Vajinal kanamalar ve vajinal kanamalı hasta yönetimi ile ilgili bilgi vermek

Vajinal kanamalar ve vajinal kanamalı hasta yönetimi ile ilgili bilgi vermek

• Vajinal kanamalar ve vajinal kanamalı hasta yönetimi ile ilgili bilgi vermek

Vajinal kanama sebeplerini sayabilmek

• Vajinal kanama sebeplerini sayabilmek

• Vajinal kanama hakkında ön tanı oluşturmak için anamnez ve fizik muayene ipuçlarını kullanmak

• Uygun laboratuvar ve görüntüleme tetkiklerinden faydalanabilmek

• Vajinal kanamalı hastanın tedavisi hakkında bilgi sahibi olmak

• Vajinal kanamalı hastada hospitalizasyon gerektiren durumları belirleyebilmek

Genel Bilgiler

• Genel Bilgiler

• Vajinal Kanama Nedenleri

• Vajinal Kanamalara Yaklaşım

• Tanı

• Tedavi

Anormal kanama hayat boyu kadınların %30’unu etkiler.

• Anormal kanama hayat boyu kadınların %30’unu etkiler.

• Menstrüel siklus 21-35 günde bir olan , 2-7 gün arası süren, 20-60ml arası kan kaybı olan bir döngüdür.

• Kanama en çok ikinci günde olur.

• Her siklusta 25 ped veya 30 tampon kullanılır.(?)

Oligomenore, 35 günden daha seyrek aralarla olan kanamalar

• Oligomenore, 35 günden daha seyrek aralarla olan kanamalar

• Polimenore, 21 günden daha sık aralarla olan kanamalar

• Hipomenore, Adet kanamasının miktarının az olması

• Hipermenore, Adet kanamasının miktarının fazla olması

• Menoraji, Adet kanamasının süresinin uzaması

• Metroraji, Ara kanamaların olması

• Menometroraji, Düzensiz aralıklarla fazla miktarda kanama

• Ovülasyon kanaması, Siklus ortasında görülen hafif kanama

• JİNEKOLOJİK NEDENLER

• OBSTETRİK NEDENLER

TRAVMA

• TRAVMA

• KOAGÜLOPATİLER

• EKZOJEN HORMONLAR

• MYOMLAR

• ENFEKSİYONLAR

• NEOPLAZMLAR

• VAJİNAL ATROFİLER

• KARACİĞER VE RENAL YETMEZLİKLER

• TİROİD DİSFONSİYONU

Abortuslar(en sık)

• Abortuslar(en sık)

• Ektopik gebelik

• Gestasyonel Trofoblastik Hastalık

• İmplantasyon Kanaması

• Enfeksiyonlar

Abrupsiyo Plesanta

• Abrupsiyo Plesanta

• Plesanta Previa

• Preterm Doğum

Uterin Atoni

• Uterin Atoni

• Uterin Rüptür

• Alt genital traktın laserasyonu

• Puerperal Hematom

• Atılmamış doğum ürünleri

• Koagülopati

• Uterin inversiyon

YAŞ

• YAŞ

• ÖZGEÇMİŞ

• KULLANDIĞI İLAÇLAR

• SOYGEÇMİŞ

• MEVCUT HASTALIKLARI

• KORUNMA YÖNTEMİ

ÇOCUKLUK DÖNEMİ

• ÇOCUKLUK DÖNEMİ

• Travma

• Koagülopatiler

• Enfeksiyonlar

• Hormonal bozukluklar(Püberte Prekoks)

• REPRODUKTİF DÖNEM

• Gebeliğe bağlı nedenler

• Eksojen hormonlar

• Enfeksiyonlar ve endokrinopatiler

• POSTMENAPOZAL DÖNEM

• Neoplazmlar ve vajinal atrofi

Doğumlar küretaj abortuslar operasyonlar

• Doğumlar küretaj abortuslar operasyonlar

• Daha önceki hastalıklar

• Endokrin hastalıkları

• Karaciğer ve Renal hastalıkları

• Tiroid hastalıkları

• Ailesinde bilinen bir genetik geçişli bir hastalık

• Hematolojik hastalıklar

Hiperprolaktinoma

• Hiperprolaktinoma

• Hipotroidi

• Hipertroidi

• Hiperandrojenizm

• Koagülopatiler

• Karaciğer yetmezliği

Antipsikotikler

• Antipsikotikler

• Olanzapin

• Risperdal

• Progestanlar

• Dijitaller

• Kortikosteroidler ve fenitoin

• Reçetesiz-Bitkisel ilaçlar( ginseng-östrojenik özellik, sarı kantaron/binbir delik otu-OKS ile etkileşerek kırılma kanaması)

