Uğura İnan Dizayn cdr



Yüklə 37,98 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə15/94
tarix17.09.2017
ölçüsü37,98 Kb.
#92
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   94

də  çox  çalışırdı.  Bir  dəfə  rəhbər  ona  hesabatın  hazırlanmasını 
tapşıranda,  o,  əlavə  olaraq  həm  təhlili,  həm  də  tövsiyyələri 
təqdim  etdi.  Müdiri  bunu  gözləmədiyindən  və  əlavə  işin  də 
olduqca  keyfiyyətli  görüldüyündən  yaxşı  mənada  şoka 
düşmüşdü. Növbəti ümumi yığıncaqda rəhbər həmişə olduğu 
kimi hamıya tapşırıq verərkən yalnız bu işçinin fikrini öyrəndi 
və bu şəxsin inkişafı barədə düşündü. Necə hesab edirsiz, bu 
insanın bəxti gətirdi?:). Hərçənd ki, iş yoldaşlarının əksəriyyəti 
məhz belə düşündü.
Öz  taleyinə  təsir  imkanı  insanları  həm  də  ruhlandırır, 
həyat  eşqi  yaradır.  Pensilvaniya  Universitetinin  professoru 
Martin  Seliqman  qocalar  evində  belə  bir  eksperiment 
keçirmişdi.  İkinci  mərtəbədə  yaşayan  sakinlərə  deyilmişdi  ki, 
sizin otağınızı bəzəyəcəyik, hərənizə bir güldan bağışlayacağıq, 
sizə heç nə etmək lazım deyil, həkimlər güllərə qulluq edəcəklər. 
Dördüncü  mərtəbənin  sakinlərinə  isə  deyilmişdi  ki,  sizin 
otağınızı bəzəmək istərdik, sizdən təkliflər gözləyirik, bir neçə 
formada güldanımız var, hərəniz istədiyinizi seçin və o güllərə 
qulluq  edin.  İkinci  mərtəbədəkilər  öz  həyatlarına  təsir  edə 
bilmirdilər, dördüncü mərtbədəkilərə isə bu imkan verilmişdi. 3 
həftədən  sonra  onlardan  soruşdular  ki,  pansionatdakı 
həyatlarından razıdılarmı? Cavab variantları belə idi: 0 – orta, -1 
– çox bədbəxtəm, +1 – kifayət qədər xoşbəxtəm. İkinci mərtəbədə 
ortalama nəticə -0,12, dördüncü mərtəbədə isə +0,28 oldu. Yarım 
ildən  sonra  psixoloqlar  həmin  qocalar  evinə  gələndə  məlum 
oldu ki, ikinci mərtəbədəki sakinlərin 30%-i dünyasını dəyişib, 
dördüncü mərtəbədən isə 15%-i.
Keçmişinizi, ibrət dərsi alaraq, unudun. Üzünü keçmişə 
çevirən gələcəyə arxasını çevirmiş olur. Keçmişi daha dəyişmək 
mümkün  deyil,  təsir  edə  biləcəyinizə  tuşlanın,  yəni 
gələcəyinizə.  Haradan  gəldiyiniz  vacib  deyil,  hara  getdiyiniz 
vacibdir.
30
Praktiki tapşırıq:
1. Başqalarının danışığına diqqət yetirin. “Əgər”, “əlacım 
yoxdur” ifadələrindən çoxmu istifadə edilir?
2.  Həyatınızdan  reaktiv  davrandığınız  bir  hadisəni 
yadınıza  salın  (və  ya  təsəvvür  edin).  Proaktiv  olsaydız  necə 
hərəkət edərdiz?
3. 30 günlük proaktivlik testini keçin. Bir ay ərzində təsir 
dairənizi  genişləndirin,  öhdəlikdən  qaçmayın,  tənqid  etmək 
əvəzinə  nümunə  olun,  problem  haqqında  danışmaq  əvəzinə 
onu  həll  etməyə  çalışın.  Səhv  etdikdə  dərhal  onu  etiraf  edin, 
nəticə  çıxarın  və  çalışın  ki,  bu  səhvi  gələcəkdə  bir  daha 
təkrarlamayasız.
3. Həyatda hədəfləriniz və onlara çatmaq üçün planınız 
olmalıdır.
Belə  bir  deyim  var:  “İstiqamətinizi  bilmirsizsə  hansı 
sürətlə qaçmağınızın fərqi yoxdur”.  
Luis  Kerrollun  “Alisa  möcüzələr  ölkəsində”  kitabının 
pişik  qəhrəmanı  maraqlı  bir  fikir  demişdi:  “Hara  gedəcəyini 
bilmirsənsə,  hansı  yolu  seçməyinin  (istiqamətin)  heç  bir  fərqi 
yoxdur”.
Hər  adamın  həyatda  uğur  qazanmaq  üçün  hədəfləri 
olmalıdır.
1979-cu  ildə  Harvard  Universitetində  maraqlı  bir 
eksperiment  keçirilmişdi.  Tələbələrdən  soruşmuşdular  ki, 
həyatdakı  hədəflərinizi  müəyyən  etmisizmi  və  onları 
yazmısızmı?  Məlum  olmuşdu  ki,  84%-inin  heç  bir  sistemli 
hədəfləri  yox  imiş,  13%-inin  hədəfləri  olub,  amma  yazılı  yox, 
yalnız  3%-inin  yazılı  hədəfləri  var  imiş.  10  il  sonra  həmin 
insanlar arasında təkrar sorğu keçiriləndə aydın oldu ki, 13%-ə 
daxil olanlar 84%-ə daxil olanlardan 2 dəfə çox qazanırmış, 3%-ə 
daxil  olanlar  isə  qalan  97%-in  qazancından  10  dəfə  çox 
31


