Unibank kommersiya banki 31 dekabr 2013-CÜ İl tariXİNƏ BİTƏN İL ÜZRƏ
Yüklə 3,53 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- UNİBANK KOMMERSİYA BANKI 31 DEKABR 2013-CÜ İL TARİXİNƏ BİTƏN İL ÜZRƏ KONSOLİDƏ EDİLMİŞ MALİYYƏ HESABATLARINA QEYDLƏR (DAVAMI)
- Faiz gəlirinin tanınması
- Gəlirin tanınması – digər
- Maliyyə aktivləri
UNİBANK KOMMERSİYA BANKI 31 DEKABR 2013-CÜ İL TARİXİNƏ BİTƏN İL ÜZRƏ KONSOLİDƏ EDİLMİŞ MALİYYƏ HESABATLARINA QEYDLƏR (DAVAMI) (Başqa qeydlər olmazsa min Azərbaycan Manatı ilə) 9
Əvəzləşdirmə. Maliyyə aktivləri və maliyyə öhdəlikləri yalnız uçotda tanınmış məbləğlərin əvəzləşdirilməsi üçün qanuni hüquq mövcud olduqda və xalis məbləğ əsasında hesablaşmalar aparılması, yaxud eyni vaxtda aktivlərin satılması və öhdəliyin yerinə yetirilməsi nəzərdə tutulduqda qarşılıqlı əvəzləşdirilir, xalis məbləğ isə maliyyə vəziyyəti haqqında konsolidə edilmiş hesabatda açıqlanır. Gəlir və xərclər hər hansı bir mühasibat uçotu standartları və ya şərhlərində və Qrupun mühasibat uçotu qaydalarında xüsusi olaraq açıqlanması tələb və qəbul olunmadığı halda məcmu mənfəət haqqında konsolidə edilmiş hesabatda əvəzləşdirilmir.
Əsas mühasibat uçotu qaydaları aşağıda açıqlanır. Konsolidasiyanın əsasları Hazırki konsolidə edilmiş maliyyə hesabatlarına Bankın və Bank tərəfindən nəzarət edilən müəssisələrin (onun struktur müəssisələri), eləcə də onun törəmə müəssisələrinin maliyyə hesabatları daxildir. Nəzarət aşağıdakı hallarda həyata keçirilir:
Bank investisiya qoyulan müəssisə üzərində səlahiyyətə malik olduqda; Bank investisiya qoyulan müəssisə ilə iş birliyindən gəlir əldə etdikdə və ya belə gəlirlərə hüquqa malik olduqda; Bank gəlirlərə təsir etmək üçün öz səlahiyyətindən istifadə etmək qabiliyyətinə malik olduqda.
Bank, fakt və mövcud vəziyyətlərin nəzarətin yuxarıda qeyd olunan üç elementindən birinə və ya daha çoxuna dəyişiklər edildiyini göstərdiyi təqdirdə, investisiya qoyulan müəssisəyə nəzarət edib- etməməsini yenidən qiymətləndirir.
Mənfəət və ya zərər və digər məcmu mənfəətin hər bir komponenti Bankın səhmdarlarına və qeyri- nəzarət paylarına aid edilir. Törəmə müəssisələrin cəmi məcmu mənfəəti, hətta qeyri-nəzarət payları üzrə balansda kəsirin yaransa belə, Bankın səhmdarlarına və qeyri-nəzarət paylarına aid edilir.
Tələb olunduqda, törəmə müəssisələrin mühasibat uçotu qaydalarının Qrupun digər üzvlərinin tətbiq etdiyi qaydalara uyğunlaşdırılması üçün belə törəmə müəssisələrin maliyyə hesabatlarına düzəlişlər edilir.
Bütün qrupdaxili əməliyyatlar və qalıqlar konsolidasiya zamanı ləğv olunur. Qeyri-nəzarət payları
Qeyri-nəzarət payları Bankın birbaşa və ya dolayısı ilə sahib olmadığı törəmə müəssisələrinin mənfəət və ya zərərinin, habelə xalis aktivlərinin bir hissəsidir.
Qeyri-nəzarət payları məcmu mənfəət haqqında konsolidə edilmiş hesabatda, eləcə də maliyyə vəziyyəti haqqında konsolidə edilmiş hesabatda ana müəssisənin səhmdar kapitalından ayrıca kapital üzrə göstərilir.
Maliyyə aktivi üzrə faiz gəliri iqtisadi mənfəətin Qrupa daxil olması ehtimalı olduqda və gəlir məbləğinin etibarlı qiymətləndirilməsi mümkün olduqda tanınır. Faiz gəliri və xərci effektiv faiz metodundan istifadə etməklə hesablama metodu ilə uçot əsasında tanınır. Effektiv faiz metodu maliyyə aktivi və ya maliyyə öhdəliyinin (yaxud maliyyə aktivləri və ya öhdəlikləri qrupunun) amortizasiya olunmuş dəyərinin hesablanması və faiz gəliri, yaxud faiz xərcinin müvafiq dövr üzrə bölüşdürülməsi üsuludur.
Effektiv faiz dərəcəsi borc alətinin nəzərdə tutulan müddəti və ya (tətbiq olunarsa) daha qısa müddət ərzində hesablanmış gələcək nağd pul daxilolmalarını (o cümlədən effektiv faiz dərəcəsinin ayrılmaz hissəsini təşkil edən məntəqələrdə ödənilmiş yaxud alınmış bütün haqlar, əməliyyat xərcləri və digər mükafat yaxud endirimlər) ilkin tanınma anında xalis balans məbləğinədək dəqiqliklə diskontlaşdıran dərəcədir. UNİBANK KOMMERSİYA BANKI 31 DEKABR 2013-CÜ İL TARİXİNƏ BİTƏN İL ÜZRƏ KONSOLİDƏ EDİLMİŞ MALİYYƏ HESABATLARINA QEYDLƏR (DAVAMI) (Başqa qeydlər olmazsa min Azərbaycan Manatı ilə) 10
Maliyyə aktivi, yaxud analoji maliyyə aktivləri qrupu ehtimal olunan dəyərsizləşmə zərərinin baş verməsi nəticəsində hesabdan silinərsə (qismən), faiz gəliri bundan sonra dəyərsizləşmə üzrə zərərin ölçülərini müəyyən etmək məqsədilə gələcək pul vəsaitləri hərəkətinin diskontlaşdırılması üçün tətbiq edilən faiz dərəcələrindən istifadə olunmaqla uçotda tanınır.
Ədalətli dəyərlə qeyd edilən aktivlər üzrə qazanılmış faizlər faiz gəliri daxilində təsnif edilir. Gəlirin tanınması – digər
Haqq və komissiya gəlirinin tanınması Kreditlərin verilməsinə görə komissiya haqları birbaşa xərclər ilə birlikdə təxirə salınır və kredit üzrə effektiv faiz dərəcəsinə düzəliş kimi uçotda tanınır. Kreditin ayrılmasının xüsusi kredit razılaşmasının bağlanmasına gətirib çıxaracağı ehtimal edilən hallarda, kreditin alınmasına görə komissiya haqqı birbaşa xərclər ilə birlikdə təxirə salınır və nəticədə verilən kreditin effektiv faiz dərəcəsinə düzəliş kimi uçotda tanınır. Kreditin ayrılmasının xüsusi kredit razılaşmasının bağlanması ilə nəticələnməsi ehtimal edilmədiyi hallarda, kreditin alınmasına görə komissiya haqqı kreditin verilmə müddətinin qalan dövrü üzrə mənfəət və zərər uçotunda tanınır. Kreditin ayrılması öhdəliyinin müddəti kredit verilmədən başa çatarsa, belə öhdəliyə görə komissiya haqqı müddət başa çatdığı anda mənfəət və zərərdə tanınır. Kredit xidməti haqları xidmətlərin yerinə yetirildiyi təqdirdə gəlirlər kimi uçotda tanınır.
Sindikasiya başa çatdığı zaman kredit sindikasiyası üzrə haqlar mənfəət və ya zərərdə tanınır. Bütün digər komissiya haqları yalnız xidmətlər göstərildikdən sonra tanınır. Maliyyə alətləri
Qrup maliyyə aləti üzrə müqavilə öhdəliyinə tərəf olduğu halda, maliyyə aktivləri və öhdəlikləri maliyyə vəziyyəti haqqında konsolidə edilmiş hesabatda tanınır. Maliyyə aktivləri və öhdəliklərinin adi alqı-satqısı prosesləri hesablaşma tarixi üzrə uçot üsulundan istifadə etməklə tanınır. Adi alqı və ya satqı, bazarda hər hansı qayda və ya razılaşma ilə müəyyən edilmiş vaxt çərçivəsində aktivlərin təqdim edilməsini tələb edən maliyyə aktivi alqı-satqısıdır.
Maliyyə aktivləri və maliyyə öhdəlikləri ilkin anda ədalətli dəyərlə ölçülür. Maliyyə aktivləri və maliyyə öhdəliklərinin alınması və buraxılmasına birbaşa aidiyyəti olan əməliyyat xərcləri (ədalətli dəyəri mənfəət və ya zərərdə tanınan maliyyə aktivləri və maliyyə öhdəlikləri istisna edilməklə) uçotda ilkin tanınma anında maliyyə aktivləri, yaxud maliyyə öhdəliklərinin müvafiq olaraq ədalətli dəyərinə əlavə edilir və ya bu dəyərdən çıxılır.
Maliyyə aktivləri və ya öhdəliklərinin mənfəət və ya zərərdə tanınan ədalətli dəyərlə alınmasına birbaşa aidiyyəti olan əməliyyat xərcləri dərhal mənfəət və ya zərərdə tanınır.
Maliyyə aktivləri aşağıdakı xüsusi kateqoriyalar üzrə təsnif edilir: “Ödəniş müddətinə qədər saxlanılan” investisiyalar, “satılabilən” (SB) maliyyə aktivləri və “kreditlər və debitor borcları”. Təsnifləşdirmə maliyyə alətinin mahiyyəti və məqsədindən asılıdır və ilkin tanınma zamanı müəyyən olunur. Satılabilən maliyyə aktivləri
Satılabilən maliyyə aktivləri satılabilən kimi müəyyən edilmiş yaxud da (a) kreditlər və debitor borcları, (b) ödəmə müddətinə qədər saxlanılan investisiyalar və ya (c) ƏDMZ tanınan maliyyə aktivləri kimi təsnif olunmayan qeyri-derivativlərdir. Yüklə 3,53 Mb. Dostları ilə paylaş:
|