Венбо Мао. Современная криптография. Теория и практика. –Москва– Санкт-Петербург–Киев: Лори Вильямс, 2005. –768 с



Yüklə 81,07 Kb.
tarix04.06.2022
ölçüsü81,07 Kb.
#88690
9-mustaqil ish


9- Mavzu: Kvant kriptografiyasi.
Kvant kriptografiyasida shifrlash algoritmi(Adabiyot)

Венбо Мао. Современная криптография. Теория и практика. –Москва–
Санкт-Петербург–Киев: Лори Вильямс, 2005. –768 с.
1980-90 yillarda kriptografiyaning mutlaqo yangi yo‘nalishlari: ehtimolli shifrlash, kvant kriptografiyasi va boshqalar paydo bo‘ldi. Ularning amaliy qiymatini tushinish hali oldinda. Simmetrik kriptotizimlarni takomillashtirish ham haligacha dolzarb masala bo‘lib qolmoqda. Bu davr ichida feystel to‘riga ega bo‘lmagan shifrlar (SAFER, RC6 va boshqalar) yaratildi. 2005 yildan boshlab O‘zbekistonda ham yangi milliy shifrlash va raqamli imzo standartlari qabul qilindi.

Хасанов Х. П. Такомиллашган диаматрицалар алгебралари ва параметрли алгебра асосида криптотизимлар яратиш усуллари ва алгоритмлари.Тошкент, 2008. -208 б.
Kvant nazariyasi va klassikasi o‘rtasida bir-biridan muhim farqlar mavjud va uning bunday asosiy farqlardan biri kvant zarrachasining ta’rifi va uning holati. Bunday zarrachaning ma’lum koordinatalari, o‘lchamlari va massasiga ega bo'lgan qismi kabi g'oyasi aslida noto'g'ri bo'lib chiqdi, chunki ba'zi bir zarralar uchun, aslida qayerda bo'lishidan qat'iy nazar, ularni tushunish mumkin emas edi. Lekin bunday zarralarning xatti-harakatlarini oldindan aytish mumkin edi. Shu bilan birga, bu xatti-xarakatlarni faqat tizimning barcha "an'anaviy" jismoniy xususiyatlarini hisoblashga urinishdan voz kechganidan keyin tushuntirish mumkin edi.Bu esa, har qanday elementar zarracha (yoki zarracha tizimi bir necha bo'lsa) ning "to'lqin funktsiyasi" deb atalishi - dunyoning kvant rasmidagi tubdan yangi narsa bo'lganligiga olib keldi.
Federal Information Processing Standards Publication 198. The Keyed-Hash
Message Authentication Code (HMAC). 2002 March 6.
Axborotning kvant nazariyasi XX asrning eng muhim ikki nazariyasining kesishmasidir: Bular kvantmexanikasi va axborot nazariyasi. Kvantmexanika axborotni uzatish va qayta ishlashda ishtirok etish imkoniyatlari va holatlari bilan shug'ullanadi va ko'rib chiqadi. Ushbu nazariya XX asrning 60-yillarda kompyuter texnologiyasini tezkor rivojlantirishda paydo bo‘ldi, natijada hisoblash qurilmalari hajmining doimiy ravishda pasayib borishi muqarrar ravishda vaqtni axborot resursi sifatida yagona kvant holatidan foydalanishga majbur bo‘ladi.
Чмора А. Современная прикладная криптография. – М.,
Г
елиос АРВ,2002. – 256 с
.


Акбаров Д.Е. Криптография, Стандарты алгоритмов криптографической
защиты информации и их приложения. –Ташкент, 2007. -188 с.
Kvant kriptografiya asosidagi kvant axborot nazariyasining asosiy faktlari bilan kvant holatini nusxa ko‘chirish mumkin emasligi va izotropik holatlarni ishonchli farqlashning mumkin emasligi o'zaro bog'liqdir. Ushbu faktlar kvant holatini noturg'un bo'lmagan to'plamdan aralashuvga aralashtirishga urinishlar,ya’ni kvant harakatlarini aniqlash mumkin, ammo bu qabul qiluvchi tarafidagi xatoning kattaligidir
Молдовян А.А., Молдовян Н.А., Советов Б.Я.. Криптография. – СанктПетербург, Изд. «Лань», 2001. – 224 с.
Norasmiy ravishda kvant kriptografiyasining barcha protokollarining ishlash printsipi quyidagicha ta'riflanishi mumkin: har bir bosqichda uzatuvchi tomon (Alisa) har bir bosqichda holatlardan birining ortik bo'lmagan to'plamlaridan birini yuboradi va qabul qiluvchi tomon (Bob) bunday o'lchovni amalga oshiradi, keyinchalik omonlar o'rtasida klassik ma'lumot almashishdan so'ng, chiziqli, ideal kanalning holati va interseptorning yo'qligi bilan to'liq mos keladi
Yüklə 81,07 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə