15
bizə demişdi. Yəqin ki, bu belədir. O, belə demişdi: -“ Bax, elə
bu gün e
və gedən kimi hərə özünə bir qalın dəftər tutsun, hər
gün maraqlı nə baş versə axşam, günün sonunda ora qeyd edin.
Bu dəftərə gündəlik deyirlər. İllər keçəcək 10 ildən, 20-ildən
sonra nə qədər xeyirli bir iş tutduğunuzu özünüz görəcəksiz...”,
“kim istəyir tutsun, bunu mən sizin üçün deyirəm,
yoxlamayacam, dərsimizə aid deyil, sizin inkişafınız üçün
vacibdir...
” Həqiqətən də Asif müəllim sonralar nə bir dəfə də
olsun o mövzuya toxundu, nə də kimin gündəlik tutub-
tutmadığını yoxladı. Bu bizə lazım idi. O da bir dəfə deyib
vəzifə borcunu yerinə yetirmişdi... Keçdik beşinci sinfə
birinci
dərsdəcə Ədəbiyyat müəllimimiz Həsən müəllim (bu
kitab Ədəbiyyat müəllimim Həsən müəllimin ruhuna ithaf
olunur) belə bir sual verdi: - “Kimin evdə kitabxanası var?” – bu
bizim ilk
Ədəbiyyat dərsinin lap sonları idi. O vaxt kitabxana
anlayışın tamam fərqli şəkildə qavradığımıza görə, heç kimin
dillənmədiyini görəndə Həsən müəllim bir də soruşdu: -“ Kimin
evdə dərsliklərdən əlavə kitabları var, şeir, nağıl və s. ?” - bu
vaxt
o sıradan, bu sıradan əllər qalxmağa başladı. “Əllərinizi
salın aşağı, ola bilsin bəlkə də kiminsə bu gün heç bir dənə də
kitabı yoxdur. Sizə bir söz deyim, kim şəhərə gedəndə, atanız,
əminiz, dayınız, böyük qardaşınız tapşırın sizə bir kitab alıb
gətirsin. Bugün, sabah özünüz də böyüyüb tez-tez şəhərə
gedəcəksiz, hər gedəndə bircə kitab alıb gətirsəz, məktəbi
bitirəndə görəcəksiz ki, böyük bir kitabxananız var.” – bu Həsən
müəlimin birinci Ədəbiyyat dərsində növbəti beş il üçün evə
verdiyi tapşırıq idi. Ruhu şad olsun. Burada daha vacib bir
məqama toxunmaq istəyirəm. Deməli, bu hadisə məktəbə
getməmiş baş verib. Yayda. Yəni həmin yaydan sonra
Sentyabrda dərs açılanda birinci sinfə gedəcəkdim. Nənəm
uşaqbağçasında aşbaz işləyirdi. Arada anam icazə verəndə
nənəmin yanına gedib, orada uşaqlarla oynayırdıq. Bura kəndin
mərkəzində nisbətən böyük, qapalı həyəti olan bir yer idi.
Uşaqbağçası, kəndin kitabxanası, həkimxana və kənd klubu bir
16
– birinin yanında yerləşirdi. Biz içəridə, otaqda nənəmin
yanında oynayırdıq. Bağçanın müəlliməsi dedi ki, gedim bir
kitab götürüm oxuyum, mən dedim ki, mən də götürmək
istəyirəm, təəccüblənsə də məni də apardı. Yadımdadır ki,
müəllimə Salam Qədirzadənin o vaxt xüsusilə gənclərin çox
oxuduğu, demək olar ki, əldən - ələ gəzən (indi adı yadımda
deyil) bir kitabını götürdü. Mən də kitabxanaçıya dedim ki, Adil
dayı mənə də bir kitab ver oxuyum. O isə cavabında dedi: -
“Adil dayı yox, Adil müəllim deyərlər”- və getdi mənə kitab
gətirməyə. Çox keçmədi, əlində jurnal şəklində olan bir qırmızı
kitabla qayıtdı. Səhv eləmirəmsə adı “İliçin uşaqlığı” idi – dəqiq
yadımda deyil. Onu bilirəm ki, Lenin uşaqlıq vaxtından bəhs
edən bir kitab idi. Sonralar o kitabı bəlkə də on dəfə təkrar-
təkrar oxudum. Nəsə, Adil müəllim kitabı gətirdi, mənim adıma
abunəçi vərəqi açdı, yazdı-pozdu və kitabı mənə verib dedi: -
“Get oxu, gedəndə gətirib təhvil verərsən. Cırma, pozma,
ləkələmə.” Mən də - “oldu” – deyib getdim oxumağa. Elə
kitabxanadan çıxan kimi həyətdə aşmış böyük qoz
ağacının kötüyünün üstündə oynayan uşaqlar məni də çağırdılar
oynamağa. Təbii ki, mən də kitabı kötüyün üstünə qoyub, onlara
qoşuldum. Başladıq oynamağa. Bir vaxt ayıldıq ki, artıq
axşamdı. Belə olanda adətən nənəmiz deyərdi: - “Bala, bala
yenə şeytan sizi kirayə tutmuşdu???” – mənasını anlamasam da
bu sözün mayasında bizim gördüyümüz nəsə qəbahət bir işin
dayandığın anlayırdım. Sən demə, Adil müəllim də əvvəlcədən
göz qoyurmuş, görüb ki, mən heç kitabı açmadan necə kötüyün
üstünə qoydumsa, eləcə də götürüb gəlirəm təhvil verməyə....
