altında qadının dalınca getdi. Ayaqyolunun qarşı -
sında divara söykənib siqaretini tüstülədən qadın
cazibədar bir gülüşlə astadan soruşdu:
- Siz də yazıçısınız?
Bu sual Həşim Güllüyə güllə kimi dəydi.
Çallaşmış gur saçlarını əsəbiliklə geri sığalladı. O,
kifayət qədər tanınmış yazıçı idi, tez-tez TV-nin
ekranlarında görünürdü. Ədəbiyyat aləmində
tənqidi məqalələri ilə məşhur idi. Elə bildi, onu ələ
salırlar. Diqqətlə baxandan sonra əmin oldu ki,
qadın tam ciddi soruşur. Könülsüz halda başını
tərpətdi, ağızucu:
- Yazıçı-tənqidçiyəm.
Qadın əl çəkmək fikrində deyildi:
- Neçə kitabınız var? - Soruşdu.
Həşim Güllü çap olunmuş kitablarının sayını
dedi. Qadın qəribə bir həqarətlə:
- Beş? Niyə belə az? - Soruşdu -Yəqin,
istedadınız azdı ki, belə az yazmısınız.
Həşim Güllü vurğunluqla qadına baxıb izah
elədi ki, bir az tənbəlliyim, bir az da maddi
problemlərim var.
- Kitabı da, məlumdur ki, lopuxa nəşr eləmirlər!
- Güldü. - Yoxsa yazmağa nə var ki! Əlimdə bu saat
iki kitablıq yazım var, sandıqda yatır!
Müsahibi onun nədən yazdığını bilmək istədi.
Həşim Güllü başdansovdu dedi:
- Satira və yumorla məşğulam, arada tənqidi
məqalələr də yazıram. -Qadın üçün anlaşıqlı olsun
deyə əlavə elədi - Yəni lağlağı yazıram.
- Təəccüblü deyil ki, sizi heç kim tanımır.
Lağlağı kimə lazımdı?
Həşim Güllü qadına baş qoşduğuna görə
peşman oldu. Həvəssiz halda:
- Bəs nədən yazmaq lazımdı? Bəlkə, məsləhət
verəsiniz! Yol göstərəsiniz!
Yazıçının zəhərli istehzasını qadın eyninə
almadı:
- Gecdi, bu yaşda sənə məsləhət də kömək
etməyəcək! – dedi - Gərək məhəbbətdən-sevgidən
yazaydın! Əbədi mövzudu, hamını cəlb edir.
Həşim Güllü hirsləndi. Qadınla tanışlıqdan vaz
keçdi, onunla yuxarıdan aşağı danışan gözəlçəni
yerinə oturtmaq fikrinə düşdü:
- Ay qız, get bozbaşını bişir! Məsləhətçimə bax!
Özün bir şey yazginən, sonra ona-buna vedrə bağla.
Bəlkə, deyəsən, hansı divar qəzetində cızmaqara
edirsən!?
Qadın siqaretini çırtma ilə zibil yeşiyinə gön -
dərib təzəsini odladı.
- Mən də yazıçıyam! - dedi - Bu günə kimi on
dörd kitabım çıxıb.
Həşim Güllü quruyub qaldı. Təkrar soruşduqda
qadın istehza ilə:
- Düz eşitmisən! - dedi - Yeddi şeir, səkkiz nəsr
kitabım var. Bu yaxınlarda daha iki romanım
çıxacaq, nəşriyyatdadı.
- Maşallah! Bir belə kitabı nəynən buraxırsınız?
- Sponsorum var! - deyə qadın dişini ağartdı,
foyedə gəzişən kəlpeysərə tərəf əlini uzatdı -
Gördüyün kişi sponsorumdu! İstəsən, səninlə tanış
eləyə bilərəm.
Yazıçı qadının dediyi tərəfə baxdı. Kəlpeysərin
görkəmindən ürəyi düşdü, bu yaşda yumruq-təpiyə
dözəsi canı yox idi.
- İstəməz! - dedi, amma marağı qorxusuna dov
gəldi - Ədəbiyyat jurnallarında, qəzetlərində çap
olunursuz?
- Yox! - Qadın pıqqıldadı. - Kimə lazımdı sizin
səfsətə ilə dolu qəzet- jurnallarınız?
- İmzanızı söyləyə bilərsinizmi?
Qadın birdən hiddətləndi, gözəl üzü dəyişdi:
- Guya bilmirsən? Haqqımda məqalə yazırsan,
amma tanımırsan! - dedi, sonra istehza ilə irişdi -
Yazdığın məqalə başına dəysin! Adım Lətif Ləta -
fətdir.
- Nə???
- Nənə! -Qadın açıqla çımxırdı - Ağzını Allah
yolunda qoymusan, iş bilmişəm, tənqidçiyəm!
“Ədəbiyyatımızın Lətafətsiz günləri”ni yazmaqla nə
demək istəyirsən axı!? Onu doluyursan, bunu
doluyursan, sənə nə, xalx nə təhər yazır. Şairəm, şair
deyiləm, yazıçıyam, yazıçı deyiləm, özüm bilərəm!
Sənə nə borc! Yadında qalsın, bir də cız
ma
-
qaralarında adımı çəksən, özündən küs! Deyərəm,
qol-qabırğanı sındırarlar, qoca dəyyus!
Qadın Həşim Güllünün məqaləsi dərc olunmuş
qəzeti çantasından çıxarıb yerə atdı. Ayaqqabılarını
ona yaxşı-yaxşı silib dabanlarını taqqıldadaraq
foyedə gəzişən kəlpeysərə yanaşdı, qoluna girdi.
Deyə-gülə uzaqlaşdılar.
Həşim Güllü durduğu yerdə səntirlədi, ayaqları
sözünə baxmırdı, qadının tapdaladığı qəzetin üstünə
çökdü. Pıçıldadı:”Şükür, yaxşı qurtardım!”- dedi,
sonra qəzetin baş redaktorunun dalınca deyindi -
Əlin quruyaydı o kitabı mənə verdiyin yerdə! Dilin
quruyaydı, bundan bir şey yaz, dediyin yerdə!
Ədəbiyyatın lətafətini dadmaq elə mənə qalıb!”
66
I
ULDUZ
Universitetin son kurslarında oxuyurdum. Günümün
çox hissəsini kitabxanada kecirirdim. Kurs işləri üçün
kitablardan bəzi materiallar toplayırdım. Bir həftə
sonra kurs işlərini bitirdim və təhvil vermək üçün
dekanlığa getdim. Otaqda heç kim yox idi, bir kənarda
əyləşib gözləməyə başladım. Elə bu vaxt otağa bir
oğlan daxil oldu və salam verdi. Dekanı soruşdu,
gözlədiyimi dedim. O, mənimlə üzbəüz divanda
əyləşdi. Oğlanın hərdən gizli baxışlarla mənə baxdığını
hiss edirdim, amma büruzə vermirdim. Birdən o
gözlənilmədən soruşdu:
- Bağışlayın, xanım, tələbəsiniz?
- Tələbəyəm.
- Neçənci kursda oxuyursuz?
- Sonuncu kursda…
Onun sual verməsi mənə qəribə gəlirdi nədənsə.
Bəlkə də, adi suallar idi, ancaq yenə də baxışlarındakı
qeyri-adiliyi duydum. Bu vaxt dekan otağa daxil oldu,
dərhal ayağa qalxdıq. Dekan oğlanı görən kimi dedi:
- Ooo, Kamil, xoş gəlmisən, necəsən?
- Çox sağ olun, Polad müəllim, yaxşıyam, siz
necəsiniz?
- Biz də yaxşıyıq, sükür! Bizim bir üstünlüyümüz
ondadır ki, belə gözəl və istedadlı gənclərlə işləyirik
və onlar bizi qocalmağa qoymurlar.
Birdən Polad müəllim üzünü mənə tutub dedi:
- Kamili tanımırsan yəqin ki, amma yaxın zamanda
tanıyacaqsan, çünki o, universitetimizin fəxridir. Elmi
iş yazır, vaxt gələcək, alim olacaq.
Müəllim danışarkən Kamilin mənə baxdığını hiss
etdim, amma nədənsə bu baxışlar məni narahat etmirdi.
Düşüncələrə dalmışkən Polad müəllimin mənim
haqqımda danışdığını duydum. “Asya bizim ən çalışqan,
istedadlı tələbələrimizdəndi, magistraturaya hazırlaşır.
Sizin kimi tələbələri görəndə ürəyimiz dağa dönür”.
Mən işləri təhvil verib, sağollaşıb auditoriyaya döndüm.
Səhəri gün universitetə bir az gec getdim,
çünki axşam gecə saatlarınadək kitab oxumuşdum.
Universitetdə böyük tənəffüs idi, qızlar kafeyə enib
nəsə içməyi təklif etdilər. Kafeyə daxil olan kimi
Kamili gördüm. O, çay içə-içə yazılara, kitablara
baxırdı. İstədim özümü görməməzliyə vurum, artıq
gec idi, o, məni görmüşdü. Biz masaya əyləşdik. O,
durub masamıza doğru gəldi, mən özümü itirdim.
Qızların görməyini, bilməyini istəmirdim. Yaxınlaşıb
nəzakətlə birinci mənimlə, sonra da tələbə yoldaşlarımla
salamlaşdı. Hal-əhval tutub öz masasına döndü. Qızlar
sualları yağdırmağa başladılar.
İmtahanlar yaxınlaşırdı, mən həvəslə hazırlaşırdım.
Kitabxanaya gedib kitab oxuyur, havanın necə
qaraldığından belə xəbərim olmurdu. Axıra həmişə
mən qalırdım.
Bir gün yenə axıra qalmışdım. Çantamı
toplayıb getməyə hazırlaşırdım. Elə bu vaxt arxadan
kimsə “Salam, Asya” dedi. O idi, Kamil. Salam
verdim. O, adəti üzrə hal-əhval tutdu. Mən də ilk
dəfəydi ondan əhvalını soruşdum. Biz söhbət edə-edə
kitabxanadan çıxdıq. Kamil məni çay içməyə dəvət
etdi. Biz kafedə xeyli söhbət etdik. Söhbətimizin
mövzusu əsasən dərslər və imtahanlarla bağlı idi.
Söhbətin şirin yerində mən gec olduğunu söylədim və
qalxdıq. O, ilk dəfə məni evə ötürdü və beləcə, biz
görüşməyə başladıq. Kamil bütün imtahanlarda nə
çətinlik olsa, yardım edirdi. Nəhayət, im tahanları verib
№10 (569) oktyabr 2016
I
67
Ülviyyə NİYAZQIZI
(hekayə)