UNİBANK KOMMERSİYA BANKI
31 DEKABR 2013-CÜ İL TARİXİNƏ BİTƏN İL ÜZRƏ
KONSOLİDƏ EDİLMİŞ MALİYYƏ HESABATLARINA QEYDLƏR (DAVAMI)
(Başqa qeydlər olmazsa min Azərbaycan Manatı ilə)
15
Svoplar. Svoplar faiz dərəcəsi, xarici valyuta dərəcəsi və ya pay alətləri indeksi kimi əsas
göstəricilərin hərəkəti ilə bağlı olaraq, müəyyən edilmiş şərti məbləğlər əsasında müəyyən müddət
ərzində qarşılıqlı şəkildə çoxsaylı ödənişlərin həyata keçirilməsi üçün iki tərəf arasında olan
razılaşmalardır.
Faiz dərəcəsi svopları, müvafiq olaraq sabit faiz dərəcəsinin ödənilməsi və ya alınması qarşılığında
bank tərəfindən üzən faiz dərəcəsinin alınması və ya ödənilməsi ilə bağlı Qrupun digər maliyyə
təşkilatları ilə bağladığı müqavilələrə aiddir. Ödənişlər adətən bir tərəfin digər tərəfə ödədiyi fərq ilə
bir-birinə qarşı əvəzləşdirilir.
Valyuta svopu, Qrupun müəyyən edilmiş məbləği bir valyutada ödəməsinə və müəyyən edilmiş
məbləği digər valyutada almasına aid edilir. Valyuta svopları əsasən brutto hesablaşma ilə həyata
keçirilir.
Kredit öhdəliklərinin yerinə yetirilməməsi üzrə svoplar şərti məbləğlər əsasında müəyyən edilmiş
kredit halları ilə bağlı ödənişlərin həyata keçirilməsi üçün iki tərəf arasında olan razılaşmalardır.
Qrup, svop üzrə əsas təminatla əlaqədar qarşı tərəfin öz öhdəliyini yerinə yetirməmə riskini azalmaq
məqsədilə monoklinal sığorta şirkətləri və banklardan kredit öhdəliklərinin yerinə yetirilməməsi üzrə
svoplar əldə edir.
Pul vəsaitləri və pul vəsaitlərinin ekvivalentləri. Pul vəsaitləri və onların ekvivalentləri kassadakı
nağd vəsaitlərdən, ilk ödəniş müddəti 90 gündən az olan və ya 90 gün olan Azərbaycan
Respublikası Mərkəzi Bankındakı müxbir hesablar və müddətli depozitlər üzrə sərbəst qalıqlardan, o
cümlədən banklardan və kredit təşkilatlarından alınacaq ilk ödəniş müddəti 90 gündən az olan və ya
90 gün olan və müqavilə öhdəliklərindən azad məbləğlərdən ibarətdir.
ARMB-də saxlanılan məcburi ehtiyatlar
ARMB-də saxlanılan məcburi ehtiyatlar uçotda amortizasiya edilmiş dəyərlə göstərilir və faiz
hesablanmayan məcburi ehtiyatları əks etdirir ki, onlar da Qrupun gündəlik əməliyyatlarını
maliyyələşdirmək üçün nəzərdə tutulmamışdır. Bu səbəbdən də pul vəsaitlərinin hərəkəti haqqında
konsolidə edilmiş hesabatda onlara pul vəsaitləri və onların ekvivalentləri kimi baxılmır.
Lizinq Lizinqlər o zaman maliyyə lizinqləri kimi təsnifləndirilir ki, belə lizinq şərtlərinə görə mülkiyyət
hüququ üzrə bütün risk və mükafatlar əsas etibarilə icarəçiyə ötürülür. Bütün digər lizinqlər əməliyyat
lizinqləri kimi təsnifləndirilir.
Qrup, icarəyə verən kimi İcarəyə götürənlər tərəfindən maliyyə lizinqləri üzrə ödəniləcək vəsaitlər
Qrupun lizinqlərə qoyulan xalis investisiyalarının məbləği debitor borcları kimi uçotda tanınır. Maliyyə
lizinqi gəliri, Qrupun lizinqlərlə bağlı qalan xalis investisiyaları üzrə gəlirin sabit dövri normasını əks
etdirmək üçün hesabat dövrləri üzrə bölüşdürülür.
Əməliyyat lizinqləri ilə bağlı gəlirlər müvafiq lizinqin müddəti üzrə düz xətt metodu ilə tanınır.
Əməliyyat lizinqi razılaşmasının bağlanması və rəsmiləşdirilməsi ilə bağlı ilkin birbaşa xərclər lizinq
subyekti olan aktivlərin balans dəyərinə əlavə edilir və lizinq müddətində düz xətt metodu ilə tanınır.
Bina və avadanlıqlar
Bina və avadanlıqlar hər hansı yığılmış amortizasiya və ehtiyac yaranarsa, dəyərsizləşmə üzrə
zərərlər çıxılmaqla, ilkin dəyərdə uçota alınır.
Kiçik həcmli təmir və istismar xərcləri çəkildiyi zaman xərcə silinir. Binalar və avadanlıqların əsas
hissələrinin əvəz edilməsi xərcləri əvəz edilmiş hissələrin tanınması dayandırıldıqda kapitallaşdırılır.