OKS

• OKS

• İntrauterin araçlar

Kanamanın hacmi

• Kanamanın hacmi

• Kanamanın başlangıç zamanı

• Kanamanın süresi

• Siklus düzeni SAT

• Kanamaya eşlik eden semptomlar

• Kanamada pıhtının varlığı

• Kanamanın rengi

Vital bulgular

• Vital bulgular

• Detaylı karın muayenesi

• Vajinal muayene

• Rektal muayene

• Pelvik muayene

VİTAL BULGULAR

• VİTAL BULGULAR

• Tansiyon

• Ateş

• Nabız

• Solunum sayısı

• Saturasyon

DETAYLI KARIN MUAYENESİ

• DETAYLI KARIN MUAYENESİ

• Ağrı lokalizasyonu

• Ele gelen bir kitle

• Akut batın tablosu

• Yeni doğum yapmış veya gebe hastada

• uterus muayenesi

VAJİNAL MUAYENE

• VAJİNAL MUAYENE

• Vajinal laserayonu

• Yabancı cisim

• Vajinal Hematom

• Perinedeki laserasyonlar

• Vajinal akıntı

REKTAL MUAYENE

• REKTAL MUAYENE

• Laserasyonlar

• Rektal tuşe aktif kanama bulgusu

• PELVİK MUAYENE

• Ağrı lokalizasyonu

• Ele gelen bir kitle(adneksiyal bir kitle)

SİSTEMİK HASTALIKLAR

• SİSTEMİK HASTALIKLAR

• Büyümüş tiroid

• Hiperandorjenizim bulguları

• Obezite

• Ekimozlar

• Peteşiler

• Karaciğer yetmezliğine bağlı bulgular

TAM KAN SAYIMI

• TAM KAN SAYIMI

• HB

• HCT

• PLT

• WBC

• B HCG

• BİYOKİMYA (TFT, BFT, KCFT,LH,Testesteron vs.)

• TİT VE PT-INR

X-RAY

• X-RAY

• Batın USG

• Pelvik USG

• Sonohisterografi(salin solusyonu sonrası transvajinal USG)

• BT (gebelik ekarte edildikten sonra)

• MR( Transvajinal USG tolere edemeyen hastada)

• Histeroskopi

Uterin kavite dışına yerleşen gebeliklerdir

• Uterin kavite dışına yerleşen gebeliklerdir

• Tüm gebelerin %2 de görülür

• 1.trimesterdeki en sık ölüm nedeni

• Tubal sterlizasyon sonrası gebeliklerin üçte biri ektopik gebeliktir

• Gebeliklere bağlı ölümlerin %9 dan sorumludur

RİSK FAKTÖRLERİ

• RİSK FAKTÖRLERİ

• YAŞ

• SİGARA

• ÜÇTEN FAZLA SPONTAN DÜŞÜKLER

• GEÇİRİLMİŞ TUBAL CERRAHİLER

• RIA

• İNFERTİLİTE

AYIRICI TANI

• AYIRICI TANI

• APANDİSİT

• OVER TORSİYONU

• SALPENJİT

• ABORTUSLAR

• RÜPTÜRE OVER KİSTİ

• İYE

SEMPTOMLAR

• SEMPTOMLAR

• Karın ağrısı

• Vajinal kanama

• Ele gelen kitle

FİZİK MUAYENE

• FİZİK MUAYENE

• Palpasyonla batında ve pelviste yaygın hasasiyet olup daha çok bilateral alt kadranlardadır

• Hastada akut batın tablosuda görülebilr

• Olguların %40 da adneksiyal veya douglas boşluğunda palpe edilebilen kitle vardır

TANI VE TEDAVİ

• TANI VE TEDAVİ

• Bhcg

• Usg

• Progesteron

• Hbg ve hct

• Tedavisi metotreksat veya cerahidir

1.Trimesterdeki en sık kanama nedeni

• 1.Trimesterdeki en sık kanama nedeni

• Kanama daha ön planda olur

• Ağrı daha çok alt abdomendedir

• Genelde en sıklıkla ilk 3 ay risk dönemidir. Gebelik ilerledikçe düşük olma olasılığı da giderek azalmaktadır. 

• Düşüklerin %80'inden fazlası birinci trimester içinde yani ilk 13 haftada meydana gelir. En fazla risk ise ilk 8 haftada olup, bu gebelik haftasından sonra düşük şansı giderek azalmaktadır.

Erken düşük:  Gebeliğin ilk 12 haftasında ortaya çıkan düşüklerdir.

• Erken düşük:  Gebeliğin ilk 12 haftasında ortaya çıkan düşüklerdir.

• Geç düşük:  Gebeliğin 12-20. haftaları arasındaki düşüklerdir.

• Spontan abortus (Kendiliğinden düşük):  Herhangi bir müdahale olmaksızın direkt olarak gebeliğin rahim dışına kendiliğinden atılmasıdır.

Abortus imminens (düşük tehdidi)

• Abortus imminens (düşük tehdidi)

• Servikal açıklık yoktur

• Vajinal kanama

• Kramp tarzında karın ağrısı

• TEDAVİSİ YATAK İSTIRAHATİ

• Abortus incipiens(kaçınılmaz düşük)

• Kanama ve şiddetli ağrı ile birlikte servikal açılma sonrası düşüğün kaçınalmaz hale gelmesi

• TEDAVİ KÜRETAJ

İnkomplet abortus

• İnkomplet abortus

• Rest abortus

• Komplet abortus

• Missed abortus

• Elektif abortus

• Septik abortus

• Habitüel abortus

Plesantanın prematüre ayrılması

• Plesantanın prematüre ayrılması

• En sık neden genelikle abdominal travmalardır

• Gebeliğin 2. yarınsındaki en sık kanama nedenidir

• Bulantı Kusma

• Baş dönmesi

• Hafif kramp tarzında karın ağrısı

• Ani başlangıçlı kanama ile başvurur acile

Plesantanın servikal os üzerine implante olması

• Plesantanın servikal os üzerine implante olması

• Ağrısız parlak renkli kanama

• En güvenilir tanı yönetmi usg

• Spekulum ve elle muaynesi kontrendike

Pospartum kanamanın en sık nedeni

• Pospartum kanamanın en sık nedeni

• Uterus tonusunun yetersiz ve buna bağlı hemostazın sağlanamaması

• Risk faktörleri çoğul gebelikler uzamış ve zor doğumlar enfeksiyonlar polihidromnios ve makrozomiye bağlı uterusun ani gerilmesi

TEDAVİ

• TEDAVİ

• En iyi tedavi koruyucu tedavidir

• İlk yapılması gereken pıhtıların çıkartılması ve bimanuel masaj

• Oksitosin metilergonovin prostoglandinler

• Tamponaj

• Uterin arter embolizasyonu

• Cerrahi

Myomlardan submüköz ve intramural myomlar kanamaya neden olurlar

• Myomlardan submüköz ve intramural myomlar kanamaya neden olurlar

• Kanama sebebi rahim içi boşluğunun büyümesi kanama yüzeyinin artması ve uterusta damarlanmanın artması

• Uterusun kasılmasını önleyerek kanamayı uzatırlar

• Semptom olarak; Karın ağrısı

• Karında dolgunluk

• Bası bulguları

• Kanama

Vajinal kanamanın tedavisi altta yatan sebebe yöneliktir.

• Vajinal kanamanın tedavisi altta yatan sebebe yöneliktir.

• Tedavide kanamanın miktarı önemlidir.

• Hospitalizasyon:

• Hemoglobin düzeyinin 7’nin altına düşmesi durumunda hastanın stabilize edilmesi parenteral hormon tedavisi ve kan tranfüzyonu için hastaneye yatışı gerektirir.
• Eğer hemoglobin 7-10 arası ve hastada belirtiler(taşikardi, hipoksi, veya tilt testinin pozitifliği) varsa yatış düşünülmelidir.

Akut Kanamalarda Ayaktan Tedavi:

• Akut Kanamalarda Ayaktan Tedavi:

• Progestinler medroksiprogesteron asetat (PROVERA) 20mg oral başlanır. 10mg 2x1 olarak bir hafta devam edilir veya depo medroksiprogesteron asetet 200mg i.m yapılır.
• OKS Etil estradiol(0.030mg) 4x1 4gün, azaltılarak 7-10 güne tamamlanır.

Akut Kanama Kontrolü Sonrası İdame Hormon Tedavisi

• Akut Kanama Kontrolü Sonrası İdame Hormon Tedavisi

• MPA 10mg oral her ayın ilk 10 günü(veya siklusun 16.-25.günleri) 3-6 ay süre ile alınır. Alternatif OKS , 3-6 ay süreyle kullanılır.
• Östrojen replasman tedavisi, menopozdaki hastalarda endometrial ve pelvik malignite ekarte edildikten sonra östrojen eksikliği belirtileri varsa verilebilir.
• GnRH tedavisi ve uterin myom embolizasyonuMyom tedavisi

Histerektomi veya diğer cerrahi tedaviler neoplazi, endometriozis, adenomiyoziz veya kronik PİH’de uygun olabilir.

• Histerektomi veya diğer cerrahi tedaviler neoplazi, endometriozis, adenomiyoziz veya kronik PİH’de uygun olabilir.

• Sık olmayan ve belirti vermeyen kanamada eğer tam kan sayımı normalse, hastaya güven vermek ve kanamanın nedenini açıklamak yeterli olabilir.

• Anemik hastalarda ek olarak demir depolaro dolana kadar demir tedavisi verilmelidir.

Kronik menorajisi olan hastaların %40’ı küretaja(D&C) cevap verir.

• Kronik menorajisi olan hastaların %40’ı küretaja(D&C) cevap verir.

• Ağızdan NSAİİ’lerin kullanımı, örneğin günde 3 defa 600-800mg 5 gün boyunca ibuprufen vermek, kronik menorajide kan kaybını azaltabilir. Ancak akut kanamada ve siklik olmayan kanamaların düzene sokulması için etkisizdir.

Aile Hekimliği Tanı Ve Tedavi 3. baskı, Jeannette E. South-Paul Samuel C. Matheny

• Aile Hekimliği Tanı Ve Tedavi 3. baskı, Jeannette E. South-Paul Samuel C. Matheny

• Aile Hekimliği Ayaktan Tedavi ve Korunma 5. baskı, Mark B. Mengel, L. Peter Schwıebert