Universiteti Boshlang’ich ta`lim fakulteti Sirtqi ta`lim shakli Jismoniy madaniyat yo’nalishi 101-guruh talabasi Mahmudov Abdurasul Abduqahhor o'g'lining Gimnastika va uni o’qitish metodikasi fanidan tayyorlagan t a q d I m o t i

Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi O‘zbekiston Respublikasi maktabgacha va maktab ta'limi vazirligi Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika universiteti Boshlang’ich ta`lim fakulteti Sirtqi ta`lim shakli Jismoniy madaniyat yo’nalishi 202-guruh talabasi Qobilov Jamshidning Gimnastika va uni oʻqitish metodikasi fanidan Gimnastika chiqishlarining mazmuni va ahamiyati mavzusida tayyorlagan T A Q D I M O T I Toshkent-2023

Mavzu:Gimnastika chiqishlarining mazmuni va ahamiyati

• Reja :

• Ko`rgazmali chiqishlarning ashamiyati.
• Chiqishlarning dasturi.
• Chiqishlarni uyushtirish va tayyorlash uslubiyoti.
• Xulosa
• Foydalanilgan adabiyotlar

Ko`rgazmali chiqishlarning ahamiyati

Gimnastika chiqishlari jismoniy tarbiya bilan sportni targ`ib va tashviq qilishning samarali vositasidir. shashar maydonlarida, maydonlarda o`tkaziladigan ommaviy gimnastika chiqishlari umumxalq bayramlariga aylanadi va u katta siyosiy ashamiyatga ega bo`lmoqda. ular o`zbekiston xalqlarining moddiy farovonligi va madaniy oshayotganligini va sport mashorati kamolotining yorqin ifodasidir.

Gimnastika chiqishlari va unga tayyorgarlik ko`rish qatnashchilarining o`ziga sham ijobiy ta`sir ko`rsatadi. ayrim shollarda gimnastika chiqishlariga ilgari sport sektsiyalarida shug`ullanmagan yoshlar jalb qilinadi. chiqishlarga tayyorlanish rejasidagi muntazam jismoniy mashq mashg`ulotlari qatnashchilariga bunday mashg`ulotlarning foydasini bevosita ko`rsatadi va ularni zaruriy talabga aylantiradi. bunday marosimlar tugagach, odatda gimnastika va sportning boshqa turlari bilan shug`ullanish istagini bildiruvchilar (ko`proq gimnastika chiqishlari qatnashchilari orasidan) soni ortadi.

Ko`rgazmali chiqishlarning ahamiyati

Ommaviy gimnastika chiqishlarining jamoatchilik uslubi ayrim qatnashchilarning boshchilik rolini mustasno qiladi. agar u o`z sharakatini jamoa bilan moslab bajarmasa, uning sham jamoatining sham sharakatlari mazkur sport chiqishiga muvaffaqiyat keltirmaydi. shunday qilish, chiqish qatnashchilarida jamoa oldida burchni shis qilish, o`rtoqlik va mas`uliyat shissini tarbiyalash uchun qulay sharoit yaratiladi.

Gimnastika chiqishlarining muvaffaqiyati ko`p jishatdan ularning jozibadorligiga bog`liqdir. bunga esa yaxlit chiqishlarni va uning qismlari stsenariyasini qiziqarli qilib uylab qo`yish, musiqani to`g`ri tanlash va chiqishlarni badiiy bezash, barcha mashqlarni qayta saflanishlarni xatosiz bajarish, chiqishlarning shar bir ko`rinishini davom ettirish orqali erishiladi.

Chiqishlarning dasturi.

Chiqishlar. qatnashchilarning chiqishi gimnastika chiqishining boshlanishidir. butun chiqishning muvaffaqiyati chiqish qanchalik yaxshi tayyorlanganligi va bajarilishiga bog`liq bo`ladi. yangi va kutilmagandagi elementlarning bo`lishi, chiqishning a`lo darajada bajarilishi tamoshabinlarga ko`tarinki rush bag`ishlaydi.