UNİBANK KOMMERSİYA BANKI
31 DEKABR 2013-CÜ İL TARİXİNƏ BİTƏN İL ÜZRƏ
KONSOLİDƏ EDİLMİŞ MALİYYƏ HESABATLARINA QEYDLƏR (DAVAMI)
(Başqa qeydlər olmazsa min Azərbaycan Manatı ilə)
16
Amortizasiya
Torpaq və başa çatdırılmamış tikintilər üçün amortizasiya hesablanmır. Digər əsas vəsaitlər üzrə
amortizasiya düz xətt metoduna əsasən, yəni əsas vəsaitlərin aşağıda göstərilən təxmini faydalı
istismar müddəti ərzində aşağıdakı illik köhnəlmə dərəcələrini tətbiq etməklə aktivlərin ilkin dəyərini
onların qalıq dəyərinədək azaltmaqla hesablanır:
Qalıq dəyəri
Faydalı istismar müddəti
Binalar
-
40 il
Ofis və kompüter avadanlıqları
10%
5 il
Mebel, qurğular və sair avadanlıqlar
10%
5 - 7 il
İcarəyə götürülmüş aktivlərin yaxşılaşdırılması
0%
müvafiq lizinq müqaviləsinin
müddəti ərzində
Aktiv faydalı istismar müddətinin sonunda nəzərdə tutulan vəziyyətə uyğun olduqda, onun satışı ilə
bağlı ehtimal olunan xərclər cıxıldıqdan sonra, Qrup tərəfindən həmin aktivin satışından əldə oluna
biləcək qiymətləndirilmiş məbləğ aktivin qalıq dəyəridir. Aktivlərin qalıq dəyəri və
faydalı
istismar
müddəti hər hesabat dövrünün sonunda nəzərdən keçirilir və lazım olduqda düzəlişlər edilir.
Balans dəyəri ilə gəlirləri müqayisə etməklə müəyyən edilmiş satış üzrə gəlirlər və zərərlər il üzrə
mənfəət və ya zərər hesablarında (digər əməliyyat gəlirləri və ya xərcləri hissəsində) tanınır.
Əmlak və avadanlıqlar hesabdan silindikdə və ya onların davamlı istifadəsi artıq iqtisadi fayda
gətirmədikdə, belə aktivlərin tanınması dayandırılır. Əmlak və avadanlıq vasitələrinin satılaraq
hesabdan silinməsi və ya istismardan çıxarılmasından irəli gələn hər hansı gəlir və ya zərər belə
aktivlərin balans dəyəri ilə satışdan əldə olunmuş gəlirlər arasında fərq kimi müəyyən edilir və
mənfəət və ya zərər hesabında tanınır.
Qeyri-maddi aktivlər
Ayrı-ayrılıqda alınmış qeyri-maddi aktivlər
Müəyyən istismar müddəti olan ayrı-ayrılıqda alınmış qeyri-maddi aktivlər yığılmış köhnəlmə və
yığılmış dəyərsizləşmə zərəri çıxılmaqla ilkin dəyər ilə uçotda qeyd edilir. Köhnəlmə aktivin təxmin
edilən faydalı istismar müddəti ərzində düz xətt metodundan istifadə etməklə uçotda tanınır. Təxmin
edilən faydalı istismar müddəti və köhnəlmə metodu perspektiv əsaslarla uçota alınan təxminlərdəki
hər hansı dəyişikliklərin təsiri nəzərə alınmaqla hər hesabat dövrünün sonunda təhlil edilir.
Qeyri-maddi aktivlərin tanınmasının dayandırılması
Qeyri-maddi aktivlər satılaraq hesabdan silindikdə, yaxud onların sonrakı istismarı və ya satılması
gələcəkdə iqtisadi mənfəət gətirmədikdə, belə aktivlərin tanınması dayandırılır. Qeyri-maddi
aktivlərin tanınmasının dayandırılmasından yaranan gəlir və ya zərər, belə aktivlərin balans dəyəri ilə
satışdan əldə olunan xalis gəlir məbləği arasındakı fərq kimi ölçülür və aktivin tanınması
dayandırıldığı zaman mənfəət və ya zərər hesabında tanınır.
Qudvil istisna olmaqla, maddi və qeyri-maddi aktivlərin dəyərsizləşməsi
Qrup maddi və qeyri-maddi aktivlərin dəyərsizləşmə zərərinə məruz qalıb-qalmadığını
müəyyənləşdirmək üçün hər hesabat dövrünün sonunda belə aktivlərin balans dəyərini təhlil edir.
Dəyərsizləşmənin baş verdiyinə dəlalət edən hər hansı hallar mövcud olarsa, dəyərsizləşmə üzrə
zərərin (əgər varsa) həcmini müəyyən etmək üçün aktivin bərpa dəyəri hesablanır. Aktivin fərdi
hallarda bərpa dəyərini hesablamaq mümkün olmazsa, Qrup belə aktivin aid olduğu gəlir gətirən
aktivlər qrupunun bərpa dəyərini müəyyən edir. Aktivin yerləşdirilməsinə müvafiq və ardıcıllığı
gözlənilən əsaslar müəyyən edildiyi hallarda, korporativ aktivlər də fərdi gəlir gətirən aktivlər
qrupunda yerləşdirilə bilər, yaxud əks halda, müvafiq qaydada və ardıcıllığı gözlənilməklə
yerləşdirilmə əsasları müəyyən edilmiş ən kiçik gəlir gətirən aktivlər qrupunda yer alır.