Əlimdə kitab yaxınlaşdım Adil müəllimə, kitabxananın
qarşısındakı hündür talvarın altında stul qoyub oturmuşdu.
Kitabı verib, getmək istəyirdim ki, Adil müəllim soruşdu: -
“Oxudun?” Mən də ani olaraq cavab verdim ki, bəli. Adil
müəllim kitabı açıb ordan-burdan suallar verməyə başladı. Təbii
ki, cavab verə bilməzdim. Çünki, kitabı apardığım kimi də
gətirmişdim. Adil müəllim də bunu yaxşı bilirdi. O gün Adil
17
müəllim “Oxudun?” – sualından başqa mənə heç bir söz
demədi... Ancaq mənim o günkü pərtliyim bu gün də hər yadıma
düşəndə məni narahat edir... Bu kitab mənim kitabxanadan
götürdüyüm ilk kitab kimi yadımda elə qaldı ki, bu hadisədən
sonra nəin ki, kitabxandan götürdüyüm, dost-tanışdan aldığım
kitabları hətta hardasa gördüyüm bir elanı, afişanı mütləq
oxumalıyam...
Beləcə maraqlı məktəb həyatı başa çatdı. Orta məktəbi bitirəndə
Həsən müəllimin dedikləri düz çıxmışdı. Artıq təxminən 450-
500 kitabdan ibarət özümə görə zəngin bir kitabxanam var idi.
Düzdü, kitabların çoxunu atam almışdı, ancaq bu mənim
kitabxanam
idi. Həm də birinci şəxsi kitabxanam. Bakı Dövlət
Universitetinin tələbəsi oldum. Bu məktəb o vaxtlar prorektor
olmuş Rasim müəllimlə bir-iki maraqlı söhbətdən bir də birinci
kursda uşaqlarla çəkdirdiyim fotodan başqa heç nə ilə yadda
qalmadı. Bircə, o vaxtlar əsas binanın girişində asılmış Birinci
Qarabağ Müharibəsində şəhid olan tələbələrin portretləri hələ də
gözümün önündən getmir. Hamısa da yuxarı kurs tələbələri idi...
Sonralar nədənsə o portretləri oradan yığışdırdılar. Elə oldu ki,
mən də orduya qoşuldum. Birinci Qarabağ Müharibəsində
iştirak etdim. Ancaq, harda olsam da ən azı yanımda bir-iki
kitab, cibimdə isə mütləq qələm və dəftərçə var idi. Bunu məni
yaxından tanıyanların hamısı təsdiq edə bilər. Bütün əsgərlik
boyu mənim dolabım olduğum bölüyün kitabxanası olub. Bu
gün də həmin kitablardan ən azı ikisi mənim kitabxanamda
qalmaqdadır. Beləcə atəşkəs oldu. Daha bir il də ötdü.
Komandirlərin təşəbbüsü və əsgər yoldaşlarımın təkidi ilə
təhsili davam etdirmək qərarına gəldim. Hərbi hissədən beş
günlük məzuniyyət verdilər ki, sənədlərimi toplayım.
Sənədlərimi topladım, hərbi hissəyə qayıtdım. Yenidən
müddətsiz məzuniyyət verib oxumağa göndərdilər. Sənədlər
qovluqda gəldim Bakı Dövlət Universitetinə. Rasim müəllimlə
elə onun kabinetində xeyli söhbət etdikdən sonra bir az onun
məsləhəti, bir az da xeyir duası ilə sənədlərimi verdim Bakı Ali
Dostları ilə paylaş: |