Uğura İnan Dizayn cdr

şüaları  insanı  yandırmır,  amma  lupa  ilə  şüalar  cəmlənsə 
yandırar. Sadəcə etmək kifayət deyil, nəticə əldə etmək lazımdır. 
Çalışın nəticələriniz digərlərindən yüksək olsun.
Nəticə  etibarilə  zamanı  düzgün  idarə  etmək  3  hissədən 
ibarətdir:
1. Lazım olan işləri görmək.
2. İşləri vaxtında və effektiv görmək.
3. Lazımsız işlərdən imtina etmək və ya ötürmək.
Hədəfləri  prioritetə  görə  bölün  və  icra  planlarını 
hazırlayın. Stiven Kovi buna dair maraqlı bir müqayisə gətirir. 
Bir vedrə götürün. İçinə mümkün qədər çox iri daş doldurun. 
Hesab  edirsiz  ki,  yer  qalmayıb?  İndi  boş  yerləri  daha  kiçik 
daşlarla  doldurun.  Yer  qaldımı?  Sonra  boşluqları  qumla 
doldurun.  Yenə  boşluq  qalıbmı?  Sonda  vedrə  dolanadək  su 
tökün.  İndi  vedrə  doğrudan  da  doludur.  Bu  əşyalar 
gördüyümüz işlərdir. Əşya nə qədər böyükdürsə vacibliyi bir o 
qədər  artıqdır.  Əgər  biz  vedrəni  əvvəl  lazımsız  şeylərlə 
doldursaydıq,  vacib  şeylərə  yer  çatmayacaqdı.  Əvvəlcə  vacib 
işlərdən başlayın.
Eyzenhauer matrisi:
ABŞ  prezidenti  Eyzenhauerin  matrisini  işinizdə  rəhbər 
tutun. İşləri 4 hissədən ibarət dördbucaq üzrə bölün.
1-ci  hissəyə  aid  iş  nümunəsi  (SMART  üzrə  yazılmayıb): 
xəstələnmişəm  və  həkimə  getməliyəm.  2-ci  hissəyə  aid  iş 
nümunəsi: xəstələnməmək üçün idmanla məşğul olmalıyam. 3-
cü hissəyə aid iş nümunəsi: telefon zəng çalır (dəstəyi qaldırmaq 
1-təcili (uzağı 24 saat ərzində edilməli) və 
vacib işlər
2-təcili olmayan vacib işlər
3-təcili, amma vacib olmayan işlər
4-təcili olmayan və vacib olmayan işlər
34
təcilidir,  amma  əksər  hallarda  qaldırmasan  da  problem 
yaranmaz).  4-cü  hissəyə  aid  iş  nümunəsi:  daxil  olan  e-mail-a 
baxmalıyam.
1-ci  hissəyə  tuşlanmaq  olmaz.  2-ci  hissəyə  işləyərək 
çalışmalıyıq ki, 1-ci hissəyə iş az keçsin, əks halda ömrü boyu 
necə deyərlər yalnız “yanğını söndürməklə” məşğul olacaqsız. 
Misaldan da görünür ki, 2-ci hissənin icrası məhz elə bir vəziyyət 
yaradır ki, oradan 1-ci hissəyə işlər ya heç daxil olmur, ya da az 
daxil olur. 2-ci və 4-cü hissələrin həlli üçün proaktivlik lazımdır. 
Çox güman ki, sizin gələcəyinizə ən çox təsir edən işlər məhz 2-ci 
hissədəkilərdir.
İşə  dərhal  başlayın,  sonraya  saxlamayın.  Brayan  Treysi 
sonraya  saxlanan  işləri  qurbağaya  bənzədir.  Nə  qədər  nifrət 
etsək də onları yeməliyik. Əvvəl onlar balaca olur, vaxt getdikcə 
isə  böyüyür.  Bu  işləri  əvvəl-axır  etməliyik  deyə  yaxşı  olar  ki, 
qurbağalar  balaca  olanda  onları  udaq,  əks  halda  böyümüş 
qurbağaları tikələrə bölərək yeməyə məcbur olacağıq.
Vaxtınızı böləndə mövcud vaxtın 50-60%-ini nəzərə alın. 
Gözlənilməz  hadisələr  ola  bilər.  Amma  bundan  sonra  gərək 
nəzərdə tutduğunuz işləri vaxtında bitirəsiz. 
İtalyan iqtisadçısı Pareto 20/80 qaydasını yaratmışdı. Bu 
qayda demək olar ki, hər yerdə özünü doğruldur. Bizim hala 
tətbiq  etsək  bu  o  deməkdir  ki,  işlərimizin  ancaq  20%-i 
əhəmiyyətli  dərəcədə  həyatımıza  təsir  göstərə  bilir.  Belə  ki, 
uğurlarımızın  80%-i  məhz  həmin  20%-lik  işlərin  icrası 
nəticəsində əldə olunur. Bu 20% demək olar ki, tamamilə 2-ci 
hissədəki işlərdən ibarətdir. 
“Yox” deməyi bacarın. Planlarınızı icra etməyə mane olan 
dostlarınıza  (planlarınızda  onlara  da  müəyyən  qədər  vaxt 
ayırmalısız),  müdirinizə,  vaxtyeyənlərə  (mobil  telefon, 
kompüter,  televizor,  sosial  şəbəkələr  və  s.)  “yox”  deməyi 
bacarmalısız.  Orta  hesabla  insan  ömrünün  7,6  ilini  televizora 
35

---

baxır, 8,5 ilini yolda keçirir, 2,8 ilini xəstə olur, 1,5 ilini heç nə 
etmir). Gündə 2 saat televizora baxsaq 60 ilə 5 il alınır, 3 saat 
telefonla oynasaq – 7,5 il. Bu vaxtı azaltsaq, yoldakı vaxtımızı 
səmərəli  keçirsək  (audiokitabları  dinləyərək),  sağlamlığımıza 
fikir  verərək  az  xəstələnsək,  7-8  saatdan  çox  yatmasaq  biz  15 
ildən çox vaxt qazanmış oluruq. Bunun üçün güclü iradə tələb 
olunur.
2-ci hissəyə əsaslanan orqanayzerın 6 meyarı:
1.  Uyğunluq  (matrisdə  qeyd  edilən  iş  və  hədəflər 
dəyərlərə,  əvvəl  müəyyən  etdiyimiz  uzunmüddətli  hədəflərə 
uyğun olmalıdır);
2. Balans (imkan daxilində bütün sahələri əhatə etməlidir: 
iş,  şəxsi  inkişaf,  ailə,  sağlamlıq).  Ən  vacib  anlarda  balansdan 
kənarlaşmaq da mümkündür;
3.  Böhranın  qarşısını  alaraq  daim  böhran  şəraitində 
işləməmək üçün 2-ci hissəyə fokuslanma; 
4.  Formalizmdən  qaçma  (nəticəyə  tuşlanın,  işləri  sadəcə 
quş qoymaq xətrinə etməyin);
5. Çeviklik (bu alət sizin qulunuz olmalıdır, ağanız yox, 
ciddi  ehtiyac  olanda  dəyişikliklər  edin,  amma  bundan  sui-
istifadə etməyin);
6. Mobillik (daim üstünüzdə olsun).
2-ci hissəni özünüz edin, 4-cü hissənin icrasını mümkün 
qədər  tamamilə  başqalarına  ötürün,  1-ci  və  3-cü  hissələrin 
əksəriyyətini  digər  şəxslərə  ötürün  (işçilərinizə,  kiçik 
qardaşınıza, sizdən az bacarıqlı dostunuza və s.).
Praktiki tapşırıqlar:
1.  Eyzenhauer  matrisini  çəkin,  görülməli  işlərinizi  dörd 
hissəyə bölün.
2. Ötürülməli işlər və belə şəxslər varsa onları qeyd edin 
(işləri və şəxsləri). Ötürmə planını tərtib edin.
36
3.  Bu  həftə  üçün  plan  çızın.  Hədəfləri  hərəkət  planına 
çevirin  və  icraya  başlayın.  Həftənin  axırında  nəticələri  təhlil 
edin. 
4.  Bundan  sonra  həftəlik  planlamanı  adətə  çevirin  və 
bunun  üçün  vaxt  ayırın  (bazar  günü  axşam  və  ya  birinci  gün 
səhər).
5. Daim yeni biliklərə can atın və onları tətbiq edin.
İndiki dünya sürətli inkişaf və yarış dünyasıdır. Hazırda 
dəyərin  əsas  mənbəyi  informasiya  və  bilikdir.  Bəşəriyyətin 
topladığı biliklər hər il 2 dəfə artır (oxuduğum bu məlumatdan 
özüm  də  dəhşətə  gəlirəm!).  Əgər  biliklərinizin  artımı 
çalışdığınız sahə biliklərinin artım templərindən aşağı olsa çox 
güman ki, çətinliklərlə üzləşəcəksiz. Gördüyünüz işi (biznesi və 
ya  muzdlu  işi)  mükkəmməl  bilməlisiz.  Öz  sahənizdə  birinci 
olmağa çalışın. Uğurlarınız sizi arxayınlaşdırmasın. İndi elə bir 
dövrdü ki, yerində qalmaq üçün hərdən irəliləmək kifayət etmir, 
qaçmaq lazım gəlir. Bu, sizin üçün önəmli bir stimul olmalıdır. 
Yeri  gəlmişkən,  stimul  sözünün  mənşəyini  bilirsizmi?  Qədim 
Romada  heyvanları  sürmək  üçün  istifadə  olunan  ucuşiş  taxta 
belə  adlanırdı.  İnsanları  da  çox  zaman  belə  “bizləmək”  lazım 
gəlir:).
Beynimizi  işlətməyə  çox  vaxt  tənbəllik  edirik.  Məşhur 
amerikalı ixtiraçı Tomas Edison (1093 patent sahibi, teleqrafı və 
telefonu təkmilləşdirən, müasir lampanı və fonoqrafı yaradan, 
“allo”  sözünü  telefonda  ilk  dəfə  istifadə  edən  şəxs)  demişdi: 
“Beynini gücə salmamaqdan ötrü insan hər şeyə, hər xərcə gedə 
bilər”. 
Yalnız  tətbiq  edilən  bilik  xeyirlidir.  İstifadə  olunmaya-
caqsa o biliyin nə faydası? Rusiya milyonçularından biri kitabı 
belə oxuyur: maraqlı məqam görən kimi kitabı yarımçıq qoyaraq 
tətbiq edir və yalnız ondan sonra oxumağa davam edir.
37

---