Urganch innovatsion university

3	Yozuv – madaniy taraqqiyot mahsuli	Yozuvning shakllanishi va rivojlanishi. Yozuv turlari. Piktografik, ideografik, logografik va fonografik yozuvlar. O‘rta Osiyo xalqlarinig yozuv tarixi. Yozuvning hozirgi ko‘rinishlari. O‘zbek xalqining yozuv tarixi. Alifbo va imlo masalasining davlat ahamiyatiga molik ekanligi.
2
4	Til birliklari o‘rtasidagi munosabatlar	Lisoniy paradigma. Til birliklari ortasidagi paradigmatik munosabatlar. Til birliklari o‘rtasidagi iyerarxik munosabatlar. Til birliklari aranjirovkasi.	2
5	Til – ramzlar tizimi	Tilning semiotik tabiati. Til birliklarining tizim sifatidagi munosabati. Til strukturasi elementlari – til sathlari. Tilshunoslik fani bo‘limlari.	2
6	Tilning fonetik-fonologik sathi	Fonetikaning tadqiqot maqsadi va usuliga ko‘ra turlari: umumiy fonetika, xususiy fonetika (tavsifiy fonetika, tarixiy fonetika), qiyosiy fonetika eksperimental fonetika. Fonetika aspektlari: 1. Fizik-akustik aspekt. 2. Anatomik-fiziologik aspekt. 3. Perseptiv aspekt. 4. Lingvistik-funksional aspekt. Fonemaning differensial va integral belgilari. Fonema nazariyalari. Fonetik o‘zgarishlar. Kombinator tovush o‘zgarishlari. Assimilyatsiya, akkomodatsiya, ularning turlari. Proteza, epenteza. Prokopa, sinkopa, apakopa, eliziya, aferezis, gaplologiya, metateza, dissimilyatsiya, geminatsiya, degeminizatsiya, sinerezis. Nazalizatsiya. Pozitsion tovush o‘zgarishlari. Turkiy tillarda tovush uyg‘unligi. Singarmonizm. Nutqning fonetik bo‘linishi. Fraza, takt, bog‘in, tovush. Bo‘g‘in (sillabema). Urg‘u (aksentuatsiya). Intonatsiya (intonema) Turli tillarda bo‘g‘in tiplari. Urg‘u. Urg‘u tiplari: so‘z urg‘usi (dinamik urg‘u, erkin urg‘u); sintagma urg‘usi, logik urg‘u va emfatik urg‘u. So‘z urg‘usining ma’no farqlash xususiyati. Urg‘uning til va nutqdagi roli. Intonatsiya (intonema)ning prosodik elementlari: nutq melodikasi, nutq ritmi, temp, nutq intensivligi, nutq tembri, pauza. Intonatsiya turlari. Morfonologiya va uning o‘rganish obyekti.