qazanırmış.
Necə  deyərlər,  öz  arzun  üçün  çalışmasan  başqasının 
arzusu üçün çalışacaqsan.
Hədəflər  müəyyən  şərtlərə  uyğun  olmalıdır.  SMART-ın 
açıqlanması:  specific  (aydın),  measurable  (ölçülə  bilən), 
achievable (real), relevant (son məqsədə xidmət edən və təsir edə 
biləcəyiniz hədəf), time-bound (icra zamanı müəyyən edilən). 
Misal  üçün  yaxın  hədəflərdən  biri  belə  yazılıb:  mən  çox 
oxuyacam. Aydın deyil nə oxuyacaqsan (tutaq ki, mikrobiznesə 
başlama mövzusunda kitab). Ölçmək mümkün deyil neçə kitab 
oxumalısan  (tutaq  ki,  10).  Realdırmı  bu  hədəf?  Tam  realdır, 
sadəcə müəyyən edimiş vaxtdan asılıdır. Son məqsədə xidmət 
edirmi? Əgər tutaq ki, bizneslə məşğul olmaq istəyirsənsə, bəli. 
Kitab  oxumaq  bizim  təsir  edə  biləcəyimiz  hədəfdirmi?  Bəli, 
sadəcə  kitabı,  məsələn,  internetdən  tapıb,  iradəmi  toplayıb 
oxumalıyam  (əslində  son  məqsəd  səni  nə  qədər  çox 
ruhlandırırsa  ona  çatmaq  üçün  çəkilən  zəhmət  bir  o  qədər  az 
gözə görünür). Vaxt müəyyən edilməyib (tutaq ki, 1 ay). Deməli, 
“mən  çox  oxuyacam”  hədəfi  SMART  prinsiplərinə  uyğun 
dəyişdirilsə belə alınacaq: “mən bu gündən etibarən 1 ay ərzində 
mikrobiznesə başlama mövzusunda 10 kitab oxuyacam”.
Xoşbəxtliyi necə təsəvvür edirsiz? Dörd aspektdə yazın: iş 
və  qazanc,  şəxsi  inkişaf,  ailə,  sağlamlıq.  Onlara  çatmaq  üçün 
SMART-a uyğun olaraq yaxın 12 ay ərzində azı 10 hədəfi qeyd 
edin. Bunu etməklə siz dünyanın 3%-ləri sırasına daxil olmuş 
olursuz. 
Amma  diqqətli  olun.  Əgər  nərdivanı  yanlış  divara 
söykəsəz, məqsədinizə çatmayacaqsız, hə a aktiv olsaz belə.
Bununla yanaşı digər hədəflər də ola bilər. İnsan həyatda 
müxtəlif rollar oynayır. Hər bir rol (və ya bir neçə rol) həyatın 
müəyyən  dövründə  əsas  olur.  Məsələn,  həyat  yoldaşı,  ailə 
başçısı, övlad, işçi, dost, müdir, tələbə, şəxsiyyət, vətəndaş və s. 
32
Dörd əsas istiqamətə daxil olmayan rollara uyğun əlavə hədəf və 
planlar da ola bilər.
Bu  planların  icrası  sizi  qorxutmasın.  Unutmayın  ki,  ən 
uzun yolun da fəthi ilk addımdan başlayır. 
Praktiki tapşırıq:
1.  Gələcək  xoşbəxt  həyatı  təsəvvür  edərək  buna  çatmaq 
üçün ən azı 4-5 sahə üzrə (iş, şəxsi inkişaf, ailə, sağlamlıq (beşinci 
hədəf kimi dostları və ya daha geniş mənada netvorkinq (əlaqə 
şəbəkəsinin  yaradılması)  nəzərdə  tutula  bilər)  uzunmüddətli 
hədəflərinizi  yazın.  Bu  hədəfləri  SMART-a  uyğun  olaraq  12 
aylıq, aylıq/həftəlik hədəflərə bölün. Bunu etməklə siz dünyanın 
3%-ləri sırasına daxil olmuş olursuz.
4. Vaxtınızdan səmərəli istifadə edin, işlərinizi sonraya 
saxlamayın.
Amerikalı tarixçi Parkinsonun birinci qanununa əsasən iş 
ona ayrılmış bütün vaxta bölünür. Yəni, bir çox hallarda iş üçün 
üç gün də ayrılsa, dörd gün də ayrılsa iş ayrılan bütün vaxtımızı 
alacaq  və  onu  eyni  vaxtda  bitirəcəyik.  Yadınıza  belə  hallar 
düşürmü: vaxtın qurtarmağına az qaldıqda fikirləşirik ki, əlavə 
bir  saat  da  (işdən  asılı  olaraq  bir  gün  və  ya  bir  həftə)  olsaydı 
çatdırardım  işi:).  Tədqiqatlara  əsasən  Amerikada  iş  vaxtının 
50%-i işə sərf olunmur (söhbətlər, telefon danışıqları, gecikmələr 
və s.). Əminəm ki, bu vəziyyət bizdə də aktualdır. Reallıqda işə 
saat 10-da başlanılır (əvvəl mütləq çay və ya kofe hazırlanmalı 
və içilməli, yeniliklər müzakirə edilməlidir və s.). Vaxtın qalan 
50%-i də əslində səmərəli istifadə olunmur. Tələbələr 4-5 il təhsil 
alırlar,  amma  xeyli  hissəsi  elementar  biliklərə  malik  olmur, 
deməli,  sərf  etdikləri  bu  vaxt  hədər  gedib  (insan  beyninin  ən 
yaxşı işləyən vaxtı).
Nəticəyə  tuşlanma  olduqca  vacib  keyfiyyətdir.  Günəş 
33


Yüklə 37,98 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   94




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə