8
Geologiya-mineralogiya elmləri namizədi
Vaqif Qədir oğlu Qədirovun
“Azərbaycanın Kür çökəkliyində neftli-qazlı strukturların
axtarıĢında qravi-maqnit kəĢfiyyatının tətbiqi”
monoqrafiyasına
RƏY
Təqdim olunan monoqrafiya Kür çökəkliyi sahələrində qravi-
metrik və maqnitometrik kəĢfiyyatın tətbiqi ilə neftli-qazlı struktur-
ların axtarıĢı məsələlərinə həsr edilmiĢdir. Monoqrafiya giriĢ, yeddi
fəsil və xülasədən ibarətdir. Çoxsaylı cizgi, cədvəl, qrafiklərlə tə-
min olunmuĢdur.
Birinci və ikinci fəsillərdə ədəbiyyat məlumatları əsasında Kür
çökəkliyinin geoloji-geofiziki öyrənilməsinə baxılır, onun struktur-
tektonik xüsusiyyətləri, çöküntülərin neftli-qazlılığı araĢdırılır,
ayrı-ayrı neftli-qazlı rayonlar üzrə kəsiliĢi təĢkil edən süxurların
litoloji-petrofiziki xüsusiyyətləri analiz edilir. Eyni zamanda, qravi-
maqnit kəĢfiyyatının tətbiqini əsaslandırmaq üçün süxurların sıxlıq
və maqnit parametrlərinin Ģaquli və lateral istiqamətlərdə dəyiĢmə-
ləri öyrənilmiĢ, izafi sıxlıqlı sərhədlər müəyyənləĢdirilmiĢ, maqnit
qavrayıcılığının effuziv sıxurlarda yüksək olması, yataq üstündəki
zonada onun lateral azalması və s. məsələlər araĢdırılmıĢdır.
Üçüncü fəsil qravi-maqnit çöl iĢlərinin aparılma metodikasına,
məlumatların emalına həsr olunmuĢdur. Burada müəllif çöl müĢahi-
dələrinin düzxətli və paralel profillərdə aparılmasının əhəmiyyətini
göstərir. Belə ki, düzxətli profil potensial sahənin bir istiqamətdə
dəyiĢməsini əks etdirdiyindən, potensial sahədə müĢahidə olunan
lokal anomaliyaları geoloji amillərlə daha etibarlı əlaqələndirmək
olur. Profillərin bir-birinə paralel iĢlənilməsi isə potensial sahədə
müĢahidə edilən və geoloji amillərlə əlaqələndirilən dəyiĢmələri
sahə üzrə izləməyə və korrelyasiya etməyə imkan verir.