atların yanına.(!)
Yenə nə çıxsa, bu səllimilərdən çıxa
bəlkə.
Onlardan
bəhs
etməmiş
Mövlananın bir deyimini yada salaq: “
Ey can! Heç kimsəyə layiq olduğundan
artıq qiymət vermə. Ya onu itirərsən, ya
da özünü məhv edərsən.” Mövlananın
sözünə qüvvət, bizdə ədəbi mətnə yox,
ədəbi xarizmaya, kostyuma, qalstuka,
gözlüyə, qəlyana və bir də mövqeyə
görə qiymət verilib.
“Əli və Nino” adlı möhtəşəm
bir əsərimiz var. Bu əsər haqqında, nə
yazıqlar ki, mən layiqli bir esse
oxumamışam, çünki yazılmayıb. Amma
yüzlərlə məqalə qələmə alınıb onu
kimin yazması barədə. Hətta ayrıca bir
roman da yazılıb(!) Belə...
Hə, o səllimi atlar ki var...
Gənc
yazıçı
Qanturalının
“Doqquz
hekayə”
kitabının
təqdimatından bəhs edim bir-iki kəlmə.
Bu barədə ayrıca yazım olacaq, ona
görə qısaca deyəcəm. Bu gənc yazarın
son hekayələrini oxuyanda bir şeyi
anladım: onun iddiasıyla mətnləri
arasındakı münasibət riyazi dildə desək,
düz mütənasibdir. Yəni, bu hekayələr
klassik
hekayəçiliyi
qəti
yaxına
buraxmadan öz xam yoluyla irəliləyir...
o səllimi atlar kimi... Hadisəçilikdən
çox, mahiyyətçilik və fəlsəfi yanaşma
var bu mətnlərdə.
Və
Mübariz
Örənin
hekayələri... Və Vəli Efenin şeirləri...
Vəhşi atların boğulma gümanı
var. Boğulmayan atlar minilməz.
Ədəbiyyatımızın “boğulmamış atlara”
çox ehtiyacı var. Biz, nəhayət ki, idarə
olunan, icazəli ədəbiyyat sindromundan
çıxmalıyıq. Onda əsl ədəbiyyat yarada
biləcəyik...
Sonda.
“Sular
yüksəlincə
balıqlar
qarışqaları
yeyir.
Sular
çəkilincə qarışqalar balıqları yeyir.
Kimsə bugünkü üstünlüyünə və gücünə
güvənməməlidir. Çünki kimin kimi
yeyəcəyinə
“suyun
axışı”
qərar
verəcək...” Bu fikri deyən dahi necə də
haqlıdır! Bir bilsəydiniz...
BAŞ REDAKTORDAN