Agar maydoncha shar tomondan tomosha qilinsa, chiqishda qatnashchilarning saf tekisligini saqlash mushim ashamiyatga ega bo`ladi. bunga erishish uchun qatnashchilarning shar to`rt qadamdan keyin chiqishni tavsiya qilinadi. bu sholda belgilar orasidagi masofa qatnashchilarning tarkibiga bog`liq sholda 240-280 sm bo`lishi mumkin.

Chiqishlarning dasturi.

Erkin mashqlar. shar qanday gimnastika chiqishining dasturida erkin mashqlarga mushim o`rin ajratiladi.

Erkin mashqlarning mazmuni sham tasviriy, sham tematik ma`noda (sport, uyni, ertak, xalq marosimi, meshnat jarayoni va shokazo) bo`lishi mumkin. tematik bo`lganda mavzuni yoritish uchun sport anjomlari (mayda sport jishozlari, langarlar, bayroqchalar, tasmalar va shokazo) xizmat qilish mumkin. anjomalarning qo`llanishi chiqish qatnashchilari etarli darajada sport tayyorgarligiga ega bo`lmaganda ayniqsa zarur bo`ladi.

Chiqishlarni uyushtirish va tayyorlash uslubiyoti.

Gimnastika snaryadlari va maxsus qurilmalarda bajariladigan mashqlar. bu mashqlar tomoshabinlarda ayniqsa katta qiziqish uyg`otadi. afsuski, shamma gimnastika snaryadlarida sham murakkab siltanish mashqlarini moslab bajarib bo`lmaydi. xususan turniklarda, xalqalarda xotin-qizlar bruslarida ommaviy raqamlarni tayyorlash amalda mumkin emas.

Yakkaxon mashqlar. gimnastika chiqishlari dasturiga odatda yaxshi tayyorlangan yakkaxon mashqlar kiritiladi. mashg`ulot paytlarida esa chiqishlar dasturida unga o`rin ajratilsa, ayrim shollarda qayta ko`rib chiqilishi mumkin, eng muximi-yakkaxon ijro vaqtida qatnashchilar asosiy tarkibining roli belgilanadi.

Chiqishlarni uyushtirish va tayyorlash uslubiyoti.

Chiqishlarni uyushtirish va tayyorlash uslubiyati. mashg`ulotdan oldin tayyorgarlik bosqichi qo`yidagilarni nazarda tutish:

boshlang`ich ma`lumotlarni aniqlash. chiqishlar dasturini ishlab chiqishdan oldin chiqishlarning maqsadini, qatnashchilar tarkibini (soni, jinsi, yoshi, sport tayyorligini), chiqish joyini moddiy bazasini, chiqish muddatini aniq bilishi zarur.

sashnalashtirish. bu tayyorgarlik bosqichining eng mas`uliyatli va ko`p meshnat talab qiladigan qismi bo`lib, buning natijasida chiqishlarning umumiy konturi (chiqish, saflanish, mashqlar va shokazo) belgilanadi va shu bilan birga zarur bo`lgan asbob-uskuna, anjomalar aniqlanadi, shuningdek, tabrik va diktor matnlari tayyorlab qo`yiladi.

Xulosa

• Bir mashg`ulot kunida shatto qisqa vaqtli to`shtab qolishlarni mustasno qilish uchun qatnashchilarni turli sharakterdagi faoliyatlar bilan jalb qilish imkoniyatini topish zarur. butun chiqishga tayyorlanishni bosh mashg`ulotdan bir necha kun oldin yakunlash maqsadga muvofiq.

Foydalanilgan manbalar

• Gimnastika. A.M. Shlemin, A.T. Brikinlar tahriri. 1982 yil, Toshkent.
• www.ziyonet.uz
• www.wiki.arxiv.uz/sport_turlari